ligatür

• tipografide, iki veya daha fazla harfin, birbirine baglanarak tek bir harf olarak kullanilmasidir. ornek olarak; "fi", "fj", "ff" harfleri bazi yazi karakterlerinde birlesik olarak kullanilir.. bunun sebebi de karakterler arasindaki beyaz alani dengeleyerek daha estetik gorunmesini saglamak ve yazinin okunakliligini arttirmaktir.
  
  mesela, & isareti (bkz: ampersand) fransizca "et" kelimesindeki "e" ve "t" harflerinin birlesiminden olusmustur.. simdi modern yazi karakterleri ile bakinca, "nasil olup da bu iki harf o garip isareti olusturur ki?!" denebilir, ama o zamanlar (bkz: kaligrafi) bu iki harfin simdikinden pek farkli bir sekilde yazildigi dusunuldugunde cok da mantiksiz gelmiyor..
  
  bilgisayarda kullanilan bir cok yazi karakteri icinde ligature barindirir. fakat guzelim turkce karakterlerimiz yuzunden bu ligature'ler bize bazi programlarda (ornegin indesign) sorun yaratabilirler.. mesela indesign veya turevi bir programda "film" yazmak istediginizde "şlm" yaziyorsaniz, yapmaniz gereken ligature'leri kapatmaktir.. (ya da oturup fontu dogru unicode kullanarak bastan turkcelestirebilirsiniz) bunun nedeni turkcelestirilmis bir cok fontta (unicode'a bagli olarak turkcelestirilmedigi icin ve yeni nesil programlarin cogu unicode kullandigi icin) "ş" harfinin "fi" ligature'unun yerine gelmesidir..
• programlarken kaynak kodu bunlarla görüntülemeye acayip kılım. bana sırf gösteriş geliyor. çok mu şekil seviyorsun? al buyur: https://twitter.com/…sci/status/1103886629448503298
• estetik sebeplerden ötürü kullanilan ve harflerin normal yazilisindan farkli olan "harf birlesimi".
  arapcada elif ve kelime icinde kullanilan lam harfleri birbirine benzedigi ve yanyana iki cizgi olarak cirkin göründügü icin lamelif ligatureu vardir mesela. alfabede harf olarak gecmese de lam ve mimin de zaman zaman birlesik yazi(labi)lir.
• latince tıp terimi olan bu sözcük, kan damarlarını bağlamak için kullanılan ipliğin adıdır.
• sabit ortodontik tedavilerde kullanılan telin braketlere bağlanmasını sağlayan hede.
  tel ya da elastik olarak iki türü vardır. tel ligatür sadece metal rengindeyken, elastik ligatür hastanın tercihine göre farklı renklerde olabilir.
• cerrahide herhangi bir baglama işlemine de verilebilen isim. baglama teli ile degil cerrahi iplikle bile baglansa adı "ligatür atmak" olur.
• i. saksafon gibi aletlerde kamışı beke sabitleyen garip nesne.
  ii. tipografide iki? karakterli birleşik baskı harfleri. yani (bkz: ligature)
  ayrıca
  (bkz: 42 satırlık incil)
• yanlış görmüyorsam ekşi sözlük'teki başlıklarda da görünen güzelliktir:
  
  http://i.imgur.com/vnxdwbe.png
  
  ama yalnızca firefox'ta böyle. chrome'da bu şekilde gözükmüyor. internet explorer'la selamı kestim, ona bakmadım.
• merriam-webster'da "ligature" sözcüğünün bir numaralı tanımı
  
  (a) bağlamak için kullanılan şey, iplik benzeri elyaf^*
  (b) birleştiren, bağ kuran şey
  
  olarak yapılmış.
  
  peki ben buraya nereden gelmiştim? hah! (bkz: anti ligature)
• birleştirmeli yazımdır. kimi yerde estetik dururken bazen kaçınmak isteyebilirsiniz, mesela kitap, rapor tez vs yazarken. latex kullanıcısı iseniz ligatur olan iki harfin arasına "{ }" koyarak sorunu çözebilirsiniz.
  dökümanda ligatur otomatik varsa ligatüre olmuş kelime^* aranırken(search) çıkmayabilir, dolayısı ile dökümanınızın daha kolay aranabilir olması için çeşitli komutlar var. ne derler bilirsiniz quaerendo invenietis
  
  kaynak : latex