haxan

• evet bu bir korku filmi değildir. gayet belgesel tadındadır. hatta ders verircesine, yazıyla anlatılan şeyler sonrasında ekrana getirilen fotoğrafta/resimde bir adet çubukla gösterilir. film 7 bölümden oluşuyor ve son bölümünde cadıların aslında histerik insanlar oldukları histeride görülen belirtilerle karşılaştırılarak anlatılmış. bu belirtiler şöyleymiş. yani benim bi bilgim de yok aslında. filmde bunlaran bahsedilmiş:
  1 - olmayan kişileri gördüğünü iddia etme: cadıların şeytanı gördükleri, onunla anlaşma yaptıkları vs. söylenir. ki bazı cadılar da onu gördüğünü iddia etmiştir tabii. histerikler de aslında görmedikleri halde özellikle de ünlü/tanınmış kişileri gördüklerini iddia ederlermiş. yani halüsinasyon bi yerde. ve orta çağın karanlık avrupasının popüler figürlerinden biri de şeytan tabii. gerçi şimdi cadı addedilen her insan da şeytan gördüğünü iddia etmiyorur herhalde ama aynı zamanda o zamanlar cadı avcılığı da popüler olduğundan ve şeytan da çok kötü bişey olduğundan böyle bi etiket oluşmuş herhalde.
  2 - uyurgezerlik: yine histeriklerde görülen bi özellik. ve cadılarda görülense daha çok şeytanın cadının ruhunu ele geçirmesi, ona kötü şeyler yaptırması olarak görülüyormuş.
  3 - sırta yapılan müdahalenin hissedilmemesi: cadı olduğu iddia edilen kişilerin (nedendir bilinmez haklılıklarını doğrulamak için bir şekilde keşfettikleri bi yöntem olsa gerek) sırtına sivri şeyler batırılarak bunu hissedip hissetmedikleri test edilirmiş. hissetmiyorsa onun cadı olduğuna karar verilirmiş. histerikler de sırtlarına yapılan müdahaleleri hissetmezlermiş.
  4 - hırsızlık yapmak: aslında hırsızlıktan ziyade bi yerden bişeyler aşırmak gibi. histerikler neden olduğunu kendileri bile bilmeden, hiçbir işine yaramayacak şeyleri bile çalarlarmış istemeden de olsa ve cadılarda da varmış böyle bişey.
  dediğim gibi benim bilgim yok filmdekileri aktardım direk. ve cehaletten doğan bi cadı kültü oluşmuş filme göre. fena da olmamış aslında bence. olan cadı sanılan histeriklere olmuş tabii. işkenceler, yakmalar filan. cadıların genelde kadın olarak bilinmesinin nedeni de histeri hastalarının genelde kadın olmasıymış tabii.
  
  ha aynı zamanda slut'ın isveççe de son demek olduğunu öğrendim bu film sayesinde. filmin sonunda görünce bi anda şaşırdım, cadılara küfredip kaçmış gibi mi oldu dedim ama sonra geçti.
• güzel ve çirkin - yaşam ve ölüm: görsel
  
  häxan (1922) - benjamin christensen
• güzel & çirkin: görsel
  häxan (1922)
• çekildiği tarihi düşünür ve ona göre izlerseniz -hele izlediğiniz vakit bir gece vakti ise- size feci bir gece geçirteceğini garanti ettiğim cadı filmi.
• film, gözlerinizi bir an kapatmak istemediğiniz görsellere sahip. evet, yazıldığı gibi bir korku filmi değil katılıyorum. cadılar ve histeriyi açıklıyor, zaten belgesel kategorisinde. set dekoratörü richard louw'un da katkısıyla, doyum olmuyor.. filmi en son lise 2'de izlemiştim, neredeyse altı buçuk sene olmuş, ilk izlediğimden çok farklıydı bu sefer.
• bir donem isvecte yasaklanmis bir isvec filmidir. tadindan yenmez.
• efenim bu film cadılık uzerine kelamlarda bulunur amma kesinlikle bi korku filmi olarak adledilemez. christensen, film boyunca yogun olarak kullandıgı epik kırmalarla modern zamanlarda histerik, ahir zamanlarda ise cadı olarak damgalanmıs zatların aslında birer muamma olan dunyalarını dusunmemizi istemektedir. öyle ki filmin bi yerinde, ortacag iskence aletlerinden parmak mengenesini kendi film setinden bir oyuncunun denemek istediginden bahseder ve bu denemeyi de bizlere gosterirken aslında ortacagda kilise tarafından cokca kullanılan bu tur işkence aletleri sayesinde insanların yapmadıkları seyleri yaptıklarına zorla yemin ettirildiklerini izleyiciye kanıtlamıs olur.
  filmin toplum dısına itilmek istenen insanlara bakıs acısı, postmodern denebilecek degerlendirmeler tasır. oyle ki, yonetmen christensen filmde, modern kliniklerde basınclı ve sıcak sulara maruz kalan hastaların durumuyla ortacagda cadı olduguna kanaat getirilip alevler icinde yakılan insanların durumları arasında benzerlik kurmustur.
• sinemanın toplumsal işlevinin perdedeki yansıması.
• häxan, benjamin christensen tarafından yazılan ve yönetilen 1922 isveç-danimarka yapımı belgesel tarzı sessiz korku filmi. christensen'in engizisyon mahkemesi üyeleri için yazılmış olan 15. yüzyıl alman rehber kitabı şeytan çekici üzerine yaptığı çalışmalara dayanmaktadır.
• döneminin "bence" en iyi korku filmi. bir belgesel izliyorsunuz aslında, bundan korkmam herhalde diyorsunuz. makyajları, atmosferi ise yanıldığınızı gösteriyor; kanınızı donduruyor. alt metni her ne kadar doğru bulmasam da güzel işlenmiş. film wiccanı bir toplumsal histeri olarak işliyor, bence gerçekte varolan bir öğreti, terbiye biçimi wiccan. şifacılık biraz da. yani onların büyü olarak tasvir ettikleri şeylerin daha çok iç huzur için kullandıklarını düşünüyorum. tıpkı bizdeki tasavvuf, alevilik vs kültürler gibi. mesela gerçek uçma değil, manevi doygunluğa erme bir arkadaşımın tasviriyle. yobaz toplum tarafından da yakılan ilim, şifa insanları oluyorlar sonuç olarak. film çok ters bir fikri işliyor. yine de işleyişi ve farklı görüşler kazandırması sebebiyle beğenimi kazanıyor.