9 entry daha
  • - edatlardan farkı, zaten var olan anlam ilgilerine dayanarak bağ kurmasıdır. edatlar ise yeni anlam ilgileri kurar.

    - bağlaçların yerine noktalama işaretleri kullanılabilir.

    + masaya yaklaştı ve kitabı aldı.

    + masaya yaklaştı, kitabı aldı.

    - edatlar cümlenin bir ögesi olurken, bağlaçlar bir öge özelliği göstermez. (öge içinde yer alabilirler).

    + sabaha karşı eve gelmişlerdi. (edat-zarf tümleci)
    + kitapları ve defterleri çantasına koydu. (nesne) (“ve” bağlacı nesneleri birbirine bağlamıştır.)

    - “ile, yalnız, ancak” gibi kelimeler hem edat hem bağlaç görevinde kullanılabilir. cümle içindeki anlamı bu nedenle önemlidir. ayrıca şu pratik yolla bu kelimelerin edat mı, bağlaç mı olduğunu anlayabiliriz:

    - “ile” yerine “ve” getirilebiliyorsa; “ile” bağlaçtır.

    + defter ile kalemi çantaya koydum.
    + arkadaşları ile konuşmuyordu.

    (birincisinde “ve” gelebildiği için bağlaç; ikincisinde “ve” kullanılamadığı için edattır.)

    - “yalnız, ancak” kelimeleri yerine “ama” bağlacı getirilebiliyorsa, bu kelimeler bağlaçtır. “sadece” kelimesi getirilebilirse bu kelimeler edat olur.

    + almak isterim ancak param kalmadı. / bu işi ancak sen yapabilirsin.

    - bazı cümlelerde “ile” den sonra virgül getirilirse, bağlaç olan “ile” edata dönüşür.

    + fatih ile ali’ye haber gönderdim. (bağlaç)
    + fatih ile, ali’ye haber gönderdim. (edat)

    - edatlar cümleden atılamaz. cümle anlamsızlaşır. bağlaçlar cümleden çıkartılınca cümlenin anlamı daralsa da cümle anlamsızlaşmaz.

    + senin gibisini görmedim. / senin görmedim. (cümle anlamsızlaştı. bu nedenle “gibi” edattır.)

    + koştum ama yetişemedim. / koştum yetişemedim.

    (cümle anlamını pek kaybetmedi. bu nedenle “ama” bağlaçtır.)
11 entry daha
hesabın var mı? giriş yap