afyon savaşları

• hindistan'dan çin'e kaçak afyon sokulması sebebiyle ingiltere ile çin arasında ortaya çıkan savaşlardır. 1839'da ingiltere'nin çin'e savaş açmasıyla başlayan ve 1839-1842 yılları arasında üç yıl süren 1. afyon savaşı, ingiliz tüccarların 19. yüzyıl başlarında çin'e yasadışı yollardan afyon sokmaya başlaması ve çin hükümetinin 1839'da afyon ticaretini durdurma girişiminde bulunması üzerine çıkmıştır. ingilizlerin zaferi ile sonuçlanan savaşın ardından yapılan nankin antlaşması ile çin hükümeti batılı devletlere büyük ödünler vermek durumunda kalmıştır.
  ok savaşı adıyla da bilinen 1856-1860 tarihleri arasındaki 2. afyon savaşı'nda ise, batılıların çin'i sömürme girişimlerine tepki duyan çin halkının ayaklanması sonrası, çin'deki ticaret haklarını artırmaya çalışan ingilizler ile bir fransız misyonerinin öldürülmesini bahane eden fransızlar, çin'i tien tsin anlaşması'nı imzalamaya zorlamışlardır. bu anlaşma ile çin'e afyon ithali yasallaşırken, yabancı elçilerin, pekin'e yerleşebilmesi, birçok yeni limanın batılıların kullanımına açılması, yabancıların çin'in iç bölgelerine seyahat edebilmesi, hristiyan misyonerlere hareket özgürlüğü sağlanması gibi imtiyazlar elde edilmiştir.