• hastalandığında ölümüne yakın ziyaretine gelenleri "neden geldiler" diye sormuş. "hoşçakal demek için" demişler. "nereye gidiyorlar" diye cevap vermiş. ayarcı bir insamış galiba dingil.
  • “futbol olmasaydı, kitleleri yönetmek zor olurdu” sozunun sahibi fasist diktator..
    bizde de buna benzer "gencler spor yapsin,siyaset yapmasin" zihniyetine sahip benzer biri vardi sanki??
    (bkz: kenan evren)
  • yabancı filmlerin orijinal seslendirme ile gösterimini yasaklayıp tüm yabancı filmleri dublajlı yayınlatırmış. bundaki amaç elbette diyalogları siyasi ve ahlaki açıdan kontrol altında tutmakmış. bu öte yandan birçok epic fail a da sebep oluyormuş tabiî ki. bunlardan en babası mogambo filminde evlilik dışı ilişkisi olan çiftin sakıncalı sahnelerini kesip, birde üzerine abla kardeş gibi seslendirmeleri olmuş. hal böyle olunca sonradan abla kardeş olan çiftimiz clark gable ve grace kelly arasında geçen bilmem kaç numaralı bakışmalar dönemin ispanyol sinemaseverleri arasında ensest ilişkiye işaret olarak yorulmuş. kaş yaparken göz çıkarmışlar anlayacağınız.
  • ispanya'da bu yaratık (her hangi bir canlı türüne saygısızlık etmemek için tür ismi vermiyorum) hakkında konuşmak istediğin an hemen ispanyollar konuyu değiştiriyorlar. kimse hakkında iyi veya kötü konuşmak istemiyor, sorduğun soru havada kalıyor. belki de adamı cezalandıramamanın vermiş olduğu bir mahcubiyet var. umarım durumdan bir ders çıkarılır ve ispanyolların bu mahcubiyetine ortak olunmaz, hazır fırsat varken.
  • öldüğü gün meteorolojistler havanın günlük güneşli olacağı raporu vermişler ancak kendilerine hava tahmininin bulutlu, yağışlı ve sıkıntılı olacağı şeklinde değiştirilmesi emri verilmiş. diktatör olmak böyle bir şey olmalı.
  • avrupa kıtasındaki en uzun süreli faşist falangist diktatör fracisco franco rejimi ispanya'daki en uzun tarihi dönemlerden biridir. 1 nisan 1939'da iç savaşın bitmesiyle başlar kasım1975'te ölene kadar- 36 yıl- sürer.

    genel olarak üç farklı döneme ayrılır: 1-1939 - 1959 : savaş sonrası dönem
    2- 1960 - 1973 arası yaklaşık 13 yıl
    3.ve en kısası: 1973 - 1975'e kadar olan dönem.

    bilmemiz gereken ilk şey; diktatörlüğün seçim sonucu ya da bir darbenin sonucunda değil,1936-39 ispanya iç savaşı'nın kazananı olarak franco'nun başa geçmesidir.
    bu çok önemlidir, çünkü franco savaşı kazandığı için, ülkeyi tamamen kontrol etme ve istediğini yapma yetkisini elde ettiğini düşünür.
    franco diktatörlüğü boyunca ülkede mutlak kontrol sahibi olduğu anlamına gelir. sadece ideolojik değil, her türden: ekonomik, sosyal, dini, kültürel ülke yaşamının tüm yönleriyle. franco diktatörlüğü boyunca , tüm ispanyolları kendisi ile aynı ideolojiyi savunmaya , aynı şeyleri düşünmeye ve hükümetin yaptıklarını onaylamaya zorlar.

    1-yaptığı ilk şey, ülkeyi temizlemek 'limpiar el país". yani ülkeyi savaşı kaybedenlerden arındırmak.savaşın bitmesine 2 ay kala şubat 1939'da “ley de responsabilidades politicas-siyasi sorumluluklar yasası” çıkarılır. bu yasa ürkütücüdür. birçok insan öldürülür, hapse atılır, sürgün edilir, vs.
    ispanya'da 1939'da yaklaşık 25 milyon insandan 250.000-300.000'i hapse atılır . çoğu en az 15 yıla hapse mahkum edilir. birçok insan hapiste açlık ve hastalıktan ölür. muhalif aydınlar hayati kaygılarla ülkeden ayrılır ya da sürgün edilir. çoğu önce fransa ve ingiltere'ye ardından güney amerika ve abd'ye gider. bazıları mülteci kamplarında ölür.
    birçok insan hakkında soruşturma başlatılır. aylarca soruşturulanlar o süre zarfında çalışamaz. müfettiş, raporların olumlu olması durumunda işinize geri dönebileceğinizi ifade ederler. ancak raporlar olumsuz ise, işinize devam etmeniz, mesleğinizi yapmanız yasaklanır.
    ayrıca tüm serbest meslekler, doktorlar, profesörler, avukatlar, öğretmenler, vs. soruşturulmakta ve birçok kişi işine geri dönememektedir. bu aslında muhalifleri tasfiye yoludur. işin az olduğu bir zamanda, çalışma şansı da azdır. bütün bunlar; sürgün, ölümler, soruşturmalar bir kanun kapsamında kılıfına uydurularak yasal olarak yapılır. “la ley de amnistía -af yasası” (af) ile franco taraftarı eski suçlular affedilir ve tasfiye edilen muhaliflerin yerine işe alınır. bu insanların çoğunun bu işler için donanımsız olması ciddi sorun yaratır.

    • büyük sorunlarından biri de ekonomidir. ispanya iç savaştan çıktığında fabrikaların çoğu yıkılmış, tarım arazileri zarar görmüş, ticaret durma noktasına gelmiş, yiyecek ve ilaç kıtlığı başlamıştır. ekonomik durum korkunçtur. büyük sorunların yaşandığı dönemde açlıktan binlerce insanın ölür.
    1945'te ikinci dünya savaşı'nın bittiği ve italyan,japon ve almanlar savaşı kaybettiği zaman, savaşı kazanan ülkeler ispanya'yı boykot ederler.bu durumu daha da kötüleştirir. bu sırada göç başlar.birçok ispanyol genellikle latin amerika ülkelerine veya avrupa ülkelerine çalışmak için gider. boykotu ilk kıran ülke vatikan'dır. 1953'te ispanya ile diplomatik ilişkiler kurar. birkaç ay sonra, 1952'de aynı yıl, abd boykotu kaldırır. karşılığında amerika birleşik devletleri, gemileri ve uçakları için ispanya'da dört farklı amerikan üssü kurar ve bu üsler komünist ülkelere karşıdır. franco burada anti-komünizm kartını oynar. boykot sona erer ve ispanya bm'ye girer. o zaman franco'ya karşı kötü propaganda biter. diğer ülkelerden gelen parayla daha fazla fabrika kurulmaya, tarım, ticaret gelişmeye başlar.

    • bu yıllarda franco rejiminin ilk önemli devlet şirketleri kurulur. 'ini' ulusal sanayi enstitüsü: girişimcilerin daha fazla fabrika kurmalarına, büyümelerine, uluslararası ilişkiler kurmalarına yardımcı olmak için oluşturulmuş bir devlet organıdır.
    oluşturulan bir diğer şirket ise "renfe"dir. hala aktif ve çok geniş tren yolu ağına sahiptir. ispanya'daki trenler devlet'e aittir. tren sadece insanlar için değil, ekonomi için de önemlidir. bir çok ürün; yiyecek, ilaç, petrol trenle taşınır. bir diğeri ise ispanya'da kurulan ilk devlet havayolu olan "iberia"dır. 1960'lardan itibaren turizm geliştikçe hava yolu şirketi de büyür. ispanya yabancılar için çok ucuz ve egzotiktir bu sebeple turist akınına uğrar.

    2-siyasal sistemi organize etme:
    daha önce yapılmış tüm kanunları fesheder. ikinci cumhuriyet anayasası- 1931- kaldırılır, ve franco dönemi boyunca bir anayasa yapılmaz.
    anayasa yerine kullanılan ilk genel yasa "fuero de los españoles", bir tür anayasa gibidir ve franco tarafından yapılmıştır. bu kanun hiçbir hürriyeti kabul etmez, hak yok, seçim yok, parti yok.

    2- siyasi partilerin tamamı yasaklanır. sadece franco tarafından muhafazakâr, milliyetçi, ultra katolik partilerin birleşimi 'movmiento naciónal" -milli hareket- partisi dışında siyasi partiler yasaklanır tek yasal partidir. diğer tüm partiler, tüm sendikalar, tamamen yasaktır.

    3-franco "devlet başkanı" olarak mutlak güç sahibidir. cumhuriyetçilere karşı kazanılan savaş sonrası ülkenin yönetim şekli bilerek belirsiz bırakılır. cumhuriyet; demokrasi ve özgürlüğün sembolüdür. bu istemedikleri şeydir. yaklaşık 10 yıl kimse ispanya'nın yönetim şeklini resmî olarak tanımlamaz.devlet olduğunu söylüyorlar ama nasıl bir devlet olduğunu söylemiyorlar. franco, bir tür cumhurbaşkanıymış gibi yöneten kişidir. ama aynı zamanda hükümetin de başkanıdır, tüm bakanlar ve ülkenin tüm önemli insanları bizzat franco tarafından seçilir. franco aynı zamanda ordunun başıdır ve ulusal hareketin parti başkanıdır.bu yüzden franco ispanya'dır, her şeydir, ülkeyi tamamen kontrol eder.

    • 1947'de ıı. dünya savaşından sonra “"la ley de sucesión- veraset yasası” ile ilk defa ispanya'nın bir krallık olduğu belirtilir.ispanya 1947'den 1975'e kadar bir krallıktır ama kral yoktur. ispanya'nın bir devlet, bir ülke, bir krallık ve bir millet olduğu yasalarda vardır ama pratiği yoktur.
    franco o dönemde portekiz'de sürgün olan alfonso xııı ile bir anlaşma yapar. o zamanlar 10 yaşlarında olan juan carlos de borbón ispanya'da yaşayacak,eğitimini tamamı franco'nun kontrolünde olan özel okullarda tamamlayacaktır.( evet şimdiki kral fransız borbón hanedanındandır. zamanında yapılmış kraliyet evliliklerinin neticesidir.)

    4- 'familias políticos"¡ siyasi aile olarak adlandırılacak bazı gruplar var. bu kelime franco dönemi boyunca bu siyasi grupların çok önemli olduğu anlamına geliyor. siyasi partiler yasaktır, "siyasi parti" diyemezsiniz, yani aile derler. aile kelimesi çok önemlidir, çünkü her zaman muhafazakârdır ve 2 siyasi aile önemlidir. diktatörlükten yanadır ve aşağı yukarı benzer fikirlere sahiptirler.

    •1942'de franco ' cortes ' olarak adlandırılacak bir parlamento kurar. franco'nun seçtiği ve gerçekte hiçbir işe yaramayan bu parlamentonun tek amacı diğer avrupa ülkeleri için imajı biraz iyileştirmektir.

    • siyasi parti bulunmamaktadır. ancak barışçıl muhalefet ispanya içinde veya dışında devam eder. sürgündeki muhalifler 'gabieneto en el exilió - sürgündeki kabine' adıyla özellikle ikinci dünya savaşı sonrasında kurulan bm'de , franco diktatörlüğüne karşı lobi faaliyeti yürütülür. barışçıl muhalefetin yanında silahlı muhalefet de vardır
    franco diktatörlüğüne karşı özellikle ispanya'nın kuzeyinde -aragon, bask bölgesi ve navarra -yaklaşık 1952 yılına kadar bir tür gerilla savaşı yürütülür.franco rejimine karşı savaşan bu insanlara "maquis -maki" denir, fransızca bir kelimedir.

    • son olarak,1950'lerde tüm dünyada çok büyük bir ' dekolonizasyon-sömürgecilik karşıtı' hareket başlar. bm, sömürgeleri olan farklı avrupa ülkelerine sömürgelerine bağımsızlık vermeleri için baskı yapar. fransızlar, franco'ya karşı fas ve tunus'ta savaşanlara yardım eder. bm'den çok güçlü bir baskı vardır. 1956 yılında ispanya, fas himayesindeki kendi kısmına bağımsızlık verir, ancak dört yeri elinde tutar:
    birincisi, koloni olarak kabul edilmediği için afrika'daki ceuta ve melilla şehirlerini elinde tutar. taa 15. yüzyılda ispanyollar tarafından fethedilen şehirlerdir. el sahra ve sidi ifni ispanyol kolonileri olarak kalır. bu yerler zengin maden yatakları nedeniyle ve ticari olarak önemlidir.
    ***
    franco'nun ikinci aşaması (1960 - 1973):

    bu dönem ekonomik açıdan çok önemlidir, çünkü ispanyol ekonomisinin büyüdüğü zamanlardır.ancak bu, dengeli bir büyüme olduğu anlamına gelmez, ispanya'nın bask, asturia ve katalonya, valencia, sevilla ve madrid endüstriyel açıdan gelişmiş olmasına rağmen geri kalanında nerdeyse hiç bir faaliyet yoktur. çok büyük bir dengesizlik vardır. neden?
    - çünkü franco ekonomiyi politik silah olarak kullanır. protestoların, sorunların olduğu bölgelere daha çok fabrika kurulur daha sakin olan bölgeler ise geri kalır.bu bölgelerde birçok fabrika kurulduğunda çevresel önlem alınmaz ve doğaya kalıcı zararlar verilir.

    • siyasi değişiklikler
    1. *** - ilk değişiklik franco'nun 1960 yılından itibaren hükümetin cumhurbaşkan yardımcısı (vicepresidente) seçmesidir .o zamana kadar böyle bir şey yoktu. franco hükümetin başkanıdır ve başka da kimse yoktur.ilk başkan yardımcısı franco'nun yakın arkadaşlarından biridir ama bu adam hastadır ve birkaç yıl sonra ölür. yerine amiral luis carrero blanco getirilir.1963'ten 1973'e kadar başkan yardımcılığı yapar. elbette franco'nun arkadaşlarından biridir ve ondan çok daha gençtir. diktatör general franco ilk kez gücü paylaşır.

    2. yasal değişiklikler:
    • din özgürlüğü yasası: ispanya'da başka dinlere mensup insanların yaşadığı kabul edilir. yani ispanya'ya gelen yabancılar dinlerini uygulayabilirler çünkü o zamana kadar yasaklanmıştır. ama ispanyollar katoliktir. en azından resmi olarak. tam bir din özgürlüğü değildir.
    • sansür yasası: bu yasa, sansürü neyin kontrol edip edemeyeceğini tam olarak tanımlar.bu yasa olumlu bir değişikliktir çünkü bu yasa ile yayın öncesi sansür kaldırılır.önceleri tüm gazete, kitap, dergi vb. yayınlanmadan önce sansür tarafından kontrol edilirdi bu kaldırılır.bu daha fazla özgürlük demektir. o zamanlar ispanya'da iki tür sansür vardır; 1- rejim tarafından yapılan siyasi sansür 2- kilise tarafından yapılan dini sansür. önceki sansür kaldırılır ama dini sansür devam eder.
    bazı gazeteler daha önce yazamadıkları şeyleri yazmaya başlar ve kendileri "otosansür" ile durumu idare ederler.

    • *** 1969'da yeni bir veraset yasası: çıkarılır. franco öldüğünde ülkeyi yönetmek için çok genç yaşta okumak için ispanya'ya gelen ve hala ispanya'da yaşayan juan carlos de borbón'u halefi olarak seçer.franco öldüğünde juan carlos'un franco ile aynı şeyleri yapmaya devam edeceğine inanır.
    •• 'ley orgánica del estado (devletin organik yasası (1967) hazırlanır. ilk dönemde (1939-59) " fueros españoles-ispanyol kanunu " kullanılıyordu yenisi de hemen hemen aynıdır.

    dekolonizasyon: bm, tüm avrupa ülkelerine sömürgelerini bağımsız ülkelere dönüştürmeleri için baskı yapar.1968 'de, ispanya gine'ye bağımsızlık verir. "eskiden "ginea española" olarak anılır.
    - 1968'de ispanya ve fas arasında küçük bir savaş yaşanır. sidi ifni, stratejik ve ekonomik olarak önemlidir. fransa'nın da yardımıyla 1968'de fas o bölgede bir savaş başlatır ve yaklaşık bir ay içinde geri alır. bu ispanyol ordusunun iddia ettiği kadar güçlü olmadığını ve afrika'da savaşan bir general olarak franco'nun hezimeti olarak kabul edilir. ispanyolların çoğu bu hadiseyi bilmez.

    * terörizm sorunu: bu kelime 1968'den itibaren kullanılmaktadır. restorasyon döneminde ispanya'da oluşturulan milliyetçi ve bölgeci partilerden biri olan bask milliyetçi partisi'nin bölünmesiyle ortaya çıkar. 1959 - 60lı yıllarda illegal oldukları için illegal bir kongre yaparlar ve bu toplantıda parti ikiye ayrılır. 1- “bask milliyetçi partisi”demokratik ve ılımlı 2- çok daha radikal parti, genellikle cumhuriyet dönemini yaşamamış gençlerden oluşur. bu insanların istediği diktatörlüğe karşı çok daha güçlü bir şekilde mücadele etmektir.1966'da yasadışı olarak "quinta asemblea - beşinci meclis" adıyla bilinirler. bu toplantıda partinin en radikal üyeleri diktatörlükle askeri veya silahlı mücadele edilmesi gerektiğini savunur.

    ***ama önemli olan bir şey var: "eta" bask bölgesinin ispanya'dan bağımsız bir ülke olması için savaşır. diktatörlük ve ispanya'yı kimin yönettiği umurlarında değildir. 1968'de, 5. meclis toplantısı'ndan 2 yıl sonra, eta önce sıradan cinayetlere ve suikastlere başlar (bir trafik görevlisini öldürmek, ki bu biraz tesadüftür) sonra bask bölgesinde çok ünlü bir gardiyanı mahkumlara işkence ettiği için öldürür.bu suikastler eta'ya iyi bir imaj verecektir. gardiyanlara ya da polise, orduya karşı savaşıyor görünürler .bu anlamda ispanya'da uzun zaman insanlar eta'nın (euscardi ve libertad özgürlük anlamına gelir) diktatörlüğe karşı savaştığını düşünür.

    bir diğer grup: “frap” -front revolutionary anti fastisto patriota- sosyalist fikirleri vardir ama çok çok radikal olan grup, terör örgütü gibi hareket eder. rejimin politikacı ve askerlerine suikastler düzenler.
    bu ikisi önemlidir.
    70'lerin sonundan itibaren çok daha küçük gruplar ortaya çıkar ve polis tarafından daha hızlı imha edilir.bu dönemde savaşan terör gruplarının çoğu “solcu” gruplardır. ikinci gruptakiler diktatörlüğe karşı savaşır ve bolşevik tipi bir devrim isterler.1973'e kadar çok güçlü değillerdir ve sınırlı alanlarda mücadele ederler. 1973 yılından itibaren terörizmde büyük bir artış olur.

    1973'te dünyada ekonomik kriz olduğu için bu durum ispanya'yı da etkiledi.tüm dünyada birkaç gün içinde petrol fiyatlarında büyük bir artış ile başladı. o zamanlar petrol açısından çok önemli olan suudi arabistan, kuveyt vb. ülkelerde 2-3 gün içinde petrol fiyatları aşırı yükseldi. israil'e karşı son savaşta arap ülkelerine yardım etmeyen avrupalılara ve dünyanın geri kalanına bir tür ceza olarak yapıldı.o zamanlar petrol çok ucuzdu ama birden çok pahalı hale geldi. bu, ülkelerin veya devletlerin sadece arabalar için değil, her şeyden önce fabrikalar için ihtiyaç duydukları petrolü alacak parayı bulamayacakları anlamına gelir.ispanya çok gelişmiş bir ülke değildir ayrıca ekonomik dengesizlikler nedeniyle krize de hazırlıklı değildir.o dönem .avrupa'da çalışan birçok göçmen ve ülkede birçok insan işsiz kalır. göçedenlerin çoğu ispanya'ya geri dönmek zorunda kalır.

    o zamana kadar insanlar çok da şikayetçi değildi. rejim çok diktatör olmasına rağmen, ekonomi iyi sayılırdı ve insanlar da siyasetle ilişki kurmamayı tercih ederek görece huzurluydu. fakat gelinen aşamada siyaset iyi işlemiyor, ekonomi berbat vs. artık dikatatörlük sorun haline gelir.1973 yılının sonlarında protestolar büyür. fabrikalarda, üniversitelerde çok daha fazla istikrarsızlık vardır. yasadışı ilan edilmiş partiler de daha güçlü hale gelir. böylece franco sorunsuz bir şekilde devam etmek için birkaç şeyi daha değiştirmesi gerektiğini fark eder.

    franco diktatörlüğünün son dönemi bu şekilde başlar.; 1973'ten 1975'e kadardır.
    en kısa ve en sorunlu dönemdir.
    franco artık durumu tam olarak kontrol edemez; istemediğinden değil, yapamadığımdan. ayrıca 73 yaşında ve çok yorgundur. o ana kadar hiç hasta olmamış biri 73 yaşından itibaren ciddi sağlık sorunları yaşamaya başlar. ve franco'nun yakınları , franco'nun yakında öleceğini düşünmeye başlar. franco öldüğünde ne olacağı konusunda çeşitli fikirler öne sürülür.bunca yıldır asıl soru, franco öldüğünde ne olacağıdır. birçok ispanyol, franco'nun ölümünün yeni bir iç savaş anlamına gelmesinden korkar.
    kimse başka bir iç savaş olmasını istemez. protestolar olması gerektiği kadar güçlü değildir çünkü insanlar protestoların sonunda iç savaşa yol açmasından korkar.
    böylece franco isim vermeye karar verir. franco ilk kez hükümetin başkanlığını bırakır ve başka bir kişiyi hükümet başkanı olarak atamaya karar verir. haziran 1973'te atayacağı hükümetin başkanı, daha önce başkan yardımcısı olan luis carrero blanco'dur. herkes bu atamayı, franco öldüğünde luis carrero blanco'nun ülkeyi yöneten kişi olması amacıyla yapıldığını düşünür.
    aynı yılın eylül ayında, eylül 1973'te luis carrero blanco'nun eta tarafından öldürülmesi bu planı bozar. eta böylece hükümet başkanını öldürme yeteneğine sahip bir örgüt olduğunu ilan eder. o andan itibaren ispanyol polisi terörü ciddiye almadıklarını farkkeder. komünistler için çok endişelenilir ama terörden korkmazlar.böylece de terörizm ülkenin en büyük sorunlarından biri haline gelir. carrero blanco suikaste uğradıktan sonra, franco carlos arias navarro'yu yeni başkan olarak seçer. gri bir politikacıdır. yönetmeye başladığında, cortes'te çok meşhur olacak bir konuşma yapar, daha fazla özgürlük vermek istediğini söyler ama sonunda hiçbir şey yapmaz. pratikte hiçbir şey değişmez, hiçbir özgürlük vermez.
    bu, yasadışı ilan edilen siyasi partilerin giderek daha fazla karşı çıkacağı , daha fazla protesto, daha fazla eylem olacağı, terörizmin güçleneceği anlamına gelir. bu da daha fazla baskıya yol açar.
    terörist gruplardan bazıları tutuklanarak idam edilir. ispanya'da uzun bir süre ölüm cezası olmasına rağmen pratikte 1950'lerden beri ilk kez teröristler idam edilir. bu da uluslararası boykota sebep olur. s

    dünyanın tüm demokratik ülkeleri bir kez daha ispanya'yı boykot eder.mesele; teröristleri kurtarmak değil çünkü herkes onların katil olduğunu biliyor.demokratik ülkeler artık ölüm cezasını kabul etmiyor ve insanların öldürülmesini istemiyor. bu boykot, pratikte franco ölene dek sürer.
    bu, muhalefetin de güçlenmesine ve sorunların artmasına sebep olur. ve halk cumhuriyet'in son yıllarında yaşananların aynısının yaşandığını ve iç savaşın tekrar yaşanabileceğini düşündüklerinden korkarlar.

    bir diğer sorun da franco'nun hastalığıdır. eylül 1975'te yaklaşık iki ay hastanede kalır. ve bu iki ayda siyaset ortamı barış içinde olduğu için kimse bir şey yapmaya cesaret edemez.
    fas, ispanya'nın kuzey afrika'da kalan tek toprağını işgal etmeye karar verdiğinde, hükümet hiçbir şey yapmaya cesaret edemez.el sahra, o zamanlar kuzey afrika'nın hala ispanya'ya ait olan tek bölgesidir. bm de sahra'nın bağımsız bir ülke olması için baskı yapar. ancak sahra'ya yakın ülkeler fas ve moritanya orayı fethetmek ister.franco'nun hastanede olduğu sırada fas kralı bir bölgeyi işgal etmeye karar verir, ancak bir savaşın provoke edilmemesi için orduyla işgal etmek yerine, yaşlı, çocuk ve kadınlardan oluşan oldukça büyük bir silahsız insan grubunu gönderir. çünkü ispanyol ordusunun bu insanlara ateş etmeyeceğini bilirler. "yeşil yürüyüş" olarak bilinen bu pasifist işgal franko ölmeden birkaç gün önce yapılır. ispanya, bm'den tüm ülkelerle uluslararası bir konferans düzenlemesini ve bu konferansta sahra'ya ne olacağına karar vermesini ister. fas neredeyse tüm sahra'yı fetheder, küçük bir kısmı da moritanya'ya kalır. bu durum yasa dışıdır çünkü kanunlara göre sahra teoride bağımsız bir ülkedir ve bu ileride sorun yaratacak.
    sahra'da bağımsızlık istedikleri için moritanya ve fas'a karşı savaşan bir dizi grup vardır.

    franco 20 kasım 1975'te ölür ve iki gün sonra 22 kasım'da juan carlos de borbón kral seçilir.
    ve böylece franco'nun diktatörlüğü sona erer ve ispanyol siyasi tarihinde"trancición ¡geçiş çağı" olarak bilinen farklı bir dönem başlar. geçiş; yani diktatörlükten demokrasiye geçiştir ve franco öldüğü anda başlar.
    10 yıldan biraz daha kısa bir süre içinde ispanya'da neredeyse her şeyi değişir. 1986'da portekiz ile birlikte avrupa birliği'ne de girilmesiyle ekonomik, sosyal ve kültürel atılım gerçekleşir.
  • amerikanin soguk savas yillarinda asil tehdit olarak komunizmi gormesi ve buna bagli olarak da komunist dusmanligina bagli olarak surekli destekledigi, ispanyol diktator. kendisi surekli avrupa tarafindan dislanmaya calisilsada amerikanin arka cikmasi sayesinde hem iktidarda kalmayi basarmis hem de avrupa ile ortaklik anlasmasi yapmistir. kendisi yasama, yurutme, yargi, askeriye, katolik kilisenin bile en yetkili adamiydi.
  • kendisi özel mesajdan küfür edip kaçan bir trolldür. aldığı nickten ne olduğu bellidir.

    direkt engelleyip geçin.
  • "faşizm çağdaştır(!)" diyerek faşist eğilimleri laikliğe eklemeye çalışan muhafazakarların bu şahsa bakmalarını,yakından incelemelerini salık veririm.

    abd,ikinci dünya savaşı'nda faşizmle savaşırken ispanya'nın nazi almanyası ve faşist italya gibi yayılmacı olmamasından hareketle savaştan sonra franco rejimini tanımıştır.malum franco'nun devrilmesi ispanya'da sosyalistler'in iktidara gelmesiyle sonuçlanacak ve soğuk savaşta bir cephe düşecekti.bunun yerine ingiltere ve abd franco'ya göz yumdular.franco'da abd'ye bu borcunu,ülkesini amerikan üslerine açarak ödedi.ve ölünceye dek ispanya'yı demir yumrukla yönetti.

    ayrıca çok çocuk politikalarının da mimarıdır kendisi.eminim bir yerlerden tanıdık gelecektir.
  • gencken subaylik yapan ve rif savasi'nda fransizlar ile beraber fas''taki kabilelere karsi savasan franco, ilk kez burada sivrilmistir..

    ispanya ic savasi'nda fas'ta mevzilenmis buyuk ispanyol ordusunu karsi karaya gecirmis ve ordunun buyuk kismini kendi yanina alarak cumhuriyetcilere karsi sosyal fasistler * olan alman-italyan yardimiyla buyuk ustunluk kurmus, gerektiginde sehirleri acimasizca yakmistir.
    asiri sagci bir gorus benimseyen franco, mihver grubunun tum cabalarina ragmen ulkeyi savastan uzak tutmus ve portekizli kankisi antonio salazar ile iyi iliskilere sahip olmustur. caudillo unvaniyla ulkeyi 1975'e kadar dikta rejimiyle yonetmis, boylece iber yarimadasi'nda diktatorluk hakim olmus, salazar gibi franko'nun da ulkesinde sadece kendi sozu gecmeye baslamis, butun siyasi rakipler, karsit basin ve isyanci hareketler yok edilmistir,bastirilmistir. rejim nedeniyle ulkesi ab'ye giremese de, onun doneminden sonra ulke demokratik duzene kavusmustur.
hesabın var mı? giriş yap