toplumun mcdonaldlaştırılması

• temelini alman sosyolog max weber'den alan kitap ve düşünce akımı.
  bilinen en büyük temsilcisi george ritzer'dir.
  weber, yaşamın gittikçe daha çok sayıda yönünün duygusal yönelimli ve değer yüklü çizgilerin aksine, rasyonel olarak organize edilmesi ve yürütülmesinin geleneksel toplumdan modern topluma geçişin tamamlayıcı bir özelliği olduğunu söyler.
  ritzer'e göre ise bu yaygın rasyonelleştirme sürecinin en net örneği mcdonalds'lardır.
  dünyanın neresinde olursanız olun bir mcdonalds restoranı çok uzak gözükmez.
  neredeyse kusursuz bir seviyede değişmezlik ve güvenilirlik sunar.
  mcdonaldlaştırma esasen beş ana prensibe dayanır:
  * verimlilik
  * hesaplanabilirlik
  * öngörülebilirlik
  * kontrol ve 'formal rasyonelliğin nihai irrasyonelliği'
  mcdonald nitelikten çok niceliğin kutsandığı (örneğin big mac) bir yaşam biçimi sunar.
  öngörülebilirdir çünkü müşteriler coğrafi bir bölgeden ve günün hangi saati olduğundan bağımsız bir biçimde neyle karşılaşacaklarını bilirler.
  ne istediklerini, menüyü nerede bulabileceklerini ve nasıl sipariş verebileceklerini bilirler.
  ritzer, mcdonalds çalışanlarının, zihnin kullanılmadığı üretim bandı tarzı işlerde çoğu zaman daracık yerlerde ve çok düşük ücretle çalıştığını belirtir.
  çalışanların nezdinde ne bireysel ne de kolektif olarak yenilik ve inisiyatif için neredeyse hiç şans yoktur.
  insanlıktan uzaklaştırıcı ortamlar ve koşullarda, müşteriler sağlıksız gıdaları almak için kuyruğa girer.
  mcdonald's çok verimli ve karlı bir batılı şirket olarak ikon statüsüne yükselse de prensiplerinin insan etkinliğinin giderek daha fazla alanına yayılması yabancılaşmaya yol açmaktadır.
  küresel kültürel homojenleşmenin ana unsuru mcdonald'stır.
  john tomlinson bu noktada ritzer'e karşı çıkarak glocalisation (küreyerelleşme) kavramını ortaya atar.
  yerel olasılıklar ve bağlama dikkat çeker: hindistan'da vejetaryen menü, türkiye'de ramazan menüsü gibi.
  
  (bkz: the mcdonaldization of higher education)
  
  mcdonald's amerika birleşik devletleri'nin kendisinden daha önemli hale gelmiştir.