sarazen

• sarazen orta cagda once araplar daha sonra da muslumanlar icin kullanilan bir tabir olmustur. lakin kelimenin kökeni tartismalidir.
  kimileri kelimenin kokenini arap kabilelerine dayandirsa da bir rivayet de sarazen kelimesinin hz. ibrahim'in eslerinden sara'ya dayandigi yonundedir.
  
  tekvin'de hz. ibrahim'in cocuklari ishak ve ismail'in anneleri olarak sara ve hacer isimleri gecer. yine tekvin'de ishak, ozgur kadinin cocugu, yani sara'nin evladi oldugu icin mesih'in soyunun mujdecisi, ismail de, hacer'in cocugu oldugu icin yahudilerin atasi olarak kabul edilir.
  
  dikkat edilir ise yukaridaki aciklamada muslumanlara ve araplara iliskin her hangi bir bilgi yoktur. fakat orta cagda artik bir arap/musluman gercegi vardir. hristiyan ilahiyatcilari meseleye el atmis ve de halletmislerdir. yukaridaki hikaye tekvindeki hikayenin alegorik anlamidir. fakat mesele harfi harfine ele alininca gercek anlasilir. ismail'in ezkari gercekte sarazenlerdir. soyle ki;
  
  araplar/muslumanlar colden gelmislerdir. ama zaten ismail de cole surulmemis miydi? ismail ahd'in disinda, herkesle bogaz bogaza mucadele eden bir adamdi. peki araplar/muslumanlar icin bundan daha guzel bir aciklama olabilir miydi? boylece mesele halloldu ve hasil-i kelam orta cag kitab-i mukaddes tefsirlerine hadise bu sekilde girmis oldu.
  
  fakat bir muddet sonra hala meselenin tam olarak hallolmus olmadigi anlasildi. madem sarazenler sara'nin degil de hacer'in soyuna dayaniyorlardi, neden onlara sarazen deniyordu? onun halli de cok zor olmadi. bir kac latince kelime yazmama musaade edin:
  sarazenler icin kullanilan "a sarra geniti" tabiri o zamana dek yanlis anlasilmis ve "sara'nin soyundan" seklinde tercüme edilmistir. fakat isidor olayi cozdu. "a sarra geniti" sara'nin soyundan degil de suriye'den anlamina geliyordu.
  boylece mesele hallalmus olsa da ne olur olmaz diyerek araplar/muslumanlar hakkinda sinirli da olsa hageran sifatini kullandilar.
  ama turklerin avrupalilarla tanismasindan sonra sarazen tabiri yerini turk'e terketti. artik barbar ve vahsi olan arap degil turk'tu. boylece yukarida yaptigimiz etimolojik tartismalar anlamini yitirmis oldu.
  
  (bkz: etraki biidrak)