reisülküttap

• 17. yüzyıldan itibaren fiili anlamda dış işleri bakanıdır. her ne kadar protokolde nişancının gerisinde de olsalar, osmanlı merkez bürokrasisinin 17. yüzyıldan itibaren padişah ve divan-ı hümayun merkezli olmaktan çıkıp, sadrazam merkezli olmasıyla (bâb-ı asafi ve bâb-ı âli'nin ortaya çıkması), reisülküttaplar, bürokraside ve özellikle dış ilişkilerde öne çıkmışlardır. nitekim, 19. yüzyılda teşekkül eden hariciye nezareti reisülküttaplık makamının bünyesinden çıkmıştır.