hazar denizi

• uzerinden gecen ticari ucaklari yer yer türbülans manyagi yapan, 371 bin km kare alana sahip ic deniz.
  
  bazi suserlarin yanlis bilgilendirmelerine kanmayiniz. derinligi oyle 3-5 metre falan degildir. zirvalamanin alemi yok. filhakika, ortalama derinlik 200 metre olup, en derin sularinda 1 kilometre civari asagi inebilirsiniz. deniz gibi deniz yani.
  
  efenim gelelim turbulans konusuna. hani o civardan gecerken uyuma gafletine dusen suserlar icin uyarmasi benden olsun efendim.
  
  yapmayin.
  
  hazar denizinin major su kaybi (bkz: primary outflow) , buharlasmadir. evet evet. yani bu deniz suyunu buharlasarak kaybeder. ote yandan, volga, ural, kura ve terek nehirleri gibi canavar debili akintilarla beslenir. dolayisi ile ozellikle yaz aylarinda anormal buharlasma gozlenir bu denizden efenim.
  
  eh, bunun bir sonucu olarak da, anormal basinc farkliliklari ve fazlaca dikey hava hareketi, ucaklari adeta bok cuvali misali yer yer 200-300 metreyi bulan serbest dususlere zorlamaktadir.
  
  hani su insanin icini bir hos eden dususler.
  
  nam-i diger, negatif cii (bkz: g force)
  
  google'da su anahtar kelimelerle aratiniz. turbulans - hazar denizi - can pazari
  
  gorduklerinize inanamayacak, dehsete kapilacaksiniz.
  
  yani hazirlikli olun da, uykunuzdan aniden mniskiim nasi bi tezgah lan bu(!) diye bagirarak uyanmak zorunda kalmayin diyorum.
  
  ama korkacak bisey yok. havacilik literaturunde sadece turbulans sebebi ile dusen ucak kayda gecmemistir.
  
  rahat olun.
• son yıllarda iran tarafından mazenderan denizi olarak isimlendirilmeye çalışan dünyanın en büyük gölü. bu yeni isimlendirme, sovyetler çökmeden önce hazar denizi adıyla yapılmış paylaşma anlaşmasını tanımama ve kıyısı olan devletlere burayı bir deniz olarak kabul ettirip, hazar petrollerinden daha fazla pay almak amacını gütmektedir. fakat bu politika iranlılar dışında kimse tarafından iplenmemektedir. hatta ölmeden önce, haydar aliyev'e uluslararası bir toplantı çıkışı iranlı bir gazeteci mazenderan denizi'nin statüsü hakkında ne düşündüğünü sorar. haydar aliyev'de "bizim ülkemizin mazenderan denizi diye bir yere kıyısı yoktur. öyle bir yerin varlığından da haberdar değilim. bunu o denize kıyısı olanlara sorun." diyerek ayar vermiştir.
• şeklini hep karadeniz'e benzettiğim göl. karadeniz i doksan derece sağa çevirin işte size hazar denizi. tam olmasa da.
• hazar bölgesi ülkelerinin uluslararası statü için ikiye ayrıldığı su birintisi (bkz: büyük) ;
  deniz olsun diyenler göl olsun diyenler
  deniz olsun diyenler: azerbaycan, turkmenistan, kazakistan (ortak özellikleri; kıyı sınırında zengin petrol yatakları bulunan ülkeler)
  göl olsun diyenler: rusya, iran( ortak özellikleri; kıyı sınırında zengin petrol yatakları bulunmayan ülkeler)
  
  ilk sınıftaki ülkeler aynı zamanda sovyetler birliğinin yıkılmasından sonra bağımsızlığını kazanmış(!) cumhuriyetlerdir. petrol çıkarmak için yeterli yatırım güçleri ve donanımları yoktur bu yüzden aç köpek gibi zaten halihazırda bekleyen batılı yatırımcılara kucak açmışlardır.
  en zengin petrol yatağı hattı, hazarın tam ortaından azerbaycanla türkmenistandaki hatta bulunur. bu durumda yabancı yatırımcılar için kazakistan şimdilik ehemniyet arz etmez diğer ikisi kadar.
  
  ikinci sınıftaki ülkelerden rusya; hala aynı psikoloji ile efendi rolüne devam etmek ister, ama kimse yemez. çünkü diğer bağımsız cumhuriyetlerin yeni abisi artık abd ve avrupa'dır.
  
  iran ise molla devriminden sonra düşman bellediği amerikanın b halde dibine kadar gelmesi karşısında poltika belirlemek zorundadır. tamam müslümandır, küffarla savaşmalıdır ama diğer yandan da küffarın malı götürmesine göz yummamalıdır diyerek ehve-i şerri secer ve rusya ile ilişkilerini geliştirir. rusya da soğuk savaş zamanı cins komşusunu çok sindiremez ama elinden başka bir şey gelmez; gidip senelerce gırtlağını sıktığı abd ve avrupa ile can ciğer kuzu sarması ocak hali yoktur ya. sarılır iran'a yılan misali.
  iranın belirlediği diğer bir politika ise bölgedeki müslüman kardeşliğini önce hatırlatma sonra da somut bir şekilde yapılandırmadır ki pazar oluşturabilsin.
  
  son olarak arap yarım adasındaki petrollerle boy bile ölçüşemese de kalite olarak opec'e alternatif olması yetmektedir.
  
  (bkz: finale çalışmanın faydaları)
  (bkz: ben bu dersi niye aldım ki)
• balkaş gölü ile birlikte orta asya'da içerisinde fok popülasyonu barındıran iki gölden biridir. bu su kütlesinin geçmişte diğer denizlerle bağlantıda olduğu düşünülürse bu fokların nereden geldiği anlaşılabilir.
• zengin petrol dogalgaz yataklari bi yana gercekten sinir yeri.
  
  kuzeyindekiler diledigince her istedigini yapabilirken guneyindekiler sacinin ucunu gostermek icin savasiyor.
  
  bu dunya bu kadar boktan olmamali.
• görsel
  
  şu haritaya bakıldığı zaman iran'ın neden " bu bir deniz değil göldür göl" dediğini anlayabiliriz. eğer göl olursa içinden ne çıkarsa herkese pay düşecekken deniz olduğunda kimin topraklarında ne çıkarsa onu alıyor. tabi bu durumda azerbaycan'ın da "böyle büyük göl mü olur amk deniz bu" demesinin nedeni de anlaşılıyor. zavallı iran hahah.
• ... aldırma anam ne çıkar
  ne çıkar
  kudurtsun
  karayel
  suları,
  hazerde doğanın
  hazerdir mezarı! ^{* *}
• azeriler ve türkmenler tarafından şahdeniz diye adlandırılır. daha doğrusu asıl adı şahdeniz'dir. ülkemizde de hazar gölü adında türevi bulunmaktadır.
• landlocked sea olarak kabul edilir.
  
  eğer göl olsaydı, dünya göllerindeki su miktarının %44'ünü tek başına sırtlayacaktı.
  
  anektod^*:
  
  mim kemal öke, bağımsızlığını yeni kazanan azarbeycan'a gitmiş ve hazar denizinin kıyısında merhum elçibey ve maiyetiyle içki sofrasında oturmaktadır. elçibey ve ekibi kafayı bulduğunda denizin köpürmesi üzerine ekipten biri ayağa kalkıp "hazar kabarınca türk'ün şânı yâd olur" diye bağırır ve elçibey dahil tüm ekip koşa koşa denize girerler...