vsevolod meyerhold

• meyerhold’un oyunculuk anlayışında esas olan, gündelik hareket biçimlerinin ve devinimlerin kırıldığı, sahnede yeni bir devinim yaratan ve yeni bir sahne gerçeği oluşturabilen oyuncular yetiştirmektir. biyomekanik oyunculuk denilen meyerhold oyunculuğu, meyerhold tiyatrosunun temelidir, şöyle ki gösteri için en büyük yaratıcı oyuncudur, yönetmen sadece sahne prodüksiyonunun yazarıdır ve gösteriye metin değil mizansen hakimdir. oyunculukta müziğin ritmi kullanılır ve oyun aksiyonu koreografiye dayalıdır. oyunculuklar belli bir canlılıktadır; şöyle ki seyircinin tepkilerine göre oyuncular oyunun ritmini değiştirebilmektedir prodüksiyon ilerledikçe. oyunculuklar, yüksek enerjiye sahip oldukları kadar ayrıca stilize ve yine bu da sahnede hayat gerçeğinden daha farklı bir gerçek yaratılmasına hizmet ediyor. duygulanım stanislavski’de olduğu gibi empati kurma gibi bir şekilde söz konusu değil. meyerhold oyuncusunun sahnedeki duygulanımı hareketlerin ve biyomekaniğin enerjisinden kaynaklanan türde bir duygulanmayı getiriyor. zaten bütün dekor ve kostüm de buna paralel bir biçimdedir meyerhold tiyatrosunda. stanislavski’nin aksine yanılsamacı bir üslup değil, malzemesini belli eden ve hayat gerçekliğinden farklı bir sahne anlayışı oluşmuş oluyor böylelikle. meyerhold’un bu yabancılaştırma kavramı ostranejiedir; ‘sanat malzemesini göstermelidir’ der bu kavram. malzemenin gösterilmesi de konstrüktivistler için daha dinamik kılar bir yapıyı. oyuncular aynı giyinmeleri, onları commedia dell’arte’deki gibi jestlere benzeyen yöntemlerle oynamaya yöneltiyor. meyerhold’un oyunculuk biçimini oluşturan en önemli kavramlardan birisi de refleksolojidir. bu kavrama göre önce refleks, sonra duygu gelir ve bu da biyomekanik oyunculuk açısından etkin olmuş bir kavramdır. sahne duygusunun hareketten doğması da oyunculukta verimin her gösterimde tutarlı olması sonucunu getirmektedir böylece. meyerhold için oyuncunu sanat yapmamaktadır, onun yaptığı ‘iş’tir. bu da tiyatrosunun iyi olması için oyuncunun en üstün beden performansına ulaşması gerekliliğini getirmektedir.