bağlaç
-
- edatlardan farkı, zaten var olan anlam ilgilerine dayanarak bağ kurmasıdır. edatlar ise yeni anlam ilgileri kurar.
- bağlaçların yerine noktalama işaretleri kullanılabilir.
+ masaya yaklaştı ve kitabı aldı.
+ masaya yaklaştı, kitabı aldı.
- edatlar cümlenin bir ögesi olurken, bağlaçlar bir öge özelliği göstermez. (öge içinde yer alabilirler).
+ sabaha karşı eve gelmişlerdi. (edat-zarf tümleci)
+ kitapları ve defterleri çantasına koydu. (nesne) (“ve” bağlacı nesneleri birbirine bağlamıştır.)
- “ile, yalnız, ancak” gibi kelimeler hem edat hem bağlaç görevinde kullanılabilir. cümle içindeki anlamı bu nedenle önemlidir. ayrıca şu pratik yolla bu kelimelerin edat mı, bağlaç mı olduğunu anlayabiliriz:
- “ile” yerine “ve” getirilebiliyorsa; “ile” bağlaçtır.
+ defter ile kalemi çantaya koydum.
+ arkadaşları ile konuşmuyordu.
(birincisinde “ve” gelebildiği için bağlaç; ikincisinde “ve” kullanılamadığı için edattır.)
- “yalnız, ancak” kelimeleri yerine “ama” bağlacı getirilebiliyorsa, bu kelimeler bağlaçtır. “sadece” kelimesi getirilebilirse bu kelimeler edat olur.
+ almak isterim ancak param kalmadı. / bu işi ancak sen yapabilirsin.
- bazı cümlelerde “ile” den sonra virgül getirilirse, bağlaç olan “ile” edata dönüşür.
+ fatih ile ali’ye haber gönderdim. (bağlaç)
+ fatih ile, ali’ye haber gönderdim. (edat)
- edatlar cümleden atılamaz. cümle anlamsızlaşır. bağlaçlar cümleden çıkartılınca cümlenin anlamı daralsa da cümle anlamsızlaşmaz.
+ senin gibisini görmedim. / senin görmedim. (cümle anlamsızlaştı. bu nedenle “gibi” edattır.)
+ koştum ama yetişemedim. / koştum yetişemedim.
(cümle anlamını pek kaybetmedi. bu nedenle “ama” bağlaçtır.)
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap