müzik evrenseldir

• kesinlikle yanlis oldugunu düsündügüm önerme. asagidaki alinti alan p. merriam’in the antropology of music (müzik antropolojisi) adli kitabinda yer alan the study of etnomusicology baslikli ilk bölümden çevrilmistir ve özellikle metinde anlatilan deney bu önermenin yanlisligini açik olarak ortaya koymaktadir:
  "mantle hood’a göre, müzigi bir iletisim araci olarak algilamakla onu tüm etnomüzikologlarin reddettigi gibi sözde bir “evrensel dil” olarak algilamak arasinda kesin bir ayrim vardir. 1941’de seeger söyle demistir: “tabii ki müzigin ‘evrnsel bir dil’ oldugu yanilsamasina düsmemeliyiz. dünyada konusma temelli topluluklar kadar olmasa da birçok müzik temelli topluluk vardir ama birçogunu anlayabilmemiz mümkün degildir. bes herzog da benzeri görüsler ileri sürmüstür.
  dolayisiyla bir iletisim araci olarak müzik ve bir “evrensel dil” olarak müzik arasinda çok keskin bir ayrim vardir. ama “iletisim”le neyi kastettigimiz sorusunun da yanitlanmasi gerekir. basitçe bir müzik toplumunda müzigin iletisim için kullanildigi söylenebilir ama bu dogruysa bile bu iletisimin nasil oldugu konusunda çok az fikrimiz vardir. en kuvvetli olasilik müzigin içinde toplulugun üyeleri tarafindan kabul edilmis sembolik anlamlarin varligi ve iletisimin de bunlarin üzerinden yapildigidir. ayrica karmasik toplumlarda müzigin içinde sözlü bir iletisim de vardir. ama bu süreçler hakkinda çok az sey bilinmektedir ve yeterli bilgi olmadan müzikten bir iletisim araci olarak bahsetmek zordur.
  kültürler arasi bir düzeyde bakildiginda müzik üreten toplumlarin farkli müzik toplumlarina kisitli da olsa bir seyler iletebildigi söylenebilir ama bu konu hakkinda da çok az sey bilinmektedir. meyer tüm müziklerin ortak bir takim özellikleri oldugunu öne sürer. ama bunu söylerken müzigin kültürler arasi bir anlayisa yol açtigini söyleyip söylemedigi pek açik degildir.
  müzigin bu “evrensel” özelliklerinin kültürler arasi müzik iletisimini sagladigi süphelidir ve eldeki bilgiler çogunlukla aradaki engelleri ortaya koymaktadir. robert morey (1940), bu konuda “… bati afrika yerlilerinin bati duygularinin müzikal disa vurumlarina tepkilerini ögrenmek için ….“ bir deney yapmistir. sirasiyla korku (schubert), husu (davies), öfke (handel) ve sevgi (wagner) ifade eden örnekler seçmis, bunun yaninda genel olarak kabul edilmis belli bir duygu ifade etmeyen beethoven eseriyle “liberya, bolahun’daki kutsal haç misyoner okulu’nun ögrencileri ve ögretmenlerinin” duygusal tepkilerini kaydetmistir. bati müziginin liberyali loma’lar tarafindan bir duyguyu disa vurma araci olarak algilanmadigi gözlenmistir.
  batililarla iliski kurmus olan bu denekler üzerinde bu sekilde sonuçlanan deneyin bir benzeri batililarla iliski kurmamis olan lomali köylülerle yapilmis ve sadece rahatsizlik duyduklari gözlemlenmistir."