işletim sistemi

• işletim sistemi, donanımla diğer programlar arasındaki iletişimi sağlayan programdır.
  genellikle assembly, c gibi düşük seviyeli^* dillerde yazılır.
  bir çok programcı "ben de bir gün yazıcam" der.
  küçük bir örnekte ne işe yaradığını görmek için, bir diskete veri yazma işini inceleyelim:
  işletim sisteminin yaptıklarından habersiz olarak normal bir program, şu işleri yapar:
  - şu isimli dosyayı oluştur.
  - şu veriyi dosyaya yaz.
  - dosyayı kapat.
  işletim sistemi de arka planda şu işleri:
  - disket sürücünün motoru kapalıysa aç
  - disketin yazma koruması kapalıysa vazgeç
  - disket üzerindeki sektörlere bakmak suretiyle, daha önceden bırakılan işaretlere göre dosya sistemini yorumla.
  - boş yerleri bul ve eldeki veriyi bu boş yerler üzerinde nasıl dağıtacağını hesapla.
  - veri parçalarını diskteki sektörler üzerinde parça parça dağıt (bellekteki şu şu adresten şu kadar bayt veriyi disketteki şu sektöre kopyala)
  - yerleştirdiğin veri parçalarını, daha sonra hatırlanabilmesi için dosya sistemi üzerinde işaretle.
  - disket sürücünün motorunu kapat.
  işletim sistemi arkaplanda bu başlıklarda toplanmış bir sürü karanlık iş çevirir.
  başka işler de yapar, görelim hanım hey neler yapar:
  - kullanıcıların dosyalar/ayarlar/işlemler üzerindeki yetkilerini yönetir.
  - işlemci gücünü programlar arasında paylaştırır. çok vakit alanı bekletir, önceliği yüksek olana çok vakit ayırır...
  - bellek planlaması yapar, belleğin yetmeyeceği yerlerde az kullanılan bellek bloklarını daha sonra getirmek üzere disk üzerine atarak^** yer açar.
  - programların kullandığı alanları birbirinden korur^*, aralarındaki etkileşimi sağlar.
  - donanım sürücülerini, programların kullanacileceği arabirimler olarak sunar.
  
  bu çetrefilli mevzulara merak sarıp saçlarını ağartmak isteyen arkadaşlara not: andrew s tanenbaum - operating systems
  
  son olarak: bir gün ben de yazıcam.
• yazilim geli$tirilmesini kolayla$tirmak icin ve tum yazilimlarin bir arada ahenk icinde cali$masini saglayan nadide bir ortam olu$sun diye yazilmi$ programlardir.. bilgisayar acildiginda diskten yuklenip ilk cali$tirilan $eydir ve windows, freebsd, linux, beos, os2, dos gibi isimlere sahiptirler..
• beyin, insan.
• temel gorevi, bilgisayara girdigimiz tum girdileri bilgisayarin ve bilgisayardaki programlarin anlayacagi sekilde yorumlamak ve bilgisayardaki uygulamalarin yurutulmesini saglamak; her uygulamanin ana islemciden ihtiyac duyacagi dusunme suresini belirlemek; bunun yani sira bellegi kontrol ederken ekran ve modem gibi harici ogelerin de calismalarini duzenlemek olan sistemdir.
  
  isletim sistemleri dort sinifta toplanirlar. gercek zamanli isletim sistemi, herhangi bir islemin her defasinda ayni surede yapilmasini saglayacak sekilde bilgisayar kaynaklarini yonetir. bu isletim sistemleri bilimsel calismalarda kullanilan araclari ve endusriyel sistemleri kontrol etmek icin kullanilir. tek kullanici- tek gorev isletim sistemi, avuc ici bilgisayarlarinda kullanildigi uzere, tek bir kullanicinin her defasinda tek bir isi yapabilmesine olanak saglayan isletim sistemidir. tek kullanici- coklu gorev isletim sistemleri, windows ve macintosh gibi, masaustu veya dizustu bilgisayarlarimizda kullandigimiz isletim sistemleridir. tek kullanicinin ayni ana bir cok isi yurutmesine olanak tanirlar. coklu kullanici isletim sistemleriyse, birden cok kullanicinin bilgisyarin kaynaklarindan ayni anda faydalanmasina olanak taniyan isletim sistemleridir. ornek olarak, unix ve mvs gibi sistemler gosterilebilir.
• http://www.joelgompert.com/os/tableofcontents.htm adresindeki tutorial ile sadece yedi adımda kendi işletim sisteminizi yazabilirsiniz, artık çöken işletim sistemleri yüzünden başkasına küfretmeye son, kendin yaz kendine küfret...
• bilgisayar mühendisliği öğrencilerinin dinazorlu kitap diye andıkları silberschatz ın efsane operating system concepts kitabıyla anlatılan ders.
• bundan sonra çıkacak olanların sürücüyle vs. uğraştırmaması gerek artık..
• kullaniciyi donanimdan yalitan, kullanicinin donanimi kullanabilmesini ve uygulamalarini calistirabilmesini saglayan cekirdek, sistem/gelistirme araclari ve uygulama yazilimlarindan olusan programlar butunu de denilebilen sistem.
• ülkelere benzetirsek:
  
  linux türevleri: venezuella, küba; ücretsiz, sistematik ortamlar
  mac: finlanadiya, norveç, izlanda gibi kuzey avrupa ülkeleri; sıkıcı ama kaliteli ortamlar
  windows: ingiltere, abd; herkese açık, olabildiğince ücretli ortamlar
  windows 8: kanada, avustralya, yeni zelanda; kapitalizm version 2.0
  android: almanya, fransa;
  ubuntu: çin, hindistan, belki rusya
  
  gibi karşılıkları olan işletim sistemleri.
• bazı işletim sistemi çeşitleri:
  
  -chromium işletim sistemi: chromium google tarafından linux çekirdeği baz alınarak tasarlanmış bir işletim sistemidir.
  -gnu/linux işletim sistemi: linux, unix’e benzeyen ancak tamamen orijinal kod ile ücretsiz ve açık bir işletim sistemi yaratmaya çalışan bir programcı kitlesi işbirliğidir.
  -pardus işletim sistem: tübitak ulusal elektronik ve kriptoloji araştırma enstitüsü bünyesinde yürütülen bir linux dağıtımı projesidir.
  -windows işletim sistemi: microsoft şirketinin geliştirdiği işletim sistemidir.
  -unix işletim sistemi: çok esnek bir işletim sistemidir. çok pahalı makinalardan en ucuz dizüstü bilgisayarlara kadar kullanılabilen bir işletim sistemi olmakla birlikte eğitim ve öğretim kurullarında kullanılmıştır.
  -linux işletim sistemi: virüs bulaşma olasılığı düşük olan bir işletim sistemidir. (%5 kadardır). bilgisayarı ağırlaştırmaz ve fazla kasmaz. program çalıştırma özelliği diğerlerine göre daha yüksektir. windows kadar basit bir işletim sistemi değildir ancak ne yaptığını bilmeyen birisi için sistem tam bir eziyettir.
  -mac os işletim sistemi: apple firması tarafından piyasaya sürülen apple bilgisayarlarında çalışan sistem yazılımı ilk olarak 1984 yılında orijinal machintosh adı ile tanıtılmıştır.
  -android işletim sistemi: android, google, open handset alliance ve özgür yazılım topluluğu tarafından geliştirilen, linux tabanlı, mobil cihaz ve cep telefonları için geliştirilmekte olan, açık kaynak kodlu bir mobil işletim sistemidir.
  
  kaynak: işletim sistemi çeşitleri