7 entry daha
  • kibris sorununun
    kapsamli çözümü

    bizler, kıbrıslı rumların ve kıbrıslı türklerin demokratik olarak seçilmiş liderleri, birleşmiş milletler genel sekreteri’nin himayelerinde yürütülen ve her bir tarafın bir diğerinin siyasi eşiti olarak sadece kendisini temsil ettiği ve başkasını temsil etmediği müzakereler yoluyla kıbrıs meselesini tüm yönleriyle aşağıda kapsamlı şekilde belirtildiği gibi özgürce çözmeye karar verdik:

    madde 1 kuruluş anlaşması

    1. ekte sunulan kuruluş anlaşması’nın1 ana maddeleri ve ilaveleri’nde özellikle işaretlenmiş bölümleri ve <parça devletler> arasındaki sınırları belirleyen harita üzerinde anlaşmaya varılır. taslak ilaveler bir bütün halinde 28 şubat 2003 tarihinden geç olmamak kaydıyla tamamlanacak olan anlaşmanın temeli olarak kabul edilir.

    2. tüm taslak ilaveler ekte sunulan tedbirler eşliği ve yardımıyla sonuçlandırılır.2

    3. genel sekreter anlaşmanın tamamlanma sürecinin sonuçlarını tasdik etmeye ve anlaşmanın sonuçlandırılması için, zaruri olması halinde önerilerini dahil etmeye davet edilir.

    4. sonuçlandırılmış kuruluş anlaşması, avrupa birliği’ne katılım konusu da dahil, kurulacak yeni düzenin hayata geçirilmesiyle ilgili diğer belirtilen hususlarla birlikte her iki tarafça 30 mart 2003 tarihinde referanduma sunulur.

    5. kuruluş anlaşması ayrı ayrı ve eşzamanlı yapılacak referandumlarda onaylanmadığı taktirde hükümsüz ve geçersiz olur ve işbu kapsamlı çözümde öngörülen taahhütlerin başka hiçbir yasal etkisi kalmaz.

    madde 2 kıbrıs’ta kurulacak yeni düzenle ilgili hususlara ilişkin antlaşma

    kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesini müteakip, genel sekreter’in daveti üzerine ve kendisinin (veya temsilcisinin) de hazır bulunmasıyla kıbrıs’ın iki eş başkanı ekte sunulan antlaşma’yı3 yunanistan, türkiye ve birleşik krallık ile birlikte imzalar, ve sözkonusu antlaşma birleşmiş milletler sözleşmesi’nin 102. maddesi uyarınca uluslararası bir antlaşma olarak kayda geçirilir.

    madde 3 birleşmiş milletler güvenlik konseyi'ne karar için sunulacak hususlar

    birleşmiş milletler genel sekreteri güvenlik konseyi’nden ekte belirtilen kararların alınmasını istemeye davet edilir.4

    madde 4 avrupa birliği’ne katılım şartları

    avrupa birliği’nin 24 ve 25 ekim 2002 tarihlerinde brüksel’deki avrupa konseyi kararlarında belirtildiği üzere kapsamlı bir çözümün hükümlerini kabul etme ve uygulanışına yardımcı olma istekliliğini müteakip, ekteki protokol’un kıbrıs'ın avrupa birliği’ne katılım şartlarını belirleyen antlaşma’ya eklenmesi ve sözkonusu protokol’un kopenhag’daki avrupa konseyi kararlarına ilave edilmesinin avrupa birliği’nden talep edilmesi kabul edilir.5

    glafkos klerides rauf denktaş
    kıbrıs rum tarafı adına kıbrıs türk tarafı adına

    ***

    elen cumhuriyeti, türkiye cumhuriyeti ve büyük britanya ve kuzey irlanda birleşik krallığı, kıbrıs sorununun sözkonusu kapsamlı çözümünü kabul eder ve kıbrıs’ta kurulacak yeni düzenle ilgili hususlara ilişkin ve birleşmiş milletler sözleşmesi’nin 102. maddesi uyarınca uluslararası bir antlaşma olarak kayda geçirilecek ekli antlaşma’yı6, kıbrıs’la birlikte imzalama yükümlülüğü altına girer.

    imza imza imza
    elen cumhuriyeti büyük britanya ve türkiye cumhuriyeti
    kuzey irlanda birleşik krallığı

    ***

    şahit

    kofi a. annan
    birleşmiş milletler genel sekreteri

    kıbrıs sorununun kapsamlı çözümünün ekleri:

    ek a: kuruluş anlaşması

    ek b: sonuçlandırılma sürecine eşlik edecek ve yardımcı olacak
    düzenlemeler

    ek c: kıbrıs, yunanistan, türkiye ve birleşik krallık arasında kıbrıs’ta
    kurulacak yeni düzen ile ilgili antlaşma

    ek d: karar için birleşmiş milletler güvenlik konseyi’ne sunulacak hususlar

    ek e: kıbrıs’ın avrupa birliği’ne katılımı konusunda avrupa birliği’nden
    talepler

    eklerin içeriği

    ek a: kuruluş anlaşmasi

    taslak ilave i: kıbrıs anayasası
    ilişik 1: kıbrıs’ın ve <parça devletler>inin haritası
    ilişik 2: kıbrıs’ın bayrağı
    ilişik 3: kıbrıs’ın milli marşı
    ilişik 4: <ortak devlet>e ait mülkiyet
    taslak ilave ii: anayasal nitelikli yasalar
    ilişik 1: anayasal nitelikli yasaların geliştirilmesi ve uyarlanmasına ilişkin anayasal hukuk
    ilişik 2: polis ve ortak araştırma birimine ilişkin anayasal hukuk
    ilişik 3: <parça devlet>in iç vatandaşlık statüsüne ilişkin anayasal hukuk
    taslak ilave iii: kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesini müteakip geçerli olacak
    <ortak devlet> mevzuatı
    ilişik 1: kıbrıs’ın milli marşı, bayrağı, nişanları ve madalyalarına (ve bunların kullanımlarına)
    ilişkin yasa
    ilişik 2: dış ilişkilerin yürütülmesine ilişkin yasa
    ilişik 3: avrupa birliği ilişkilerinin yürütülmesine ilişkin yasa
    ilişik 4: kıbrıs vatandaşlığı yasası
    ilişik 5: yabancılar, muhaceret ve iltica yasası
    ilişik 6: merkez bankası yasası
    ilişik 7: <ortak devlet>in vergi ve mali yasası
    ilişik 8: <ortak devlet>in bütçe yasası
    ilişik 9: uluslararası ticaret, gümrük ve rüsumat yasası
    ilişik 10: havacılık ve hava sahası idaresi yasası
    ilişik 11: uluslararası denizcilik, kara suları ve kıta sahanlığı yasası
    ilişik 12: posta hizmetleri yasası
    ilişik 13: iletişim yasası
    ilişik 14: meteoroloji yasası
    ilişik 15: ağırlıklar ve ölçü birimleri yasası
    ilişik 16: telif hakları yasası
    ilişik 17: eski eserler yasası
    ilişik 18: <ortak devlet> makamlarının seçimlerine ilişkin yasa ,
    ilişik 19: <ortak devlet> idaresi yasası
    ilişik 20: <ortak devlet> polis yasası
    ilişik 21: yasama usulü ve anayasa tadilatlarında takip edilecek usule ilişkin yasa
    ilişik 22: adli hukuk
    ilişik 23: <ortak devlet>e karşı işlenen suçlara ilişkin yasa
    taslak ilave iv: < kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesini müteakip ortak devlet>
    ile <parça devletler> arasındaki işbirliği anlaşmaları
    ilişik 1: dış ilişkilere ilişkin işbirliği anlaşması
    ilişik 2: avrupa birliği ilişkilerine ilişkin işbirliği anlaşması
    ilişik 3: polise ilişkin işbirliği anlaşması
    taslak ilave v: kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesini müteakip kıbrıs için
    bağlayıcı olacak uluslararası antlaşmaların listesi
    taslak ilave vi: toprak düzenlemeleri
    ilişik 1: toprak ayarlamalarını içeren harita
    taslak ilave vii: 1963 olaylarından etkilenen mülkiyetin ele alınması
    ilişik 1: tanımlar
    ilişik 2: kıbrıs mülkiyet kurulu ve tazminat düzenlemeleri
    ilişik 3: mevcut kullanıcılar lehine tedbirler
    ilişik 4: toprak ayarlamasına tabi bölgelerdeki mülkiyet
    taslak ilave viii: uzlaştırma komisyonu
    taslak ilave ix: kurulacak yeni düzenin yürürlüğe girmesi
    taslak ilave x: uygulama takvimi

    ek b: sonuçlandirma sürecine eşlik ve yardim edecek tedbirler

    ek c: kibris’ta kurulacak yeni düzenle ilgili hususlara ilişkin kibris, yunanistan, türkiye ve birleşik krallik arasindaki antlaşma
    taslak ilave i: kuruluş anlaşması
    taslak ilave ii: garanti antlaşması’na ek protokol
    taslak ilave iii: ittifak antlaşması’na ek protokol
    ilişik 1: yunan ve türk birliklerinin oluşumu, teçhizatı, konumu ve faaliyetleri
    taslak ilave iv: geçici güvenlik düzenlemeleri

    ek d: birleşmiş milletler güvenlik konseyi’nin kararina sunulacak hususlar
    ek e: kibris’in avrupa birliği’ne katilimiyla ilgili talepler
    kıbrıs’ın avrupa birliği’ne katılım şartlarını belirleyen anlaşmaya eklenmesi istenen
    protokol
    kopenhag avrupa konseyi’nin kararlarına dahil edilmesi talep edilen paragraf

    ek a
    kuruluş anlaşmasi

    i. kıbrıs’ın ortak vatanımız olduğunu teyit ederek ve 1960 yılında kurulan cumhuriyet’in ortak kurucuları olduğumuzu hatırlayan

    ii. geçmişte yaşanan trajik olayların hiçbir zaman tekrarlanmaması azmiyle tehdit ve güç kullanımından veya herhangi bir tarafın diğer bir tarafa hükmetmekten feragat eden

    iii. tarafların kendine özgü kimliğini ve bütünlüğünü, ilişkimizin bir çoğunluk ve azınlık ilişkisi değil siyasi eşitliğe dayalı bir ilişki olduğunu kabul eden

    iv. ortaklığımızı bu zeminde yenilemeye karar vererek ve bu yeni ortaklığın birleşik ve bağımsız bir kıbrıs’ta dostluk, barış, güvenlik ve refahı güvence altına alacak ortak bir gelecek konusunda kararlılık gösteren

    v. uluslararası hukuk ve birleşmiş milletler’in ilke ve amaçlarına bağlılığımızın altını çizen

    vi. demokratik ilkeler, bireysel insan hakları ve temel özgürlüklerle birlikte bir tarafın diğer bir tarafın kültürel, dini, siyasi ve sosyal kimliğine ve diline saygı göstermeye adayan

    vii. doğu akdeniz’de barışçıl bir ortamda yunanistan ve türkiye ile özel dostluk bağlarımızı devam ettirmeye ve yunanistan ve türkiye arasındaki dengeye saygı göstermeye kararlı olan

    viii. avrupa birliği’ne katılmayı ve türkiye’nin de katılacağı güne ümitle bakan

    ix. demokratik bir şekilde seçilen liderlerimizin, kıbrıs sorununun tüm öğeleri üzerinde özgürce anlaşmaya vardıkları kapsamlı çözümü ve bunun yunanistan ve türkiye ile birleşik krallık tarafından onaylanmasını memnuniyetle karşılayan

    bizler, kıbrıslı rumlar ve kıbrıslı türkler, asli kurucu yetkimizi kullanarak özgür, demokratik ve ayrı ayrı ifade edilen ortak irademizle işbu kuruluş anlaşması’nı kabul ederiz.

    madde 1 kurulacak yeni düzen

    1. işbu anlaşma kıbrıs’ta yeni bir düzen meydana getirir.

    2. işbu anlaşma’nın yürürlüğe girmesiyle birlikte anlaşma’da listelenen antlaşmalar kıbrıs üzerinde bağlayıcı olur ve ilişikte sunulan <ortak devlet>in işleyişi için vazgeçilmez olan <ortak devlet> mevzuatı yürürlüğe girer.

    3. kuruluş antlaşması, garanti antlaşması ve ittifak antlaşması yürürlükte kalır ve mutandis mutandis yeni düzene uygulanır. işbu anlaşma’nın yürürlüğe girmesiyle birlikte kıbrıs, yunanistan, türkiye ve birleşik krallık ile garanti ve ittifak antlaşmaları’na ek protokollerin yanısıra kıbrıs’taki yeni düzenle ilgili hususlara ilişkin bir antlaşma imzalar.

    4. kıbrıs, avrupa birliği katılım antlaşması’nı imzalar ve onaylar.

    5. kıbrıs, yunanistan ve türkiye ile olan özel dostluk bağlarını sürdürür, garanti ve ittifak antlaşmaları ile işbu anlaşma’nın oluşturduğu dengeye saygı göstererek bir avrupa birliği üyesi ülke olarak türkiye'nin de avrupa birliği'ne katılımını destekler.

    6. işbu anlaşma ile kurulan düzene yapılacak tek taraflı herhangi bir değişiklik, kıbrıs’ın özellikle bir bütün veya kısmi olarak başka diğer bir ülke ile birleşmesi veya herhangi bir şekilde taksimi veya ayrılması, yasaklanır. işbu anlaşma’daki hiçbir husus, bu yasakla çelişir biçimde yorumlanamaz.

    madde 2 kıbrıs devleti, <ortak devlet> hükümeti ve <parça devletleri>

    1. kıbrıs devleti’ni oluşturan <ortak devlet> hükümeti ve <parça devletlerin> statüsü ve birbirleriyle olan ilişkisi, isviçre’nin federal hükümeti ve kantonları ile olan ilişkisi ve bunların statüsü esas alınarak oluşturulur. buna uygun olarak:

    a. kıbrıs, bir <ortak devlet> hükümeti ve biri kıbrıslı rum, diğeri ise kıbrıslı türk olan iki eşit <parça devlet>ten oluşan, fesh edilemez bir ortaklık yapısı olan, bağımsız bir devlettir. kıbrıs’ın tek bir uluslararası kimliği ve egemenliği vardır ve birleşmiş milletler üyesidir. kıbrıs, anayasa’sı uyarınca hukukun üstünlüğü, demokrasi, temsili cumhuriyet hükümeti, siyasi eşitlik, iki bölgelilik ve <parça devletler>in eşit statüsü temel ilkeleri çerçevesinde yapılandırılır.

    b. <ortak devlet> hükümeti, kıbrıs’ın uluslararası alanda ve avrupa birliği’nde tek sesle konuşmasını ve hareket etmesini, bir avrupa birliği üye ülkesi olarak yükümlülüklerini yerine getirmesini ve bütünlüğünü, sınırlarını ve tarihi mirasını korumasını sağlayan anayasa’da belirtilen yetkilerini egemence kullanır.

    c. <parça devletler> eşit statüdedirler. anayasa’nın koyduğu sınırlar çerçevesinde ve anayasa’nın <ortak devlet> hükümetine verdiği tüm yetkilerden arta kalan yetkileri egemence kullanarak kendi anayasaları altında kendilerini özgürce yapılandırırlar.

    2. <parça devletler>, işbirliği anlaşmaları’nın yanısıra hem <ortak devlet> hem de <parça devlet> yasama organlarınca kabul edilen anayasal nitelikli yasalar aracılığıyla gerek kendi aralarında gerekse <ortak devlet> ile işbirliği ve koordinasyon sağlar. özellikle <parça devletler>, kendi yetki alanlarına giren hususlara ilişkin dış ilişkiler ve avrupa birliği ile ilişkilerle ilgili siyaset oluşturulması ve uygulanması sürecinde belçika örneğindeki işbirliği anlaşmaları uyarınca yer alır. <parça devletler> anayasa’ya uyumlu olarak dış dünya ile ticari ve kültürel ilişkiler kurabilirler.

    3. <ortak devlet> ve <parça devletler>, birbirlerinin yetki ve işlevlerine tam saygı gösterir ve birbirlerinin yetki ve işlevlerini ihlal etmez. <ortak devlet>in ve <parça devletler>in yasaları arasında herhangi bir hiyerarşi yoktur. anayasa’ya aykırı herhangi bir işlem hükümsüz ve geçersizdir.

    4. kıbrıs anayasası, her <parça devlet>in seçmenlerinin ayrı çoğunluğu ile tadil edilebilir.

    madde 3 vatandaşlık

    1. tek bir kıbrıs vatandaşlığı vardır. kıbrıs vatandaşlığına uygunluğu özel çoğunlukla kabul edilen <ortak devlet> yasası düzenler.

    2. tüm kıbrıs vatandaşları aynı zamanda <parça devlet> iç vatandaşlığından yararlanır. bu statü, avrupa birliği vatandaşlığında olduğu gibi kıbrıs vatandaşlığını tamamlayıcı özelliktedir ve onun yerine geçmez. bir <parça devlet>, işbu anlaşma çerçevesinde yetkisi düzeyindeki siyasal hakların kullanımını, kendi bölgesinde iç vatandaş olunması koşuluna bağlayabilir ve bu statüye sahip olmayan kişilerin “yerleşme” haklarına da sınırlama getirebilir. bu tür sınırlamalar, öteki <parça devlet>ten gelip yerleşenlerin sayısının ilk yıl içinde nüfusun yüzde 1'ine; 20. yılın sonunda ise yüzde 20'sine ulaşması halinde, yani belirlenen süre zarfında her üç yılda yüzde 3 artması durumunda, geçerli olur. bu tarihten sonra ise, bu tür sınırlamalar sadece öteki <parça devlet>ten gelenlerin sayısının nüfusun 3'te 1'ine ulaşması halinde geçerli olacaktır.

    madde 4 temel hak ve özgürlükler

    1. insan hakları ve temel özgürlükler anayasa’da güvence altına alınır. hiçbir şahsa cinsiyeti, etnik kökeni, dini kimliği, veya <parça devlet> vatandaşlığı statüsü nedeniyle ayrımcılık yapılamaz. dolaşım ve yerleşim özgürlüğü sadece işbu anlaşma’da belirtildiği şekilde kısıtlanabilir.

    2. diğer <parça devlet> sınırları içerisinde kalan belirlenmiş köylerde yaşayan kıbrıslı rum ve kıbrıslı türkler kendi kültürel ve eğitim haklarına sahip olur ve ilgili <parça devlet>in yasama organında temsil edilir.

    3. maronit, latin ve ermeniler dahil dini ve diğer azınlıkların hakları uluslararası standartlara uygun olarak korunur ve <ortak devlet> ve <parça devlet> yasama organlarında, kültürel ve eğitim hakları ve temsiliyetleri olur.

    madde 5 <ortak devlet> hükümeti

    1. yasama yetkisini, senato ve temsilciler meclisi olmak üzere iki meclisten oluşan <ortak devlet> parlamentosu yürütür:

    a. her meclisin 48 üyesi bulunur. senato, her iki <parça devlet>ten eşit sayıda senatörden oluşur. temsilciler meclisi nüfus oranına göre, herhangi bir parça devlete düşen sandalye sayısı toplam sandalye sayısının dörtte birinden az olmamak kaydıyla oluşturulur.
    b. parlamento kararları, her iki meclisin basit çoğunluk onayına bağlı olup, her <parça devlet>ten senatör sayısının dörtte birinin oyunu kullanması da gerekir. belirlenen hususlarda ise, oylamaya her <parça devlet>ten katılan senatörlerin beşte iki özel çoğunluğu aranacaktır.

    2. devlet başkanlığı makamına sahip olan başkanlık konseyi yürütme erkini kullanır.

    a. başkanlık konseyi, tek liste içinden senatoda özel çoğunlukla seçilen ve temsilciler meclisinde çoğunlukla onaylanan, altı üyeden oluşur. başkanlık konseyinin oluşumu, iki <parça devlet>in nüfuslarına orantılıdır, ancak herhangi bir <parça devlet>in üye sayısı toplamın en az üçte biri oranında olur.
    b. başkanlık konseyi, kararların konsensüs ile alınması yönünde gayret sarf eder. ancak konsey, bunun başarılamadığı durumlarda, aksi belirtilmedikçe her <parça devlet>ten asgari birer temsilcinin katılması koşuluyla kararını basit çoğunluğa dayandırabilir.
    c. konseyin üyeleri, eşittir ve her üye bir departmanın başkanlığını yapar. dışişleri ve avrupa birliği ilişkileri ile ilgili departmanların başkanları, aynı parça devletten olamaz.
    d. başkanlık ve başkan yardımcılığı makamları konsey üyeleri arasında, her on ayda bir dönüşüme tabidir. aynı <parça devlet>ten iki müteakip dönemden daha fazla başkan seçilemez. başkan, ve onun yokluğunda veya geçici olarak görev yapamadığı durumlarda başkan yardımcısı, konseyi, devlet başkanı ve hükümet başkanı olarak temsil edecektir. başkan ve başkan yardımcısının konseyde belirleyici oy hakkına veya başka şekilde artırılan yetkilere sahip olamaz.
    e. bu anlaşmanın yürürlüğe girmesinden sonraki ilk on yıl içinde, <parça devletler>in [yürütme organlarının başkanları]7, konsey’in toplantılarına – oy hakkı olmadan katılmaya davet edilir; on yıl sonunda ise bu katılım belirli periyotlar esasına dayandırılır.

    3. kıbrıs merkez bankası, başsavcılık ve sayıştay başkanlığı makamları özerktir.

    madde 6 yüksek mahkeme

    1. yüksek mahkeme, anayasa’nın uygulanmasını ve anayasa’ya tam saygıyı sağlar.

    2. her <parça devlet>ten üçer üye ve üç de kıbrıslı olmayan, toplam dokuz yargıçtan oluşur.

    3. yüksek mahkeme, diğer görevlerinin yanı sıra, <parça devletler> arasındaki veya <parça devletler>den biri veya her ikisi ile <ortak devlet> arasındaki anlaşmazlıkları çözümler ve <ortak devlet>in kurumları arasındaki çıkmazları, bu çıkmazların çözümü <ortak devlet>in makul işleyişi için vazgeçilmez olduğu durumlarda, geçici olarak çözüme kavuşturur.

    madde 7 geçici <ortak devlet> kurumları

    1. <ortak devlet> kurumları, geçiş dönemi boyunca, ve bu süre sonunda, yukarıda belirtilen işlevlerine kavuşurlar.

    2. işbu anlaşma’nın yürürlüğe girmesiyle, her iki tarafın liderleri, 3 yıl boyunca kıbrıs’ın eş başkanları olurlar. bu eş başkanlar, ilk yıl boyunca, kendi atayacakları bakanlar kurulunun yardımı ile yürütme yetkisini kullanırlar. müteakip iki yıl boyunca, yürütme yetkisi, parlamento tarafından seçilen bir bakanlar kurulunca kullanılacak ve eş başkanlar, birlikte devlet başkanı makamını yürütürler.

    3. bu anlaşmanın yürürlüğe girmesiyle, kırk gün içerisinde seçilecek <parça devlet> yasama organlarının her biri (kendi yasama organlarının siyasi oluşumunu yansıtacak şekilde), bir yıl süreyle görev yapacak geçici <ortak devlet> parlamentosuna 24 temsilci atar.

    4. geçici yüksek mahkeme, eş başkanlar tarafından bir yıllık süre için atanır.

    madde 8 askersizleştirme

    1. aşağıdakileri dikkate alarak:
    a. garanti antlaşması, işbu anlaşma’nın ve kıbrıs anayasası’nın oluşturduğu yeni mutatis mutandis, kıbrıs'ın bağımsızlığı, toprak bütünlüğü, güvenliği ve anayasal düzeni yanında, <parça devletlerin> de toprak bütünlüğü, güvenliği ve anayasal düzeni kapsar;
    b. ittifak antlaşması, tüm rütbeler dahil olmak üzere, her biri [4 rakamlı bir sayı koyunuz] aşmayan, yunan ve türk birliklerinin, sırasıyla, kıbrıs rum <parça devlet>inde ve kıbrıs türk <parça devlet>inde konuşlandırılmasına müsaade eder;
    c. türk ve yunan kuvvetleri ile silâh ve teçhizatları önceden belirlenecek yerlerde yeniden konuşlandırılır ve üzerinde anlaşılan seviyeye getirilir. bu seviyenin üstündeki kuvvetler, silah ve teçhizat geri çekilir;
    d. bu anlaşmanın uygulanmasını izlemek için bir birleşmiş milletler barış-gücü
    oluşturulur ve bu güç anlaşma hükümlerine uyumu sağlamak için tüm gayretini sarf ederek, güvenli bir ortamın idamesine katkıda bulunur ve bu güç, her iki <parça devlet>in onayı alınarak <ortak devlet> hükümeti tarafından aksine bir karar alınıncaya kadar burada kalır;
    e. kıbrıs’a silah tedariki hem ithalatçıları hem de ihracatçıları hukuki olarak bağlayacak şekilde yasaklanır; ve
    f. birleşmiş milletler'in başkanlığında, garantör güçler, <ortak devlet> ve <parça
    devletlerden> oluşturulacak bir izleme komitesi anlaşma’nın uygulanmasını izler;

    kıbrıs askersizleştirilerek, kıbrıslı rum ve kıbrıslı türk kuvvetler, seferi birlikler de dahil olmak üzere dağıtılır, silahları, türk ve yunan kuvvetlerinin yeniden konuşlandırılıp, ayarlamalarının yapılmasıyla senkronize aşamalarla adadan uzaklaştırılır.

    2. paramiliter veya seferi birlikler veya, vatandaşların, askeri veya paramiliter eğitimi olmaz. lisanslı, spor amaçlı tüfeklerden başka tüm silahlar yasaklanır.

    3. hiçbir <parça devlet>, <ortak devlet>e veya <parça devletler>e veya garantör güçlere karşı şiddete veya şiddet kışkırtıcılığına müsamaha göstermez.

    4. kıbrıs, yunanistan ve türkiye’nin rızası olmaksızın, toprağını uluslararası askeri operasyonlara tahsis etmez.

    madde 9 <parça devlet> sınırları ve toprak ayarlaması

    1. <parça devletler>in sınırları işbu anlaşma’nın bir bölümünü oluşturan haritada tasvir edildiği gibidir.

    2. işbu anlaşma’nın yürürlüğe girmesini müteakip, toprak ayarlaması sonucu yasal olarak kıbrıs rum <parça devlet>ine ait olan bölgelerin idaresi üç yılı geçmeyecek geçici bir süre için kıbrıs türk <parça devleti>nde olur. rum <parça devleti>ne devredilecek bölgelerin idaresi işbu anlaşma’nın yürürlüğe girmesini müteakip kabul edilen fasıllar halinde 90 gün içerisinde sözkonusu <parça devlet>e bitişik olan ve büyük ölçüde yerleşime açık olmayan bölgelerin idaresinin rum <parça devleti>ne birleşmiş milletler gözetiminde devredilmesiyle başlar.

    3. özel düzenlemeler, toprak ayarlamalarına maruz kalan bölgelerde halen ikamet edenlerin hakları ve çıkarlarını korur ve bu kişilerin yeniden yerleştirilmeleri için geçimlerini de sağlayabilecekleri koşulların bulunduğu uygun yerlerde yeterli alternatif barınak sağlar.

    madde 10 mülkiyet

    1. işbu anlaşma’nın yürürlüğe girmesinden önce gerçekleşen olaylar neticesinde mallarının tasarrufunu kaybeden mal sahiplerinin talepleri, kapsamlı bir biçimde, uluslararası hukuka uygun olarak ve mallarının tasarrufunu kaybeden mal sahipleri ile şimdiki kullanıcıların kişisel haklarına ve iki bölgelilik ilkesine saygı gösterilerek çözümlenir.

    2. toprak ayarlamasına tabi bölgelerdeki taşınmaz mallar, mallarının tasarrufunu kaybeden mal sahiplerine geri iade edilir.

    3. toprak ayarlamasına tabi olmayan bölgelerde, geri iade veya tazminat yoluyla mülkiyet haklarının kullanımı için yapılacak düzenlemeler, aşağıdaki temel kurallara göre olur:

    a. tazminat almayı tercih eden veya malları düzenlemeler neticesinde geri iade edilmeyen mal sahipleri, mallarının tasarrufunu kaybettikleri andaki değer artı enflasyon baz alınmak suretiyle tam ve etkin tazminat alır;
    b. tasarrufu kaybeden mal sahiplerinin, mallarının tasarrufunu idari bir karar neticesinde ellerinde bulunduran şimdiki kullanıcılar, diğer <parça devlet>te bulunan ve tasarrufunu kaybettikleri eşdeğerdeki mülkiyetten feragat etmek suretiyle başvuruda bulunarak şu anda kullanılan mülkiyetin tapusunu alır;
    c. şimdiki kullanıcılar ayrıca büyük ölçüde inkişaf ettirdikleri mülkiyetin orijinal değerini ödemek kaydıyla sözkonusu mülkiyetin tapusunu başvuru yaparak alır;
    d. tasarrufu kaybeden mal sahipleri taşınmaz mallarını şimdiki kullanıcılarına veya taşınmaz malın bulunduğu <parça devlet>teki diğer kişilere satmaları, kiralamaları veya takas etmeleri için teşvik edilir;
    e. yukarıdaki kapsama girmeyen taşınmazlar işbu anlaşma’nın yürürlüğe girmesinden beş yıl sonra (boş mallar üç yıl sonra) herhangi bir <parça devlet>teki bölgenin ve ikamet yerlerinin %x’nden ve herhangi bir kasaba ve köyün (anlaşma’da özellikle tayin edilmiş köyler hariç) %y’nden8 fazla olmaması kaydıyla diğer <parça devlet>teki mal sahiplerine geri iade edilir;

    f. taşınmaz malı, tahliyesi istenilen kıbrıs vatandaşı olan şimdiki kullanıcıların, yeterli alternatif barınak sağlanıncaya kadar sözkonusu mülkiyeti tahliyesi gerekmez.

    4. taşınmaz mallara ilişkin talepler iki <parça devlet>ten ve kıbrıslı olmayan eşit sayıda üyeden oluşan bağımsız ve tarafsız mülkiyet kurulu tarafından kabul ve icra edilir. kişiler arasında doğrudan temas gerekli olmaz.

    madde 11 uzlaşma komisyonu

    1. bağımsız ve tarafsız bir uzlaşma komisyonu, kıbrıslı rumlar ve kıbrıslı türkler arasında anlayış, hoşgörü ve karşılıklı saygıyı teşvik eder.

    2. komisyon, eşit sayıda kıbrıslı rum ve kıbrıslı türk ile birleşmiş milletler genel sekreteri’nin iki taraf ile istişare içerisinde ataması öngörülen en az bir kıbrıslı olmayan erkek ve kadın üyeden oluşur.

    madde 12 geçmiş işlemler

    1. işbu anlaşma’nın yürürlüğe girmesinden önce herhangi bir makamın [...] yasama, yürütme veya yargıya ilişkin bir icraatı işbu anlaşma’nın herhangi bir maddesi ile tutarsız veya herhangi bir maddesine aykırı olmaması kaydıyla sözkonusu anlaşma’nın yürürlüğe girmesini müteakip yürürlükte olmaya devam eder. hiçbir kimse işbu anlaşma’nın yürürlüğe girmesinden önce olanlardan dolayı bu işlemlerin geçerliliğine itiraz edemez.

    2. işbu anlaşma’nın yürürlüğe girmesi öncesinde yapılan işlemlerin neden olduğu yükümlülük ve tazminat talepleri, işbu anlaşma’nın diğer hükümlerince düzenlenmediği durumlarda, iddia sahibinin bulunduğu <parça devlet> tarafından ele alınır.

    madde 13 yürürlüğe giriş ve uygulama

    1. işbu anlaşma, sözkonusu anlaşma uyarınca iki tarafın ayrı ayrı ve eşzamanlı olarak gerçekleştireceği referandumların sonuçlarının teyidini müteakip ertesi gün saat 00:00’da yürürlüğe girer.

    2. işbu anlaşma’nın yürürlüğe girmesini müteakip, ada çapında anayasa’da belirtilen bayraklar dışındaki tüm bayrakların indirilerek yerlerine anayasa’da belirtilen kıbrıs ve <parça devlet> bayraklarının göndere çekileceği ve kıbrıs ve <parça devlet> milli marşlarının çalınacağı kutlamalar yapılır.

    3. işbu anlaşma’nın yürürlüğe girmesini müteakip, eş başkanlar bundan böyle kıbrıs’ın birleşmiş milletler’deki üyelik haklarının kullanılması ve yükümlülüklerinin yerine getirilmesinin yeni düzen uyarınca olacağı hususunda birleşmiş milletler’i bilgilendirir. üzerinde uzlaşılan kıbrıs bayrağı birleşmiş milletler merkezi’nde göndere çekilir.

    4. işbu anlaşma, anlaşma’nın çeşitli bölümlerinde belirtilen bağlayıcı zaman çerçevesi ve uygulama takvimi bağlamında uygulanır.

    madde 14 ilaveler

    yukarıdaki ana maddeler işbu anlaşma’nın ayrılmaz bir parçasını oluşturan detaylı hukuki bir dille yazılmış ilaveler’den oluşmaktadır.

    taslak ilave i: kibris anayasasi

    bölüm i: genel hükümler
    bölüm ii: temel hak ve özgürlükler
    bölüm iii: <ortak devlet> ve <parça devletler>
    bölüm iv: <ortak devlet> kurumlari
    kısım a: yasama
    kısım b: yürütme
    kısım c: bağımsız kamu görevlileri ve kurumlar
    kısım d: yargı
    bölüm v: anayasa değişiklikleri
    bölüm vi: geçici hükümler
    bölüm vii: ek hükümler
    ilişik 1: kibris ve <parça devletler>inin haritasi
    ilişik 2: kibris bayraği
    ilişik 3: kibris milli marşi
    ilişik 4: <ortak devlet>in mallari

    bölüm i: genel hükümler

    madde 1 kıbrıs devleti

    1. kıbrıs, tek uluslararası tüzel kişiliğe ve <ortak devlet> hükümetine sahip bağımsız ve egemen bir devlettir ve kıbrıslı rum <parça devlet> ve kıbrıslı türk <parça devlet>ten oluşur.

    2. kıbrıs’ın bağımsızlığı, toprak bütünlüğü, güvenliği ve anayasal düzeni herkes tarafından korunur ve saygı gösterilir.

    3. kıbrıs’ın bir bütün veya kısmi olarak başka diğer bir ülke ile birleşmesi, herhangi bir şekilde taksimi veya ayrılması ve kuruluş anlaşması ve işbu anayasa ile kurulan düzene yapılacak tek taraflı herhangi bir değişiklik yasaklanır.

    4. kıbrıs bayrağı [kabul edilmiş bayrağın tanımını yerleştiriniz], işbu anayasa’nın ilişiğindeki gibidir. kıbrıs bayrağı, <ortak devlet> hükümet binaları üzerinde yalnız veya avrupa birliği bayrağı ile göndere çekilir.

    5. kıbrıs milli marşı [kabul edilmiş milli marşın adını yerleştiriniz], işbu anayasa’nın ilişiğindeki gibidir.

    6. kıbrıs, anayasa’sı uyarınca hukukun üstünlüğü, demokrasi, temsili cumhuriyet hükümeti, siyasi eşitlik, iki bölgelilik ve <parça devletler>in eşit statüsü temel ilkeleri çerçevesinde yapılandırılır.

    madde 2 <parça devletler>

    1. <parça devletler> eşit statüye sahiptirler. her <parça devlet>, işbu anayasa’nın öngördüğü çerçeve ve ona ehli toprak sınırları içerisinde yetkisini icra eder.

    2. <parça devletler>, işbu anayasa’nın öngördüğü çerçevede ve hukukun üstünlüğü, demokrasi ve temsili cumhuriyet hükümeti temel ilkeleri uyarınca kendilerini kendi anayasa’ları altında özgürce düzenler.

    3. <parça devletler>in kimliği, toprak bütünlüğü, güvenliği ve anayasal düzeni herkes tarafından korunur ve saygı gösterilir.

    4. <parça devletler>, kendi milli marş ve bayraklarına sahiptir. <parça devlet>in bayrağı, <parça devlet>in hükümet binaları üzerinde kıbrıs bayrağı ile birlikte ve
    aynı şekilde ve <parça devlet>in yasasınca öngörüldüğü taktirde avrupa birliği bayrağıyla birlikte dalgalanır. <parça devlet>in hükümet binaları veya kamu malları üzerinde başka hiçbir bayrak gönderde bulundurulmaz.

    5. her <parça devlet> kendi tatillerini <ortak devlet>inkilere ek olarak belirler ve uygular.

    madde 3 anayasa’nın üstünlüğü

    1. kıbrıslı rum ve kıbrıslı türklerin ayrı ayrı ifade edilmiş ortak iradeleri ile demokratik olarak uyarlanan işbu anayasa, ülkenin en üst yasasıdır ve <ortak devlet> ve <parça devletler>in makamları üzerinde bağlayıcıdır. <ortak devlet> veya <parça devlet>in işbu anayasa’ya aykırı olan herhangi bir işlem hükümsüz ve geçersizdir.

    2. işbu anayasa altında <ortak devlet>, <parça devletler>in yetki ve işlevlerine tam saygı gösterir ve bunları ihlal etmez. işbu anayasa altında, herhangi bir <parça devlet> <ortak devlet> ve diğer <parça devlet>in yetki ve işlevlerine tam saygı gösterir ve bunları ihlal etmez. <ortak devlet> ve <parça devletler>in yasaları arasında hiyerarşi yoktur.9

    3. yüksek mahkeme işbu anayasa’yı gözetir ve <ortak devlet> ile <parça devletler> organlarının anayasa’ya saygılı olmasını sağlar.

    madde 4 hukuk devleti

    1. hukuk, hükümet icraatlarının her seviyede temeli ve çerçevesidir.

    2. hükümetin her seviyedeki tüm icraatları, kamu yararı, orantılılık ve iyi niyet ilkeleri ile uyumludur.

    3. <ortak devlet> ve <parça devletler> işbu anayasa’nın ayrılmaz bir parçası olan kıbrıs’ı bağlayıcı tüm antlaşmalar da dahil olmak üzere uluslararası hukuka saygı gösterir.

    madde 5 laik kıbrıs devleti ve <parça devletler>

    1. kıbrıs devleti ve <parça devletler>i laiktir.

    2. din adamları siyasi makamlara veya kamu makamlarına seçilemez veya atanamaz.

    madde 6 <ortak devlet> ve <parça devletler>in askersizleştirilmesi

    1. <ortak devlet> ve <parça devletler> askersizleştirilir. hiçbir paramiliter veya yedek kuvvet olmaz ve vatandaşlara askeri veya paramiliter nitelikli eğitim verilmez.

    2. kıbrıs, yunanistan ve türkiye’nin rızası olmaksızın toprağını uluslararası askeri operasyonlar için kullanıma açmaz.

    3. lisanslı spor amaçlı tüfeklerin dışında tüm silahlar yasaklanır.

    4. hiçbir <parça devlet> kendi sınırları içerisinde hiçbir şahsın, grubun veya örgütün <ortak devlet>e, <parça devletler>e veya garantör kuvvetlere karşı şiddet içeren veya şiddeti teşvik eden davranışlarına hoşgörülü olmaz.

    5. işbu madde hükümleri, kuruluş antlaşması, garanti antlaşması, ittifak antlaşması, kıbrıs’taki bm barış gücü operasyonlarının mandası ve <ortak devlet>in anayasa hükümlerine ve <parça devletler>in polisi ve ortak soruşturma örgütü’ne halel getirmeksizin yorumlanır.

    madde 7 resmi diller ve resmi işlemlerin yürürlüğe konması

    1. <ortak devlet>in resmi dilleri rumca ve türkçe’dir. ingilizce’nin resmi maksatlar için kullanımı yasa ile düzenlenir.

    2. <ortak devlet>in yasama, yürütme, idari ve yasal işlemleri ve belgeleri tüm resmi dillerde düzenlenir ve, aksi belirtilmedikçe, kıbrıs’ın resmi gazetesi’nde tüm resmi dillerde yayınlanarak yürürlüğe konulur.

    3. herkesin, <ortak devlet>in makamlarına resmi dillerden herhangi birisi ile hitap etme ve aynı dilde cevap alma hakkı vardır.

    4. <ortak devlet>in resmi dilleri tüm orta öğrenim öğrencilerine zorunlu olarak öğretilir.

    madde 8 <ortak devlet>in resmi tatilleri

    1. kıbrıs’ın milli tatili kuruluş anlaşması’nın onaylandığı gündür.

    2. pazar günlerine ilaveten aşağıdaki resmi tatiller tüm kıbrıs’ta uygulanır:

    a. 1 ocak (yılbaşı);
    b. 1 mayıs (işçi bayramı);
    c. 25 aralık (noel);
    d. paskalya arifesi;
    e. paskalya (pazartesi);
    f. ramazan/şeker bayramı’nın ilk günü;
    g. kurban bayramı’nın ilk günü; ve
    h. mevlit kandili.

    3. <ortak devlet>in kamu görevlileri yukarıdakilere ilaveten <parça devletler>in resmi
    tatillerini kutlar.

    bölüm ii: temel hak ve özgürlükler

    madde 9 temel haklar

    1. işbu anayasa’nın 4(3) maddesi uyarınca, insan hakları ve temel özgürlüklerin korunmasına ilişkin avrupa sözleşmesi ve kıbrıs için yürürlükte olan ek protokolleri ve birleşmiş milletler’in medeni ve siyasi haklar konvansiyonu işbu anayasa’nın ayrılmaz bir parçasıdır.

    2. hiç kimseye cinsiyeti, etnik veya dini kimliği veya <parça devlet> iç vatandaşlık statüsü nedeniyle ayırım yapılamaz.

    3. işbu anayasa’da veya kuruluş anlaşması’nın herhangi bir bölümünde veya anayasal nitelikli yasa’da aksi açıkça belirtilmedikçe kıbrıs’ın tümünde dolaşım ve yerleşim özgürlüğü vardır.

    4. maronitler, latin ve ermeniler dahil tüm dini ve diğer azınlıkların hakları korunur. <ortak devlet> ve <parça devletler> kendi yetkileri çerçevesinde azınlıklara ulusal azınlıkların korunmasına ilişkin avrupa çerçeve sözleşmesi’nde belirtilen statü ve hakları verir ve özellikle kendi kültürel ve eğitim faaliyetlerini idare etme ve yasama organlarında temsil edilme haklarını verir.

    5. karpaz bölgesinde bulunan dipkarpaz, yeni erenköy, sipahi, adaçay köylerinde yaşayan kıbrıslı rumlar ve gürpınar, özhan, karpaşa, koruçam köylerinde yaşayan maronitler ve tillyria köyleri olan günebakan, yeşilırmak, süleymaniye, kurutepe, ve madenliköy’de yaşayan kıbrıslı türkler ve ayrıca, mesarya köyleri olan pile ve [toprak düzenlemeleri alanına giren ve 1960’ta %20’den fazla türk nüfusu bulunan
    köyleri ekleyiniz] bulundukları <parça devlet>te kendi kültürel ve eğitim alanlarında idare ve <parça devlet> yasama organında temsil edilme hakkına sahiptirler.10

    madde 10 vatandaşlık

    1. tek bir kıbrıs vatandaşlığı vardır.

    2. kıbrıs vatandaşlığına haiz herkes aynı zamanda anayasa hukukunda öngörüldüğü üzere <parça devlet> iç vatandaşlığı hakkına sahiptir. bu statü, avrupa birliği vatandaşlığı statüsü gibi kıbrıs vatandaşlığını tamamlayıcıdır ve onun yerine geçmez.

    3. anayasa veya kuruluş anlaşması’nın herhangi bir maddesi bir kişinin kökeninin dayandığı <parça devlet>i (veya bir kişinin geldiği yeri) kastettiği durumlarda, ana kıstas kişinin sahip olduğu <parça devlet> iç vatandaşlık statüsüdür. her iki <parça devlet>in iç vatandaşlık statüsüne sahip kişiler o anda ikamet ettikleri veya son ikamet ettikleri <parça devlet>in iç vatandaşı olarak kabul edilir.

    madde 11 siyasal hakların kullanımı

    en az 18 yaşında olan kıbrıs vatandaşları, <ortak devlet> seviyesinde siyasal haklara sahiptirler ve bu hakları yasal ikametgahlarının bulunduğu yerde kullanırlar.

    bölüm iii: <ortak devlet> ve <parça devletler>

    madde 12 <ortak devlet>in> yetki ve işlevleri

    1. işbu anayasa uyarınca, <ortak devlet> aşağıda belirtilen yasama ve yürütme erklerini egemence kullanacaktır:

    a. uluslararası antlaşmaların parafe edilmesi ve savunma politikasının belirlenmesi
    dahil dış ilişkiler;11
    b. avrupa birliği ile ilişkiler;
    c. para basımı, para politikası ve bankacılık düzenlemeleri dahil
    merkez bankası işlevleri;
    d. bütçe ve tüm dolaylı vergiler (gümrük ve rüsumat vergileri dahil), ve <ortak
    devlet> ekonomik ve ticaret politikası dahil <ortak devlet> mali işleri;
    e. meteoroloji, havacılık, uluslararası denizcilik ve kıbrıs’ın kıta sahanlığı ve kara
    suları;
    f. iletişim (posta, elektronik ve telekomünikasyon hizmetleri dahil);
    g. kıbrıs vatandaşlığı (pasaportların verilmesi dahil) ve muhaceret (iltica, sınır dışı
    etme, ve yabancı suçluların iadesi dahil olmak üzere);
    h. terörizmle mücadele, uyuşturucu kaçakçılığı, kara para aklama ve organize
    suçlar;
    i. genel ve özel aflar;
    j. fikri haklar, ağrılıklar ve ölçüler; ve
    k. eski eserler.

    2. yukarıda belirtilen yetkilerle anayasanın diğer hükümlerinin uygulanması amacıyla, <ortak devlet>, <ortak devlet> yönetimi (buna kamu hizmetleri, <ortak devlet> polisi ve bağımsız kurum ve kamu görevlileri de dahil) üzerinde yasama ve yürütme yetkilerini kullanır; <ortak devlet> seçimleri ve halk oylamaları; <ortak devlet> kanunlarının ihlaliyle işlenen suçlar; yargının yüksek mahkeme tarafından idamesi; <ortak devlet> mülkleri, <ortak devlet> binaları için bayındırlık işleri ve istimlak dahil; ve <ortak devlet>in belirilen yetkilerini kullanmak için açıkça gerekli olan diğer konular.

    3. <ortak devlet>, gerektiğinde, bazı vergi çeşitlerinin toplanması dahil, <ortak devlet> yasalarının uygulanmasını, <parça devlet> makamlarına tevdi eder.

    4. <ortak devlet>in uluslararası antlaşmalar altındaki yükümlülükleri, antlaşmanın konusuna göre yasama yetkisine haiz olan <ortak devlet> veya <parça devlet> makamı tarafından uygulanır.

    5. <ortak devlet> kendi dolaylı vergi gelirinin bir kısmını, özel çoğunlukla geçen yasalarda belirtilen şekilde, <parça devletler>e verir.

    madde 13 <parça devletler>in yetki ve işlevleri

    1. <parça devletler>, anayasal yetkilerinin sınırları çerçevesinde, anayasanın <ortak devlet>e vermediği tüm yetki ve işlevleri toprak sınırları içerisinde egemence kullanacaktır.12

    2. <parça devletler>, <ortak devlet> yasalarında öngörülen suçlar için, bu yetki <ortak devlet> yasaları ile kıbrıs yüksek mahkemesine verilmediği sürece, esas ceza yargı yetkisine sahiptir.

    3. <parça devlet> polisi, sözkonusu <parça devlet> içerisinde konuşlandırılıp görev yapacak ve o <parça devlet>in yasalarını ve düzenini koruyacak, kamu düzenini sağlayacak ve <ortak devlet> polisi ve ortak soruşturma örgütü işleyişine aykırı olmamak kaydıyla, <ortak devlet>’e karşı işlenen suçların kovuşturulmasında yetkili olacaktır. bir anayasa nitelikli yasa <parça devlet> polisinin güç ve teçhizatını ve işbirliği antlaşması da <ortak devlet>le <parça devletler> arasında polisle ilgili konularda yapılacak işbirliğini düzenleyecektir.

    madde 14 işbirliği ve koordinasyon

    1. işbu anayasada açıkça belirtilen durumlarda, yasama ile ilgili mevzular anayasa nitelikli yasaları <ortak devlet> ve <parça devletler>i bağlayacak şekilde düzenlenecektir. işbu mevzuat, <ortak devlet> ve <parça devletlerin> yürütme organlarınca, anayasa nitelikli yasada belirlenen usule uygun olarak düzenlenecek ve diğer <ortak devlet> veya <parça devlet> kanunlarından daha üstün olacaktır.

    2. <parça devletler> kendi aralarında veya <ortak devlet> ile antlaşmalar yapabilecektir. bu tür antlaşmalarla taraflar kendi yetkileri dahilinde olan hususlarda, ortak kurumlar ve kuruluşlar oluşturabilecektir.

    3. <parça devletler>, uygun olduğu ölçüde antlaşmalar, ortak standartlar ve danışma yoluyla aşağıda belirlenen konularda, politika ve mevzuatlarının koordine ve uyumu için çalışacaklardır.

    a. turizm;
    b. çevrenin korunması, enerji ve doğal kaynakların, su dahil, tasarrufu ve kullanımı;
    c. balıkçılık ve tarım;
    d. sigortacılık, tüketici hakları, meslek dalları, ve meslek kuruluşlarını da içeren endüstri ve ticaret;
    e. kara taşımacılığı da dahil olmak üzere şehir ve bölgesel planlama;
    f. spor ve eğitim;
    g. tütün, alkol ve uyuşturucu ve veterinerlik konularının düzenlenmesini de içeren sağlık;
    h. sosyal güvenlik ve çalışma yaşamı;
    i. aile, şirketler ve ceza hukuku; ve
    j. belgelerin geçerliliğinin kabulü.

    4. <parça devletler>den herhangi biri veya <ortak devlet> hükümetinin bir organı, işbirliği veya uyum sürecini başlatabilir.

    5. işbu koordinasyon veya uyumu düzenleyen antlaşmalar <parça devletler>in yetkili hükümet organları tarafından, ve <ortak devlet>in katılımının gerektiği durumlarda, <ortak devlet>in yetkili organı tarafından onaylanacaktır.

    6. <ortak devlet>, <parça devletler> arasındaki veya farklı <parça devletler>de bulunan belediyeler ve köyler arasındaki işbirliği çalışmalarını, gerek mali gerekse lojistik olarak destekler.

    7. <ortak devlet>, ve <parça devletler>, hükümet organları, eğitim, sağlık ve diğer kamu hizmeti kurumlarının düzenlediği belgeleri geçerli kabul ederler.

    madde 15 ortak soruşturma örgütü

    <ortak devlet> ve <parça devlet> polis personelinden oluşan ve başsavcıya rapor verecek olan bir ortak soruşturma örgütü oluşturulacaktır. işbu örgütün oluşumu ve işlevlerinin yanı sıra <ortak devlet> ve <parça devletler>in polis gücü ve teçhizatı, anayasal nitelikli yasaya göre düzenlenecektir.

    madde 16 dış ilişkiler

    1. kıbrıs, yunanistan ve türkiye ile olan özel dostluk bağlarını sürdürecek, garanti, ittifak ve kurucu antlaşmaları ile oluşturulan dengeye saygılı olacaktır.

    2. <ortak devlet>in dış ilişkileri <parça devlet>in yetkilerini etkilediği zaman <parça devletler>e danışılacaktır.

    3. <parça devletler> ticari ve kültürel konularda kıbrıs’ın diplomatik misyonlarına akredite olacak yetkili temsilciler atayabilecektir.

    4. <parça devletler>, kıbrıs’a, <ortak devlet> hükümetinin yetkisine veya diğer <parça devlet>in haklarına halel gelmeksizin ve kıbrıs’ın avrupa birliği üyeliğiyle uyumlu olmak kaydıyla, kıbrıs ile ilişkisi olan devletlerin yetkilileriyle ticari ve kültürel konularda antlaşmalar yapabilir.

    5. bu maddenin 3. ve 4. paragraflarında verilen yetkiler aşağıdaki usuller gözetilerek uygulanacaktır:

    a. <parça devletler>, yabancı hükümetlerle siyasi temaslarını, <ortak devlet>in dışişleri bakanlığı kanalıyla yapacaklardır; ve
    b. <parça devletler>, diğer devletlerin alt birimleri veya alt düzey yetkilileri ile doğrudan temas kurabilirler. bu durumda herhangi bir anlaşma ile ilgili müzakerelerin başlamasıyla birlikte <ortak devlet> dışişleri bakanlığını bilgilendirir ve görüşmelerde kaydedilecek gelişme ve sonuçları hakkında bu bakanlıkla istişarelere devam eder.

    6. bu maddenin uygulanması <ortak devlet> ve <parça devletler> arasında dış ilişkiler konusunda imzalanacak bir işbirliği antlaşması ile düzenlenir.

    madde 17 avrupa birliği üyesi olarak kıbrıs

    1. kıbrıs, bir avrupa birliği üyesi olacaktır.

    2. kıbrıs'ın avrupa birliği üyeliği sürecindeki politikasının şekillendirilmesine <parça devlet> hükümetleri katılacaktır.

    3. kıbrıs, avrupa birliğinde, yetki alanında olması veya mevzunun esas itibarı ile <ortak devlet>in yetki alanlarını ilgilendirmesi durumunda <ortak devlet> hükümeti tarafından temsil edilecektir. mevzunun, esas itibarı ile veya münhasıran <parça devletler>in yetki alanına girmesi durumunda kıbrıs, <ortak devlet> veya kıbrıs'ı bağlama yetkisine sahip olması durumunda bir <parça devlet> temsilcisi tarafından da temsil edilebilecektir.

    4. kıbrıs’ın avrupa birliğine üyeliğinden doğan yükümlülükleri, yükümlülüğe ilişkin konularda yasama yetkisine haiz olan <ortak devlet> veya <parça devlet> yetkilileri tarafından yerine getirilecektir.

    5. bir <parça devlet> avrupa birliği’yle ilgili olarak kendi yetki alanına giren mükellefiyetlerini yerine getirmezse ve eğer bu, kıbrıs’ın avrupa birliği’nce sorumlu tutulmasını gerektirmekte ise, <ortak devlet> 90 günden az olmamak koşulu ile bir ihbarname hazırlar ve bu süre sonunda ilgili <parça devlet>in yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda ilgili <parça devlet> yerine önlemler alır; bu önlemler <parça devlet>in yükümlülüğünü yerine getirdiği zamana kadar yürürlükte kalır.

    6. bu maddenin 2.- 5. paragraftan oluşan bölümü <ortak devlet> ve <parça devletler> arasında yapılacak bir işbirliği antlaşmasının konusunu oluşturacaktır.

    7. kıbrıs, avrupa birliği’nin kurucu antlaşmalarında yapılacak değişiklik veya herhangi bir aday devletin avrupa birliği’ne katılım işlemleri sözkonusu olduğunda ve tüm üye devletlerin onayının gerektiği durumlarda, <ortak devlet> ve <parça devletler>in yasama organlarından her biri karşı çıkmadığı sürece, kararı onaylar. başkanlık konseyi başkanı veya başkan yardımcısı ilgili onay belgesini imzalama yetkisini kullanarak kıbrıs’ı bu konuda yasal olarak bağlar.

    8. işbu anayasanın hiçbir hükmü avrupa birliği üyeliğinin yükümlülüklerini yerine getirmede zorunlu olan <ortak devlet> veya <parça devletler>in yasa, uygulama veya önlemlerinin veya avrupa birliği yasa, uygulama veya önlemlerinin tüm kıbrıs'ta yasal sonuç doğurmasını engellemez.

    bölüm iv: <ortak devlet> kurumlari

    madde 18 göreve yeterlilik ve uygunsuzluk ve görevlerin yerine getirilmesi

    1. işbu anayasa’da veya yasada aksi belirtilmediği sürece herhangi bir kişi kıbrıs vatandaşı olması ve 18 yaşını doldurmuş olması koşulu ile görev yapmak üzere <ortak devlet> kurumlarına seçilebilir veya atanabilir.

    2. işbu anayasa’da veya yasada aksi belirtilmediği sürece herhangi bir kişi <ortak devlet> hükümeti bünyesinde birden fazla makamda veya hem <ortak devlet> hükümeti hem de <parça devlet> hükümetinde görev yapamaz.

    3. <ortak devlet>in kurumlarında görev yapmak üzere seçilen veya atanan şahıslar <ortak devlet>in çıkarlarına hizmet etmekle yükümlüdür.

    madde 19 <ortak devlet>’te dokunulmazlık ve muafiyetler

    1. parlamento üyeleri, başkanlık konseyi, yüksek mahkeme ve kıbrıs merkez bankası yönetim kurulu ile birlikte bağımsız görevliler, <ortak devlet>in yasalarınca aksi belirtmedikçe tutuklanmaya veya adli kovuşturmaya karşı dokunulmazlığa sahiptir.

    2. resmi maksatlar için kullanılan <ortak devlet> malları vergilendirme dahil <parça devlet> yasalarının uygulama alanı dışındadır. bu tür mallar doğrudan ve sadece <ortak devlet>in yetkisine tabidir. <parça devletler>, <ortak devlet> polisine kendi toprakları içerisinde bulunan sözkonusu <ortak devlet> mallarının güvenliğinin sağlanmasında yardımcı olur.

    kısım a: yasama

    madde 20 parlamento’nun oluşumu ve seçimi

    1. <ortak devlet> parlamentosu iki meclisten oluşur: senato ve temsilciler meclisi.

    2. her meclis, 48 üyeden oluşur ve beş yıllık süreyle nisbi temsiliyet temelinde seçilir. özel çoğunluk yasasında aksi belirtmedikçe seçim bölgeleri en az 10 sandalyeye sahip olacak olan <parça devletler>den oluşur.

    3. senato her bir <parça devlet>ten eşit sayıda seçilen senatörlerden oluşur. her <parça devlet>in halkı nisbi temsiliyet temelinde 24 senato üyesini seçer.

    4. temsilciler meclisi, her <parça devlet>in, meclis’in toplam sandalye sayısının en az dörtte birine eşit olması kaydıyla, kayıtlı mukimlerin oranına göre belirlenecek sayıda temsilcilerinden oluşur. bir temsilci aynı zamanda herhangi bir<parça devlet>in meclisinin üyesi olamaz.

    5. maronit, latin ve ermeni azınlıklar en az bir temsilci tarafından temsil edilir. sözkonusu azınlıklar kıbrıs’taki ikamet yerlerine bakılmaksızın seçimlerde temsilcilerine oy verme hakkına sahiptir. sözkonusu temsilciler, bahsekonu azınlık mensuplarının yoğun olarak ikamet ettiği <parça devlet>e verilen temsilci kotasının içerisinde yer alır.

    madde 21 kuruluş

    1. <ortak devlet> parlamentosu’nun olağan oturumlarının zamanı ve süresi yasayla düzenlenir. başkanlık konseyi veya iki meclisten herhangi birinin oturuma katılanların en az dörtte biri herhangi bir zamanda parlamentoyu olağanüstü oturum için toplayabilir.

    2. her meclis, bir başkan ve her biri değişik <parça devlet>ten olmak üzere iki başkan yardımcısını, bir yıllığına seçer. her iki meclisin başkanları da aynı <parça devlet>ten olamaz. meclis başkanı ile ayni <parça devlet>ten gelmeyecek olan meclis başkan yardımcısı, meclis başkanı birinci yardımcısı olur.

    3. her meclis kendi komitelerini yasaya uygun olarak düzenler.

    4. her meclis’in karar alabilmesi için üyelerinin çoğunluğunun oturumda hazır olması gerekir.

    5. parlamento üyelerinin toplantılara katılım yükümlülükleri ve bu yükümlülüklerini izinsiz olarak yerine getirmemelerinin sonuçları yasa ile düzenlenir.

    madde 22 yetkiler

    1. parlamento yasama görevini yerine getirir ve kararlar alır.

    2. parlamento yetkisini başkanlık konseyi’ne devretmediği hallerde uluslararası antlaşmaları onaylar.

    3. parlamento, başkanlık konseyi’ni seçer ve işleyişini gözetir.

    4. parlamento, özel çoğunlukla başkanlık konseyi üyelerini, bağımsız kurumlarının organlarının üyelerini, bağımsız yetkilileri, ciddi suçlar işlemeleri ve görevlerini ciddi şekilde ihlal veya ağır suç işlemeleri nedeniyle aleyhlerine suçlama getirebilir.

    5. parlamento, <ortak devlet> bütçesini kabul eder.

    madde 23 usul

    1. aksi belirtilmediği takdirde, parlamento kararları, her iki meclisten katılanların basit çoğunluğunun onayına bağlı olup, her <parça devlet>ten gelen senatörlerin ayrı ayrı dörtte birinin oylamaya katılıyor ve oy kullanıyor olmasını da gerektirir.

    2. her <parça devlet>ten gelen senatörlerin en az üçte ikisinden oluşacak bir özel çoğunluğa ek olarak, temsilciler meclisinde oylamaya katılan temsilcilerin basit çoğunluğu:

    a. <parça devletler>in yasama yetkisine giren konulara ilişkin uluslararası anlaşmaların onayı13;
    b. kıbrıs’ın hava sahası, kıta sahanlığı ve kara sularına ilişkin uluslararası anlaşmaların onayı ile yasa ve tüzüklerin kabulü;
    c. vatandaşlık, muhaceret ve vergilendirmeye ilişkin yasa ve tüzüklerin kabulü;
    d. <ortak devlet> bütçesinin onaylanması;
    e. başkanlık konseyi’nin seçilmesi; ve
    f. işbu anayasa’nın hükümleri doğrultusunda özel çoğunluk oyu gerektiren diğer hususlar.

    3. parlamentoyu oluşturan iki meclis arasında bir uzlaşma mekanizması, yasa ile oluşturulur.

    kısım b: yürütme

    madde 24 başkanlık konseyi

    1. devlet başkanlığı makamı, yürütme yetkisini kullanan altı üyeli cumhurbaşkanlığı konseyine verilir.

    2. başkanlık konseyi üyeleri, parlamento tarafından özel çoğunluk sistemi ile ve tek liste içinden beş yıllığına seçilirler.

    3. başkanlık konseyi üyeleri, kamuda olsun, özelde olsun, başka hiçbir mevkide görev alamazlar.

    4. başkanlık konseyi üyeleri, görev süreleri dolduktan sonra yerlerine yeni konsey seçilene kadar görevlerine devam ederler.

    5. konsey’de herhangi bir sandalyenin boşalması durumunda parlamento, özel çoğunluk ile görevin geriye kalan kısmı için yeni üye seçer.

    6. başkanlık konseyinin oluşumu, her bir <parça devlet>ten en az iki üye bulunması kaydıyla <parça devletler>in nüfuslarıyla orantılı olur.

    7. başkanlık konseyi tüm kararları oybirliği ile almaya gayret gösterir. oybirliği olmadığı durumlarda, işbu anayasa aksini belirtmediği sürece kararlar oy veren üyelerin basit çoğunluğuyla alınır. sözkonusu çoğunluk her bir <parça devlet>ten en az bir üyeden oluşur.

    8. başkanlık konseyi üyeleri eşittir. her üye konsey’in gündemine istediği bir konuyu getirebilir.

    9. başkanlık konseyi, uygun durumlarda, <parça devletler>in [yürütme organı başkanlarını]14 oy kullanma hakkına sahip olmaksızın konsey toplantılarına katılmaya davet eder.

    madde 25 konsey başkanı ve başkan yardımcısı

    1. konsey başkanı ve başkan yardımcısı aynı <parça devlet> mensubu olamaz.

    2. konsey başkanı ve başkan yardımcılığı mevkileri, üyeler arasında, bu mevkilerin herhangi birinde görevde bulunulan en son zaman dikkate alınarak ve konsey başkanının arka arkaya iki kez kesintisiz olarak aynı <parça devlet>ten olmamak koşulu ile her 10 takvim ayında bir dönüşümlü olarak değişir. konsey üyeleri arasında, konsey’de eşit sürelerle görevde bulunmuş ancak başkan veya başkan yardımcılığında bulunmamış üyeler arasında -sıra düzeni üzerinde anlaşamamaları halinde- kuraya başvurulur.

    3. konsey başkan yardımcısı, başkanın yokluğunda veya görevini geçici bir süreyle yerine getirememesi durumunda onun görevlerini yerine getirir.

    4. konsey başkanı, başkanlık konseyi’ni toplar ve toplantılara başkanlık eder.

    5. konsey başkanı ve başkan yardımcısı’nın belirleyici oy hakkı yoktur.

    madde 26 bakanlıklar

    1. başkanlık konseyi’nin her üyesi bir bakanlığın başında bulunur.

    2. bakanlıkların dağılımı, başkanlık konseyi kararı ile belirlenir. konsey’in karara ulaşamadığı durumlarda bakanlıklar, üyelerin konsey’de görev yapma sürelerine bağlı olarak belirlenir; üyelerin görev yapma sürelerinin eşit olması durumunda kura çekilir.

    3. dışişleri ve avrupa birliği işleri bakanlıkları aynı <parça devlet>ten kişilerde bulunmayacaktır.

    4. bakanlar, başkanlık konseyi kararlarını hazırlar ve bunları uygular.

    madde 27 başkanlık konseyi’nin temsiliyeti

    1. konsey başkanı, devlet başkanı olarak başkanlık konseyi’ni temsil eder.

    2. konsey başkanı, devlet başkanı olarak başkanlık konseyi’ni temsil ederken resmi etkinliklere katılır, diplomatik temsilcilerin güven mektuplarını imzalar ve kabul eder ve kıbrıs nişanlarını verir.

    3. başkanlık konseyi’nin her iki <parça devlet> üyelerinin ayrı çoğunlukla aksine karar vererek başka bir üye belirlemedikleri durumlarda, kıbrıs’ı devlet başkanları toplantılarında konsey başkanı temsil eder.

    4. herhangi bir yasa veya <ortak devlet> ve <parça devletler>arasında yapılan anlaşmada aksi belirtilmediği taktirde, ilgili bakanlar kıbrıs’ı bakanlar toplantısında temsil eder.

    5. uluslararası bir toplantıda, <parça devlet>lerden birini yaşamsal olarak ilgilendiren bir konunun ele alınacak olması durumunda, ve eğer o toplantıya katılacak olan konsey temsilcisi öteki <parça devlet>ten gelen bir üye ise, konsey, ilgili <parça devlet>ten gelen üyelerin çoğunluğunun istemesi üzerine, ve, ilgili toplantıya birden fazla delegenin katılabilmesinin mümkün olması durumunda, o <parça devlet>ten bir üyeyi konsey temsilcisine eşlik etmek üzere atar.

    6. kıbrıs’ı uluslararası toplantılarda temsil eden kişileri, başkanlık konseyi kararları ile bağlıdır. konsey’in kendi üyesi, bu maddenin 5’nci paragrafı altında ona eşlik etmek üzere atadığı üye ile uyum içinde takdir yetkisini kullanır.

    madde 28 <ortak devlet> yönetimi

    1. her <parça devlet>ten eşit sayıda erkek ve kadından oluşacak kamu hizmeti komisyonu, <ortak devlet> kamu görevlilerini atama ve terfi ettirme yetkisine haizdir. sözkonusu komisyon kararlarını ilgili yasa çerçevesinde alır.

    2. işbu anayasa’da veya özel çoğunluk yasası’nda aksi belirtilmediği taktirde, kamu görevlilerinin sayısı, yönetimin her seviyesindeki kamu görevlilerinin en az üçte
    birinin her bir <parça devlet>ten olması kaydıyla, <parça devletler>in nüfuslarına orantılı olur.

    3. .<ortak devlet>in kamu görevlileri aynı zamanda <parça devlet>te kamu görevi yapamaz.

    madde 29 <ortak devlet> polisi

    <ortak devlet> polisi her <parça devlet>ten eşit sayıda personelden oluşur. <ortak devlet> polisi kıbrıs’ın sınırlarını kontrol eder, <ortak devlet> yetkilileri, binaları ve malları ile yabancı devlet adamlarını ve diplomatik misyonları korur.

    kısım c: bağımsız görevliler ve kuruluşlar

    madde 30 kıbrıs merkez bankası

    1. kıbrıs merkez bankası özerktir ve avrupa birliği şartlarına uygun olarak görev yapar.

    2. kıbrıs merkez bankası, para basar, para politikalarını ve faiz oranlarını belirler, ve bankacılık sektörünü düzenler ve denetler.

    3. merkez bankası, biri başkan olmak üzere üç kişilik bir kurul tarafından yönetilir. kurul, her <parça devlet>ten en az bir üyeden oluşur; ve üçüncü üye yabancı olabilir.

    4. merkez bankası başkanı ve kurul üyesi diğer iki üye başkanlık konseyi tarafından yedi yıllık bir süre için atanır.

    5. <parça devlet>lerde merkez bankası şubeleri açılması ve bu şubelerin müdürlerinin merkez bankası yönetim kurulu içinde yer almaları, yasa ile düzenlenir.

    6. merkez bankası yönetim kurulu’nun tüm kararları basit çoğunlukla alınır.

    madde 31 diğer bağımsız makamlar

    1. başsavcı ve başsavcı yardımcısı ile sayıştay başkanı ve sayıştay başkan yardımcısı, bir defaya mahsus olmak üzere, 75 yaşını aşmamak kaydı ile, 9 yıllık süreyle başkanlık konseyi tarafından atanırlar.

    2. başsavcı ve sayıştay başkanı ile başsavcı yardımcısı ve sayıştay başkanı yardımcısı aynı <parça devlet>ten olamaz.

    madde 32 başsavcı ve başsavcı yardımcısı’nın makamı

    [maddeyi ekleyiniz]

    madde 33 sayıştay başkanı ve sayıştay başkanı yardımcısı’nın makamı

    [maddeyi ekleyiniz]

    kısım d: yargı

    madde 34 kıbrıs yüksek mahkemesi

    1. kıbrıs yüksek mahkemesi, her iki <parça devlet>üyesi eşit sayıda yargıçtan oluşur. yargıçlar, başkanlık konseyi’nce, yargıç sayısını da belirleyen çoğunluk yasasında öngörülen usul ve kriterlere uygun olarak, yenilenebilir yedi yıllık bir süre için atanır.

    2. yüksek mahkeme, <parça devletler> arasındaki ihtilaflar üzerinde ve bir veya her iki <parça devlet>in, <ortak devlet> ile olan ihtilaflar üzerinde, münhasır yargı yetkisine sahip olur.

    3. yüksek mahkeme, işbu anayasa altında <ortak devlet> veya <parça devletler>in herhangi bir yasasının geçerliliği hususunda veya anayasal nitelikli yasaların önceliği nedeniyle ortaya çıkabilecek hususlara ilişkin karar verirken münhasır yargı yetkisine sahiptir. <parça devlet> mahkemelerinin veya <ortak devlet> veya <parça devlet> yetkililerinin talepleri üzerine yüksek mahkeme bağlayıcı mütalaa verebilir.

    4. yüksek mahkeme, kuruluş anlaşması, işbu anayasa, <ortak devlet>in yasaları (<ortak devlet>in idari kararları dahil) veya kıbrıs’ı bağlayıcı antlaşmaların yorumlanmasından doğacak ihtilaflara bakan temyiz mahkemesidir.15

    5. yüksek mahkeme, <ortak devlet> yasalarının ihlalinden doğan suçlarla ilgili olarak <ortak devlet> yasal mevzuatında öngörüldüğü takdirde öncelikli cezai yargılama yetkisine sahiptir.

    6. <ortak devlet> kurumlarının birisinde <ortak devlet>in karar almasına veya sözkonusu kurumların işlevini gerektiği gibi yerine getirmelerine engel teşkil edecek
    bir çıkmaz veya avrupa birliği üyesi olarak kıbrıs’ın yükümlülüklerini yerine getirememesine neden olacak durumlarda, başkanlık konseyi, parlamento kamaraları’ndan herhangi birisinin başkanı veya başkan yardımcısı, veya başsavcı veya başsavcı yardımcısı’nın başvurusu üzerine, ilgili kurum konuya ilişkin bir karar alıncaya kadar yüksek mahkeme bir ara karar verir. yüksek mahkeme karar alırken itidal ile davranır.

    7. yüksek mahkeme kendi çalışmalarını düzenler. yüksek mahkeme’nin bazı davaların heyetler oluşturularak ele alınmasına karar vermesi durumunda, sözkonusu heyetler her zaman her iki <parça devlet>ten eşit sayıda yargıçtan oluşur.

    8. yüksek mahkeme, kararların oybirliği ile alınması için çaba sarf eder ve ortak kararlar alır. ancak, yüksek mahkeme’nin tüm kararları basit çoğunlukla alınabilir.

    bölüm v: anayasa’nin değiştirilmesi

    madde 35 anayasa’nın değiştirilmesi

    1. anayasa’nın ayrılmaz parçaları olan ekleri de dahil, anayasa değişiklikleri <parça devletler>in hükümetlerine ve toplumun ilgili kesimlerine istişare edildikten sonra <ortak devlet>in yasama organı tarafından görüşülür ve kabul edilir.

    2. parlamento’nun her iki kanadında kabul edilen anayasa değişiklikleri, her iki <parça devlet>te, çoğunlukla onaylanmak üzere ayrı ayrı referanduma sunulur.

    3. anayasa değişiklikleri, aksi belirtilmedikçe, onaylandıktan 90 gün sonra yürürlüğe girer.

    bölüm vi: geçici hükümler

    madde 36 <parça devlet> organları

    1. kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesinden en geç 40 gün sonra, <parça devletler>, referandumda onaylanan <parça devlet> anayasası ve mevzuatı uyarınca, yasama organlarının üyelerini ve diğer yetkililerini seçerler.

    2. <parça devlet> organlarına yeni seçilen üyeler, seçildikleri tarihten itibaren 10 gün içerisinde görevlerine başlarlar.

    madde 37 <ortak devlet> geçici parlamentosu

    1. her <parça devlet>in yeni seçilmiş yasama organı, gecikmeksizin, kendi üyeleri arasından 24 üyeyi <ortak devlet> parlamentosuna delege atar. bu amaçla oluşturulacak heyete, <parça devlet> yasama organındaki her siyasal grup o yasama organı içindeki gücü oranında delege ile katılır.

    2. geçici parlamento, <ortak devlet> parlamentosunun anayasal fonksiyonlarını ve imtiyazlarını, kuruluş anlaşmasının yürürlüğe girmesinden sonraki bir yıl boyunca bu anayasada senato ile ilgili usul hükümlerine uygun olarak yürütür.

    3. kuruluş anlaşmanın yürürlüğe girmesini müteakip, en geç 10 takvim ayı içerisinde, senatörler ve milletvekilleri bu anayasaya uygun olarak seçilir. yeni seçilen parlamento, kuruluş anlaşmasının yürürlüğe girmesinden bir yıl sonra görevine başlar.

    madde 38 <ortak devlet> geçici devlet başkanı

    1. üç yıllık geçici dönemde, devlet başkanı makamı, eş başkanlığın uhdesine bırakılır.

    2. kurucu anlaşmanın yürürlüğe girmesiyle, kıbrıslı rumlar ve kıbrıslı türkler adına kapsamlı çözümü imzalayan liderler, kıbrıs’ın eş başkanları olurlar. herhangi bir liderin istifası veya görevini yerine getiremeyecek durumda olması halinde, ilgili <parça devlet>in meclisi yerine başka birini seçer.

    3. eş başkanlar, her takvim ayında değişerek, devlet başkanı olarak eş başkanlığı temsil eder.

    madde 39 <ortak devlet> geçici hükümeti

    1. eş başkanlar, başkanlık konseyi ile ilgili hükümler uyarınca geçiş döneminin ilk yılı boyunca yürütme yetkisini kullanır. konsensüsle karar verir ve hareket ederler.

    2. eş başkanlar, geçiş döneminin ilk yılı boyunca, <ortak devlet> hükümetinin bakanlıklarına bakanlık etmek üzere, 6 kıbrıs vatandaşı belirler. bakanlar, parlamentoda basit çoğunlukla onanır. sözkonusu kişiler bu anayasanın başkanlık konseyi için öngörülen prosedürlere uygun olarak, eş başkanlar tarafından kendilerine verilen yürütme işlevlerini yerine getirirler.

    3. kuruluş anlaşmasının yürürlüğe girmesinden 1 yıl sonra, yeni seçilen parlamento, 6 üyeden oluşan bir bakanlar kurulu seçer. bu anayasanın başkanlık konseyi ile ilgili olan hükümleri mutatis mutandis, bakanlar kurulunun seçimi, işleyişi ve (devlet başkanlığına verilen yetkiler hariç) yetkilerine uygulanır.

    4. geçiş döneminin ikinci safhası boyunca, devlet başkanlığı işlevleri eş başkanlarca sürdürülürken, bakanlar kurulu kıbrıs <ortak devlet> hükümeti olarak görev yapar.

    5. kuruluş anlaşmanın yürürlüğe girmesinden üç yıl sonra, bakanlar kurulu, anayasa hükümleri uyarınca başkanlık konseyine dönüşür ve geri kalan üç yıl için, devlet başkanlığı fonksiyonlarını da üstlenir; bu sürede, başkan ve başkan yardımcısının dönüşümlü görev süreleri 6 aydır.

    madde 40 <parça devlet> yürütme organı [başkanları]nın başkanlık konseyi toplantılarına katılımı

    kuruluş anlaşmasının yürürlüğe girmesinden sonra ilk 10 yıl boyunca, <parça devlet>lerin [yürütme başkanları]16, oy hakları olmadan, bakanlar kurulu toplantılarına ve daha sonra başkanlık konseyi toplantılarına katılmak üzere davet edilir.

    madde 41 avrupa birliği’ne katılım antlaşmasının yürürlüğe girmesi

    kıbrıs’ın avrupa birliği’ne katılım şartlarını kuruluş anlaşmasıyla birlikte onaylayan referandum, eş başkanları, kıbrıs’ın avrupa birliği’ne katılımını öngören antlaşmayı imzalamaları ve onaylamaları için yetkili ve zorunlu kılar.

    madde 42 yüksek mahkeme yargıçlarının atanması ve ilk görev süreleri

    kuruluş anlaşmasının yürürlüğe girmesini müteakip 1 hafta içinde, yasaya uygun olarak geçici bir kıbrıs yüksek mahkemesi oluşturulur. kuruluş anlaşması yürürlüğe girdikten bir sene sonra göreve gelecek sürekli yüksek mahkeme atanana kadar, bu mahkeme, anayasa tarafından yüksek mahkemeye tanınan yetkileri kullanır.

    madde 43 kamu hizmeti

    yasa, kamu hizmetinin farklı bölümlerinin oluşumuna ilişkin anayasa hükümlerinin tam uygulanmasını sağlamak amacıyla, kuruluş anlaşmasının yürürlüğe girmesinden itibaren [rakam yazınız] yılı geçmeyecek şekilde, uygulama prosedürlerini ve takvimini belirler.

    madde 44 kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesinden önceki borçların sorumluluğu

    <ortak devlet>, yunanistan veya türkiye’den veya silah alımı için edinilen ilgili <parça devlet>in ödemekle yükümlü olduğu borçlar hariç, kuruluş anlaşmasının yürürlüğe girmesinden önce alınan borçların sorumluluğunu üstlenir. özel çoğunluk mevzuatı, <parça devletlerin> borçlarının <ortak devlete> iade edilmesini öngörebilir.

    madde 45 resmi dillerin öğretilmesi

    madde 7(4)’te öngörüldüğü üzere, <ortak devletin> resmi dillerinin ortaokul öğrencilerine öğretilmesine yönelik zorunlu eğitim, kuruluş anlaşmasının yürürlüğe girmesinden sonra en geç üç yıl içinde başlar.

    madde 46 devlet malları

    <ortak devlet>in kamu mallarının listesi bu anayasanın ilişiğinde sunulur. diğer kamu malları, sözkonusu malların bulunduğu <parça devlet>e aittir.

    bölüm vii: ek hükümler

    ilişik 1: kibris’in ve <parça devletler>in haritasi

    [üzerinde uzlaşıya varılan ve <parça devlet> sınırlarını gösteren topografik haritayı yerleştiriniz]

    ilişik 2: kibris'in bayraği

    [kabul edilen bayrağın resmini yerleştiriniz]

    ilişik 3: kibris milli marşi

    [kabul edilen milli marşı yerleştiriniz]

    ilişik 4: <ortak devlet> mallari

    [kabul edilen listeyi yerleştiriniz - <ortak devlet> mallarının tanımı]

    taslak ilave ii: anayasal nitelikli yasalar

    bu ilavenin ilişikleri, kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesiyle anayasal nitelikli yasa olacak ve işbu anayasaya uygun olarak değiştirilebilecektir.

    ilişik 1: anayasal nitelikli yasalarin geliştirilmesi ve kabul edilmesini düzenleyen anayasal nitelikli yasa

    [metni yerleştiriniz]

    ilişik 2: polis ile ilgili hususlar ve ortak soruşturma örgütüne ilişkin
    anayasal nitelikli yasa

    madde 1 <parça devlet> polisi

    her <parça devlet>in 700’ü aşmayacak polis memuruna ilaveten <parça devlet>te yaşayan her bin kişiye beş polis memuru düşecek sayıda polis memuru olabilir. <parça devlet> polisi sadece rutin sivil polis görevlerini yerine getirmeye uygun silahlar taşıyabilir.

    madde 2 ortak soruşturma örgütü

    ortak soruşturma örgütü, <ortak devlet> ve <parça devletler>e mensup eşit sayıda polis memurundan oluşur ve <ortak devlet>in başsavcısı’na bağlıdır. örgüt, terörizm, uyuşturucu kaçakçılığı, kara para aklama ve organize suçlarla mücadele eder. ayrıca örgüt, <ortak devlet> veya <parça devlet> yetkililerinin talebi üzerine <ortak devlet> veya <parça devlet> polisinin polislik görevlerini suistimal edip etmediğini ve anayasa’nın 6 (3) ve (4) maddelerinin ihlal edildiği iddialarını soruşturur.

    madde 3 işbirliği

    ortak soruşturma örgütü ve <ortak devlet> polisi, <ortak devlet> ve <parça devlet>ler arasında var olan ve polisiye olaylarda işbirliğini öngören anlaşmaya uygun olarak, hem kendi aralarında hem de <parça devlet> polisi ile işbirliği yapar.

    [diğer maddeleri yerleştiriniz]

    ilişik 3: <parça devlet> iç vatandaşlik statüsüne ilişkin
    anayasal nitelikli yasa

    madde 1 kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesiyle oluşacak <parça devletler>in iç vatandaşlık statüsü

    1. kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesiyle birlikte, kıbrıs vatandaşları otomatik olarak o tarihte ikamet etmekte oldukları bölgeyi idare etmekte olan parça devletin iç vatandaşlık hakkını alır.

    2. yurtdışında ikamet etmekte olan kıbrıslılar, kendilerinin veya atalarının 1974 öncesinde kıbrıs rum toplumuna mensup olmaları halinde kıbrıs rum parça devletinin vatandaşı; kendilerinin veya atalarının 1974 öncesinde kıbrıs türk toplumuna mensup olmaları halinde ise kıbrıs türk parça devletinin vatandaşı sayılır.

    madde 2 <parça devlet> iç vatandaşlık statüsünün kazanılması

    1. kıbrıs vatandaşlığını kazananlar, vatandaşlığa kabul edilmelerini müteakip yedi yıl ikamet etme şartına bağlı olarak, aynı zamanda ikamet etmekte oldukları parça devletin vatandaşlığını kazanırlar. bu koşulu yerine getiremeyecek durumda olanlar, daha uzun süre bulundukları <parça devlet>in iç vatandaşlık statüsünü elde ederler.

    2. herhangi bir kıbrıs vatandaşı, kesintisiz olarak yedi yıl bir <parça devlet>te ikamet etmesi halinde o <parça devlet>in iç vatandaşı olmak için müracaat hakkını kazanır.

    madde 3 <parça devlet> düzeyinde siyasi hakların kullanılması

    bir <parça devlet>, avrupa birliği hukuku ve bu anayasa’nın elverdiği ölçüde kendi iç vatandaşlığını taşıyan kişilerin siyasi haklarını kullanmalarına sınırlama getirebilir.

    madde 4 ülkeye giriş ve ikametin engellenmesine ilişkin yüksek mahkeme emirleri

    bir <parça devlet>, kendi iç vatandaşlık statüsünü taşımayan bir şahsın o <parça devlet>e girişini ve ikametini yasaklamak üzere emir vermesi için kıbrıs yüksek mahkeme’sine müracaat edebilir. sözkonusu şahısın o <parça devlet>te şiddet eylemlerine katılmış olması
    veya katılması veya şiddet kışkırtıcılığı yapmış olması veya yapması ve o <parça devlet>teki varlığının kamu güvenliği veya kamu düzeni açısından tehlikeli olması durumunda yüksek mahkeme yasaklama emri verir.

    madde 5 kıbrıslı olmayanların ikametlerinin makul kısıtlanması

    <parça devletler>, uluslararası hukuk, avrupa birliği hukuku ve bu anayasa sınırları dahilinde, kıbrıslı olmayanların ikametleriyle ilgili kural ve düzenlemeleri <ortak devlet>inkinden daha kısıtlayıcı olarak belirleyebilir.

    madde 6 kıbrıslıların ikametlerinin makul kısıtlanması

    bir <parça devlet>, o <parça devlet>in iç vatandaşlığına sahip olmayan kıbrıs vatandaşlarının, bu tip kişilerin sayısının bir belediyenin sınırları dahilinde veya köyün toplam nüfusunun üçte birini geçmesi halinde, ikamet etme hakkını kısıtlayabilir.

    madde 7 ikamet ile ilgili makul, geçici kısıtlamalar

    1. yukarıda belirtilen madde’nin koşulları saklı kalmak kaydıyla, <parça devletler>, kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesini müteakip 20 yıllık geçici dönem süresince, <parça devlet>in iç vatandaşlığına sahip olmayan kıbrıs vatandaşlarının ikamet hakkını, bu tip şahısların sayısının bir belediyenin veya köyün toplam nüfusunun belli bir yüzdeliğe ulaşması halinde, ayırım yapmadan, daha fazla kısıtlar; kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girdiği ilk yıl için bu yüzdelik %1, ilk yılı müteakip her üç yıl için ise %3 artar.

    2. makul kısıtlama dahilinde, öncelik taşınmaz mal kurulu tarafından malları iade edilen şahıslar ile ailelerine; ikinci olarak 1963 ile 1974’ten önce ilgili belediye ve köyün yerli halkı ve ailelerine; ve üçüncü olarak ise bu kategorilerden herhangi birine ait şahısların varislerine verilir.

    3. tillyria köyleri amadhies/günebakan, limnitis/yeşilırmak, selemani/süleymaniye, xerovounos/kurutepe ve agios georgios/madenliköy, maronit köyleri agia marina/gürpınar, asomatos/özhan, karpasha/karpaşa ve kormakiti/koruçam, mesarya köyleri pile ve (1960’da %20 den fazla kıbrıslı türkün bulunduğu ve toprak ayarlaması yapılacak bölge içinde kalması halinde diğer başka köyleri ekleyiniz)

    karpaz köyleri rizokarpaso/dipkarpaz, agialousa/yeni erenköy, agia trias/sipahi, melanarga/adaçay köylerine ait önceki yerli halk ve torunlarına bu köylerde ikamet etme konusunda hiçbir kısıtlama getirilmez.17

    [diğer maddeleri yerleştiriniz]

    taslak ilave iii: kuruluş anlaşmasi’nin yürürlüğe girmesini müteakip geçerli olan <ortak devlet> yasasi

    bu ilave’nin ilişikleri kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesini müteakip geçerli olan <ortak devlet> yasasıdır ve anayasa uyarınca değiştirilebilir.

    ilişik 1: kibris’in milli marşi, bayraği, amblemi ve nişanlarina (ve kullanimlarina) ilişkin yasa

    [metni yerleştiriniz]

    ilişik 2: diş ilişkilerin düzenlenmesine ilişkin yasa

    madde 1 kıbrıs’ın diplomatik misyonlarının oluşumu

    1. kıbrıs’ın new york ve cenevre’deki birleşmiş milletler, avrupa birliği, yunanistan, türkiye, birleşik krallık, fransa, birleşik devletler, rusya ve çin nezdindeki misyon şefleri her iki <parça devlet>ten eşit sayıdadır.

    2. işbu madde kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesini müteakip [üç] yılı aşmaksızın tümüyle uygulamaya konur.

    [diğer maddeleri yerleştiriniz]

    ilişik 3: avrupa birliği ile ilişkilerin düzenlenmesine ilişkin yasa

    [metni yerleştiriniz]

    ilişik 4: kibris vatandaşliği yasasi

    madde 1 genel hükümler

    bu kanun kuruluş anlaşması şartları, anayasa ve uluslararası ve avrupa birliği standartları uyarınca kıbrıs vatandaşlığı alma (ve kaybetme) şartlarını belirler.

    madde 2 [çifte vatandaşlık]

    [eğer varsa madde ekleyiniz]

    madde 3 kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesinden sonra kıbrıs vatandaşlığı

    1. kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesinden sonra kıbrıs vatandaşlığına kabul edilecek şahıslar aşağıda tarif edilmiştir:

    a. 1960’da kıbrıs vatandaşı olanlar ve onların soyundan gelenler;
    b.18 yaşında ve kıbrıs doğumlu olup da en az yedi yıl sürekli kıbrıs’ta ikamet edenler;
    c. kıbrıs vatandaşı biri ile evli olup, kıbrıs’ta en az iki yıl sürekli ikamet edenler; ve
    d. yukarıdaki evsaftaki kimselerin sürekli kıbrıs’ta ikamet eden çocukları.

    2. [yukarıdakilere ek olarak, kapsamlı çözüme taraf olanların kabul ettiği listede ismi olan şahıslar, kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesinden sonra kıbrıs vatandaşı kabul edilecektir. bu şahısların eşleri ile çocukları da, kıbrıs vatandaşı olarak kabul edilmeyi engelleyecek belli nedenler olmaması halinde, listeye dahil edilirler.]

    madde 3 kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesinden sonra kıbrıs vatandaşlığı

    1. kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesinden sonra kıbrıs vatandaşlığına kabul edilecek şahıslar aşağıda tarif edilmiştir:

    a. 1960’da kıbrıs vatandaşı olanlar ve onların soyundan gelenler;
    b.18 yaşında ve kıbrıs doğumlu olup da en az yedi yıl sürekli kıbrıs’ta ikamet edenler;
    c. kıbrıs vatandaşı biri ile evli olup, kıbrıs’ta en az iki yıl sürekli ikamet edenler; ve
    d. yukarıdaki evsaftaki kimselerin sürekli kıbrıs’ta ikamet eden çocukları.

    2. [yukarıdakilere ek olarak, kapsamlı çözüme taraf olanların kabul ettiği listede ismi olan şahıslar, kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesinden sonra kıbrıs vatandaşı kabul edilecektir. bu şahısların eşleri ile çocukları da, kıbrıs vatandaşı olarak kabul edilmeyi engelleyecek belli nedenler olmaması halinde, listeye dahil edilirler.]

    madde 4 kıbrıs vatandaşlığının kazanılması

    kıbrıs vatandaşlığı bu yasa hükümleri uyarınca kazanılır:

    a. ebeveynlerden birinin kıbrıs vatandaşı olması halinde, doğumla birlikte otomatik olarak;
    b. tabiiyete geçme; veya
    c. [ek madde ekleyiniz]

    madde 5 tabiyete geçme yolu ile kazanılması

    bir yabancı, aşağıdaki şartları yerine getirmesi halinde vatandaşlığa müracaat edebilir:

    a. 18 yaşına gelmiş olmak;
    b. başvuruda bulunmazdan önce kanuni olarak kıbrıs’ta 7 yıl süreyle kesintisiz şekilde yaşamış olmak;
    c. [kıbrıs’taki resmi dillerden birine vakıf olmak];
    d. <ortak devlet> veya <parça devlet> makamları tarafından, kendi kanunları uyarınca kıbrıs’tan uzaklaştırılmasını gerektiren bir güvenlik veya koruyucu tedbire tabi olmamak; ve
    e. müracaatı yapmadan önce geçen yedi yıl içerisinde önceden tasarlanmış bir suç için bir yıldan fazla hapis cezasına çarptırılmamış olmak.

    madde 6 kolaylaştırılmış kıbrıs vatandaşlığının kazanılması

    kıbrıs vatandaşlığı kolaylaştırılmış şekilde elde edilebilir:

    a. bu hükümler uyarınca kıbrıs vatandaşlığı bulunan kişilerin eşleri, en az iki yıl boyunca evli olmak kaydıyla, kıbrıs vatandaşlığı talebinde bulunarak; veya
    b. bu hükümler uyarınca kıbrıs vatandaşlığı bulunan şahısların çocukları otomatik olarak vatandaşlık alabilir.

    madde 7 kıbrıs vatandaşlığının kaybedilmesi

    [varsa madde ekleyin]

    madde 8 pasaportlar

    1. vatandaşlık kurulu, bu hükümler uyarınca kıbrıs vatandaşlarına pasaport verir.

    2. vatandaşlık kurulu, geçici bir dönem için (gün sayısı belirtin), kuruluş anlaşması yürürlüğe girmeden önce verilen seyahat belgelerini mühürleyerek bu belgelerin kıbrıs tarafından tanınmasını sağlar.

    madde 9 vatandaşlık kurulu

    1. vatandaşlık kurulu her <parça devlet>ten üçer kişiden oluşturulur ve başkanlık bir yıllık sürelerle dönüşümlü olarak gerçekleşir.

    2. vatandaşlık kurulu çalışmalarını sürdürdüğü ilk iki yıl için, kıbrıslı üyelere ek olarak, kıbrıslı olmayan ve aynı zamanda yunanistan, türkiye ve birleşik krallık vatandaşı da olmayan, iki ek üye kurulda yer alır. kıbrıslı olmayan üyeler aynı zamanda yabancılar kurulunda de yer alabilirler.

    3. vatandaşlık kurulu üyeleri başkanlık konseyi tarafından atanır ve parlamento’da alınacak özel çoğunlukla onaylanır.

    madde 10 vatandaşlık yasasının uygulanması

    1. vatandaşlık yasasının uygulanmasını vatandaşlık kurulu üstlenir ve kurul bu amaçla tüzük ve yönetmelikler yapar.

    2. vatandaşlık komitesi bu yasa, tüzük ve yönetmelikleri uyarınca kıbrıs vatandaşlığı için yapılan başvurularla ilgili işlemleri yürütmek üzere personel atar ve bunları denetler.

    madde 11 vatandaşlık kararlarına itirazların incelenmesi

    1. vatandaşlık konusunda kurul personelinin vereceği kararlar için vatandaşlık kurulu’na itiraz hakkı vardır.

    2. vatandaşlık kurulunun kararları yüksek mahkeme’nin yargısal denetimine tabidir.

    madde 12 geçici kural ve düzenlemeler

    <ortak devlet> parlamentosu vatandaşlık konusunda detaylı düzenlemeler yapana kadar, vatandaşlık kurulu, bu hükümlere ve yukarıda belirtilen uluslararası enstrümanlara uygun olarak, ayrıca kıbrıs’ın ab’ne katılım antlaşması’ndan doğacak yükümlülükleri de gözönünde bulundurarak, vatandaşlıkla ilgili kural ve düzenlemeleri yapar.

    [diğer maddeleri ekleyiniz]

    ilişik 5: yabancilar, muhaceret ve iltica yasasi

    madde 1 genel hükümler

    bu yasa, ikamet, muhaceret ve iltica şartlarını, kuruluş anlaşması, anayasa, uluslararası ve avrupa birliği standartlarına uygun olarak belirler.

    madde 2 yunan ve türk uyruklu şahısların giriş ve ikamet hakları.

    1. kıbrıs, yunan ve türk uyruklu şahıslara giriş ve ikamet hakları konusunda, avrupa birliği hukuku ve kıbrıs’ın avrupa birliğine katılım şartlarının izin verdiği ölçüde eşit davranır.

    2. yabancılar kurulu, kıbrıs rum <parça devlet>inde sürekli ikamet etmekte olan yunan yurttaşlarının sayısının rum <parça devleti> iç yurttaşlığı taşıyan kıbrıslı nüfusun %10’una ulaşması durumunda yunan yurttaşlarının; ve aynı şekilde kıbrıs türk <parça devlet>inde sürekli ikamet etmekte olan türk vatandaşlarını sayısının kıbrıs türk <parça devlet>i iç yurttaşlığı taşıyan kıbrıslı nüfusun %10’una ulaşması durumunda türk yurttaşlarının, kıbrıs’a gelip yerleşmesine (göçüne) izin vermez (onaylamaz). bu madde amaçları için, hem kıbrıs hem de gerek yunan gerekse türk yurttaşlığı taşıyanlar, sadece kıbrıs yurttaşı sayılacaktır.

    3. kuruluş anlaşmasının yürürlüğe girmesiyle, yabancılar kurulu, yukarıdaki paragrafta belirtilen düzeyde olmak üzere <parça devlet>leri türk ve yunan uyruklulara daimi ikamet hakkı verilmesi için yetkilendirir.

    madde 3 iltica

    yabancılar kurulu, iltica hakkını 1951 göçmenlerin statülerini belirleyen cenevre sözleşmesi ve onun 1967’deki protokolü, 1997 iltica talep edenler ile ilgili dublin sözleşmesi, kıbrıs’ta yürürlükte olan 1950 avrupa insan haklarını koruma ve temel özgürlükler sözleşmesi ve onun ek protokolleri, ve kıbrıs’ta yürürlükte olan diğer ilgili uluslararası enstrümanlara göre verir.

    madde 4 yabancılar kurulu

    1. yabancılar kurulu her <parça devlet>ten üç kişiden oluşur ve başkanlık yıllık rotasyona tabidir.

    2. çalışmasının ilk iki yılında, yabancılar kurulunda, ek olarak, kıbrıs, yunanistan, türkiye veya birleşik krallık vatandaşı olmayan iki kişi görev alır. kıbrıslı olmayan şahıslar aynı zamanda vatandaşlık kurulunda da görev yapabilir.

    3. yabancılar kurulu üyeleri, başkanlık konseyi tarafından atanır ve parlamentoda özel çoğunluk ile da onaylanır.

    madde 5 yasanın uygulanması

    1. yabancılar kurulu bu yasanın uygulanması ile görevli olur ve bu amaçla tüzük ve yönetmelikler yapar.

    2. yabancılar kurulu bu yasa ve çıkaracağı tüzük ve yönetmeliklerine göre muhaceret, iltica, sınır dışı etme veya suçluların iadesi ile ilgili talepleri işleme koyacak personeli atar ve denetler.

    madde 6 muhaceret, iltica, sınır dışı etme veya suçluların iadesi ile ilgili alınan kararlara itiraz

    1. kurul personelinin, muhaceret, iltica, sınır dışı etme veya suçluların iadesi ile ilgili vermiş oldukları kararlara karşı, yabancılar kuruluna itiraz etme hakkı vardır.

    2. yabancılar kurulu’nun kararları, yüksek mahkeme’nin yargısal denetimine tabidir.

    madde 7 geçici kural ve düzenlemeler

    <ortak devlet> parlamentosu vatandaşlık konusunda detaylı düzenlemeler yapana kadar, yabancılar kurulu, bu hükümlere ve yukarıda belirtilen uluslararası enstrümanlara uygun olarak, ayrıca kıbrıs’ın ab’ne katılım antlaşması’ndan doğacak yükümlülükleri gözönünde bulundurarak, vatandaşlıkla ilgili kural ve düzenlemeleri yapar.

    [diğer maddeleri ekleyiniz]

    ilişik 6: merkez bankasi yasasi

    bölüm i: geçici hükümler

    madde 1 kıbrıs vatandaşlarının ve kıbrıs’ta ikamet edenlerin mevduatlarının ikamesi

    kıbrıs vatandaşları ve kıbrıs’ta ikamet edenlerin kıbrıs bankalarında bulunan türk lirası mevduatlarını, türkiye merkez bankası, sözkonusu miktarları euro cinsinden kıbrıs merkez bankası’na yatırdığı kurdan, kıbrıs merkez bankası kıbrıs lirasına çevirir.

    [diğer maddeleri ekleyiniz]

    ilişik 7:<ortak devlet>te vergilendirme ve maliye ile ilgili yasa

    madde 1 <parça devlet>lere transfer

    1. <ortak devlet>, dolaylı vergilerden elde ettiği ve avrupa birliği’ne transfer etmediği gelirinin en az %50’sini nüfuslarıyla orantılı bir şekilde<parça devlet>lere transfer eder.

    2. <ortak devlet>, dolaylı vergilerden elde edeceği ve avrupa birliğine transfer etmediği gelirlerin %5’inden az olmaması kaydıyla, <parça devlet>ler arasındaki işbirliği projelerini veya farklı <parça devlet>lerde bulunan belediyeleri finanse etmeye harcar.

    [diğer maddeleri ekleyiniz]

    ilişik 8:<ortak devlet> bütçe yasasi

    madde 1 bir önceki bütçenin geçici olarak uygulanması

    parlamento, mali yıl başlamadan önce bütçeyi onaylayamazsa, yüksek mahkeme yetki uyuşmazlıkları çözme yetkisini kullanırken aksine karar almazsa, bir önceki yılın bütçesi, enflasyon oranından %1 eksik olan enflasyon oranına göre ayarlanır, bir sonraki mali yıl için uygulanır.

    [diğer maddeleri ekleyiniz]

    ilişik 9: uluslararasi ticaret, gümrük ve rüsumat yasasi

    [metni ekleyiniz]

    ilişik 10: havacilik ve hava sahasinin yönetimi yasasi

    [metni ekleyiniz; eklenecek metin, komşu devletlerin temel çıkarlarını ve meşru kaygılarını, kıbrıs adasının doğu akdeniz’deki coğrafi konumunu, kuruluş antlaşmasının yürürlüğe girmesi ile kıbrıs’ı bağlayan antlaşma şartlarını ve uluslararası hukukun ilgili prensip ve kurallarını dikkate alır]

    ilişik 11: uluslararasi denizcilik, kara sulari, ve kita sahanliği yasasi

    [metni ekleyiniz; eklenecek metin, komşu devletlerin temel çıkarlarını ve meşru kaygılarını, kıbrıs adasının doğu akdeniz’deki coğrafi konumunu, kuruluş antlaşmasının yürürlüğe girmesi ile kıbrıs’ı bağlayan antlaşma şartlarını ve uluslararası hukukun ilgili prensip ve kurallarını dikkate alır]

    ilişik 12: posta hizmetleri yasasi

    [metni ekleyiniz]

    ilişik 13: haberleşme yasasi

    [metni ekleyiniz]

    ilişik 14: metoroloji yasasi

    [metni ekleyiniz]

    ilişik 15: ağirliklar ve ölçü birimleri yasasi

    [metni ekleyiniz]

    ilişik 16: fikri mülkiyet haklari yasasi

    [metni ekleyiniz]

    ilişik 17: eski eserler yasasi

    [metni ekleyiniz]

    ilişik 18: seçimle göreve gelen <ortak devlet> makamlarinin seçimine ilişkin yasa

    [metni ekleyiniz]

    ilişik 19: <ortak devlet> yönetim yasasi

    [metni ekleyiniz]

    ilişik 20: <ortak devlet> polis yasasi

    [metni ekleyiniz]

    ilişik 21: yasama usulü ve anayasa değişikliklerinde izlenecek usule ilişkin yasa

    [metni ekleyiniz; metin, diğer hususlar yanında, <parça devlet> hükümetleri ve toplumun diğer ilgili sektörlerinin istişarelerini düzenleyici prosedürü de içermelidir]

    ilişik 22: yargi yönetimi yasasi

    madde 1 yüksek mahkeme yargıçları

    1. yüksek mahkeme yargıçları <ortak devlet> veya <parça devlet>lerin herhangi birinde başka bir kamu görevi yapamayacaktır.

    2. yargıçlar 75’inci doğum günlerinden sonra görevlerine devam edemezler.

    3. adliye kurulu’nca önerilen aday listesinden her <parça devlet> için üçer yargıç ve yunanistan, türkiye ve birleşik krallık vatandaşı olmamak kaydıyla, üç kıbrıslı olmayan yargıç başkanlık konseyi’nce tespit edilerek atanır.

    4. bir münhal olması durumunda, başkanlık konseyi, adliye kurulu’nun önerisi ve bu maddede belirtilen oluşumu değiştirmemek kaydıyla geriye kalan görev süresi için atama yapar.

    madde 2 yüksek mahkeme başkanı

    yüksek mahkeme yargıçları kendi aralarından yenilenebilir üç yıllık bir görev süresi için bir kişiyi yüksek mahkeme başkanı olarak seçer.

    madde 3 yargıçların kıdemi

    yüksek mahkeme başkanı, yüksek mahkeme yargıçlarının en kıdemlisi olarak kabul edilir. diğer yargıçlar arasında kıdem görev süresi, eşit görev süresi olması durumunda ise, yaş dikkate alınarak belirlenir.

    madde 4 adliye kurulu

    1. adliye kurulu, her <parça devlet>in en kıdemli yüksek mahkeme yargıcı ve kıbrıslı olmayan yargıçlardan en kıdemlisi olmak üzere üç <ortak devlet> yüksek mahkeme yargıcından; <ortak devlet>in başsavcı ve başsavcı yardımcısından; ve her <parça devlet>in başsavcısı, en yüksek mahkemesinin başkanı ve baro konseyi başkanından oluşur.

    2. geçici yüksek mahkemede en kıdemli yargıcın ayrıca en yüksek <parça devlet> mahkemesinin başkanı olması durumunda, ikinci en kıdemli yargıç adliye kurulunda diğerinin yerini alır.

    3. adliye kurulu isim listesi üzerinde üçte iki çoğunlukla karar alır.

    madde 5 yüksek mahkemenin kısmen periyodik olarak yenilenmesi

    1. yüksek mahkemenin periyodik olarak kısmi yenilenmesini sağlamak amacıyla asli üyelerin görev süreleri aşağıdaki gibidir:

    a. her <parça devlet>ten birer yargıcın ve kıbrıslı olmayan bir yargıcın görev süresi üç yıl;
    b. her <parça devlet>ten birer yargıcın ve kıbrıslı olmayan bir yargıcın görev süresi altı yıl; ve
    c. her <parça devlet>ten birer yargıcın ve kıbrıslı olmayan bir yargıcın görev süresi dokuz yıl.

    2. yargıçların kendi aralarında, hangi görev süresini kimin alacağı konusunda bir anlaşmaya varamamaları durumunda, her grubun kendi içinde kuraya başvurulur.

    madde 6 geçici yüksek mahkeme

    1. ortak başkanlar, geçici adliye kurulunca ve bu yasada belirtilen oranlara uygun olarak hazırlanan üye listesinden geçici yüksek mahkeme üyelerini atar.

    2. geçici yüksek mahkeme yargıcı adaylarını önerecek olan geçici adliye kurulu, her <parça devlet>in başsavcısı, en yüksek mahkeme başkanı ve baro konseyi başkanından oluşacaktır.

    3. geçici yüksek mahkemede bir yıl boyunca görev alacak olan kıbrıslı yargıçlar bu sürede yüksek mahkemedeki görevleri elverdiği sürece <parça devlet>lerdeki diğer görevlerini de sürdürebilecekler. kıbrıs yüksek mahkemesindeki yargıçlık görevlerine öncelik verirler.

    4. geçici yüksek mahkemede görev yapacak kıbrıslı olmayan yargıçlar uluslararası adalet divanındaki yargıçlara benzer şekilde ödeneceklerdir.

    [diğer maddeleri ekleyiniz.]

    ilişik 23: ortak devlet> suçlari yasasi

    [metni ekleyiniz; örneğin terörizm, uyuşturucu kaçakçılığı, kara para aklama, organize suçlar ve <ortak devlet> yasalarına karşı işlenen suçları düzenleyen ceza yasası]

    taslak ek iv: kurucu anlaşmanin yürürlüğe girmesinden sonra <ortak devlet> ve <parça devlet>ler arasindaki işbirliği anlaşmalari

    bu ekin ilişikleri, kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesinden sonra <ortak devlet> ve <parça devlet>ler arasındaki işbirliği anlaşmaları olacaktır. bu anlaşmalar <ortak devlet> ve her iki <parça devlet>in anlaşmaları durumunda değiştirilebilir.

    ilişik 1: diş ilişkileri düzenleyen işbirliği anlaşmasi

    [metni ekleyiniz]

    ilişik 2: ab ile ilişkiler hususunda işbirliği anlaşmasi

    madde 1 anlaşmanın kapsamı

    bu anlaşma, kıbrıs’ın ağırlıklı veya münhasıran <parça devlet>lerin yetkileri dahilinde bulunan ab konularında temsiliyetlerini ve karar almalarını düzenler.

    madde 2 bilgilendirme görevi

    <ortak devlet>, <parça devlet>leri yetki alanlarına girdiğince, avrupa’nın entegrasyonu konularında, geciktirilmeksiniz bilgilendirecektir. bu görev aşağıdakilerin iletilmesini içerecektir:

    a. avrupa birliği organlarının belgeleri, raporları ve bildirileri;
    b. bakanlar seviyesindeki gayrı resmi toplantılara ilişkin belge, rapor ve bildiriler;
    c. avrupa birliği adalet divanında görülmekte olan davalarla ilgili bilgi ve belgeler;
    d. kıbrıs'ın avrupa birliği daimi temsilciliğinin raporları.

    madde 3 karar alma

    1. <ortak devlet>, madde 1'de belirtilen konularda, <parça devletler> tarafından zamanında ortaya konan görüşleri dikkate alacaktır. her iki <parça devlet> tarafından zamanında ortaya konan görüşler, birbiriyle uyumlu olmaları halinde, ab'de ilgili konuda yürüteceği müzakereler ve yapacağı oylama esnasında <ortak devlet> için yasal olarak bağlayıcı olacaktır.<ortak devlet> bu fikir veya görüşten, ancak, dış ilişkiler bağlamında zorunlu nedenlerin varlığı halinde sapabilecektir.

    2. madde 1'de belirtilen konularda <parça devletlerin> görüşleri arasında kalıcı bir uyumsuzluk mevcut olması halinde <ortak devletin> tavrını belirlemek üzere koordinasyon görevini koordinasyon grubu üstlenecektir. koordinasyon grubu, başkanlık konseyinin dışişleri ve ab ile ilişkilerden sorumlu üyelerinin birer temsilcisini ve <parça devlet>lerden birer temsilciyi içerecektir. koordinasyon grubunun kararları ab'deki ilgili temsilci için bağlayıcı olacaktır.

    3. koordinasyon grubunun ortaya koyduğu tavır sadece istisnai durumlarda değiştirilebilecektir. koordinasyon grubu tarafından ortaya konan tavrın bir ab organının devam eden bir toplantısına ivedilikle uyarlanmasının söz konusu olması halinde, ilgili temsilci derhal koordinasyon grubunu haberdar edecektir. koordinasyon grubunun gözden geçirilmiş kararının zamanında elde edilememesi halinde, kıbrıs temsilcisi, bir bütün olarak kıbrıs'ın genel çıkarlarına hitap etmesi en muhtemel tavrı ad referandum ortaya koyacaktır. nihai tavır 48 saat içerisinde ab'ne bildirilecektir.

    madde 4 temsiliyet

    1. kıbrıs, ab'nde <ortak devletin> bir temsilcisi veya <parça devlet>lerden herhangi birinin bir temsilcisi tarafından temsil edilebilir.

    2. temsilciler, koordinasyon grubunun önerisi üzerine başkanlık konseyi tarafından atanır.

    3. ab konseyine atanan temsilciler konsey genel sekreterliğine bildirilecektir. bu gibi temsilciler katılacakları toplantılarda yasal bağlayıcılığı olan deklarasyonlar yapmak için münhasır haklara sahip olacaklardır.

    madde 5 yasal işlem

    1. <parça devlet>lerin yetki alanına giren konularda avrupa birliği’nin veya herhangi bir üyesinin yasal olmayan bir işlemi, veya, yükümlülüğünü yerine getirmeyişi durumunda, <parça devlet>in istemi üzerine, kıbrıs, konu hakkında avrupa adalet divanında dava açacaktır. bu konudaki istem, başkanlık konseyine hitaben yazılacak ve avrupa adalet divanına götürülen konuyla ilgili tüm bilgileri içerecektir.

    2. bu tür bir yasal girişimin masrafları girişim isteminde bulunan <parça devlet> tarafından karşılanacaktır.

    madde 6 uyarlama

    <ortak devlet> ve <parça devletler> bu anlaşmayı ab entegrasyon sürecinin bundan sonraki aşamalarına uyum sağlayabilmek veya doğabilecek sair ihtiyaçlara cevap verebilmek üzere konsensüsle kendilerine uyarlayacaklardır.

    madde 7 başkanlık

    kıbrıs ab dönem başkanlığı görevini üstlenmeden önce koordinasyon grubu, başkanlık konseyine görevin modaliteleriyle ilgili somut önerilerde bulunacaktır.

    madde 8 bu anlaşmanın uygulanmasından doğacak ihtilaflar

    bu anlaşmanın uygulanmasından doğacak her türlü ihtilaf, kıbrıs yüksek mahkemesi tarafından karara bağlanacaktır.

    (diğer maddeleri ekleyiniz)

    ilişik 3: polis konularindaki işbirliği anlaşmasi

    [<parça devlet>ler polis örgütleri arasında ve <ortak devlet> ile <parça devlet>ler polis örgütleri arasında varılacak işbirliği anlaşmaları; ve oluşturulacak ortak soruşturma örgütü’ne ilişkin hükümleri buraya ekleyiniz; bu hükümler, bir işbirliği komitesinin oluşturulmasını öngörür; ve, inter alia, sıcak takip konusuna da çözüm getirir.]

    taslak ek v: kuruluş anlaşmasinin yürürlüğe girmesini müteakip kibris üzerinde bağlayici olacak uluslararasi antlaşmalarin listesi

    [uluslararası antlaşmaların listesini ekleyiniz; birleşmiş milletler antlaşması, kuruluş antlaşması, garanti antlaşması ve ittifak antlaşması listeye dahil edilecektir; listeye eklenecek olan diğer uluslararası antlaşmalar aşağıdaki ilkelere uygun olarak yapılacaktır:

    · yunanistan ve türkiye ile olanlar hariç, tüm ikili ve çok taraflı enstrümanın buraya ekleneceği varsayılır; taraflardan herhangi birisi, listeye geçici olarak eklenmiş bulunan belirli bir enstrümana gerek kapsamlı uzlaşmaya, gerekse kuruluş anlaşmasına uygun olmadığı gerekçesiyle itiraz edebilir.

    · yunanistan ve türkiye ile savunma konusunun dışında yürürlükte olan antlaşmalar incelenecek ve kapsamlı çözüm veya kurucu antlaşmayla bağdaşmamaları sözkonusu olmadığı takdirde listeye ekleneceklerdir;

    · yunanistan ve türkiye ile savunma konusunda yürürlükte olan antlaşmalar taraflar aksine karar vermediği sürece bu listeye eklenmeyecektir.]

    taslak ek vi: toprak düzenlemeleri

    madde 1 <parça devlet> sınırlarının belirlenmesi

    1. <parça devlet>lerin sınırları ekteki haritada gösterildiği şekilde olacaktır.

    2. [üzerinde anlaşma sağlanan sınırı detaylı anlatan metni ekleyiniz]. bu anlatımla harita arasındaki tutarsızlık bir komite tarafından mutabakat yoluyla karara veya mutabakata ulaşılamayan durumlarda, kıbrıs yüksek mahkemesi tarafından karara bağlanacaktır.

    3. komite her <parça devlet>ten [sayıyı ekleyiniz] temsilciden ve en az bir kıbrıslı olmayan üyeden oluşacaktır. bu komite kurucu antlaşmanın yürürlüğe girmesini müteakip atanacak ve sınırı yerinde düzenleyecektir.

    madde 2 geçişler ve bağlantı yolları

    [belirleyici metin tarafların aralarında anlaştıkları haritaya uygun olarak tadil edilecektir]

    tavsiye edilen her iki harita için de geçerli olan maddeler şunlardır:

    1. bir <parça devlet>in ana bölümü ile bitişik olmayan bölümü arasında bulunan doğrudan bağlantı yolları ile bir <parça devlet>in bitişik olmayan bölgesinden geçen doğrudan bağlantı yolları üzerindeki sivil trafik ancak yüksek mahkeme emrine uygun olarak sınırlandırılabilir.

    2. pyrogi ve athienou’yu birbirine bağlayan yolun tamamı rum <parça devlet>inin bölgesel idaresi altında olacaktır. kıbrıs türk <parça devlet>i louroujina/akıncılar’a geçişi sağlamak için bir alt veya üst geçit inşa etme hakkına sahiptir.

    3. rum <parça devlet>i kontea ve kalopsida arasında kendi bölgesel idaresinde olan ve kıbrıs türk <parça devlet>inin bölgesel idaresinde olan küklia’nın güneyinden geçen bir yol inşa etme hakkına ve gerekli mülkü tam ve etkili tazminat ödeyerek ve kıbrıs türk <parça devlet>i ile işbirliği yaparak istimlak etme hakkına sahiptir. <parça devlet>ler inşası rum <parça devlet> tarafından ödenecek olan gerekli alt veya üst geçitlerin yeri konusunda anlaşacaklardır.

    harita a için geçerli kurallar aşağıdaki gibidir:

    4. lefkoşa’nın kuzeyi ile magosa’yı birbirine bağlayan yolun tümü kıbrıs türk <parça devlet>inin bölgesel idaresi altında olacaktır. rum <parça devlet>i pyrga, stylloi ve engkomi’ye geçişine olanak vermek maksadıyla üç alt veya üst geçit inşa etme hakkına sahiptir.

    madde 3 su kaynakları

    [yeni toprak düzenlemelerini göz önüne alarak doğal su kaynaklarının <parça devlet>ler arasında varılan anlaşma uyarınca paylaşımıyla ilgili metni ekleyiniz.]

    madde 4 toprak düzenlemelerinin evreleri

    1. anlaşma uyarınca toprak düzenlemelerine tabi olan ve yeni bir <parça devlet>in toprak sınırları içerisine giren bölgeler kuruluş anlaşmasının yürürlüğe girdiği zaman yasal olarak o <parça devlet>in bir parçası olmasına karşın, üç yılı aşmayacak bir geçiş döneminde diğer <parça devlet> tarafından idare edilecek ve bu sürenin hitamında idare diğer <parça devlet>e devredilecektir.

    2. idare, ekteki haritada belirtildiği gibi üstünde anlaşmaya varılan aşamalar halinde devredilecektir. devir işlemi kuruluş anlaşmasının yürürlüğe girmesinden 90 gün sonra çoğunlukla yerleşik olmayan ve ilgili <parça devlet>in geriye kalanıyla hemhudut olan bölgelerin devriyle başlayacaktır: [bölgelerin tarifini ekleyiniz.] geriye kalan alanlar aşağıda belirtildiği şekilde devredilecektir: [geriye kalan alanların devriyle ilgili zaman çizelgelerini ve düzenlemelerini ekleyiniz].

    3. görev mandasına uygun olarak toprak düzenlemelerine tabi bölgelerin devir faaliyetlerini kontrol edecek ve güvenli ortamın korunmasına katkıda bulunacak olan birleşmiş milletlerle <parça devlet>ler tam bir işbirliği içinde olacaklardır.

    4. geçiş dönemi boyunca rum <parça devlet> ve kıbrıs türk <parça devlet>in idaresinde olacak olan bölgeler aşağıda açıkça işaretlenmiştir: [metni ekleyiniz.] bu dönem boyunca üzerinde anlaşma sağlanan geçiş noktaları aşağıdaki gibi olacaktır: [metni ekleyiniz]

    madde 5 şimdiki sakinler

    aşağıdaki özel düzenlemeler, toprak ayarlamalarına konu olacak olan bölgelerin şu andaki sakinlerinin hak ve çıkarlarını koruyacak ve bir düzen içinde uygun yerlerde, uygun meskenlere ve, geçimlerini sağlayabilmelerine olanak verebilecek şekilde, yeniden yerleştirimelerini güvence altına alır.

    a. [yazılı metin eklenecektir]

    madde 6 taşınmaz mallar

    toprak düzenlemelerine tabi mülk ek vii’ye dahil ilişik 4’te belirtilen hükümler uyarınca ele alınacaktır.

    ilişik 1: toprak düzenlemesiyle ilgili harita

    taslak ek vii:1963’den bugüne meydana gelen olaylardan etkilenmiş mal ve mülklerin ele alinmasi

    bölüm i: genel maddeler

    bölüm ii: mülkiyet haklarinin kullanimiyla ilgili düzenleme

    kısım a: tazminat

    kısım b: tasarrufun iadesi

    kısım c: satış, takas veya uzun vadeli kiralama

    bölüm iii: kullanim kaybi

    bölüm iv:adli inceleme

    bölüm v: tadilat

    ilişik 1: tanimlar

    ilişik 2: kibris mülkiyet kurulu ve tazminat düzenlemeleri

    kısım a: kıbrıs mülkiyet kurulu’nun oluşumu, işleyişi, yetkileri, personeli ve maliyeti

    kısım b: mülkiyet kurulu’na devredilen veya kurul’un aracılığıyla devredilen mülklerin ele alınışı

    kısım c: etkilenen mülklerle ilgili talepler ve karar alma

    kısım d: satış, takas veya kira ile ilgili işlemlerde yardım

    kısım e: tazminat fonu ve tahviller

    ilişik 3: mevcut kullanicilarin lehine alinan tedbirler

    kısım a: etkilenen mülkiyetin boşaltılmasıyla ilgili zaman sınırlarının uzatılması

    kısım b: tercihli borçlandırma

    kısım c: ilk reddetme hakkı

    ilişik 4: toprak düzenlemelerine tabi bölgelerdeki mülkiyet

    bölüm i: genel maddeler

    madde 1 genel hükümler

    1. bu ek ve ona ilişikteki hükümler, aralık 1963 ile kuruluş anlaşmasının yürürlüğe girdiği tarih arasındaki gerek toplumlararası çatışmalar, gerek askeri eylemler (operasyonlar) ve gerekse adanın bölünmüşlüğünün sürmesinden etkilenen mallarla ilgili olup, bu malların idaresi ile ilgili olağanüstü bir rejimi uygulamaya koyar. bu ek ve ilişikteki hükümler, ilgili mal-mülke ilişkin tüm konuların mülkiyet kurulu veya yüksek mahkeme tarafından çözümlenmesine kadar, geçerliliğini sürdürür.

    2. bu ek ve ilişiklerinde kullanılan terimler ilişik 1’de tanımlanmıştır.

    3. bu ek ve ilişiklerinde kullanılan hükümler bundan sonra ‘bu hükümler’ olarak anılacaktır.

    madde 2 kıbrıs mülkiyet kurulu

    bu hükümler, aksi belirtilmediği takdirde, kıbrıs mülkiyet kurulu tarafından uygulanacaktır. bu kurulun oluşumu, yetkileri ve usulleri ile ilgili olarak <ortak devlet> ile <parça devlet>in yükümlülükleri ilişik 2’de düzenlenmiştir.

    madde 3 toprak düzenlemelerine tabi bölgelerdeki mülkler

    toprak düzenlemelerine tabi bölgelerdeki mülkler, ilişik 4 ile düzenlenmiştir. ilişik 4’te belirleyici hükümler bulunmadığı takdirde bu ekin diğer hükümleri geçerlidir.

    madde 4 dini alanlar

    1. kiliseler ve evkaf, istisnasız olarak ve bu kuruluş anlaşmasının yürürlüğe girmesini müteakip üç yıl içerisinde, sahibi oldukları ve 1963 veya 1974 yıllarında bir dini alan olarak kullanmakta oldukları her etkilenen malın iadesine hak kazanacaklardır.
    2. bu madde kiliselerin ve evkafın, etkilenen mülklerinin geri iadesi yerine bu hükümler altında tazminat talep etme hakkını kısıtlamaz.

    bölüm ii: mülkiyet haklarinin kullanimiyla ilgili düzenleme

    madde 5 etkilenen mülklerle ilgili işlemlerin, davaların ve değişikliklerin askıya alınması

    1. mülkiyet kurulu, kuruluş anlaşmasının yürürlüğe girmesini müteakip herhangi bir mahkemede veya yasal veya yönetsel statüdeki herhangi bir kurumun etkilenen mallarla ilgili herhangi bir işlemi, davası veya fiziksel tadilatları (küçük ölçekte ve acil bakım hariç):
    a. bu işlem, dava veya fiziksel tadilatların devamını veya yapılmasına yetki verinceye; veya
    b. konu işlemi veya davayı yetkili başka bir mahkeme veya makama sevk edinceye; veya
    c. mülk ile ilgili nihai bir karara varıncaya kadar
    yasaklar veya askıya alır.
    2. <ortak devlet> ve <parça devlet>ler, avrupa insan hakları sözleşmesinin 37’inci maddesi uyarınca, avrupa insan hakları mahkemesinin, görmekte olduğu etkilenen mallarla ilgili herhangi bir davanın gündemden çıkarılmasını isteyebilir.

    madde 6 talepler ve başvurular

    1. tasarrufu kaybeden herhangi bir mülk sahibinin kendi mülkiyet hakkına karşılık tazminat istemeye veya malının kendine iadesini istemeye veya malının satışı, uzun dönemli kirası veya takası konusunda yardım talep etmeye hakkı vardır.
    2. etkilenmiş mülklerin, kendileri de malından olmuş kişilerden oluşan şu andaki kullanıcıları, ve, bu mülk üzerinde önemli oranda tadilat yapmış olan kişiler, bu mülklerin tapusunu almak için müracaat edebilir.
    3. geri iade edilecek olan malların şimdiki tasarruf sahipleri ilişik 3’te belirtilen özel önlemlerden faydalanmak için başvuruda bulunabilirler.
    4. bu talep ve başvuruların tümü mülkiyet kurulu’na belirtilen zaman içinde yapılacak ve bu hükümler uyarınca işleme konup karara bağlanacaktır.
    5. malın devri veya geri iadesi için şart koşulan tüm ödemeler, kararda daha erken bir tarih belirtilmedikçe, mülkiyet kurulu’nun bu yöndeki kararından üç yıl içerisinde mülkiyet kurulu’na yapılacaktır. tüm ödemeler tam olarak yapılıncaya dek mal devri veya geri iadesi yapılmayacaktır. belirtilen süre içinde ödemelerin yapılmaması durumu bu malla ilgili edinilen hakların kaybına veya değişmesine sebebiyet verebilir.

    madde 7 zarar ziyandan doğan sorumluluk

    mallara ağır zarar ziyana veya yıkıma sebebiyet vermekle sorumlu kişiler tasarrufu kaybeden şahsa ve/veya mülkiyet kurulu’na karşı malın piyasa değerine kadar olan zarar miktarından sorumlu olacaktır. buna ek olarak, mülkiyet kurulu bu şahısları para cezasına çarptırabileceği gibi kendi lehlerine daha önceden alınmış olan kararın tadilatını da içeren diğer ceza-i önlemler de alabilir.

    kısım a: tazminat

    madde 8 tam ve etkili tazminat hakkı

    1. malının tasarrufunu kaybeden her mal sahibi etkilenen malının tapusunu mülkiyet kurulu’na devretmesi karşılığında, mülkiyet kurulu tarafından uluslararası standartlara göre belirlenen tam ve etkili tazminat (bundan sonra “tazminat” olarak anılacaktır) talep etmeye hakkı olacaktır.
    2. tazminat hakkı mülkiyet kurulu tarafından şimdiki değeri üzerinden değerlendirilecek ve ödenecektir.
    3. tazminat ödemeleri tazminat fonu adına düzenlenmiş tazminat tahvilleri şeklinde olacaktır. tazminat kurulu’nun kuruluşu, tahvillerin tedavüle sürülmesi ve kullanımına ilişkin hükümler ilişik 2’de düzenlenmiştir.
    4. aşağıdaki hükümler uyarınca mallarına geri dönme hakkına sahip olamayan mallarının tasarrufunu kaybetmiş mal sahiplerinin tazminat almaya hakları olacaktır.

    madde 9 kurumlara ait mallar

    dini alanlar hariç olmak üzere, kurumların mal sahibi oldukları etkilenen mallar, tazminat karşılığında, mülkiyet kurulu’na devredileceklerdir.

    madde 10 kamu yararı için kullanılan mallar

    bu kapsamlı çözüm’ün yürürlüğe girmesini müteakip, kamu yararı için kullanılan etkilenen malların tapuları, mecburi istimlakı objektif olarak gerektirdiği durumlarda, tasarrufu kaybeden mal sahibine mülkiyet kurulu vasıtası ile şimdiki değer üzerinden ilgili makam tarafından tazminat ödenmesi karşılığında, <ortak devlet> veya ilgili <parça devlet>e devredilecektir.

    madde 11 askeri amaçlar için gerekli olan mallar

    ittifak antlaşması’nın ek protokollerinde veya ilişiklerinde askeri amaçlar için gerekli olduğu belirtilen etkilenen malların tapuları, devredilecek <parça devlet>in, şimdiki değeri üzerinden mülkiyet kurulu vasıtası ile tazminat ödemesi karşılığında, malın bulunduğu <parça devlet>e devredilecektir.

    madde 12 tasarrufu kaybeden mal sahipleri tarafından şu an kullanılmakta olan mallar

    1. etkilenen bir malın tasarrufunu kaybetmiş olan ve başka eş değer bir etkilenen malı şu an kullanımında bulunduran bir kimse, bu malı devamlı olarak en az on yıl kullanması durumunda, tasarrufunu kaybettiği eş değerdeki malın tapusunu takas etmek şartı ile, mülkiyet kurulu’na başvurarak kullanımındaki malın tapusunu alabilir.
    2. işbu kimsenin şu an kullanımında bulundurduğu etkilenen malın şimdiki değeri tasarrufunu kaybettiği malın değerinden %50 daha fazla değilse başvuru kabul edilecektir.
    3. şimdi kullanımında bulundurduğu etkilenen malın değeri şimdiki kullanım sahibinin tasarruf ettiği malın şimdiki değerinden %50 daha fazla ise, mülkiyet kurulu tasarrufu kaybeden mal sahibine ve şimdiki kullanım sahibine dostane bir anlaşmaya varmaları için yardımcı olacaktır. bu girişimin başarısız olması durumunda mülkiyet kurulu iki tarafın argümanlarını dinleyerek, takası kabul edebilir, reddedebilir veya uygunsa malın bölünmesine karar verebilir.
    4. etkilenen malın şu anki değeri, şu anki kullanım sahibinin tasarrufunu kaybettiği malın değerinden daha az ise, değer farkı için tazminat talebinde bulunulabilir.
    5. etkilenen malın şimdiki değeri şu anki kullanım sahibinin tasarrufunu kaybettiği malın değerinden fazla ise, tapunun devrinden önce farkın mülkiyet kuruluna ödenir.

    madde 13 tasarrufu kaybeden mal sahiplerinden malı satın alan kişiler tarafından halen kullanılan taşınmaz mallar

    1. tasarrufu kaybeden bir mal sahibine (bundan sonra “satıcı” olarak anılacaktır) verilen ve satıcının tasarrufunu kaybettiği bir malın eş değerinde olan etkilenen bir malı satın alan bir kimse (veya bu kimsenin varisleri), kendisinin ve satıcının ve varislerinin müştereken etkilenen malın son on yıl içerisindeki kullanım sahipleri olmaları durumunda, satıcının madde 11 uyarınca bu etkilenen maldaki hak ve yükümlülüklerinin aynısına sahip olacaktır. mülkün tapusu mülkiyet kuruluna devredilecektir; etkilenen malın şimdiki değerinin satıcının esasen tasarrufunu kaybettiği maldan daha az olması durumunda satıcı aradaki fark için tazminat talep edebilir.
    2. yukarıdaki hüküm mülkiyet kurulu’nun satıcının tasarrufu kaybettiği malın tapusunu satıcının malı hukuki bir yoldan elden çıkarmış olması nedeni ile alamadığı mallara uygulanmaz.

    madde 14 esaslı inkişafa tabi mallar

    etkilenen bir malın üzerindeki esaslı bir inkişafın sahibi olan bir kimse, etkilenen malın inkişafsız halinin şimdiki değerini ödemek karşılığında malın tapusunu almak için başvurabilir. mülkiyet kurulu tasarrufu kaybeden mal sahibinin maldaki hakkının şimdiki değerini ödedikten sonra malın devrini emredebilir.

    kısım b: tasarrufun iadesi

    madde 15 geri iade için uygunluk

    yukarıdaki kategorilere girmeyen etkilenen mallar genel olarak geri iade edilmek için uygundurlar.

    madde 16 anlaşılmış geri iade düzeyleri

    1. herhangi bir <parça devlet>te, yüzde x’den fazla ve belirli bir belediye veya köyde tüm alanın ve ikametgahların sayısının toplamının yüzde y’19sinden fazlası, diğer <parça devlet>ten gelen kişilere geri iade edilmeyecektir.
    2. talepleri uygun bulunanlara geri iade anlaşılan seviyelere varılıncaya kadar yaşça büyükten küçüğe göre önceliğe tabi olacaktır.
    3. bu kısıtlamalar dini alanlara veya 1974 öncesinde maronitlerin ağırlıklı olarak ikamet ettikleri köylere veya dipkarpaz, yeni erenköy, sipahi, adaçay20 köylerine uygulanmayacaktır.

    madde 17 geri iadelerde moratoryum

    mülkiyet kurulu’nun vereceği hiçbir emir etkilenen bir malın tasarrufunu kaybeden bir mal sahibine aşağıdaki tarihlerden önce geri iadesini içeremez:
    a. o tarihte boş olan bir mal için kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesini müteakip üç yıl içerisinde; veya
    b. tüm diğer mevzularda kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesini müteakip 5 yıl içerisinde.

    madde 18 iade edilen mallar üzerinde yapılan inkişaf

    1. iade edilecek mal üzerinde şimdiki değerinin %10’undan fazla bir miktara tekabül eden bir inkişaf yapan mal sahibi maldaki hakkının tazmini için bir başvuruda bulunabilir ve mülkiyet kurulu tarafından yapılacak ödeme, inkişafın piyasa değeri üzerinden yapılacaktır.
    2. tasarrufu kaybeden mal sahibi, geri iadeden sonra etkilenen mal üzerinde kalan tadilatın piyasa değerini mülkiyet kurulu’na ödemesi şartı ile bu inkişafı tasarrufunda tutacaktır.
    3. tasarrufu kaybeden mal sahibi, mezkur inkişafın kendi gelecekteki amaçları için alakasız veya uygunsuz olduğu hususunda mülkiyet kurulu’nu tatmin ettiği ve gelecekteki kullanım amacı tasarrufun kaybından önceki ile aşağı yukarı benzer olması durumunda ödeme yapmak zorunda olmayacaktır. mülkiyet kurulu daha sonra tasarrufu kaybeden mal sahibinin veya bir varisinin bu inkişafı kullandığını tespit ederse, mülkiyet kurulu bu inkişafın sahibine bu maddenin 1’inci paragrafı altında ödenen tazminat miktarının tahsili için takibat yapabilir.

    kısım c: satış, takas ve uzun vadeli kiralama

    madde 19 satma, takas veya kira seçeneği

    1. iade edilebilecek mallar sınıflandırmasına giren mülk şimdiki kullanım sahiplerine veya malın bulunduğu <parça devlet>te yaşayan diğer kişilere işbu hükümler uyarınca malın geri iadesi hususunda varılacak nihai karardan önce herhangi bir zaman satılabilir, takas edilebilir veya uzun dönemli olarak (20 yıl veya daha uzun) kiralanabilir.
    2. tasarrufu kaybeden mal sahipleri ile şimdiki kullanım sahipleri bu tür mallarla ilgili satış, takas veya kiralama konularında mülkiyet kurulu’ndan yardım isteyebilir.

    madde 20 tasarrufu kaybeden mal sahiplerine malı satmaları, takas etmeleri veya kiralamaları için teşvikler

    tasarrufu kaybeden mal sahiplerine mallarını satabilmeleri, takas edebilmeleri, veya uzun süre kiralayabilmeleri konusunda madde 18'e uygun olarak teşvik verilecektir. bu teşvikler:
    a. bu tür malların mal iadelerinin anlaşılan orana ulaşılıp ulaşılmadığının belirlenmesinde oran kapsamından muaf tutulması;
    b. bu tür mallarla ilgili evrakların imzalanmasında veya devir işlemlerinin tamamlanması ve kaydında veya bu tür malların kiralanmasıyla ödenmesi gereken vergilerden, resmi harçlarından, kesintilerden ve damga vergisinden muafiyet sağlanması;
    c. bu tür malların devri veya kira gelirlerinden elde edilecek sermaye kazançları üzerinden alınacak vergilerden muaf tutulma veya önemli oranda indirimler sağlanması;
    d. bu malların satışı, takası veya kiralanmasına ilişkin dolaylı vergilerden, resmi harçlardan, kesintilerden ve damga vergisinden muafiyet;
    e. kira süresince emlak vergisinden muafiyet; ve
    f. <ortak devlet>in ve <parça devlet>lerin uygun göreceği başka diğer ek teşvikler.

    bölüm iii: kullanim kaybi

    madde 21 kullanım kaybından doğan tazminat

    tasarruf kaybından itibaren başlayan süreçte etkilenen malın kullanım kaybının tazmini için yapılan talep, talebi yapan şahsın bulunduğu <parça devlet> tarafından aşağıdakiler dikkate alınarak değerlendirilecektir:

    a. tasarrufu kaybeden mal sahiplerinin yerinden olması nedeniyle daha önceden edindiği yararlar; ve
    b. tasarrufu kaybeden mal sahiplerinin, kullanımı yitirdiği süre dikkate alınarak, kuruluş anlaşması’ndan önce veya sonra kullanım kaybı için elde ettiği veya edeceği kazanımlar.

    bölüm iv: yargisal denetim

    madde 22 gayri menkul mahkemesi

    1. mülkiyet kurulu’nun kararlarının nihai yargısal denetimini yapmakla yetkili bir gayri menkul mahkemesi kurulacaktır.
    2. gayri menkul mahkemesi çift rakam olmayacak bir sayıda yargıçtan oluşacaktır. bu sayı yüksek mahkeme başkanı tarafından yüksek mahkeme’nin diğer üyeleri ile istişareden sonra belirlenir ve her <parça devlet>ten eşit sayıda yargıçla beraber yunanistan, türkiye ve ingiltere vatandaşı olmayan en az üç yabancı yargıçtan oluşacaktır. yüksek mahkeme aksine karar almadıkça, gayri menkul mahkemesi mahkeme başkanı ve yargıçları, yüksek mahkeme yargıçlarının seçildiği yöntemle ve onların görev süreleri ile aynı süre için seçilir.
    3. mülkiyet kurulu’nun kararları, yasalar ve işbu hükümler uyarınca gayri menkul mahkemesi tarafından yapılacak olan yargısal denetimden başka herhangi bir <parça devlet> mahkemesinde veya başka bir şekilde temyize veya itiraza açık olmayacaktır.
    4. gayri menkul mahkemesi’nin kararları, yüksek mahkeme nezdinde daha ileri yargısal denetime veya temyize dahil değildir.
    5. mülkiyet kurulu’nun herhangi bir kararının yargısal denetimi için yapılan bir başvuru, kararda veya konu malda meşru menfaati olan herhangi bir tarafça, bu kararın mülkiyet kurulu tarafından kendi tüzüğü uyarınca yayınlanmasını müteakip 60 gün içerisinde yapılır.
    6. ihtilaflı konularda usulüne uygun olarak açılıp tartışılacak davalar için gayri menkul mahkemesi taraflardan masraf talep etme yetkisine sahip olacaktır.
    7. yüksek mahkeme’nin alacağı bir kararla görevini üslenmesine kadar gayri menkul mahkemesi faaliyetlerine devam edecektir.

    bölüm v: tadilat

    1. işbu hükümler <parça devlet>lerin yürütme organlarının başkanlarının mutabakatı ve her iki <parça devlet> yasama organlarının onayı ile tadil edilebilir.
    2. değişiklik önerisini içeren metin <parça devlet> yürütme organlarının başkanları arasındaki anlaşmadan sonra özdeş bir şekilde her <parça devlet>in yasama organına gönderilir. değişiklik her iki yasama organının onayına müteakip 30 gün içerisinde yürürlüğe girer.

    ilişik 1: tanimlar

    madde 1 tanımlar

    ek vii ve ilişiklerinde yer alan aşağıdaki terimler şöyle tanımlanır:

    1. etkilenen mal– gerçek veya tüzel kişiliğe haiz mal sahibine ait olan, toplumlararası çatışma, askeri harekat veya ada’nın 1963 aralığı’ndan bu yana çözümsüz bölünmesiyle kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesi süresince terk ettiği veya kullanım ve kontrolünü kaybettiği ve bu sürede sahibine geri verilmeyen ve onun kullanım veya kontrolüne tekrar kavuşamadığı kıbrıs'taki taşınmaz mallar. etkilenen mal serbest irade ile mal sahibi tarafından satılan, devredilen veya sahibinin mecburi istimlak veya kamulaştırma (mecburi istimlak veya kamulaştırmanın uluslararası standartlarla bağdaşır şekilde ve tam ve etkili tazminat ödenerek yapılması şartı ile) yolu ile elinden alınan malları içermez. malın serbest iradeyle devredildiği veya istimlakın yasal olarak yapılmış olduğunun ispatı, malı bu yolla alana veya onun varislerine ait olacaktır. sözkonusu davada aksi yönde kanıt olmadığı durumlarda tasarrufu kaybetmenin gayri yasal ve/veya serbest irade dışında olduğu varsayılacaktır.

    2. alternatif yerleşim – mal sahibine tasarruf iadesi nedeni ile etkilenen ve kriterleri tatmin eden şahıslara sağlanacak konut. bu tür konutların en azından makul modern standartlar nispetinde konforlu olan bir seviyede (ve mümkün olan yerlerde su ve elektrik şebekesi gibi kamusal hizmetlerden yararlanacak şekilde) olacak; içinde barınacak sayısına oranla makul yaşam alanı sağlayacak; [bir kişi için gerekli asgari metrekare ve her ek kişi iç gerekli asgari metrekare alan rakamsal olarak eklenecek]’dan az olmayacak; ve mümkün olabildiğince, kişinin boşalttığı veya yer değiştirmeden önce tasarrufunda bulundurduğu konutla mukayese edilebilir olacaktır (mülkiyet kurulu’nun düzenlemelerinde tanımlanacak en azami standartlara kadar).

    3. şimdiki değer21 – malların, tasarruftan çıktığı zamanki değerine ilaveten, kıbrıs’taki benzeri konumlardaki22 mülklerin ortalama satış fiyatlarındaki artışa dayalı bir yaklaşımı yansıtacak ayarlamalarla birlikte kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe gireceği tarihe kadarki dönem içinde hesaplanan değer.

    4. şimdiki kullanıcı – tasarrufu kaybeden mal sahiplerine ait mal ile işlev yapmak için kurulan bir yasal veya idari süreç altında bir makam tarafından kullanım veya yerleşim hakkının bir türünün verildiği bir şahıs veya bu şahsın bu kullanım veya yerleşim hakkının bir türevini elde eden aile bireyi veya mülkiyetteki varisi. bu tanım malı yasal, idari veya resmi bir temelden yoksun olarak işgal eden veya kullanan bir kişiyi veya malı özel bir kişiden bir kira sözleşmesi altında kullanan veya işgal eden bir kişiyi veya askeri bir kuvveti, kurumu veya makamı içermez.

    5. tasarrufu kaybeden mal sahibi – tasarrufu kaybettiği anda etkilenen malın mal sahibi, kısmi mal sahibi veya yasal varisi olarak bir yasal hakka haiz gerçek veya tüzel bir kişi.

    6. kurumlar – özel veya kamuya ait veya onun kontrolündeki kamu veya özel vakıflar, dini kurumlar, askeri kuvvetler ve şirketler (tek ortaklı şirketler dışında) gibi gerçek kişi olmayan kurumlar.

    7. piyasa kira bedeli – değerlendirmenin yapıldığı zaman benzeri yerlerdeki serbest piyasa kira bedeli baz alınarak hesaplanan bedel23.

    8. piyasa değeri - değerlendirmenin yapıldığı esnada benzer çevredeki benzer malların piyasa satış bedeli baz alınarak24 serbest piyasada bir malın satılabileceği fiyat.

    9. orijinal durum – etkilenen malın herhangi bir kimse tarafından, sonradan yapılan inkişaflar dahil olmadan, tasarrufunun kaybedildiği andaki durumu;

    10. mal-mülk – arsa ve arsa üzerinde sabit olan şeylerden oluşan taşınmaz mal (veya bu mal üzerindeki haklar).

    11. geri iade - yasal ve fiziksel tasarrufun, tasarrufu kaybeden mal sahibine, mal üzerinde kendi amaçları için de olmak üzere etkili kontrolü sağlaması amacıyla geri iadesi.

    12. dini alan – cami, kilise, tapınak, mezarlık, manastır veya benzeri ibadet yerleri.

    13. esaslı inkişaf- etkilenen mala tasarrufun kaybedildiği tarihten 31 aralık 2001 tarihine kadar veya 31 aralık 2001’den önce çıkan bir inşaat iznine dayanarak yapılan inkişaftan önce yapılan ve etkilenen malın orijinal durumundan daha fazla değere sahip olan inkişaflardır (boş arazi üzerine yapılan yeni inşaatları da içerir). inkişafın değeri piyasa değeri temeline dayalı olarak değerlendirilmekle beraber, etkilenen malın değeri şimdiki piyasa değerine göre belirlenecektir. değer, mülkiyet ve inkişafların tarihi ile ilgili konularının ispatı, yapılan inkişafın ispat külfeti sahibinde olacaktır.

    14. yeterli mali imkanlar – x’ten (x, ipotek ödemelerini karşılayacak miktar) fazla gelir (vergilendirilebilen veya diğer) veya y’den (y, şu anda kullanılmakta olan malı geri almak veya alternatif bir konutun temini için gerekli olan miktardır) fazla varlık. varlığın hesaplanmasında haklar ve sağlanacak yararlar da dikkate alınacaktır. x ve y değerlerini mülkiyet kurulu belirleyip bunları piyasa değerleri ve uzman görüşüne bağlı olarak her yıl güncelleştirecektir.

    15. kendi kullanım amaçları için – etkilenen malların bir şahıs, onun herhangi bir aile bireyi, çalışanı veya temsilcisi (kiracı dışında) tarafından (devamlı ikametgah olması gerekmez) şahsi düzenli kullanımı. kendi şahsi amaçları için kullanımı, satışı, kiralamayı, hibe yoluyla devretmeyi veya etkilenen maldaki hakkını başka bir şekilde elden çıkarmayı kapsamaz.

    16. boş – şimdiki tasarruf sahibi tarafından veya ailesinin herhangi bir ferdi veya mülkiyetteki varisi olmasından dolayı türeyen bir hakkın sahibi tarafından kullanılmayan veya işgal edilmeyen mal.

    ilişik 2: kibris mülkiyet kurulu ve tazminat düzenlemeleri

    bölüm a: kıbrıs mülkiyet kurulu’nun oluşumu, işleyişi, yetkileri, personeli ve maliyeti

    madde 1 kıbrıs mülkiyet kurulu’nun oluşumu ve yönetim biçimi

    1. kıbrıs mülkiyet kurulu (bundan böyle ‘mülkiyet kurulu’ olarak anılacaktır) adıyla bağımsız, tarafsız idari organ niteliğinde bir grup oluşturulur.

    2. mülkiyet kurulu, kuruluş anlaşması’ın ilke ve şartlarına ve özellikle bu hükümlere uygun bir şekilde faaliyet gösterir.

    madde 2 üyelik

    1. mülkiyet kurulu, her <parça devlet>ten ikişer ve kıbrıs, yunanistan, türkiye veya birleşik krallık vatandaşı olmayan, üç kıbrıslı olmayan toplam yedi üyeden oluşur.

    2. üyeler yüksek ahlaki ve profesyonel niteliklere sahip olma yanında, yasal olarak gerekli niteliklere de sahip olacaktır. üyeler, mülkiyet kurulu üyelikleri süresince, gerek <ortak devlet> gerekse <parça devlet> bünyesinde, başka bir makam işgal etmeleri yasaklanacaktır.

    3. kıbrıslı ve kıbrıslı olmayan üyelerin maaşları, kıbrıslı ve kıbrıslı olmayan yüksek mahkeme yargıç maaşlarının onda dokuzu kadar olur.

    4. kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesini müteakip, otuz gün içinde, eş başkanlar, konsensüs ile mülkiyet kurulu’nun ilk üyelerini atar. müteakip atamalar <parça devlet> yürütme başkanları tarafından konsensüs ile atanır.

    5. kurul üyeleri, kendi aralarından, üç yıllık bir süre veya seçecekleri kişinin görev süresi doluncaya dek, hangisi daha erken dolarsa, başkanlık edecek bir üye seçer.

    6. mülkiyet kurulu üyeleri üç yıllık görev süresi için atanır. her üç yıllık dönemin sonunda üyeler ya değiştirilir ya da tekrar atanır. üyeler, 90 gün önceden bildirmek kaydı ile istifa edebilir. yüksek mahkeme, <ortak devlet> veya <parça devlet>lerin, üyelerin görevlerini suistimal veya ağır şekilde ihlal ettiği gerekçesi ile yapacağı başvurular neticesinde, üyeleri görevden alabilir. herhangi bir üyenin boşluğu durumunda, boşluğun bildirimi veya oluştuğu andan itibaren 45 gün içinde yeni bir üye atanır.

    7. bu hükümler uyarınca, belirlenen zaman dilimi içerisinde atanacak herhangi bir üye üzerinde mutabakata varılmazsa birleşmiş milletler genel sekreteri veya onun temsilcisi, en az 18 aylık görev süresi için geçici bir üye atar.

    madde 3 yetkiler

    mülkiyet kurulu aşağıdaki yetkilere sahiptir:

    a. etkilenen mallar ile ilgili başvuruları kabul etmek ve karara bağlamak;
    b. hak iddiaları, tasarrufu kaybeden mal sahiplerinin mal iddiaları, şimdiki tasarruf sahibi ve mal sahiplerinin tadilatları, baskı altında satış iddiaları, mal değerlendirmeleri, ilk reddetme hakkı ve etkilenen mallar ile ilgili diğer haklar üzerine herhangi bir ihtilaf veya sorun hakkında karar vermek;
    c. kira, satış, ve satın alma tutarı; alternatif konut hak kazanımı ve bu maddelerle belirlenen diğer hususlar dahil etkilenen mallar ve tadilatlarla ilgili bireysel davalar hakkında kararlar alır ve bunların tazminat hesaplamalarında kullanılan ölçü ve değerleri belirlemek;
    d. denetleme, kıymet takdiri ve değerlendirme ile ilgili faaliyetlerini yerine getirebilmek maksadıyla kıbrıs’taki mallar ile ilgili tüm kayıtlar, arşivler, veri tabanı veya diğer bilgilere ulaşmak için talepte bulunur, hemen, tam ve kesintisiz erişim hakkı alır ve herhangi bilgi içeren dokümanı veya kopyasını vergi veya başka bir ücret ödemeden talep ve temin etmek;
    e. etkilenen malların ilgili tapu dairesi’ndeki kütük kayıtlarında bu hükümler uyarınca veya yürürlükteki diğer mevzuat uyarınca meydana gelen taleplerin yer almasını, kayıtların düzeltilmesini emretmek ve sağlamak;
    f. etkilenen mallarla ilgili herhangi bir sorunu, uygun şekilde sonuçlandırmak ve bununla ilgili bir ara veya nihai veya başka bir kararın alınması için onu yetkili başka bir mahkeme veya yetkili makama havale etmek;
    g. etkilenen mallarla ilgili herhangi bir mahkeme veya yetkili makam nezdinde başlatılan sürecin askıya alınmasını veya mala yapılmakta olan herhangi bir tadilatın (küçük ve acil bakım tadilatları hariç) durdurulmasını emretmek;
    h. bu hükümler ve geçerli diğer mevzuata uygun olarak etkilenen mallarda hak transferini veya gerektiğinde etkilenen malların bölünmelerini emretmek ve sağlamak;
    i. yetkili <ortak devlet> ve <parça devlet> makamlarına, vermiş olduğu kararların uygulanması için bağlayıcı yasal emirler vermek;
    j. kendisine devredilen veya kontrolüne geçen etkilenen malları, bu hükümlere bağlı kalarak, sorumlu bir şekilde temin etmek, ele almak, idare etmek ve elinden çıkarmak;
    k. alternatif ikametgah tedariki ve tahsisine yardımcı olmak;
    l. kişilere, başvuruları üzerine, etkilenen mallarının satışı, kiralanması veya takas edilmesi konularında yardımcı olmak;
    m. etkilenen mallara zarar veren veya tahrip eden kişilere karşı para cezası vermek ve onlardan tazminatları toplamak;
    n. bu hükümler tahtında, tercihli borçlar projesini idare etmek ve/veya denetlemek;
    o. görevlerini yerine getirebilmesi için gerekli olan tüzükler, yönetmelikler, usuller, ve diğer enstrümanları çıkarmak;
    p. kıymet takdiri, ekonomi, hukuk, mal-mülk piyasaları, birim ve mülk denetlemeleri, kayıt, haritalama ve diğer konularda kendi faaliyetlerinin ifasına yardımcı olacak, uzman görüşlerine danışıp görüş almak;
    q. <ortak devlet> veya <parça devlet>lerden herhangi birinin vereceği görevler dahil, kendi faaliyetleri ile ilgili veya bunların neticesinde ortaya çıkacak faaliyetlerle ilgili işlemleri yerine getirmek.

    madde 4 mülkiyet kurulu ile ilgili <ortak devlet>in ve <parça devlet>in yükümlülükleri

    1. <ortak devlet> ve <parça devlet>ler bu hükümlerin iyi niyet ile ve zamanında uygulanması için gerekli bütün adımları atar.
    2. <ortak devlet> ve <parça devlet>ler bu hükümler tahtındaki yükümlülüklerini yerine getirmek için, diğer şeyler yanında;
    a. mülkiyet kurulu ile tam işbirliğinde bulunur, yasal, bağlacı varlığı çerçevesinde aldığı kararlara saygı gösterir, tanır ve uyum içinde olur.
    b. mülkiyet kurulu kararlarını tam ve ivedilikle uygular.
    c. bu hükümler tahtında, etkilenen mallarla ilgilenen diğer kurumlarla işbirliği yapar.
    denetleme, kıymet takdiri ve değerlendirme ile ilgili faaliyetlerini yerine getirebilmek maksadıyla kıbrıs’taki mallar ile ilgili tüm kayıtlar, arşivler, veri tabanları veya diğer bilgilere ulaşmak için talepte bulunur, hemen, tam ve kesintisiz erişim hakkı alır ve herhangi bilgi içeren dokümanı veya kopyasını vergi veya başka bir ücret ödemeden talep ve temin eder.
    d. mülkiyet kurulu’nun görev ve fonksiyonları ile alakalı, denetleme, kıymet takdiri ve değerlendirme yapmak amacı ile, kıbrıs’taki mallar ile ilgili tüm kayıtlar, arşivler, veri tabanları veya kıbrıs’taki mallar ile ilgili diğer bilgilere ulaşmak için tam ve kesintisiz erişim hakkı verir ve ayrıca herhangi bir suret veya bilgi dökümünü, vergi veya başka bir ücret ödemeden temin eder.
    e. mülkiyet kurulu’nun talebi üzerine veya kendiliğinden, malların hasar veya tahripten korunmasını sağlamak için özel tedbirler alır.
    f. mülkiyet hakkına saygı gösterilmesi gereken durumlara göre hareket eder.
    3. <ortak devlet> ve <parça devlet>ler mülkiyet kurulu kararlarının icrası için gereken veya uygun görülen herhangi yasa, yönetmelik, prosedür, emir, talimat, çalışma notları ve diğer mevzuat belgelerini kabul eder ve yerel yönetim organları, polis ve diğer mümessilleri tarafından yürütülmelerini ve uygulanmalarını sağlar. sözkonusu mevzuat mülkiyet kurulu ile danışılarak taslak haline getirilir.
    4. <ortak devlet> veya herhangi bir <parça devlet> kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesini müteakip bir yıl içinde, mülkiyet kurulu’nun kararlarının icrası ve uygulaması için yasalar kabul etmezse, mülkiyet kurulu, kendi kararlarının icra ve uygulanmasını sağlayacak, <ortak devlet>i ya da ilgili <parça devlet>i bağlıyıcı yasal belge niteliği taşıyacak ve <ortak devlet> ya da ilgili <parça devlet>in bu hükümler tahtındaki yükümlülüklerini yerine getirecek etkili yasaları çıkartana kadar yürürlükte kalacak tüzükler düzenler.

    madde 5 <ortak devlet> ve <parça devlet> mahkemelerinin ve yetkili makamlarının yükümlülükleri

    1. <ortak devlet>in ve <parça devlet>lerin mahkemeleri, idari organları ve diğer makamları, mülkiyet kurulu ile işbirliği içinde olur ve kararlarının yasal olarak bağlayıcı niteliğini benimser ve kararların icrası ve uygulanması için gerekli tüm adımları atar.
    2. mülkiyet kurulu şayet bir mahkemeye veya diğer bir yetkili merciye bir sorunu sevk eder ise o mahkeme veya yetkili merci, talebi, esaslarına göre sorgular ve karar alır ve talebi, yalnızca, talebin süre hitamından sonra yapıldığı veya zaman aşımına uğradığı gerekçesi ile reddetmez .
    3. <parça devlet>ler, alternatif yerleşim maksadı ile ücretsiz, gerektiği takdirde istimlak yolu ile mülkiyet kurulu’na toprak verir. <parça devlet> söz konusu şekilde, toprak belirlerken, özellikle toprak ayarlamalarında etkilenecek bölgelerde kişileri tekrar yerleştirirken, hayatlarını yeterli bir seviyede kazanabilmelerini göz önünde tutar.

    madde 6 personel

    mülkiyet kurulu, kendi üyelerinin denetimi altında olacak ve kendi işlerinin yönetilmesinden sorumlu bir müdür istihdam eder. müdür, mülkiyet kurulu’nun çalışmalarına yardımcı olacak ve çalışmalarını icra edecek hukuk, kıymet takdiri, tapular, kayıt idaresi, ekonomi, muhasebe, bilişim teknolojisi, ara buluculuk, diğer anlaşmazlıkların çözümü, mal idaresi ve diğer teknik ve ilgili alanlarda uzman elemanlar istihdam eder.

    madde 7 masraflar

    1. mülkiyet kurulu’nun kuruluşu ve işleyişinin maliyeti <ortak devlet> tarafından karşılanır, <ortak devlet>, garantör devletlerden ve diğer uluslararası bağışçılardan katkılar talep edebilir.
    2. mülkiyet kurulu işleyiş giderleri için, ilgili kamu hizmetleri çizelgeleri uyarınca ve kıbrıslı olmayan çalışanları için ise birleşmiş milletler yönergeleri uyarınca, bir yıllık bütçe hazırlar. <ortak devlet>, mülkiyet kurulu’na, bu işleyiş giderleri ile ilgili bütçe miktarını her mali yıl başlamadan öder. her mali yılın sonunda artan miktarlar <ortak devlet>e geri ödenir ve eksik miktarlar da <ortak devlet> tarafından karşılanır.
    3. mülkiyet kurulu işleyiş giderlerini ve diğer hesaplarını her mali yıl bağımsız denetime sunar ve bu denetim raporu halka açık olur.
    4. mülkiyet kurulu’na ek görev ve işlevler yüklenirse, bu görevi veya işlevi yükleyen <ortak devlet> veya herhangi bir <parça devlet>, mülkiyet kurulu’nun bu görev veya işlevi yapabilmesini sağlamak için gerekli kaynakları tedarik eder.

    madde 8 mülkiyet kurulu’nun görev süresi

    1. kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesinden on yıl sonra, mülkiyet kurulu tasfiye edilir. mülkiyet kurulu bu süre içerisinde sunulan iddiaları veya verilen diğer görevleri sonuçlandıramazsa yüksek mahkeme, mülkiyet kurulu’nun görev süresini her defasında bir yıllık süreler halinde uzatabilir. söz konusu uzatmalarda, yüksek mahkeme, bu hükümlere uygun olarak işlevine devamı sağlamak amacı ile belirtilmiş mallara, mülkiyet kurulu tarafından elde tutulmasını emredebilir.
    2. mülkiyet kurulu, beşe iki çoğunluk ile ve konsensüs ile hareket eden <parça devlet>lerin [yürütme başkanlarının] onayına tabi olarak görevinin tamamlandığını veya geriye kalan işlerin bir diğer yetkili organa aktarıldığı gerekçesi ile işlevine başladığı tarihten, on yıllık süre dolmadan, kendi kendini tasfiye edebilir.
    3. yüksek mahkeme, mülkiyet kurulu’nun başvurusu veya <parça devlet>lerin [yürütme başkanlarının] konsensüs ile karar alması durumunda, belli bir işlevi gerçekleştirmek için, belirtilmiş bir bölümünün veya bölümlerinin görev süresini bir yıllık süreler halinde belirtilmiş bir fonksiyonun tamamlanması için artırabilir ve bu bölüm veya bölümlerin işlerinin devam edebilmesi amacı ile belirtilmiş malların elde tutulmasını emredebilir. belirtilmiş bir bölüm veya bölümlerin görev süresinin belirtildiği gibi kısıtlı şekilde uzatılmış olmasına bakılmaksızın, yüksek mahkeme aksine emir vermedikçe, mülkiyet kurulu bu hükümler uyarınca tasfiye edilmiş addedilir.
    4. hak talepleri, tasarrufu kaybeden mal sahiplerinin, şimdiki kullanım sahiplerinin veya inkişaf sahiplerinin hakları olup olmadığı, malların kıymet takdiri, ilk ret hakkı veya mal ile ilgili mülkiyet ve diğer haklar ile ilgili ihtilafların dinlenmesi ve giderilmesi için mülkiyet kurulu’nun ilgili bölümü yüksek mahkeme’nin bu doğrultuda karar verdiği sürece görevine devam eder.
    5. tasfiyesinden önce, mülkiyet kurulu kendine bu hükümler uyarınca verilen görev ve işlevlerin tamamlanması veya devam eden veya gelecekte ortaya çıkabilecek hak talepleri ve ihtilafların çözümlenmesi için düzenlemeler yapar. bu doğrultuda, yüksek mahkeme’nin belirli hak talepleri veya davaları başka yetkili makamlara veya mahkemelere veya mülkiyet kurulu’nun bir bölümüne tahsis etmesi için talepte bulunabilir. bu hükümler tahtındaki görev ve işlevlerin tamamlanması için düzenleme yapma veya bunların teminini sağlama yükümlülüğü uzatılan sürede görevine devam eden mülkiyet kurulu bölümlerinde olur.
    6. mülkiyet kurulu’nun veya her bölümünün tasfiyesi zamanında, her <parça devlet>, kendi bölgesi içerisinde, mülkiyet kurulu’nun elinde bulunan ve mülkiyet kurulu’nun işlevleri veya bu madde tahtında uzatılan zaman içerisinde görev yapmaya devam eden herhangi bir kısmının işlevleri için de artık gerekli olmayan malları veya varlıkları satın alır. alış fiyatı, satış anındaki piyasa değerine eşit bir fiyat olur ve elde edilen gelir, tazminat fonuna yatırılır.

    bölüm b: mülkiyet kurulu’na veya onun aracılığı ile devredilen malların idaresi

    madde 9 mülkiyet kurulu’na veya onun aracılığı ile devredilen malların idaresi

    1. mülkiyet kurulu aşağıdaki etkilenen malların tapusunu devralır:
    a. tasarrufu kaybeden mal sahipleri tarafından, bu hükümler uyarınca taleplerin verilmesi ile ilgili belirlenen zaman zarfında talep edilmeyen mallar;
    b. mülkiyet kurulu’ndan tazminat alan veya kendi tapusunu takas ederek başka bir mal almak suretiyle tasarrufu kaybeden mal sahiplerinin malları,
    c. madde 12 uyarınca, şimdiki kullanım sahibi olup, etkilenen maldaki haklarını, bu etkilenen malın başka bir alıcıya (veya varislerine) devri ile takas etmek suretiyle elden çıkararak tasarrufu kaybeden mal sahiplerinin malları.
    2. bu maddeler uyarınca kendine devredilen malları elden çıkarırken mülkiyet kurulu, sırası ile:
    a. malın şimdiki kullanım sahibine şimdiki değeri üzerinden satmayı teklif eder;
    b. malı, malın içinde bulunduğu <parça devlet>teki kişilere, tazminat tahvilleri ile takas dahil, şimdiki değerinden satmayı önerir;
    c. malı alternatif konut için kullanır; veya
    d. piyasa değerinden, tazminat maksatlarına fon oluşturmak üzere makul bir biçimde elden çıkarır.
    3. mülkiyet kurulu, her durumda ve her zaman, kendisine devredilen veya başka şekilde kendi kontrolünde bulunan malların, makul bir biçimde ve işbu hükümler uyarınca idaresini denetler.
    4. mülkiyet kurulu’nun elinde olan etkilenen malların, satışından veya kullanımından elde edilen tüm gelirler, tazminat fonuna yatırılır.

    bölüm c: etkilenen mallarla ilgili hak iddiaları ve kararların alınması

    madde 10 kararların alınması

    1. mülkiyet kurulu tüm kararları konsensüs ile almayı hedefler. üyeler arasında konsensüs sağlanamaz ise karar oy çokluğu ile alınır.
    2. mülkiyet kurulu, yetki alanı veya karar verme yetkisine giren, etkilenen bir mal üzerindeki hak talebini veya başka bir meseleyi değerlendirirken önüne gelen tüm ilgili materyal ve şahadeti değerlendirir.

    madde 11 hak taleplerinde izlenecek usul

    1. tasarrufu kaybeden bir mal sahibi, bir etkilenen maldaki herhangi hakkının veya mülkiyetinin tanınması için mülkiyet kurulu’na bir başvuru dosyalama hakkına sahiptir. bir hak veya mülkiyetin tanınması için başvurusunu dosyalarken, müstedi mal üzerindeki haklarını nasıl kullanmak istediğini aşağıdaki şekillerde belirtir:
    a. tazminat;
    b. geri iade, veya
    c. satış, takas veya kira.
    2. etkilenen bir malın, aynı zamanda tasarrufu kaybeden mal sahibi olan şimdiki kullanım sahibi veya etkilenen bir mal üzerinde esaslı bir inkişafın sahibi bir şahıs bu mallarla ilgili tapu almak için başvuruda bulunabilir.
    3. tapu devri için yapılan başvurular veya hak talepleri, mülkiyet kurulu tarafından saptanacak ve kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesini müteakip bir yılı aşmayan tarihten itibaren, bir yıl içerisinde dosyalaması gerekir. ilgili tarihi belirleyen karar <ortak devlet> ve <parça devlet> resmi gazetelerinde ve de her <parça devlet>in en yüksek tiraja sahip gazetesinde ve mülkiyet kurulu’nun karar vereceği başka uygun şekillerde ilan edilir.
    4. bir hak talebi veya başvuru, müstedinin veya başvuru sahibinin etkilenen mal üzerindeki hakkını veya mülkiyetini belgeleyen, herhangi mevcut tasdikli kanıt kopyaları ile dosyalanır.
    5. etkilenen bir mal ile ilgili hisseli hak veya mülkiyet sahipleri mümkün olan durumlarda ortak hak talebi dosyalar.
    6. etkilenen mallarla ilgili hak taleplerinin veya başvuruların dosyalanması veya karara bağlanması ile ilgili daha detaylı gereksinimler, tüzük, yönetmelik, usuller, formalar, emare ve mülkiyet kurulu’nun işbu hükümler uyarınca kabul edeceği sair belgelerle belirtilir.

    madde 12 hak taleplerinin ve başvuruların karara bağlanması

    1. etkilenen bir malla ilgili bir hak talebini alan mülkiyet kurulu, gerekli soruşturma ve teyitten sonra müstedinin malda meşru bir menfaati bulunup bulunmadığına karar verir.
    2. etkilenen bir malla ilgili bir başvuruyu alan mülkiyet kurulu gerekli soruşturma ve teyitten sonra başvuru sahibinin malda işbu hükümler uyarınca yeterli menfaatı olup olmadığına karar verir.
    3. mülkiyet kurulu, şayet, müstedinin veya başvuru sahibinin etkilenen maldaki tek tasarrufu kaybeden mal sahibi veya hak sahibi kişi olmadığına karar verirse, hak talebi veya başvuru hakkında karar vermeden önce, şimdiki kullanım sahibi dahil, diğer ilgili taraflara ulaşmak için makul girişimlerde bulunur.
    4. mülkiyet kurulu buna müteakip, müstedi veya başvuru sahibinin, hak talebinde veya işbu hükümlerde belirtildiği şekilde, bu hakları kullanmaya hakkı olup olmadığına karar verir.
    5. mülkiyet kurulu, kararında, mümkünse, malda diğer meşru menfaat sahiplerinin isimlerini ve haklarını belirtir. hak talebi veya başvuruyu bir karara bağlamadan önce bu kişileri bulmakta veya onlara ulaşmakta muvaffak olamadığı durumlarda kararını uygun bir şekilde ilan eder.
    6. mülkiyet kurulu, kararında ayrıca, kararın icrası veya uygulanması için gerekli adımları belirtir, uygun olan yerlerde, belirtilen zaman sınırları içerisinde bu adımların atılmasını emreder.
    7. mülkiyet kurulu, müstedinin veya başvuru sahibinin, söz konusu etkilenen mal üzerinde meşru menfaati olmadığına karar verirse, talebi veya başvuruyu reddeder. aynı zamanda, davanın diğer taraflarının, mal üzerindeki hakları konusunda gerekli görüldüğü şekilde karar verebilir.

    madde 13 geri iade ile ilgili kararlar

    1. bir malın iadeye tabi olduğunun saptanması durumunda, mülkiyet kurulu müstediye kararını bildirir. iade ile ilgili tüm talepler incelenene kadar ilave vii’nin 15’inci maddesine uygun olarak, iadenin önceliğini saptamak için davayı beklemeye alır.

    2. mülkiyet kurulu, tüm iade talepleri ile ilgili nihai kararları vermeden önce iadenin uygun olup olmadığını saptama için çaba sarf eder. bazı davalarda uygunluğun belirlenmesinin birtakım beklenmedik durumlarda gecikmesi halinde iade ile ilgili taleplerin en azından %90’ının uygunluğu saptanır saptanmaz, mülkiyet kurulu iade ile ilgili nihai kararını verir. müstedinin başka şekilde önceliği bulunabileceğine bakılmaksızın, geciken durumlarda, geri iade, ancak anlaşılan iade düzeylerine ulaşılamadığı durumlarda gerçekleşir.

    3. mülkiyet kurulu ilave vii’nin 15’inci maddesinde, iade konusunda anlaşılan düzeylere tabi olmayan mallara ilişkin nihai iade kararını, iadeye uygun olup olmadıkları saptanır saptanmaz verir.

    4. mülkiyet kurulu, iade konusundaki nihai kararını verir vermez, etkilenen malın şimdiki sahibine kararı, etkilenen malı boşaltma zorunluluğunu ve alternatif yerleşim hakkını bildirir; bunun yanında kararın uygulanmasından sorumlu ilgili <parça devlet> yetkililerini de bilgilendirebilir.

    5. geri iade, malın şimdiki sahibine alternatif yerleşim sağlandığı, ya da malın boşaltılması için mülkiyet kurulu tarafından ilişik 3’e uygun olarak saptanan sürenin sona ermesi, hangisi daha erken ise, ancak o zaman gerçekleşir.

    kısım d : satiş, takas veya kiralamaya yardimci olmak

    madde 14 satış, takas veya kiralamaya yardımcı olmak

    1. malının tasarrufunu kaybeden mal sahibi aşağıdaki konularda mülkiyet kurulu’ndan yardım talep edebilir:
    a. etkilenen maldaki tasarruf hakkının satılması;
    b. etkilenen malın, şahsın mensubu olduğu <parça devlet>te bulunan eşdeğerde başka bir mal ile takası;
    c. etkilenen maldaki menfaatın satın alınması;
    d. etkilenen malın kiralanması.
    2. şimdiki tasarruf sahibi veya başka bir şahıs, sözkonusu olması durumunda bahsekonu şahsa malı boşaltmasını sağlayacak kira tasarrufu hakkının satın alınması, takası veya kazanılması ile ilgili olarak mülkiyet kurulu’ndan yardım isteyebilir.
    3. mülkiyet kurulu, satış, takas veya kiralama yoluna başvurmak isteyen ve malının tasarrufunu kaybetmiş olan mal sahipleri, şimdiki tasarruf sahipleri ve diğerlerinin kaydı ile sözkonusu işlemlerin kaydını tutar.
    4. satış, takas veya kiralama yoluna başvurmak isteyen ve tasarrufu kaybetmiş olan mal sahibinin, şimdiki tasarruf sahibinin veya diğer bir şahsın talep etmesi durumunda mülkiyet kurulu:
    a. satış, takas veya kiraya ilişkin seçenekler ve bunları yapmanın ortaya çıkaracağı durumlarla ilgili tavsiyelerde bulanabilir veya yardımcı olabilir;
    b. ilgili taraflar arasında, istek doğrultusunda gizli veya açık bir şekilde satış, takas veya kiralama işlemini kolaylaştıracak arabulucu faaliyetler sağlayabilir; veya
    c. ilgili şahsın sözkonusu bilgilerin verilmesine rıza gösterdiği durumlarda, malın satılması, takas edilmesi veya kiralanması olası kişilere ve bona fide ilgili sair taraflara kendi satış, takas ve kira kütüğünden bilgi sağlayabilir.

    madde 15 standart kiralama

    mülkiyet kurulu, talep üzerine, standart kira sözleşmesi formasını sağlar.

    madde 16 satış, takas ve kira: diğer yardımlar

    1. mülkiyet kurulu, ilgili tarafların talebi üzerine, bir veya her iki < parça devlet>te faaliyet gösteren ve bir veya her iki <parça devlet>deki satış, takas veya kira işlemlerinde, yardım isteyen şahıslara yardımda bulunabilecek konusunda yüksek standartlara ulaşmış emlak bürolarının listesini sağlar.

    2. bu hükümler uyarınca, mülkiyet kurulu’nun, satış, takas veya kira işlemleri ile ilgili faaliyetleri, taraflar arasındaki bilgi alış-verişini sağlamakla kısıtlıdır. mülkiyet kurulu, sözleşmenin müzakeresi veya tamamlanması veya ortaya çıkabilecek herhangi bir anlaşmazlık veya kayıptan sorumlu olmaz.

    kısım e: tazminat fonu ve tahviller

    madde 17 tazminat fonu

    kıbrıs merkez bankası’nda, mülkiyet kurulu tarafından yönetilecek, bir tazminat fonu oluşturulur. x miktardaki başlangıç sermayesini [miktarı belirtiniz] fona <ortak devlet> sağlar. bunun yanında fon, mülkiyet kurulu’na devredilen malların kullanımından veya elden çıkarılmasından sağlanan gelirleri ve uluslararası bağışlardan gelen katkıları alır.

    madde 18 tazminat tahvillerinin kullanımı25

    1. mülkiyet kurulu, tazminat fonu adına çekilen “tazminat tahvilleri” olarak bilinen tahvilleri tedavüle sunar;
    2. tazminat tahvilleri her yıl yüzde x [miktarı ekleyiniz] faiz getirir26.
    3. tazminat tahvilleri sahipleri tarafından aşağıdaki amaçlar için kullanılabilir:
    a. mülkiyet kurulu’nun elindeki etkilenen bir malı şimdiki değeri üzerinden satın almak; veya
    b. serbest piyasadan alternatif konut satın almak için ödenecek depozitoyu mülkiyet kurulu’ndan temin etmek; veya
    c. başlangıçtaki sahibinin tüm haklarını elde edecek olan başka bir şahsa satmak.
    4. tazminat tahvilleri ve faizleri, bundan böyle, <ortak devlet>in garantisinde olur.
    5. kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesini müteakip x yıl sonra [yılı ekleyiniz], tazminat tahvilleri tazminat fonu’nda paraya çevrilir. bunun akabinde, tazminat fonu tasfiye edilir ve kalan fazlalık veya açıklar <ortak devlet> tarafından üstlenilir. mülkiyet kurulu’nun tasarrufunda bulunan etkilenmiş malın bu evreden sonraki satışlarından elde edilen kazançlar, doğrudan <ortak devlet>e gider ve mülkiyet kurulu’nun tazminat fonu’nun tasfiyesinden sonra verilmesine karar verdiği herhangi bir tazminatı <ortak devlet> ödemekle yükümlüdür.

    ilişik 3: mevcut kullanicilar lehine tedbirler

    kısım a: etkilenen mülkiyetin boşaltılmasıyla ilgili zaman sınırlarının uzatılması

    madde 1 yeterli mali imkana sahip şimdiki tasarruf sahibinin işgal ettiği mal

    1. geri iade için tahsis edilen bir malın yeterli mali imkana sahip şimdiki tasarruf sahibi mülkiyet kurulu’na sözkonusu kurul’un kararından sonra üç yıla kadar bahsekonu malı kendi amaçları için kullanmaya devam edebilmesi için uzatma başvurusu yapabilir.

    2. şimdiki tasarruf sahibinin, malı kendi amaçları için kullanmadığı veya hemen alternatif konut bulma imkanı olduğu tespit edilmediği sürece uzatma başvurusu mülkiyet kurulu tarafından kabul edilir.

    3. mülkiyet kurulu, bu madde altında, acil insani bir durum olduğuna karar vermesi halinde zaman sınırını uzatabilir.

    4. şimdiki tasarruf sahibi, etkilenen malı kullanmaya devam ettiği dönem için, mülkiyet kurulu’nun geri iadenin uygun olduğu konusunda verdiği karar tarihine kadar, piyasadaki kira bedelini öder.

    5. mülkiyet kurulu tarafından belirlenen dönemin sonunda, şimdiki tasarruf sahibi etkilenen malı boşaltır.

    madde 2 yeterli mali imkanı olmayan şimdiki tasarruf sahipleri tarafından işgal edilen mallar

    1. geri iade için tahsis edilen bir malın, malı kendi amaçları için kullanan ve yeterli mali imkana sahip olmayan şimdiki kıbrıs vatandaşı tasarruf sahibinden, kendisine alternatif konut sunulmadan veya alternatif konutun standartlarında bir malı kendisine sağlanan tercihli borçlandırma veya yardımlar vasıtasıyla piyasadan satın almadan veya kiralamadan malı boşaltması istenmez.

    2. bu tür şimdiki tasarruf sahipleri mülkiyet kurulu’na aşağıdaki hususlarda başvurabilir:

    a. alternatif konut satın almak veya kiralamak için, bu hükümler altında, öncelikli kredi şeklinde yardım; veya
    b. acil insani ihtiyaç durumunda veya bir şahsın öncelikli krediler almasının uygun olmadığı durumlarda, mülkiyet kurulu elinde olan mülklerden düşük maliyetli veya bedava alternatif konutun tahsisini yapar. mülkiyet kurulu, elinde alternatif konut bulunması durumunda, kriterlerine uygun kişiler için bu gibi uygulamalar yapar.

    3. geri iade için tahsis edilen bir malın, kıbrıs vatandaşı olmayan ancak yasal olarak ikamet eden, malı kendi amaçları için kullanan ve yeterli mali imkana sahip olmayan şimdiki tasarruf sahibi, yasal olarak ikamet ettiği <parça devlet>ten sosyal konut veya diğer konut yardımı, veya mali yardım talep edebilir. mülkiyet kurulu’nun geri iadenin uygun olduğu yönündeki kararını müteakip en çok iki yıl sonunda bu tür konut veya mali yardımlar kendilerine sağlanana kadar sözkonusu şimdiki tasarruf sahiplerinin malı boşaltmaları istenmez.

    4. mülkiyet kurulu yeterli mali imkana sahip olmayan şimdiki tasarruf sahibinin gelir ve serveti esasına dayanarak mümkün olan en yüksek kirayı talep eder.

    madde 3 geri iadeye kadar tasarrufu kaybeden mal sahibine ödenecek kira

    mülkiyet kurulu’nun geri iadenin uygun olduğu konusunda verdiği karar tarihinden geri iadenin gerçekleştiği tarihe kadar olan süre içerisinde mülkiyet kurulu tasarrufu kaybeden mal sahibine piyasa değerinde kira bedeli öder.

    kısım b: tercihli borçlandırma

    madde 4 tercihli borçlandırma

    1. mülkiyet kurulu, uluslararası ve yerel bankalar, <ortak devlet>, <parça devlet>ler ve diğer bağış yapanların yardımıyla tercihli borçlar planını denetler ve yönetir. <ortak devlet>, planı desteklemek için bütçesinden fonlar sağlar.

    2. bu plan uyarınca, uygun şartlarda tercihli borçlar, kıbrıs vatandaşı olup yeterli mali imkanı olmayan tasarrufu kaybeden mal sahibine, etkilenen malın şimdiki tasarruf sahibine ve etkilenen mala esaslı inkişaf yapan sahiplere, mal satın almak, kiralamak veya tekrar inşa etmek için (esaslı inkişaf yapılan malın satın alınması dahil) veya, bu hükümler uyarınca, ödemeleri yapmak için verilir.

    3. satın alacakları veya tekrar inşa edecekleri malın veya mülkiyet kurulu’na tercihli borçlarla ödeme yaptıktan sonra tapusunu alacakları malın 20 yıllık süreyle satmamayı kabul etmek şartını yerine getiren herkese, bu plan çerçevesinde, borç verilir. mülkiyet kurulu’nun kararıyla, bu yasağın süresi kısaltılabilir veya sözkonusu yasak kaldırılabilir.

    kısım c: ilk ret hakkı

    madde 5 şimdiki tasarruf sahibi ve diğerleri için etkilenen malın satışına ilişkin ilk ret hakkı

    1. kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesinden sonraki 20 yıllık bir geçiş dönemi için, malın bulunduğu <parça devlet>te yasal olarak en az 3 yıl ikamet etmeyen bir kişiye herhangi bir malın önerilen sözleşme fiyatından satışı, kıbrıs vatandaşı olan şimdiki tasarruf sahibinin ilk ret hakkına tabidir. bu gibi hak aşağıdaki durumlarda uygulanır:
    a. şimdiki tasarruf sahibi malı kullanmaya devam ettiği sürece, ve
    b. şimdiki tasarruf sahibi, malı, tasarrufu kaybeden mal sahibine iade için boşaltmışsa, ondan sonraki 5 yıl için.
    2. şimdiki tasarruf sahibi bir önceki paragraf uyarınca ilk ret hakkını kullanmazsa, ilgili malın bulunduğu <parça devlet>e mensup başka bir şahısın sözleşme fiyatından ikincil ilk ret hakkı olur.
    3. bu madde altındaki ilk ret hakkı, tasarrufu kaybeden mal sahibinin potansiyel bir alıcı ile satış sözleşmesini imzalamasını müteakip 45 gün içerisinde ve bu tür bir sözleşmede belirtilen fiyatla aynı olması durumunda kullanılabilir.
    4. ilk ret hakkına ilişkin ortaya çıkacak herhangi bir sorun mülkiyet kurulu’na götürülür. <parça devlet>ler, ilk ret hakkı hükümleri altında ve şimdiki tasarruf sahibi ile, farklı <parça devlet>e mensup kişiler arasındaki sözleşmelerin düzenlenmesi ve yerine getirilmesinin gerektirdiği şekilde yasalarını uyumlaştırır.

    ilişik 4: toprak düzenlemelerine tabi bölgelerdeki mülkiyet

    madde 1 bu hükümlerin toprak düzenlemesi yapılacak bölgelerdeki mülkiyete uygulanması

    bu ilişikteki maddeler, ek vii ve onun etkilenen mal ve toprak düzenlemesine tabi tutulacak bölgelerdeki mal ile ilgili ilişiklerinin diğer hükümlerinden üstündür. bu ilişikte özel hükümler olmadığı durumlarda, ek vii’nin diğer hükümleri ve onun diğer ilişikleri uygulanır.

    madde 2 tasarrufunu kaybeden mal sahibine geri iade

    1. bu ilişikteki usuller ve koşullar uyarınca, toprak düzenlemesinin yapıldığı bölgelerde malının tasarrufunu kaybetmiş olan mal sahibi geri iadeye hak kazanır.

    2. mülkiyet kurulu toprak düzenlemesinin yapıldığı bölgelerdeki malların geri iadesi ile ilgili nihai kararını malın geri iade için uygun olduğunu tespit eder etmez verir ve şimdiki tasarruf sahibinin başka bir yere nakledilmesinden sonra, ancak kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesinden sonraki üç yıl içerisinde geri iadenin en kısa zamanda yapılması emrini verir.

    3. ek vii’nin altındaki genel moratoryum ile geri iade için kabul edilen azami seviyeler ve malların şimdiki tasarruf sahibine veya sonraki bir alıcıya transferine izin veren hükümler toprak düzenlemesi yapılan bölgelerde uygulanmaz.

    4. mülkiyet kurulu toprak düzenlemesi yapılan bölgelerdeki mallar ile ilgili talepleri öncelik sırasına göre ele alır.

    madde 3 inkişaf edilen mallar

    1. malın tasarrufunu kaybeden mal sahibi üzerinde inkişaf yapılan malın inkişaf değerinin, malın orijinal değerinin %10’undan fazla olması halinde inkişafın piyasa bedelini mülkiyet kurulu’na öder. inkişafı yapan kişi mülkiyet kurulu’ndan malın piyasa değerinde tazminat talep etme hakkına sahiptir.

    2. malın tasarrufunu kaybeden kişi, mülkiyet kurulu’nu malın orijinal durumundaki değerinden daha az değerde bir iyileştirmenin malın tasarrufunun kaybedilmesi öncesi kullanımına benzer kullanıma uygun olmayacağına dair tatmin ederse, tasarrufu kaybeden mal sahibinin iyileştirme için ödeme yapması istenmez. mülkiyet kurulu malın tasarrufunu kaybeden kişinin daha sonra iyileştirmeden yararlandığını tespit ederse, inkişafı yapana tazminat ödenmesini sağlayabilir.

    3. inkişafın değeri malın orijinal durumundaki değerinden daha yüksekse ve malın tasarrufunu kaybeden kişi bunun için ödeme yapmak istemezse, inkişafı yapan, orijinal malın inkişaf edilmemiş halindeki bugünün piyasa değerini ödeyerek, malın tapusunu almak için başvurabilir. malın tasarrufunu kaybeden kişi, kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesinden sonraki 20 yıllık süre içinde önerilen sözleşme fiyatından herhangi bir satış, malın takası veya kiralanması sözleşmesi üzerinde ilk ret hakkını kullanabilir.

    madde 4 toprak düzenlemesi yapılacak bölgeleri terk etmek isteyen malların sahipleri

    kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesinden sonra toprak düzenlemesi yapılan bölgedeki malını boşaltan kişi, bu mala 1974 öncesi sahip olduğuna veya 1974’den önce kendisine bona fide devredildiğine dair ispat gösterdiği takdirde, mülkiyet kurulu’ndan bu malın tapusuna karşılık malın şu andaki değeri kadar tazminat talep edebilir.

    madde 5 toprak düzenlemesi yapılacak bölgelerdeki malların şimdiki kullanıcıları

    1. toprak düzenlemesi yapılacak bölgedeki malın kıbrıs vatandaşı olan şimdiki kullanıcıları aşağıdakilerden birini tercih edebilir:
    a. sözkonusu bölgede kalıp, mal satın almak;
    b. bu hükümler uyarınca alternatif konut hakkına sahipse (ilişik 3’e bakınız) sözkonusu bölgede alternatif konut almak;
    c. etkilenen malının geri iadesini talep etmek; veya
    d. bu hükümler uyarınca hak sahibi ise, diğer <parça devlet>e yerleştirilmek ve orada mal satın almak veya alternatif konut almak.
    2. şu andaki kullanıcı kıbrıs vatandaşı değilse, yasal olarak oturduğu <parça devlet>ten konut veya mali yardım talep edebilir.

    taslak ilave viii: uzlaşma komisyonu

    madde 1 kuruluş

    1. bağımsız ve tarafsız bir uzlaşma komisyon’u kurulur.

    2. <ortak devlet> ve <parça devlet>lerin yetkilileri komisyon ile tam işbirliği içerisinde olur ve bunun sağlanması için tüm ilgililere gereken talimatları verir.

    madde 2 amaçlar

    kıbrıslı türkler ve kıbrıslı rumlar arasında anlayış, hoşgörü ve karşılıklı saygıyı teşvik etmek amacıyla, uzlaşma komisyonu inter alia:

    a. kıbrıslı rumlar ve kıbrıslı türkler arasında, inter alia, tarihi perspektif, tecrübe ve hatıraları ele alan geçmişe ilişkin serinkanlı bir diyaloğu destekler;
    b. kıbrıslı rumlar ve kıbrıslı türklerin tecrübelerine ve algılamalarına dayanarak kıbrıs sorunu’nun tarihi hakkında kapsamlı bir rapor hazırlar;
    c. <ortak devlet> ve <parça devlet>lerin uzlaşmayı desteklemek amacıyla, geçmiş hakkındaki değişik bakış açılarının karşılıklı anlaşılmasını teşvik eden şekilde hareket etmesi için, yayınlar ile okul kitaplarına kılavuz teşkil eden kuralları da içeren, belirli tavsiyelerde bulunur;
    d. orta eğitim öğrencilerine resmi dillerin öğretilmesi konusunda anayasa’nın gereklerinin uygulanması için tavsiyelerde bulunur;
    e. <parça devlet>ler tarafından dini olmayan resmi tatillerin kutlanması için izlenecek kurallara ilişkin tavsiyelerde bulunur.

    madde 3 yetkiler

    1. uzlaşma komisyonu’nun amaçlarının yerine getirilmesini sağlamak için, diğer hususlar yanında:

    a. çalışmalarına ilişkin konuların, gerçeklerin, olayların ve dönemin tartışılacağı ve/veya araştırılacağı açık veya kapalı oturumlar düzenler ve araştırma grupları veya komiteler kurar;
    b. kıbrıs’ın içerisinde veya dışındaki çeşitli kaynaklar, partiler, devletler veya kişilerden bilgi alır;
    c. ilgili sahalardaki uzmanlara danışır;
    d. her türlü kayıt, arşiv veya bilgiye tam ve engelsiz olarak anında ulaşabilmek için talepte bulunur ve alır;
    e. ara raporlar, bulgular ve tavsiyeler hazırlar ve yayınlar;
    f. işlevlerinin yerine getirilmesi için gerekli olan tüzük, yönetmelik ve usuller belirler ve yayınlar; ve
    g. ortaya çıkması beklenmeyen, veya işlevlerini yerine getirmesine ilişkin, diğer görevleri yerine getirir.

    2. komisyon’un dava etme veya cezai ve yasal fonksiyonu veya yetkisi olmaz.

    3. komisyon, kaynaklarının ve işlemlerinin gizliliğini korumak konusunda karar alabilir.

    4. komisyon’un çalışmaları, usulleri, raporları ve tavsiyeleri kıbrıs’taki kayıp şahıslar komitesi dahil olmak üzere, varolan diğer kurumlar ve komitelerin çalışmalarına halel getirmez.

    madde 4 oluşum

    1. uzlaşma komisyonu, kıbrıs’taki uzlaşmaya gönül vermiş ve gerekli dürüstlük, güvenilirlik ve uzmanlığa sahip eşit sayıda kıbrıslı rum ve kıbrıslı türk ve en az bir kıbrıslı olmayan bay ve bayandan [beş/yedi/dokuz] oluşur.

    2. genel sekreter, iki tarafa ve halka danışarak, komisyon üyelerini ve aynı şekilde yerlerine başkasını atamak üzere davet edilir.

    3. komisyon’a bir grup kalifiye eleman yardım eder.

    madde 5 süre

    1. kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesini müteakip 60 gün içerisinde uzlaşma komisyonu üyelerinin atanması için gerekli danışmalar başlar. komisyon üyeleri sonraki 60 gün içerisinde atanır ve atanmanın ardından iki hafta içerisinde resmen görevlerine başlar.

    2. genel sekreter iki taraf ve komisyon üyeleri ile danışma içerisinde, 6 aylık bir uzatma konusunda karar almazsa, komisyon vardığı sonuçları ve tavsiyelerini içeren nihai raporunu en geç 30 ekim 2005 tarihine kadar sunar.

    madde 6 masraflar

    uzlaşma komisyonu’nun kuruluş ve çalışma masrafları <ortak devlet> tarafından karşılanır; <ortak devlet> garantör devletlerden ve diğer uluslararası çevrelerden katkı talep edebilir.

    madde 7 tavsiyeler ve raporlar

    1. uzlaşma komisyonu, raporlarını ve tavsiyelerini birleşmiş milletler genel sekreteri’ne, <ortak devlet> ve <parça devlet>lere sunar.

    2. uzlaşma komisyonu tarafından hazırlanacak rapor ve tavsiyeler <parça devlet>ler tarafından yaygın şekilde dağıtılır. nihai rapor ingilizce, rumca ve türkçe olarak yayınlanır. nihai raporun bulguları ilgili okul kitaplarının içeriklerine yansıtılır.

    madde 8 takip prosedürleri

    1. komisyon’un nihai raporunun sunulmasını müteakip, atanan [göreve getirme metotlarını ekleyiniz] bir takip komitesi komisyon’un tavsiyelerinin uygulanmasını izler.

    2. <ortak devlet>in ve <parça devlet>lerin yöneticilerinin tavsiyelerin uygulanması konusunda komiteye her 120 günde bir rapor sunması gerekir. sözkonusu raporlar belirli tavsiyelerin uygulanmamasının sebeplerini açıklar.

    [inter alia, üyelerin atanmasına ilişkin halka danışılması ile ilgili prosedürler; dokunulmazlıklar; şahadet verme; komisyon üyelerinin ödenmesi, vs.’yi içeren ek maddeleri gerekli görüldüğü şekilde ekleyiniz;]

    taslak ilave ix: yeni düzenin hayata geçmesi

    madde 1 ayrı ayrı ve eş zamanlı gerçekleşecek referandumların yönetimi

    1. her iki taraf, 30 mart tarihinde, aşağıdaki sorunun yöneltileceği bir referandum düzenler:

    “i. kıbrıs anayasasını içeren kuruluş anlaşması ve tüm ilavelerini onaylıyor musunuz;
    ii. [kıbrıs rum / kıbrıs türk] parça devletin anayasasını ve <parça devlet> için yürürlükte olacak mevzuata ilişkin hükümleri onaylıyor musunuz.
    iii. kıbrıs’taki yeni düzenle ilgili konulara ilişkin kıbrıs, yunanistan, türkiye ve birleşik krallık arasında yapılacak olan taslak antlaşmayı onaylıyor ve eş başkanlarca bu antlaşmanın imzalanmasını talep ediyor musunuz;
    iv. kıbrıs’ın avrupa birliği’ne katılımı ile ilgili taslak antlaşmada belirlenen katılım şartları uyarınca kıbrıs’ın avrupa birliği’ne katılımını onaylıyor ve eş başkanlarca bu antlaşmanın imzalanmasını ve onaylanmasını talep ediyor musunuz?
    evet [ ]
    hayır [ ]”

    2. onaylanacak olan ya da referandum sorusunda bahsekonu belgeler ücretsiz olarak ve istek üzerine rumca, türkçe veya ingilizce dillerinde tüm oy verenlere sağlanır ve bu üç dilde ortak bir web sitesinde sunulur.

    madde 2 kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesi

    kuruluş anlaşması, ayrı ayrı ve eş zamanlı referandumlarda onaylandığının genel sekreter tarafından teyit edildiği günü müteakip saat 00:00’de hemen yürürlüğe girer ve böylece yeni bir düzen hayata geçer.

    madde 3 bayrak çekme törenleri

    kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesiyle birlikte, tüm ada’da, anayasa’da belirtilen bayraklar haricindeki tüm bayrakların indirileceği törenler yapılır, kıbrıs anayasası ve ilgili mevzuat uyarınca, kıbrıs ve <parça devlet>lerin bayrakları göndere çekilir ve kıbrıs ve <parça devlet>lerin milli marşları çalınır.

    madde 4 birleşmiş milletler

    kuruluş anlaşması’nın yürürlüğe girmesiyle birlikte, eş başkanlar birleşmiş milletler'e, kıbrıs’ın üyelik hak ve yükümlülüklerinin, bundan böyle, yeni düzen uyarınca yürütüleceğini bildirir. üstünde mutabakata varılan kıbrıs bayrağı birleşmiş milletler merkezinde çekilir.

    taslak ilave x: uygulama takvimi

    [kuruluş anlaşması’nda ve kapsamlı çözümün diğer bölümlerinde belirtilen yükümlülükler için uygulama takvimi ekleyiniz]

    ek b

    sonuçlandirma sürecine eşlik ve yardim edecek tedbirler

    kapsamlı çözümün imzalanması ve kuruluş anlaşması’nı onaylanması için ayrı ayrı eş zamanlı gerçekleşecek halk oylaması arasındaki zaman boyunca aşağıdaki hükümler uygulanır.

    madde 1 kuruluş anlaşması’nın sonuçlandırılması
33 entry daha
hesabın var mı? giriş yap