koca sinan paşa

• 1595'te şeyhulislam'a 30 bin akçe rüşvet verip makam mücadelesi verdiği ferhad paşa'yı bertaraf ederek veziriazam olmuş ama 1596'da ölmüştür. öldüğünde geriye bıraktığı kişisel servetinin yalnızca nakit olan kısmı 600 bin altındır.
  
  bu paranın büyüklüğünü şöyle anlatalım; 25- 30 sene evvel kanuni döneminde karadeniz'den akdenize, kızıldeniz'den hint okyanusu'na kadar hükümran olan ve olmaya çalışan osmanlı donanması'nın maliyeti 1.200.000 altındır. yani sinan paşa'nın servetinin sadece iki katıdır.
  
  bu gibi servetler, koca imparatorluğun bıraktığı mirasın saray mensuplarınca nasıl talan edilip, arpalık ve paşmaklık adı altında sömürüldüğünün göstergesidir.
• devşirme partisi'nden gelen vatan haini vezir-i azam. devlet, çevirdiği entrikalar ile hatırlanan, ııı. murad ve ııı. mehmed zamanlarında dört defa azledilip beş defa iktidara getirilen bu ihtiyar vatan haininden, ancak doğal ölümü ile kurtulmuştur. mal hırsı nedeniyle sebep olduğu "köprü faciası", osmanlı ordu teşkilatı içindeki en elit birlik olan atlı komando sınıfı akıncı'ların sonu olmuştur. osmanlı tarihi kitapları 17. yy ve sonrasında bu sınıftan bu nedenle bahsetmez.
• 5. defa sadrazamlık yapmış osmanlı devlet adamı.
  
  hediyeleşmeyi çok severmiş; yalnız, almak kaydıyla.
  
  bir gün demişler; paşam yaşlandın artık yeter, bırakın mesleği. o da, ben bırakırım da bu kaftan hep öpülmek istiyor. (kaftanını öptürmeyi çok severmiş)
  
  savaşçı bir mizacı varmış. her an savaş istermiş.
• 1594 yılına gelindiğinde banat bölgesindeki sırplar ayaklanmıştı, isyancı sırplar aziz sava'nın figürünün bulunduğu bayrağı sancak edinmişlerdi. temeşvar beylerbeyi koca sinan paşa isyanı bastırmış ve isyanın başrollerinden biri olan vrsaç piskoposu teodor'un diri diri derisini yüzdürüp hala hayattayken yakarak öldürmüştü. bununda yetmediğini düşünen koca sinan paşa isyanın sembolü olan aziz sava'nın kemiklerini çıkartıp halkın önünde yaktırarak sırp halkına gözdağı vermişti.
  
  teodor'un ölümü
  aziz sava'nın kemiklerinin yakılışı
• kendi dönemini araştırınca insana cinnet geçirten osmanlı sadrazamı. şu yaptıklarını öğrenince sinirden ne var ne yok kırası geliyor insanın.
  
  bir zamanlar viyana'nın 200 km yakınına kadar olan şehirlerde türkler yaşarken, şimdilerde değil o insanlara ait bir soy sopa, bir tarihi nesneye bile rastlanamamasının baş sorumlularından bu adam.
  
  düşünsene, macaristan'ın kuzeybatısının şu anki bolu'dan, afyon'dan farkı yok.
• şerefsizin önde gidenidir.
• sokullu mehmet paşa gibi bir efsanenin ölümünün üzerinden daha 1 yıl geçmeden sadrazam yapılan bu zat damat ferit gibi son dönem hainler bir kenara bırakıldığında gerçekten de osmanlı'nın en kötü sadrazamıdır. durup dururken savaş çıkarttığı yetmezmiş gibi o savaşta da para pul için koca akıncı ocağını yok etmiş, çok daha fazla asker ve ateş gücü ile mihai viteazul adlı bir voyvodanın şamar oğlanı olmuş, nice cengaverin feci şekilde ölmesine yol açmıştır.
• ilham alınması gereken tarihi kişilik.
  halil sahillioğlu tarafından yayına hazırlanan telhislerinde şöyle der:
  
  "dünya ve ahiret devleti adaletle olur. re'aya ve beraya emanetullahdır.bunları bulduğımuz gibi koyub gitmek gerekir ki ahiret de cevaba kadir olavuz."
• “bu kulları içün bir kocadır dimişler.
  
  sahih, tedbîrde kocayım, ammâ 'amelde ve cür'etde ve hidmetde tâzelerden dinç kullarıyım”
  
  .
  
  58 numaralı telhisinden.
• osmanlı tarihindeki en ilginç devlet adamlarından biridir. meşhur telhislerinde, "riyaset, siyasetle olur" diyerek üzerine kitap yazılabilecek bir konuyu, üç kelimeye özetlemiş.
  
  sinan paşa bu ifadeyle, istikrarlı bir yönetimi sürdürülebilir kılmak için gerektiğinde devletin sert ve acımasız yaptırımları uygulamakta tereddüt göstermemesi gerektiğini vurgulamaktadır. zira tarih literatüründe siyaset kelimesi, ağır cezai yaptırım veya idam cezası anlamını taşımaktadır. kamu düzenini bozabilecek nitelikteki olayların üzerine süratle ve kararlılıkla gidilmesini önermektedir.
  
  tartışmalı serveti ve icraatı ile bilinen sinan paşa'nın yaşamı, ahmet önal tarafından hazırlanan doktora tezinde etraflı biçimde incelenmeye konu olmuştur. bahsettiğim çalışma, yüksek öğretim kurulu ulusal tez merkezi'nin web sitesinden ücretsiz pdf olarak indirilebilmektedir.