gayda

• tunel civarindaki muzik marketlerde soruldugunda insanlarin suratinda 'manyak misin?' ile 'siktir lan' arasi bir ifadeye neden olan, $ahane super sesli enstruman.
  
  bir tane edinip cala cala i$e gidesim var, yakalayip kapatirlar diye cekiniyorum, yoksa para bok..
• tarihte savaş aleti sınıfına sokulup yasaklanan tek müzik aleti. iskoçlar gaydayı, özellikle savaşa giderken savaşçılarının cesaretini arttırmak ve çevre klanlara savaşa gidildiğini haber vermek için kullandıklarından ingilizler kılıç gibi savaş aletleriyle beraber bu enstrümanı da iskoç halkına yasaklamışlardır. ama kim takar ingilizleri.
• çılgın korsan jack'in nefret ettiği, duyunca delirdiği üfürmeli çalgı. bence büyük hatalarda kendisi.
• iskoç milletinin ulusal çalgısı, tulum türevinden. tuluma oturtulmuş dört düdük ve bi üfleme borusundan oluşan gayda çalınırken “koyun şişiriliomuş” hissi uyandırır bende. düdüklerden ikisi zurnanın en pes sesinden bir oktav, üçüncüsü iki oktav daha aşağı ses verir. dier düdüü de siz bulun bakalım. [okuycuyu oyunla teşvik etme]
• cocuklugumun dunya kupasi zamanlarinda (nasi bi zaman dilimi tanimidir bu ya?), "iskocya da katilsa da tanitim filmlerinden gayda dinlesem" gibi abuk bir istegin bende uyanmasina neden olan calgi.sesine hastayim..
• bizim buralara uymaz. misal cümle içinde kullanalım:
  "gayda bre pehlivan!"
  bakın olmadı. o yüzden çok gayda değer bir saz değil bizim için.^*
• gayda sadece bir "iskoç" çalgısı değildir bilinenin aksine... makedonların, sırpların ve arnavutların da milli çalgı statüsü verdiği bir enstrümandır. özellikle makedonya'da hayli popüler olan "gajda" eşliğinde okunan birçok türkü mevcuttur. gajda eşliğinde çeşitli halk oyunları da^* oynanmaktadır. aslına bakarsak koyunun olduğu her yerde bu enstrümana rastlamak olağandır. sesi, insanı alır götürür britanya adasının en kuzeyine, doğu karadenizin şırıl şırıl akan ırmaklarıyla serinleyen yaylalarına ya da şar dağlarının eteklerine...
  
  http://www.youtube.com/watch?v=a7tcopdc0mo
• türkiyede iskoçların bagpipeı için kullanılan kelime, lakin bilmiyoruz ki gaida (gayda) bulgaristanın çalgısıdır ve balkanlarda bu çalgı için kullanılan isimdir. iskoçlar böyle seslenmezler kendisine.
  
  bulgar bir arkadaşım bagpipea gayda dediğimi ve bulgarların böyle bir çalgısı olduğunu bilmediğimi söyleyince baya yadırgamıştı beni. hoca durur mu hemen yapıştırmış cevabı: tulum.
• erkan oğur'un "bir ömürluk misafir" albümünden çok hoş ve insanı dinlendiren enstrümantal bir parça.
• daha once bahsedildigi gibi abd'de gorevleri basinda hayatlarini kaybeden polis/itfaiyecilerin cenaze torenlerinde sikca calinir. polisiye filmlerde cok gorursunuz. tarihcesi 1800lu yillarda abd'ye goc etmeye baslayan onceleri irlandali ve sonralari iskoc gocmenlerde yatmaktadir.
  
  sanilanin aksine anadilleri ingilizce olmasina ragmen bu gocmenler toplumda kolay kabul gormemislerdir. asagilayici lakaplar, ayrimcilik o yillarda da gocmenlerin muzdarip oldugu dertlendenmis. dogru duzgun is bulamadiklari icin kimsenin yapmak istemedigi zor ve riskli islerde calisirlarmis. mesela madencilik, lagimcilik gibi. bu islerin arasinda o yillarda dogru duzgun guvenlik onlemlerinin olmadigi itfaiyecilik ve mafyalarla catismak zorunda olan polis memurlugunun oldugunu tahmin edebilirsiniz. iste cenazelerdeki gayda kulturu burdan gelme. onceleri sadece irlandalilarin cenazelerinde calinirken, gecen yillarla birlikte amerikan kulturunun bir parcasi olmus durumda. hikayesi boyle anlayacaginiz.