flavius belisarius

• doğu roma'daki en büyük, tarihte de en büyük komutanlardan biri olmakla birlikte, insanlara asıl aktardığı şey bin küsür yıllık devletlerin savaş ve kanla değil hile ve siyasetle yönetildiğidir. zekanın işe yaradığı alanın kişisel çıkar ve tehdidin bertaraf edilmesi olduğunu gösteren eski bir canlı kanıttır.
  
  flavius belisarius, roma asilzadelerinden olmayıp i. justin zamanında bizans ordusuna girmiş, i. justinianus zamanında ise ordu komutanlığına yükselmiştir. istanbul'un gördüğü ve yaklaşık otuz bin kişinin öldürüldüğü ayaklanma olan nika ayaklanması'nda önemli bir rol oynadıktan sonra iran üzerine yollanan belisarius, iran ordusunu bozguna uğratmıştır. bu seferin de yılı olan ms. 533'te afrika'ya giden bu romalı komutan, burada da başarı kazanmış ve islami cihada kadar afrika topraklarının tekrar roma toprağı olmasını temin etmiştir.
  
  afrika'daki başarılarının akabinde italya'ya geçmiş, kendisinin sonunu getirecek olan ostrogotlara karşı alınan bir zafere sahiptir. bu seferde kral vitiges ele geçirilmiş, got hazinesinin de yarısı imparator'a bağlanmıştır. buna karşılık bu durumdan hoşnut olmayan got halkı, belisarius'un got kralı olmasını talep ederek bizans'a karşı bağımsızlıklarını tekrar kazanmak istemişlerdir. imparator'a karşı içten bir bağlılık hisseden belisarius, olan biten her şeyi imparator'a bildirmek suretiyle teklifi kabul eder gibi yapmış, sonunda da taç giyme töreni hazırlıkları döneminde, ravenna'da, gotların ne kadar önemli liderlerinin hepsini tutsak ederek hazinenin tamamına da roma imparatorluğu adına el koymuştur.
  
  günden güne güçlenen bu komutan, belli bir dönem sonra imparator tarafından tehdit olarak görülmeye başlanmıştır. roma tarihçisi prokopius'a göre kıyafetleri bir sokak halkından ayırt edilemeyen bu askeri deha, halk nezdinde son derece popüler ve saygın bir yere sahiptir. bu nedenden ötürü, tabiri caizse merkeze çekilmiştir.
  
  bu dönemde tekrar iran üzerine seferler düzenlese de asıl meselesi, italya'da yerine atanan komutanların halka karşı despotik ve haramzade davranışları isyanı tetiklemiş, belisarius da son derece gizlilikle tekrar italya'ya girmiş ve isyanı bastırmıştır. bu son olayla ünü tavana vuran belisarius, bulgar'a karşı da zaferler aldıktan sonra rüşvetle suçlanmış ve hapse atılmıştır.
  
  imparator tarafından affedilip tekrar yargılanan belisarius'un onuru, yargılamalar döneminde iyice iki paralık edilmiştir. kesin bir kanıt olmamakla birlikte aktarılan rivayet şudur ki; belisarius ölümünden önce istanbul sokaklarında dilenmek zorunda kalmıştır. ms. 565 yılında ölmüştür.