call me ishmael

• müslümanlara da bir gönderme olarak düşünebiliriz aslında bu sözü.
  
  elbette burada bildik şeyleri tekrardan yazmayalım ama moby dick çok farklı bakışlarla okumalara açık bir kitaptır. ve de aslında dini bir bir kitaptır. john lardas modern gibi birçok yazar amerikan sekülerizminin/dininin kökenini ve evanjelizmi falan moby dick üzerinden okurlar.
  
  kitaptaki karşıtlığı şöyle anlatalım kitap ishmael diye bir anlatıcıyla başlar ama olaylar ilerledikçe hem diğer anlatıcılar mevzuya dahil olurlar hem de ishmael olayların içinde olmaktan çıkar. ahab'ın bir beyaz balinanın peşinde ömrünü harcamasına dönüşür hikaye. moby dick tanrı'nın metaforuysa ahab tanrıya isyan eden bir inançsız olarak görülebilir. ama moby dick'i daha çok bir inanç olarak alırsak ahab bu inancın peşinde kendini yokeden tutkulu bir protestan, evanjelist olarak görülebilir. dinin çok aşırı bir yorumunu gerçekleştimek isteyen bir çılgın. oysa ahab'ın romandaki karşıtı olan ishmael her zaman daha makul bir insanı ve inancı temsil eder.
  
  moby dick'i o dönem amerikasının inanç yönünden kuruluşunu/yansımasını anlatan bir destan olarak değerlendirirsek hem ishmael'in hikayede kaybolması, queequeg kadar bile yeri olmaması hem de o dönemlerde islam'ın püriten diyebileceğimiz yaklaşımları içinde barındırmaması ve dolayısıyla birçok okumuş batılı içinde hıristiyanlıktan daha makul bir inancı temsil etmesi, ismail peygamberin diğer dinlere kıyasla islamda daha çok önemli görülmesi vs. sanki mellville bu sözle islam'ı kastetmiş gibi bir fikir doğurdu bende. tabii ayrıca araştırmak lazım yazarın islam'a yaklaşımını, şimdilik bir yorum olarak kalsın...