foley

• sinemada, dış ses, ortam ses ve efektlerinin genel adı. sesli-sessiz çekimlerde, sahneler bittikten sonra bir süre de ortamın kaydı alınır. daha sonra bu kayıtlar sesli filmin gerekli yerlerine doğrudan ya da sessiz filmin dublaj'ı sonrası filme eklenir. bu seslere ilaveten kapı açılması, kıyafet sürtünmesi, ayak sesi gibi bir dünya ses de yine stüdyoda foley artist denilen kişilerce yaratılarak kaydedilir.
• ülkemiz dizi/film endüstrisince ciddi şekilde göz ardı edilen ses sanatı. özellikle herhangi bir televizyon dizisini açıp 10 dakikasını dikkatlice izlediğinizde foley sesi duymanız olası değildir. kapı sesleri bu noktada istisnadır ancak duyduğunuz kapı sesleri çoğunlukla o sahnedeki o kapıya uygun şekilde kaydedilmiş foley sesi değil, ses kütüphanelerinden alınıp hazır olarak konulmuş bir foley sample'ıdır.
  
  dizi ve film sektöründe standart belirleyecek, denetim yapacak bir kuruluş olmadıkça da işgüzar yapımcılar foley yaptırmayarak ya da yurtdışından veya yurtiçinden ölücü kimselere ucuz fiyatlara kalitesiz foley yaptırarak işi kotarmaya çalışıyor. standart yok, denetleyen yok, izleyici kitlenin çoğunluğu zaten teknik altyapıyı umursamıyor. böyle olunca doğal olarak uluslararası takdir toplayacak kaliteli bir yapım çıkmıyor, bu anlayışla çıkmaz da.
  
  türk dizilerinin yurtdışı yayın için satılan bölümlerinde ise afedersiniz s.ke s.ke sahici foley artist ve foley editorler ile çalışmak durumunda kalınıyor. çünkü yurtdışındaki işletmeler foley sesi olmayan ya da çok eksik olan diziyi kesinlikle satın almıyor. sonuç olarak da dizinin çıktığı ülkedeki (bizimki yani) orijinal yayınında foley sesleri eksik ya da hemen hemen hiç yokken, dizinin yurtdışı yayınları foley sesleriyle aslında olması gereken şekilde izleyiciye sunuluyor.
• marcus miller'in tavsiyesi uzerine miles davis ile calan, live around the world kaset kapaginda "lead bass"ci olarak gecen, bildigin bass gitar ile elektro gitar riffleri sololari atmak gibi benim gayet gereksiz buldugum bir isi yapan yetenekli, siyahi muzisyen. joseph "foley" mcreary gercek ismi.
• vücutta uzun süre kaldığında enfeksiyon riskini arttıran , yurdumuz hastanelerinde en fazla bulunan sonda.
• ülkemizden çıkan en güzel örneklerinden biri ibrahim tatlıses'in dom dom kurşunu klibinin başlarında görülebilir.^*
  
  https://youtu.be/spzp8mbbcf8
• http://vimeo.com/11436985
• sinemada en büyülendiğim olaylardan biridir foley. o foleyden çıkan sesler o kadar büyük haz verir ki, daha sinema okumadan, foley nedir bilmeden, filmlerdeki poşet seslerini falan dinlerdim. ^* sonra okulda foley olduğunu öğrenmiştim bunun adının. arada boş boş foley sesi dinlerim hala. foley artistlerin de zekasına bayılırım. sinema bir illüzyon sanatıysa bu sanatın en güzel objelerinden biri de foleydir. orada rüzgar sesi duyarsınız ama o aslında çarşafın gıcırtısıdır falan. çok ilginç. türkiye'de de ayrıca sinema sektöründe son yılların gelişmekte olan alanlarından biridir. el mahkum. yurtdışı bazlı dijital platformlar foleysiz gelme diyor. foleysiz film, perdesiz eve benzer. ya kiralıktır, ya satılık.^*
• ses effect olarak da bilinir. bir dublaj stüdyosunda kaydedilip sonra filmdeki yerine kurgulanan insan hareketleri sesi veya ses etkisi. bir kovalamaca sahnesinin inandırıcı olması için, sahneyi izleyen 'foley' sanatçısı (efektör), oyuncunun hareketlerini taklit ederek sesler çıkarır (ayak sesi, nefes nefese soluk sesi, bir et parçasına vurarak yapılan yumruk sesi gibi)
• 1923 yılında amerika'lı jack foley tarafından ortaya çıkmıştır. dış ses ve ortam sesi efektini ifade eder. bu mesleğe ve sanata foley denir. güzel bir örneği için *
• modern film kameraları sesleri doğru kaydedemiyor herhalde. yoksa böyle bir şeye günümüzde gerek olmaması lazım.