franz anton mesmer

• 1734-1815 yıllarında yaşamış, manyetizma olarak ta bilinen mesmerizm'in babası.
  
  ünlü gizemcilerden eliphas levi, mesmer hakkında ''prometheus gibidir, benjamin franklin'in yalnızca yolundan çevirebildiği göklerin ateşini insanlara armağan etmiştir'' der.
  
  aslında tıp eğitimi alan ve sıradan bir doktor olan mesmer, 1766 yılında, ''gezegenlerin etkisi üzerine fizik ve tıp incelemesi'' isimli bir yazı hazırlamış ve çalışmasında evrensel çekimin nedenlerini ve sağlık üzerindeki etkilerini incelemiş, ''canlı manyetizması'' kuramını ortaya atmıştır. bu kuramda ; ''tüm yaşam işlevlerini dengede tutmaya yarayan ve var olan her şeyi çevreleyen bir evrensel sıvının devinimlerine uyma özelliğinden bahsedilir ve bu özellik tüm bedenlerde mevcuttur.''
  
  mesmer, kuramında bahsettiği ve yakalayabildiğini iddia ettiği bu akışkan enerjiyi, hastalarının enerji dengelerini yeniden kurmak ve onları eski sağlıklarına kavuşturmak için kullandığını ileri sürmüştür. hastalar üzerinde mıknatıslar ile de tedaviler yapmış, bu arada işi iyice ileri götürüp ellerinde de manyetik bir özellik olduğunu ve hastalarını elleriyle iyileştirebildiğini iddia etmiştir.
  
  asıl numarası ise ''baket'' denilen düzeneğiydi. bu düzenek, içi kum dolu iki metre çapındaki bir leğendi, kumun içine kırık cam parçaları, demir parçaları ve kükürt serpip, su ile doldurup sonra da ısıtıyordu. leğenin demir kapağında çeşitli boylarda borular vardı ve hastalar bu borulara, vücutlarının hasta olan yerlerini dayayarak iyileşiyorlardı.
  
  şarlatanlık ve büyücülükle suçlanmasına rağmen, manyetizmanın, basit bir fizik kuralı olduğunu savunmuş, eleştirilerden sıkılınca viyana'yı terkedip paris'e yerleşmiştir.
  
  mesmerizmin (manyetizma), ezoterizm ile hiç bir ilgisi olmadığını söylese de çalışmalarında mason simgeleri kullanmıştır.