henry v

• kendisi normanların ingiltere'yi fethinden sonra gündelik hayatında ingilizce konuşan ilk ingiltere kralıdır.
• shakespeare'in hayatini pek sevdigi, son derece havai bir gencken sorumlu bir kral olan ingiltere kralinin adidir. shakespeare, henry'nin prens harry oldugu donemleri henry iv part one ve part two'da anlatmi$, agincourt sava$ini henry v'in konusu yapmi$tir.
  
  ozan, ayrica, henry iv part ii'de prens harry kral be$inci henry oldugu zaman, karde$lerinin "acaba bizim kellelerimizi vurdurur mu?" endi$esini gidermek icin yeni kral henry'ye "burasi osmanli degil ingiltere sarayi. henry henry'yi izlemekte, murat murat'i degil" dedirtmi$tir. sozkonusu olan, tabii ki eser yazildiginda osmanli tahtina cikan ve kim var kim yok herkesi bogdurtan iv. murat'tir. aslen, henry'nin tam referansi "amurath amurath'i takip etmiyor" $eklinde murat'in latincele$tirilmi$ haline tekabul eder.
• ingiliz krali. henry 4'ün en büyük oglu, bunun oglu da henry 6 olmus zaten. siradan gitmis alisilageldigi üzere. william shakespeare bir de oyun etmis bunun için the life of king henry the fifth diye..^*
• shakespeare'in oyununda, fransa prensesi katherine'e "sen ve ben, aziz dennis ve aziz george'un arasında, bir oğlan yapmaksak mı, yarı ingiliz yarı fransız konstantinopol'e gidip türk'ü sakalından kavrayacak?" şeklinde kur yapan kral.
  
  öncelikle bunu düşmeyen de ne bileyim ama bazı hususlar
  
  1) aziz george ingiltereyi temsil eder, bayraktaki haç aziz george haçıdır. bildiğim kadarıyla edward iii'ün kurdugu the order of the garter'dan gelir. paris'li aziz dennis ise hristiyanlık şehitlerindendir. 3. yüzyılda inancı nedeniyle öldürüldüğü aktarılır. notre dame'da kesik kafasını elinde tuttuğu bir heykeli bulunur. katherine'in babası deli charles nöbetleri kendisini başka aziz yokmuş gibi aziz george sanmaktadır.
  
  2) henry de esasen fransızdır, kütük anjou'dur. ancak önce philippe auguste'ün reconquista'sı ardından da yüzyıl savaşları plantagenet'ları ingilizleştirmiştir. bu ingilizleşme herhalde en çok henry v'de tecessüm etmiştir.
  
  3) henry istanbul'un fehtinden/ konstantinopol'ün düşüşünden 21 yıl önce katherine'den doğma oğlu henry henüz bir kaç aylıkken ölmüştür. hem ingiltere hem fransa tahtını tevarüs eden vi. henry belki dedesinden miras bir akıl hastalığı nedeniyle ülkeyi yönetememiş fransa jeanne d'arc önderliğinde kefeni yırtarken ingiltere kendisini tarihin en müthiş iç savaşının, güllerin savaşı'nın, içinde bulmuştur.
  
  shakespeare çok muhtemlen bir reconquista değil yardım anlamında bunu kullanmıştır. zira o dönemde de doğu roma'nın akıbetinin pek parlak olmadığının tahmin ediliyor olması gerekirdi.
• ingiltere’nin yavuz sultan selim’i.
• eserin en etkileyici ve bilinen kısımlarından biri agincort savaşında kendilerinden çok daha güçlü olan fransız ordusuna karşı savaşacak ingiliz askerlerine verilen cesaret nutkudur:
  
  "
  westmoreland:
  o that we now had here
  but one ten thousand of those men in england
  that do no work to-day!
  
  king:
  what's he that wishes so?
  my cousin westmoreland? no, my fair cousin;
  if we are mark'd to die, we are enow
  to do our country loss; and if to live,
  the fewer men, the greater share of honour.
  god's will! i pray thee, wish not one man more.
  by jove, i am not covetous for gold,
  nor care i who doth feed upon my cost;
  it yearns me not if men my garments wear;
  such outward things dwell not in my desires.
  but if it be a sin to covet honour,
  i am the most offending soul alive.
  no, faith, my coz, wish not a man from england.
  god's peace! i would not lose so great an honour
  as one man more methinks would share from me
  for the best hope i have. o, do not wish one more!
  rather proclaim it, westmoreland, through my host,
  that he which hath no stomach to this fight,
  let him depart; his passport shall be made,
  and crowns for convoy put into his purse;
  we would not die in that man's company
  that fears his fellowship to die with us.
  this day is call'd the feast of crispian.
  he that outlives this day, and comes safe home,
  will stand a tip-toe when this day is nam'd,
  and rouse him at the name of crispian.
  he that shall live this day, and see old age,
  will yearly on the vigil feast his neighbours,
  and say 'to-morrow is saint crispian.'
  then will he strip his sleeve and show his scars,
  and say 'these wounds i had on crispian's day.'
  old men forget; yet all shall be forgot,
  but he'll remember, with advantages,
  what feats he did that day. then shall our names,
  familiar in his mouth as household words-
  harry the king, bedford and exeter,
  warwick and talbot, salisbury and gloucester-
  be in their flowing cups freshly rememb'red.
  this story shall the good man teach his son;
  and crispin crispian shall ne'er go by,
  from this day to the ending of the world,
  but we in it shall be remembered-
  we few, we happy few, we band of brothers;
  for he to-day that sheds his blood with me
  shall be my brother; be he ne'er so vile,
  this day shall gentle his condition;
  and gentlemen in england now-a-bed
  shall think themselves accurs'd they were not here,
  and hold their manhoods cheap whiles any speaks
  that fought with us upon saint crispin's day.
  "
  
  shakespeare bu nutku gerçekte söz konusu savaştan 200 yıl sonra yazmıştır. ancak belki de böyle bir nutku yazabilmek için savaşın sürpriz sonucunu biliyor olmak ve de 200 yıl bekleyip olan biteni gözlemlemek gerekmekteydi.
• william shakespeare'in büyük eseri.
• yürek burkan act 5 scene 5 ile, sir john falstaff ile özdeşleşen o hedonist geçmişini bırakıp tam bir hristiyan savaşçı-krala dönüşeceğinin sinyallerini verir, fallstaf'a şöyle der:
  
  "leave gormandizing. know the grave doth gape
  for thee thrice wider than for other men.
  reply not to me with a fool-born jest.
  presume not that ı am the thing ı was
  for god doth know—so shall the world perceive—
  that ı have turned away my former self.
  so will ı those that kept me company"
• savaşa gitmesi gereken insanlar nasıl gaza getirilir isimli harika monolog'u barındıran play.
  
  edit: monolog demişim vaktinde yanlış olmuş. o bir nutuktur.
• 1989 yılında kenneth branagh'ın hem yönetip hem rol aldıgı son derece basarılı bir shakespeare uyarlaması.