kabenin bir put olması

• alman oryantalist ve islam araştırmacısı rudi paret, kâbe'ye ve hacdaki uygulamalara tarihselci bir yöntemle bakar ve bunları islamiyet öncesi arap yarımadasındaki putperest ve paganist adet ve geleneklerle açıklar. paret'e göre hz. muhammed, medine'de yahudi ve hristiyanlardan ayrıldıktan sonra gittikçe arap iç dünyasına gözünü dikip mekke'ye ve burdaki ilkel dine/dinlere uyum sağladı. putperestlerin adetlerini çok kolay bir şekilde lanetleyip reddebilecekken gayet politik davranarak putperestliği ve onun pek çok ritüelini (haccı ve kâbe'yi de) islâm'ın içine aldı. paret'e göre böylece bir taşla pek çok kuş avlamış oldu. bir kere kendi kurduğu dinin yahudilikten de hristiyanlıktan da önceliği olduğunu kanıtlamış oldu. ikincisi ise mekkeli putperestlerin yeni bir dine değil de kendi dinlerinin devamı olduğuna inandırdığı yeni dine yumuşak bir şekilde geçmelerinin altyapısını hazırladı. "aaa ne güzel kâbemizi kullanmaya devam edebileceğiz ve yine şeytana taş atabileceğiz" "tabi ki be olm, gel sen de hadi."
  paret'e göre böylece islam öncesi bahar bayramlarında gerçekleştirilen sukot payramı, pesah bayramı, vakfe , sa'y, tavaf gibi pek çok dinî tören ile kâbe çervesindeki öteden beri kutsal addedilen hacerül esved gibi taşlar hac ve umre şeklinde islam'a dahil edildi. dahası hz. muhammed'in yaptığının basitçe iki farklı kültürü bir araya getirmekten fazlasını olduğunu söylüyor paret:
  "...eskiden beri kâbe'de ve civarındaki kutsal yerlerde yapılan törenlerden ibaret hac ile mekke dışında bulunan arafat, mina ve müzdelife gibi kutsal yerler arasında bağlantı kurdu. böylece bu iki çok eski birbirinden bağımsız olan umre ve hac kültünün davranış şekillerinin birbirinde eritilmesiyle ikisinin arasının bağlantısını hazırladı. daha da önemlisi peygamberin, hac geleneklerinin boşalan şekillerini yeni bir içerikle doldurduğu gerçeğidir ki bunu da ibrahim'in efsanesini islâmî kültün bir parçasına atfetmiştir. bundan sonra mekke hacıları bilinçli ve sonuç olarak yanında başka tanrıların olmadığı allah'ın emrine boyun eğdiler."
  
  yani kâbe kültü, aslında hz. ibrahim'den tevarüs edilen paganist ve putperest içeriği olan bir tapınma kültüdür. islamiyet bunu kendisine uygun olarak dönüştürmüştür. örneğin hacer-i esved adı verilen siyah taşın kutsallığı ibrahim'in o taşı başmelek cebrail'den alması ile açıklanmıştır. mina'daki şeytan taşlama kültü de aynı şekilde ibrahim'in şeytanı taş atarak kovalamasıyla açıklanmıştır.
  "mekke'de küp şeklindeki allah'ın evi kâbe, kült tarihine bakılınca gerçekten de doğu köşesinde duvara monte edilen ve günümüzde onun kutsallığının bir parçası olmak için hacıların mümkün olduğu kadar yakın durmak için itiştikleri o siyah taşın bir gelişmiş aşaması olabilir."
  
  rudi paret atıfları şu kitabına: kur'an üzerine&islam sembolizmi, çev. hüseyin yaşar, iz yayıncılık, 2012, istanbul, s.105-110.