kleopatra

• mö. 69 yılında antik mısır'ın iskenderiye şehrinde ailesinin üçüncü kızı olarak doğmuştur. annesi v kleopatra, babası xıı. ptolemaios'dur.
  
  mö. 51 yılında, babası xıı. ptolemaios'un ölümünden sonra, babasının vasiyeti üzerine 10 yaşındaki erkek kardeşi "xııı ptoleme" ile evlendi. o zamanlar mısır'da egemen olan yunanlılar mısır toplumuna karışmamak için kendi soylarından olan kişilerle evleniyorlardı.
  
  ancak kleopatra'nın, bilinenin aksine yunan/makedon değil, afrikalı olduğu iddia ediliyor. avusturya bilimler akademisi'nden dr. hilke thuer, efes'teki çalışmaları sırasında kleopatra'nın kardeşi prenses arsinoe'nin mezarını bulduklarını, mezardan çıkan kemiklerin, afrikalılara özgü bir iskelet yapısını işaret ettiğini açıkladı. kim bilir, belki politik bir iddia, belki de aile içi ihanetin bir belgesi.
  
  babası öldüğünde 18 yaşında olan kleopatra, kardeşi-eşi ile beraber tahta çıktı. ancak kleopatra tek başına hükümdar olmak istiyordu. en azından kendisinden çok küçük olan kardeşiyle aynı hakları paylaşmak istemiyordu.
  
  dönemin tarihçilerine göre kleopatra kendi dilinden başka ibraniceyi, arapçayı, farsçayı, ermeniceyi, habeşçeyi, ve somali dilini hem okuyup hem de yazabiliyordu.
  
  kardeşi ile evlendiği yıl nil taşmadığından, tarım berbat durumdaydı. kardeşinin aklına giren harem ağası ve çevresindekiler yüzünden iktidardan uzaklaştırılıp güney mısır'daki nil vadisi'ne sürgüne yollandı.
  
  bu arada roma'da da iktidar, 3'e bölünmüş durumdaydı. sezar, pompei ve crassus arasnda bölüşülen güç, pek parlak değildi.
  
  sürgünden kurtulmak isteyen kleopatra, kendisini halıya sardırıp, sezar'ın sarayına yarı çıplak girer ve zekasıyla onu kendisine aşık eder.
  
  sezar'a mısır ordusu karşısında kendi gemilerini yaktırır. çıkan yangın ise, iskenderiye'deki kütüphaneye sıçrar ve "insanlığın hafızası" kabul edilen bu kütüphanenin bir kısmını alevler yutar.
  
  bu olaydan sonra kardeşi, kimsenin bilmediği bir sebeple nil sularında boğulur. kardeşinden hiç çocuğu olmayan kleopatra, tek başına iktidar koltuğuna oturur.
  
  sezar ve kleopatra, iskenderiye iç savaşı sırasında elde ettikleri zaferi mö. 47 yılı baharında nil üzerinde düzenledikleri bir zafer alayı ile kutladılar. dört yıllık ilişkileri ve sezarion adındaki oğullarına rağmen kleopatra ve sezar hiçbir zaman evlenmediler. çünkü roma kanunları sadece iki roma vatandaşının evliliğini geçerli sayıyordu. sezar'ın 10 yıldır evli olduğu üçüncü eşi calpurnia pisonis’den çocuğunun olmaması dolayısıyla, kleopatra ile olan ilişkisi romalılar tarafından zina olarak görülmedi ve sezar ilişkisini sorunsuzca sürdürebildi.
  
  kleopatra roma'yı birkaç kez ziyaret etti ve bu ziyaretlerinde sezar'ın roma'nın hemen dışında, tiber nehri kıyısında bulunan villasında kaldı. plutarkhos'un "sesi, istediği her titreşimi çıkarıp, istediği her dili kullanabildiği çok telli bir müzik aleti gibiydi" diyerek tarif ettiği kleopatra en az yedi dili mükemmel biçimde konuşup yazabiliyordu. 52 yaşının tüm olgunluğu ve şöhretinin zirvesini yaşayan sezar'ı, sadece güzelliğiyle baştan çıkardığını ileri sürmek yine plutarkhos'un belirttiği üzere "güzel olmaktan çok, zeki ve kültürlü" olan kleopatra'ya haksızlık.
  
  kleopatra'nın en büyük hayali, iki imparatorluğu birleştirip büyük iskender'in de hayali olarak bilinen tüm dünyaya sahip olmaktı. mö. 44 yılında sezar ölünce bu hayallerini ertelemek zorunda kaldı.
  
  sezar'ın ölümü
  
  kral jul sezar'ın iddia ettiğine göre; tek amacı roma'nın gücünü artırmak olan kanunlar ve reformlar gerçekleştirdi.
  
  yoksulluk yardımını kesti ve daha çok çocuk yapmaları halinde halkı ödüllendirecek kanunları yürürlüğe koydu. böylelikle israf olarak gördüğü harcamaları azalttı. hala ödeyemediği borçlarının geri kalan dörtte birini tümüyle sildi. arazi reformalarının bozuk aristokrasinin gücünü azaltacağını düşünerek 15 bin ordu gazisine toprak verilmesini sağlayacak bir yasa çıkardı. böylece ordusunun gücünü arkasında tutmayı amaçlıyordu. bu olaylar sezar’ın suikast sonucu öldürülmesinin başlıca nedenleri olarak görülüyor.
  
  mö. 44 yılında bir grup senatör, senatoya gücünü geri vermesini rica eden bir dilekçe taslağını okuması için sezar'ı foruma çağırır. ancak dilekçe bir kandırmacadır. suikast planını bir gece önce kısmen öğrenen ve işlerin kötüleşmesinden korkan marcus antonius, sezar'ın senatoya gitmesini önlemek için foruma gider. ancak sezar'ın yolu bir grup senatör tarafından kesilir ve başka bir odaya doğru yönlendirilir. sezar dilekçeyi okumaya başladığı sırada, tillius cimber, sezar'ın togasını aşağı indirir. sezar, cimber'e "ama bu bir vahşet!" diye bağırdığı sırada, servilius casca hançerini çeker ve diktatörün boğazını bir yandan diğer yana keser.
  
  sezar'ın senatoda uğradığı suikast ve ölümü üzerine kleopatra'nın roma'daki hayatı sona erer ve oğlunu da alıp tekrar iskenderiye kentine gelir.
  
  sezar'ın ölümünden sonra roma karışır. octavianus, büyük amcası jül sezar tarafından evlat edinilmiş ve sezar'ın öldürülmesinin ardından onun varisi olmuştu. sezar'ın ölümünden sonra suikastçılara karşı savaş açan marcus antonius, marcus aemilius lepidus ve octavianus birlikte güç birliğine giderek "ikinci üçlü hükümdarlık" olarak bilinen yönetimi oluştururlar.
  
  marcus antonius, sezar'ın galya'daki ordusuna katılarak askerlik hayatına başlamıştı ve sezar'ın en yakınındaki kişilerden biriydi. üçlü hükümdarlık döneminde doğu bölgelerinin yönetimini alarak tarsus'a geldi burada kleopatra ile buluştu. ikisinin de politik hedefleri vardı, özellikle kleopatra doğuda kaybettiği toprakları geri almak istiyordu. antonius da partlara karşı yapacağı saldırı (iran) için kleopatra'ya güveniyordu. antonius, karısı fulvia'yı adeta unutarak kleopatra ile iskenderiye'de yaşamaya başladı. bağımsız bir hükümdar gibi davrandı.
  
  mö. 40 yılında antonius, roma'ya döndü, karısı ölmüştü. bunun üzerine octavianus'un kızkardeşi octavia ile politik bir evlilik yaparak octavianus ile uzlaştı ama mısır'a döner dönmez kleopatra ile evlendi. octavianus ve octavia bunu kendilerine hakaret kabul ettiler ve roma yasalarına göre de bu evlilik meşru değildi.
  
  antonius'un mısır'da olmadığı sırada kleopatra, roma'ya bağlı hükümdarların en zengin, en becerikli ve en nüfuzlu olanı; yahuda kralı herodes ile çatışmaya girmişti. hatta herodos'un sarayındaki kadınları kışkırtarak herodas'a karşı entrikalar çevirdiği de söylenir. herodos'a olan düşmanlığının ise onu baştan çıkarmaya çalışmasına rağmen bunun başaramamasından ileri geldiği iddia ediliyor. antonius geri gelince kleopatra ondan herodos'a ait olan bazı yerlerin yönetimini kendisine vermesini istedi (suriye ve lübnan'ın bir kısmı ile ceriko veya eriha) ama antonius, herodos ile arasının bozulmasını istemediği için buna razı olmaz.
  
  bu sıralarda antonius, iran'a karşı sefere çıkacaktı, kleopatra'dan maddi destek istedi ama kleopatra bunu reddetti. iran seferi çok pahalıya patlasa ve önemli bir başarı elde edilemese de antonius için iskenderiye'ye dönüşünde görkemli bir tören düzenledi. bu törende antonius, sezar ve kleopatra'nın oğlunu sezar'ın yasal varisi ve "kralların kralı" kleopatra'yı ise "kralların kraliçesi" ilan etti. karısı octavia'dan boşandı. bu sıralarda octavianus, vesta rahibeleri'nin kutsal mabedini basarak başrahipten antonius'un gizli vasiyetini zorla elde etti. vasiyete göre antonius, romalıların fethettiği toprakları oğullarının yönetimine bırakıyor, karısı ve kendisi için iskenderiye'de öldükten sonra konulmaları için bir mezar planlıyordu.
  
  işte bu noktadan itibaren yıllardır tek başına iktidara gelmek için savaş veren, her türlü yolu deneyerek antonius'u tasfiye etmeye çalışan octavianus güç kazandı. senatoyu kendi yanına çekti. antonius ve kleopatra, octavianus'un sezar'ın yasal varisi oluşuna karşı açıkça saldırıya geçerek bu fırsatı ona vermişlerdi. senato, kleopatra'ya karşı savaş ilan etti. antonius'un konsül yetkilerini resmen feshetti.
  
  octavianus ile aktium savaşı'nı yapan antonius, büyük bir yenilgiye uğradı. savaş sırasında kleopatra'nın savaşı yarım bırakarak savaş meydanından ayrıldığı ve antonius'u yalnız bıraktığı iddia edilir. yine iddialara göre, yenilen antonius, kleopatra'nın gemisine sığınır. üç gün boyunca konuşmadıkları ama iskenderiye'ye dönene kadar barıştıkları da söylenenler arasındadır.
  
  octavianus, peşlerini bırakmaz ve iskenderiye'ye gelir. kleopatra kendisi için yaptırdığı anıt mezara çekilerek öldüğü haberinin antonius'a ulaştırılmasını ister. bunu neden yaptığı çok anlaşılmıyor ama bazı yazarlar, güç kaybeden antonius'tan kurtulmak ve bu sefer de octavianus'a yanaşmak için bu işi yaptı derler. antonius bu haberi duyunca kılıcını göğsüne saplar ve kleopatra'nın yanında ölmek üzere anıt mezara taşınmasını ister.
  
  ama heyhat!
  
  kleopatra yaşamaktadır ve antonius geldiğinde bu durumu görerek, yanında ölür.
  
  daha sonra octavianus ile karşılaşan kleopatra, onu etkilemeye çalışır ama başarılı olamaz. octavianus'un niyetinin kendini ve çocuklarını iskenderiye sokaklarında teşhir etmek olduğunu anlayınca bu sefer gerçekten intihar eder. söylentiye göre bir engerek yılanına kendini sokturur. bazı söylentilere göre ise zehir içer.
  
  bu arada son mektubu da octavianus'a ulaşmıştır. mektubunda antonius ile birlikte gömülmek istediğini dile getirir. octavianus bu dileği yerine getirir, birlikte gömülürler.
  
  annesi tarafından kızıldeniz kıyısındaki berenike'ye kaçırılan kaisarion'u (kleopatra'nın sezar'dan olan oğlu) octavianus, iskenderiye'ye getirtip öldürtür. antonius ve kleopatra'nın üç tane çocukları olmuştur. (alexander helios, kleopatra selene ıı ve ptolemy philadelphus). octavianus onların hayatını bağışlar.
  
  bütün yazı boyunca ismi geçen octavianus, ilk roma imparatoru augustus'tur. büyük roma imparatorluğunu kuran veya daha doğru bir ifadeyle roma'nın "imparatorluk çağı"nı başlatan kişidir.
  
  işte kleopatra ve mısır biterken, roma imparatorluğu da bu sıralarda doğar.
• m.o 69`da iskenderiyede dogdu.aslen yunanli olan 3.kleopatra babasi 11.ptolemaios`un vasiyeti uzerine kardesi ile evlendi. (o zamanlar misirda egemen olan yunanlilar misir toplumuna karismamak icin kendi soylarrindan olan ki$ilerle evleniyolardi bu da akraba evlilikleri sonucu ozurlu insanlarin dugumuna yol aciyordu.....) babasi oldugunde 18 yasinda olan kleopatra tahta cikti. halkin icine girebilmek ve halkin kendisini benimsemesi icin kendini misir dinine verdi.kardesi tarafindan iktidardan uzakla$tirilip surgune yollandi .kleopatra iktidara yaninda buyuk roma imparatoru sezar ile geri dondu. (kleopatra bir hali icinde sezar`in sarayina girmi$ ve bu buyuk krali kendine a$ik etmi$ti....) bu olaydan sunra kimsenin bilmedigi bir sebeple kardesi nil sularinda boguldu ....! karde$inin aradan cekilmesi ile kleo tek basina iktidar koltuguna oturmustu.o sirada sezardan bir cocugu oldu ve minik sezariusu alip romaya gitti. kleonun en buyuk hayali iki imparatorlugu birle$tirip buyuk iskenderin hayali olan bilinen tum dunyaya sahip olmaktdi.m.o 44`de sezar olunce bu hayallerini ertelemek zorunda kaldi. (ama yanlizca kisa bir sure icin..:) ) sezar olunce roma imp. 2 `ye ayrildi ve tahta cikan octavio (sezarin yegeni) ve marcus antonius arasinda. doğu artik marcus tarafindan yonetilmekteydi ve ilk i$ide misiri ziyaret oldu.kleopatraya delice a$ik oldu ve kleo tekrar yarida birakti planlarini hayata gecimekde gec kalmadi.octavius`a savas actilar.actiumda yapilan sava$ta kleo ve marcus kacmak zurunda kaldi .iskenderiydeki sarayina donen kleopatra elbet octavius un misiri ele gecirecegini biliyodu. marcusda onu pe$i sira misira dundu ama korkunc bir haberle sarsildi kleopatrasi olmu$tu intihar ertmi$ti.bunu duyunca o da kendini oulumun kollarina birakti ama olumune sebep olan bu haber bir dedikodudan ibaret idi.bunu haber alan kleo artik tek basina kalmisti misir elinden ucup gitmek uzereydi ,tek yapicagi hayatina son vermek olmu$tu artik.misir dininde isis`in simgesi olan kobra yilani ile intihar etti.olduğunde sadece daha 39 ya$indaydi.
• iskenderiye kutuphanesinin yandigini gorunce oturup agladigi soylenen, kitap duskunu bir kisi
• mısır'ın büyük piramitlerinin yapımından 2500 sene sonra yaşamış. iphone'un icadından ise sadece 2100 sene önce. piramitler sadece bize değil ona göre de "ancient" imiş yani.
• kleopatra plaji, kleopatra hamami, kleopatra burdaydi...
  
  hatun zamaninda alemlere akmis gercekten bunu kabul etmek lazim. dizini kirip oturmamis evinde.
• hikayeye göre dünyanın en pahalı ziyafetini vermek üzere marcus antonius'la iddaaya girmiş mısır kraliçesi.
  antonius yok demiş, yapamazsın demiş, kleopatra da görürsün demiş.
  ziyafet hazırlanmış, anthony çağırılmış. hayır demiş antonius, en pahalı ziyafet bu değil.
  kleopatra da dünyanın en büyük incilerinden biri olan küpesini çıkartmış, bir bardak sirkenin içine atmış. inci çözülünce sirkeyi içmiş, "peki ya şimdi??" demiş antonius'a.
  bu da italyan sanatçı tiepolo'nun bunu anlatan resmi.
• m.ö. 69-30 yılları arasında yaşamış, julius caesar ile girdiği cinsi münasebetle romalıların mısır'da gireceği olası münasebetleri engellemiş, sezar öldükten sonra da sezar'ın hakkı antony'e diyerek mark antony'nin kollarına kendini bırakmış kadın. çok güzel olduğu konusuna şüpheci yaklaşanlar olsa da ikibin yıl sonra hala ismini dolaştırdığına göre dillerde başarılı bir kişiymiş alanında, last pharaoh of egypt demiş tarih kendisine.
• güzelliği karşısında büyülenilen keopatra uğruna mısır'dan marmaris' e kadar zor şartlarda getirtilen özel mısır kumlarından (ona güzel bir plaj yapıp, aşkını kazanmayı amaçlayarak) oluşan plajın adı.
• yaşadığı aşklarla baştan çıkarıcı, hırslı ve entrikacı kadın tipinin antik çağ daki en ünlü örneğidir. makedonya hanedanlığı ndan gelmesine karşın mısır dilini öğrenen tek ptolemaios olmuş ve kendini güneş tanrısı ra ' nın kızı ve mısır kraliçesi ilan etmiştir. roma imparatorluğu na duyduğu kini ve mısır' ı eski görkemine ulaştırma hırsı ile zekice planlar yapıp başarılı da olmuştur.
  ılk hamlesi büyük roma imparatorluğu' nun büyük kralı julius caesarı kendine aşık etmekti. julius caesar' ın üstün zekası kalbine yenik düşmüş ve zarif, hırslı, zeki kadına aşık olmuştur. roma' nın zafer kutlamalarında , caesar bütün roma' yı karşısına alarak kleopatra' yı kutlamalara davet etmiştir. kleopatra kutlamalarda halktan acımasız derecede tepki görmüştür ve bu sebeple akşam yüksek zümre ile olan davette oğlu kaisarion(ptolemaios caesar)' ı büyük bir cesaretle caesar' ın ayaklarına sermiş ve onun oğlu olduğunu herkese bildirmiştir. caesar da oğlunu yerden alarak durumu doğrulamıştır. caesar bir nevi ölüm fermanını imzalamıştır çünkü roma veliahtı olan oğlu yeni bir varisin çıkması üzerine caesar ' ı öldürmüştür. böylece kleopatra ilk hedefi on ikiden vurmuştur.
  sırada roma' nın fiili kralı ve caesar ' ın yakın arkadaşı marcus antonius vardır. daha caesar hayattayken, korumalığını üstlenen antonius' un kalbine ekmiştir aşk tohumlarını. antonius' un roma kralı olmasını roma' ya karşı mücadelesinde iyi bir fırsat olarak değerlendiren kleopatra, shakespeare ' in antonius ile kleopatra da ölümsüzleştirdiği gibi armağan yüklü bir tekneyle kydnos ırmağından geçerek kente girmiş ve antonius'u büyülemiştir. antonius da tıpkı caesar gibi karısını bırakarak gitmiştir kleopatra' nın peşinden. ama bu defa kleopatra' da etkilenmiştir antonius' tan. ve sonunda antonius bütün roma' yi karşısına alarak kleopatra' yla evlenmiştir. böylece kleopatra " romalıları romalılar aracılığıyla alt etme planı " nın bir parçası olarak antonius' un zaaflarından yararlanmıştır. daha sonraki zamanlarda kleopatra' nın rakibinin roma' ya bağlanması kleopatra' nın roma' ya olan kinini körüklemiştir. kleopatra antonius' u da yanına alarak yeni roma kralı octavianus ile bir savaş yapmış ve aniden çekilmiştir. antonius kleopatra' nın gemisine sığındıysa da kleopatra hırsından ancak üç gün sonra görüşmeyi kabul etti. siyasal alandaki zekasına ve ileri görüşlülüğüne karşın kleopatra' nın desteklediği iki kişi de sonunda kaybetmişti ve şimdi antonius' tan kurtulma zamanıydı. octavianus' a yaklaşmak ve antonius' tan kurtulmak için anıtmezar' ına çekildi ve ve antonius' a öldüğünü haber verdirdi. antonius haeri duyunca kılıcı göğsüne sapladı ve kleopatra' nın yanına taşınmak istedi. son nefesini onun yanında vermek istiyoru. kleopatra ise bitmek bilmeyen hırsıyla octavianus' a yaklaşak istiyordu ama olmadı. onunla anlaşma sağlayamadı.
  kleopatra' nın yenilgisi onu tanrısal hükümdarlığın simgesi olan engerek yılanına kendisini sokturarak intiharına sürüklemişti. bir romalıya bu zevki tattırmayacak kadar gururluydu. antonius ile gömülmek istediğini belirten bir mektup üzerine octavianus' un gönderdiği elçiler odasına girdiğinde, kraliçe' nin tüm hükümdarlık giysileri ve takılarıyla altın bir yatakta cansız yatan bedeni duruyordu karşılarında. kleopatra istediği gibi antonius' la gömüldü.
  plutarkhos' a göre; platoninsanları kendi yanına çekmenin dört yolundan söz eder ama kleopatra binlercesini bilmekteydi.
  evet, onu bu kadar güçlendiren hırsıydı ama sonunu hazırlayan da yine bu hırstı.
• kleopatranın ölümü ile ilgili bulgular incelendiğinde cinayet spekülasyonları yapılmaktadır. şüpheler şöyle sıralanmıştır:
  1) kleopatranın hırslı karakteri, intihar edecek insan profili için uygun değildir.
  2) olay anında kleopatranın intihar notu yazıp, muhafızlarca octavio'ya (sezarin yegeni) gönderdiği belirtilmektedir. ancak intihar eden birinin, notunu yatakta bırakması beklenir.
  3) octavio olay yerine geldiğinde kleopatrayı ölü bulur. yapılan hesaplamalara göre octavio'nun olay yerine gelmesi 10 dakikadan fazla sürmemesi gerekir. diğer taraftan yılan zehirlenmesi veya direk zehir (hemlock, baldıranotu) içimi saatlerde can çekişmesi ile sonuçlanır.
  
  günümüzde, octavio'nun olay yerine hakimiyeti ile kleopatrayı öldürttüğü ve intihar süsü verdiği düşünülmektedir.