kızamık

• ilk bu hastalıktan ölmüşüm ben.
  
  bütün bebekler gibi durduk yere ve yüksekçe ateşlenmelerimin birinde, bebek aspirinleri işe yaramayınca doğru acile götürmüş annem. normale çevirip gerisin geri eve doktorlar.
  
  akşam tekrar yükselince ateş, babam bu sefer kucaklayıp acile giden. ancak ateş gündüzki gibi değil. ilaçtı, soğuk suydu deyince. kalp durmuş bi ara. bi kere daha normale döndürmüş doktorlar bu nasıl bir normalse. ama bu sefer babam gerisin geri eve gelmiş. teşhis yok. el kadar bebek havaleler geçiriyor yapacak bir şey yok. doktorların mesleğine baba gözüyle bakınca, dayanacak yürek yok. evde ölsün bi kere daha ölecekse demiş. gözümün nuru, miniciğim işkence ile gitmesin. ve iyi de edip ateş düşürücü ilaçları kesmiş. sabaha kadar kızamık lekelerimi döküp yaşamaya devam etmişim.
  
  o günden beri bütün yetişkinler gibi farklı farklı şeyler için ölüyorum her gün.
• bebekken asi olmus olmama ragmen onalti yasimda yakalanmayi basardigim, ve iki adet doktorun o yasta kizamik olmami ummadiklari icin farkli teshisler koyup bir de uzerine ustluk penisilin tedavisine baslamalari sonucu kocaman kirmizi ve yuksek ates sebebiyle ne dedigini bile bilmeyen bir insan olarak hacettepe cocuk acilde solugu almama sebep olan hastalik. bir de hacettepe acilde beni gorur gormez utanmadin bu yasta kizamik olmaya diyen o doktorun guler yuzunu hic unutmam, hep de minnetle anarim, hatta sedyede otururken -yuksek atesten olsa gerek- kendisine benimle evlenir misiniz diye sormak dilimin ucuna gelmistir, dusunun bilincim o kadar gitmis yani.
• 9. uncu ayda yapılan aşısı kaldırımış aşı takviminden. gerenk yokmuş ülkeye daha bir iki sene önce 3.5 milyon nerdeyse hiç aşılanmamış mülteci doldurmuşken.
  
  bir tek bebekcik hastalanırsa bellidir sorumluları ve vabalini taşıyacak olanlar.
• döküntünün sebebi t lenfositlerdir.
  
  ateş pik yaptığı zaman, döküntülerde en fazla olur.
  
  bir rna virüsü olmasına karşın vücutta latent kalabilir. bu tabloya sspe denir. ve bu sspe çocuklarda demans, felç ve epilepsiyle( myoklonik) seyreder. genelde 8-10 yaşlarında ortaya çıkar. tanısı için bos'ta kızamık rna'dı yada kızamık antikorları bakılır.
  
  kızamığın en sık komplikasyonu otitis media'yken, en ölümcül komplikasyonu ise pnömonidir.
• hem stoplazmada hem de çekirdekte çoğalabilen bir virüs.
  
  çocukluk çağı döküntülü hastalıkları içinde ensefalit geliştirme olasılığı en yüksek hastalıktır.
  
  kızamık'da interlökin-12 baskılandığı için granülom olmaz.
  
  edit: bilgi ekleme.
• türkiye'de 84-87 (89 da olabilir) yıllarında doğanlara rutin aşı programında tırt aşılar denk gelmiş.
  
  26 yaşında kızamık olup hastaneye gittiğimde enfeksiyon hastalıkları asistanının söylediği buydu.
  
  bir de yaşınız büyükse daha şiddetli geçiriyorsunuz.
• bir çocuk doktoru olan ceyhun atuf kansu'nun kaleminden:
  
  kızamuk ağıdı
  
  ben, gamlı, donuk kış güneşi,
  çıplak dallarda, sessiz dinleniyordum.
  köyleri, yolları, dağı taşı
  ısıtıyor, avutuyordum.
  
  bir köy gördüm tâ uzaktan,
  dağlar ardında kalmış, bilmezsiniz,
  kar örtmüş, göremezsiniz karanlıktan,
  yalnızlıkta üşür üşür de çaresiz,
  
  ben gördüm bu köyü, damlarının altında,
  çocukları kızamuk döküyor,
  gözleri, göğüsleri, yüzleri, ah bırakılmış tarla,
  gelincikler arasından öyle masum bakıyor.
  
  habersiz hepsi, kızamuktan ve ölümden,
  kirli yüzlerinde açan ölümden habersiz,
  ve, düşmüş bir gül oluyorlar birden,
  bebekler ölüyor, ölümden habersiz.
  
  ali'lerin kızı emine'yi gördüm,
  öldü... yusufların kadir öldü, emmisinin durdu öldü,
  ikindiye doğru, evlerine vardım,
  gördüm, döne öldü, ali öldü, dudu öldü.
  
  bir bir saydım, yirmi üç çocuk,
  ah, güllü gülizar öldü,
  gördü kış güneşi, gamlı ve donuk,
  daldı oğlanlar, çiçekti kızlar, öldü.
  
  gamlı türkümle tepeden aşağı bıraktım,
  bıraktım kendimi düşesiye, ölesiye,
  bu acıdan sonra nasıl doğacaktım,
  nasıl dönecektim aynı köye?
  
  iniyor ve karaltında örtüyordum,
  bu çocukları, bu habersiz çocukları,
  görmediniz, anlatamam, ürperiyorum.
  bir şey demek için açılmıştı dudakları.
  
  ah, ben bir gün tepelerden, tepelerden
  varıp önünüze, önünüze dikilip duracağım,
  aydınlardan, hekimlerden, öğretmenlerden,
  bir gün soracağım, bu çocukları soracağım.
  
  o çaresiz, o yalnız, o karanlık günde,
  siz neredeydiniz diyeceğim, neredeydiniz?
  ben perişan, utanmış...bu köyün üstünde,
  kahrolurken, siz beyciğim neredeydiniz?
  
  ben, bir günde yirmi üç küçük ölünün,
  gömüldüğünü gördüm bu köyde kızamuktan,
  ya siz ne gördünüz, söyleyin, söyleyin,
  bir şey söyleyin, bir şey söyleyin uzaktan.
  
  ah, ben gamlı kış güneşi, aydınlığın
  bütün suçlarını kalbimde taşırım,
  görerek ah, görerek, bilerek bir yığın
  karanlık gündüzün üstünde yaşarım.
  
  her mevsim dolanıp geldiğinde bu köye
  gücük ayda, kar örtülü bu ovada,
  utancımdan, hıncımdan yaş dökerek böyle,
  gamlı ve perişan asılı duracağım havada.
  
  ikindiye doğru bırakıp kendimi
  bu küçük mezarların üstüne.
  bilmeyeceksiniz, perişan, çaresiz halimi,
  gül diyeceğim, gül dereceğim gül üstüne.
  yol kıyısında yirmi üç çocuğun mezarı,
  ah diyeceğim, ah dökeceğim yol üstüne
  
  ceyhun atuf kansu
• lise 2. sınıfta beni yakalayıp ağzımdan gözüme kadar vurarak hem hastalığın olduğu 2 hafta, hem de okula dönüp günde bir kaç tane telafi sınavı aldığım 2 hafta boyunca sürünmeme neden olmuş olan hastalık. "ne kadar erken, o kadar iyi" dedirten menet.
• bu kızamık denen bulaşıcı hastalık 5-10 yıl sonra beyin iltihabı^* yapıp bundan dolayı hafıza kaybı, denge bozukluğuna, daha sonra koma ve ölüme neden olabilir.
• ülkemizden neredeyse temzilenmiş olan bu hastalık, söylenene göre suriye'den gelip memlekete yerleşen mülteciler yüzünden yeniden hortladığı için, aşısı 12. ayda tek doz olarak yapılmakta iken aynen 1980'lerde olduğu gibi yine 9. ayda bir ve daha sonraki aylarda bir olmak üzere iki doz uygulanmaktadır. yani aşı kartında "12. ayda kızamık aşısı" yazan dokuz aylık bebeğinizi doktora götürdüğünüzde "ankara'da bile görüldü, aşı yapmamız lazım" derlerse, veya bağlı bulunduğunuz sağlık ocağından arayıp aşı için çağırırlarsa şaşırmayın.