loizidou davası

• zaman gazetesine gore turkiye'nin karli ciktigi dava.
  
  türkiye, avrupa insan hakları mahkemesi (aihm) kararı doğrultusunda kıbrıslı rum bayan titiana loizidou’ya 1 milyon 120 bin euroluk maddi tazminatı kendi şartlarından taviz vermeyerek ödedi.
  
  ödemenin ardından iki ayrı karar alan avrupa konseyi delegeler komitesi, tazminatın gündemden düşürülmesine, mülkiyete ait esasa ilişkin kararın ise türkiye'nin talebine paralel olarak “2005 sonunda görüşülmek üzere ertelenmesine” hükmetti. rum-yunan lobisinin çabalarına rağmen komitenin ilk kararını 34 kabule karşı 2 red; ikinci kararını 31 kabule karşı 3 red olarak alması ankara'da ‘zafer' olarak nitelendirildi. delegeler komitesi, aldığı kararda büyükelçi numan hazar tarafından okunan ve türkiye'nin ödeme şartlarını içeren 1 sayfalık ‘ulusal beyan’a da atıfta bulunuldu.
  
  loizidou'ya ödenecek 1 milyon 120 bin euroluk çeki büyükelçi numan hazar'dan teslim alan avrupa konseyi genel sekreteri walter schwimmer, uzun süredir sorun olan davanın başarılı bir biçimde sonuçlanmasından memnuniyet duyduğunu, böylelikle aihm'nin etkinliğinin iyice tescil edildiğini vurguladı. konseyde ağır bir yenilgiye uğrayan rum kesimi ise türkiye'nin tazminatı ödemekle “kıbrıs'ta işgalci olduğunu resmen teyit ettiğini” savunmakla yetindi. avrupa insan hakları mahkemesi'nin 1996 ve 1998 yıllarında verdiği iki ayrı kararla tazminata mahkum olan türkiye, ödemeyi 5 yıl direndikten sonra kendi şartlarını kabul ettirerek yaptı. “avrupa insan hakları mahkemesinin kararına saygı ve uzlaşma kültürünün bir sonucu olarak” yapıldığı belirtilen ödeme, bundan sonraki davalara emsal teşkil etmemesi ve kktc'deki iç hukuk yolunun açık tutulması şartlarına bağlandı. dışişleri bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “söz konusu kararlar türkiye’nin yaklaşımına uygundur ve beklentilerini karşılamaktadır. loizidou kararının yerine getirilmesi, söz konusu karar tarafımızdan haksız ve yanlış olarak değerlendirilse de, aihm’nin saygınlığının korunmasında üstlendiğimiz ortak yükümlülüğün yerine getirilmesi anlamını taşımaktadır. ayrıca, avrupa konseyi ve ab ile ilişkilerimizde ilerlemeyi engelleyen bir unsur ortadan kalkmış olacaktır” denildi. türkiye'nin ödeme yapmasının ardından hollandalı delegeler tarafından komiteye iki karar tasarısı sunuldu.
  
  tazminatın ödenmesine ilişkin kararın gündemden düşürüldüğüne ilişkin tasarı rum ve yunan lobisinin yoğun çabasına rağmen 34 kabul, 2 ret ve 2 çekimser oy ile kabul gördü. rum bayan loizidou’nun mülkiyet haklarının ihlaline ilişkin esastan verilen ikinci davanın 2005 yılı sonuna ertelenmesini içeren ikinci karar tasarısı ise 31 kabul, 3 ret ve 7 çekimser oy ile kabul edildi. bu kararın alınmasında rusya, rum–yunan ikilisini desteklerken, ab ülkelerinin tamamı türkiye’den yana tavır koydu. böylece türkiye, yıllar sonra rum ve yunan lobisini avrupa kurumları önünde izole etmeyi başardı. karar, ankara’da ‘zafer’ olarak yorumlandı.
  
  diplomatik kaynaklar, gelinen son noktada türkiye’nin önem verdiği iki hususun avrupa konseyi tarafından da dikkate alındığını belirtti. konseyin delegeler komitesi tarafından alınan kararlardan ilkinde türkiye’nin beyanının okunduğu ve not edildiğine atıf yapıldı. rum yönetimi tarafının bu maddenin karar tasarısından çıkarılması talebi reddedildi. diplomatik kaynaklar yüzde 100 olmasa da konseyin bundan sonra türkiye’nin şartlarını dikkate almasının çok büyük bir ihtimal olduğunu vurguladı. aihm’nin loizidou’nun mülküne geri dönmesinin garantiye alınmasını talep eden esasa ilişkin kararının uygulanmasının 2005 yılı sonunda ele alınmasını isteyen ankara, bu konuda da tam destek gördü. konsey, 2004 yılı içerisinde adadaki taraflar arasında yürütülecek mülkiyet müzakerelerini engellememek amacıyla türkiye’nin talebini kabul etti. bu tarihte adada ya bir çözüme ulaşılacağı ya da çözümün tamamen imkânsız hale geleceği belirtiliyor.
  
  kaynaklar, türkiye’nin tazminatı ödemekle, aihm’nin saygınlığına halel getirilmesinin önlendiğini; ayrıca bu sayede türkiye’nin ab üyeliği sürecinin baltalanmasının engellendiğini vurguladı. şartlarını kabul ettiren türkiye ayrıca avrupa konseyi’nden gelebilecek muhtemel ağır yaptırımlardan da kurtulmuş oldu.
  
  1 milyon 120 bin euro’luk çekin de haftalar öncesi strasbourg’a iletildiği öğrenildi. aihm, titiana loizidou’nun, barış harekatı’nın ardından kuzey kıbrıs’taki topraklarına dönmesinin engellendiği iddia ederek açtığı davada, türkiye’nin tazminat ödemesine karar vermişti.