keçuva

• yerli amerikan dilleri arasında en çok konuşulanlardandır.
  bir zamanlar peru'da kurulmuş olan inka medeniyeti'nin lingua francası idi (yani ülkenin ortak dili.).
  ispanyollar buraya geldiklerinde inkalılarla savaşmış (savaşın sebebinin de inka kralının kendisine uzatılan incil'deki tek bir harfi bile anlamayıp kitabı bir kenara fırlattığında orada bulunan ispanyol rahibin "bu kafir! kafir!" demesi ve sonrasında binlerce inka yerlisinin hayatının kaybetmesiyle sonuçlandığı söylenir.) ancak inkayı yıktıktan sonra dillerine dokunmamışlardır.
  
  ancak 1700lü yıllarda patlak veren başka bir olay, quechua dili ile ilgili her şeyin katı şekilde yasaklanmasına neden olmuştur. 1700lerde adını anımsayamadığım bir inkalı, diğer inkalılarla birlikte bir isyan çıkarmışlardı. isyan bir şekilde bastırıldı ancak dillerine de inanılmaz bir sansür konuldu sonrasında dediğim gibi.
  
  günümüzde halen quechua dili konuşulmaktadır. anadil konuşur sayısı 8,000,000 civarındadır. peru ve bolivya'nın resmi dilleri arasındadır.
  
  ancak ortada bir sıkıntı var. inkalılar kendi çocuklarına genel olarak quechua dilini duymamalarını sağlamaya çalışıyorlar. ispanyolcanın politik ve sosyoekonomik açıdan çok daha fazla avantajlı oluşu tabii ki sebep. insanlar kendi dillerini öldürüyorlar böyle işte. inşallah galceye yapılan iyileştirme çalışmaları quechua diline de uygulanır.