şehname

• firdevsi'nin ömrünü adadığı bir başyapıttır. kendisi dihkan ailesinin bir ferdi olup daha önce başlanıp yarım bırakılmış bu işi tamamlamak üzere çalışmasına 977 yılında başlamış ve sultan gazneli mahmud'un kendisine tahsis ettiği, dönemin silahlarını, savaş tasvirlerini ve eşyalarını barındıran muhteşem atmosferde 33 yılda bu eseri tamamlamıştır. ve fakat hikaye acıklı bir sonla devam etmekte ve bambaşka bir entry konusu olmaktadır.
  
  bu kitap dönem dönem türkçe'ye çevrilmiş ve günümüzde bulunabilecek tek türkçe versiyonu, milli eğitim bakanlığı yayınları, şark islam klasikleri prof. necati lügal çevirisidir. 4 ciltten oluşmakta ve bazı yazım yanlışları dışında oldukça anlaşılabilir bir çeviridir. tek üzücü yanı orjinalinde 60000 dize olmasına rağmen 4 ciltte toplam 20000 beyit bulunmaktadır. ve hikaye pat diye orta yerde sona ermektedir.
  
  firdevsi'nin bu eserinde en çok hoşuma giden taraflardan birisi de sürekli bu dünyanın geçiciliğine yaptığı vurgudur.
  
  kitap destan tarzının her türlü özelliğini taşımakta, okuyucuyu fazla yormayan ama eğlenceli bir kitap. 1 kişinin 300.000 kişilik bir orduyu hallaç pamuğu gibi fırlatması, mızrak büyüklüğünde oku iki kat üstüste giyilmiş zırhın bir tarafından sokup diğer tarafından çıkarmak, şeytanın dahhak'ın sırtından iki yılan başı çıkarması ve bu yılanların insan beyni ile beslenmeleri unutulmayacaklar arasında.
  
  firdevsi benzetme ve betimlemelerinde çok sayıda tekrara gitmiş, bu da bir yerde sıkıcı olmaya başlamıştır. savaş başlarken "abanoz rengini alan gökyüzü" "ayın ve güneşin her önüne geleni kıskanması", "sarhoş fil gibi savaşan pehlivanlar" en çok tekrarı geçen benzetmeler olsa gerek.
  
  dönemin coğrafyasında yaşayan hayvanlardan da çokca bahsedilmekte. bunların başında şüphesiz filler geliyor, onları timsahlar, kaplanlar ve böbür denilen bir hayvan takip ediyor. şehname'de adı en çok anılan kahraman ise hiç şüphesiz zaloğlu rüstem'dir.
  
  bunun dışında ağalar da bir işe başlamadan evvel yedi gün kafayı bulup, sekizinci gün yola çıkıyorlar. ayık kafayla yapılacak işler olmasa gerek.