osip mandelştam

• 15 ocak 1891 varşova doğumlu, devrim döneminin popülizmine kendini kaptırmamış sembolist rus şair. 1930larda stalinin kollektivizasyon adı altında milyonlarca insanı açlığa terk etmesinin ardından, yazdığı stalini eleştiren şiir yüzünden tutuklanan şair, haftalarca süren 'sorgu'nun ardından rejim yanlısı şiirler yazmaya başlamıştır. ancak serbest bırakılmasının üstünden bir sene geçtikten sonra tekrar tutuklanarak çalışma kampına gönderilen şair orada resmi kayıtlara göre 'nedeni belirsiz bir hastalık' yüzünden hayatını kaybetmiştir.
  16 dizelik meşhur stalin eleştirisi ölümünün ardından dönemin vahşetini en güzel yansıtan şiirlerden biri olarak akıllarda kalarak yaşadığı sürece 'güçlü' olan zalimlerin nasıl öldüklerinde tükendiklerini herkese göstermiştir.
  
  yaşıyoruz, üstünde olduğumuz toprakları hissetmeden
  ve dediklerimiz 10 adım öteden bile duyulamıyor
  ama ne zaman ağzımızdan bir laf çıksa
  aklımıza hemen kremlin'deki dağlı adam geliyor
  kocaman parmakları, solucan gibi, yağlı,
  ve sözleri mutlak, çelik gibi
  hamam böceği gibi bıyığı gülümsüyor
  ve botları siyah siyah parlıyor.
  
  ve çevresinde ince boyunlu hükümdarlar ordusu,
  bu insancıkların hizmetleriyle oynuyor,
  biri miyavlıyor, biri ıslık çalıyor, öbürü havlıyor,
  ama bir tek o vuruyor.
  demirci gibi emir ardından emir dövüyor.
  
  kimini karnından, kimini alnından, kimini kaşından, kimini gözünden
  onun için idam değil bu, sadece bir şaka
  ve de geniş osetyalı bir gövde.