adnan adıvar

• istanbul'un başına gelmiş en kötü şey türklerdir geyiğine dair fethin 500. yılında şu lafları etmiştir:
  istanbul'u fetheden türkler güya cennet kadar mamûr bir şehri almışlar ve onu harabeye çevirmişler diye iddia edenler, şehrin boş arsalar ve tarlalardan ibaret olduğunu gösteren ve 1422 tarihinde buondelmonte^* tarafından yapılan planına bakarlarsa türklerin bu şehri harab edecek muazzam binalar bulmadıklarını takdir ederler. orada türkler ayakta durabilen ancak manevî bir bina, bir din bulmuşlar ve ona karşı da büyük fatih'in en müsamahakâr bir ulüvvücenabile düşman gibi değil, dost gibi hareket etmişlerdir ki bu suretle ortodoks mezhebi, katolik mezhebinin tasallut ve taarruzundan da kurtulmuştur. kim ne derse desin, biz bu feth-i mübin ile 'büyük bir mukadderat zincirinin sonu geliyor , büyük bir mukadderat zinciri başlıyor' deriz. "
  
  bahse konu harita 1422