lorenzo da ponte

• nazileri bayağı uğraştırmış. saçma, öldükten neredeyse yüzyıl sonra gelen faşistleri nasıl uğraştırmış olabilir ki sorunuzu duydum ve hemen cevaplıyorum: malum ponte mozart'ın en ünlü librettolarının yazarı, fakat bir "kusuru" var; yahudi. gerizekalı naziler, bir taraftan -mason da olsa- mozart'ın almanlığını göklere çıkarıp kendilerine devşirmeye çalışırken diğer taraftan da ponte'yi saf dışı bırakmaya çabalarlar ve hakkında şöyle yazarlar: " viyana'da yahudi bir deri satıcısının oğlu olan lorenzo da ponte, salieri, martin y soler ve gazzaniga için sıradan eserler yazdıktan sonra mozart'ın libretto yazarı oldu. edebi yetenekten yoksun olmasına rağmen akıllı bir şekilde sahne için uygun olan ve olmayan şeyleri nasıl ayırt edeceğini anladı. hırslı, bencil ve ahlaksız karakteri, onu hayatın yollarında pervasızca yönlendirmişti."*
  
  hatta ponte'yi aşağılama konusunda hızlarını alamayıp şöyle bile yazabildiler:
  "da ponte hafif karga burunlu, hain ince dudaklı, soğukkanlı ve zayıf bir insan. omzuna bir ihram atılmış yaşlı bir aktör gibi ve dağınık kır saçları tutamlar halinde dişsiz yüzüne dökülmüş, tepeden bakan ama bezgin gözleri dar kafatasından dışarı bakıyor*
  
  * erik levi, "mozart ve naziler, üçüncü reich bir kültür ikonunu nasıl kullandı?"'dan aktaran fırat kutluk, müzik ve politika, h2o kitap, istanbul, mart 2018, s.25.