varoş

• macarca'dan turkce'ye nasil gectigini yazan yazilari gorunce aglamak istedigim kelime. kelimeyi marifetmi$ gibi macarca telaffuzuyla kullaniyor olmamiz, kokenini macarca yapmayacagi gibi, az du$unmek ne oldugunu bize anlatmalidir.
  varo$ evet, eskiden kentlerde cok da muhim addedilmeyen keferenin oturtuldugu, savunmasi az, kentin guvenliginden nasibini alamami$ yerdir; bir ku$atma veya direkt saldiri oldugunda, varo$larda ya$ayanlar kaleye kacip saklanamazlar ve av olurlardi. bugunku kullanimiyla, zengin mahallelerden uzak, yoksullarin, kente yeni gelenlerin oturduklari, altyapisi zayif ya da hic bulunmayan semtlerdir.
  
  tarihi ve guncel anlatimlarinin ortu$tugu nokta, her iki tanimda da kentin kotu kisimlari olmasidir ve bu duzensiz, ucuz, korunmasiz, hizmetsiz kesimler hep kentlerin di$ sinirlarini belirler. gecekondu semtleri, zamanla zenginler icin apartmanlara donu$turulur. fakirler daha da uzakta yerlere giderler (ankara'da dikmen, yildiz boyle semtlerdir).
  
  hasili kelam, kelime macarca filan degildir. nasil ki macarca'da "supurmek" anlamindaki "supranyi" fiili dupeduz turkcedir, garip bir yanli$ anla$ma sonucunda yine macarca'da "baci" kelimemiz "amca" demektir, erkek ismi olarak kullandıkları csaba bildigimiz çaba'dır (ama macarlar bunu çaba olarak değil çabalayan olarak anlar ve kullanır, o ayri) varo$ da bal gibi turkce bir kelimedir. varo$ dediginiz kavram, dupeduz turkce'deki "varış" kelimesinin macarcala$tirilmi$ halidir. bir $ehre, kasabaya geldiginizde ilk rastladiginiz, merkezden ve kaleden en uzaktaki varış noktasıdır. ha, derseniz ki biz manyak miyiz, niye o zaman kullaniyoruz kendi sozcugumuzun macarcasini, orasi beni a$ar, ya da sallarim kafami alirim maa$imi...