ibraniler

• ibranilerin kökeni ile ilgili tartışmalar halen devam etmektedir. ibranîler genellikle hurriler tarafından günümüze ulaşmış olan habiru adıyla tanımlanmaktadırlar. bu isim ile genellikle fırat ve dicle nehirleri arasındaki mezopotamya bölgesinde bulunan habur ovasından gelen halk kastedilmektedir. yahudîliğin anlatımlarına göre ilk ibranîler ibrahim'in doğduğu şehir olan tarihî ur şehrinden gelmişlerdir. ur şehrinde ibrahim döneminde de arabistan yarım adasından buraya göçmüş olan sami halklar çoğunluktaydı. araplar gibi, ibranîler ve kenanlılar da sami halklardandır. her iki tanımlamanın, yani arap ve ibrani adlarının her iki dilde göç etmek ya da geçmek anlamına gelen 'abara kelimesinden geldiği sanılır.
  exodus, sözü verilen kutsal topraklar için başlarında hz. musa olmak üzere sina çölü üzerindeki yolculuklarını anlatır. mö.1150 yılında ürdün de görüldüler. bal ve süt akan ülkeye girebilmek için kenanilere saldırdılar. kenaniler daha fazla gelişmiş bir sami topluluğuydu. filistinin güneyinde sami olmayan bir topluluk daha vardı ve bunlar giritten göç etmişlerdi. siyasi bakımdan üstün olan filistinliler onları nüfuzları altında topladı. bu mücadeleler sonucunda hz davud, yahudileri krallığında topladı. (mö.1000-955) büyük kralları örnek alan hz. süleyman kendine saray ve yahudilere mabet yaptırdı. ağır vergiler altında halkı ezdi. ölünce ülke kuzey-güney olarak ikiye ayrıldı.