interferometre

• girişim, interferans gibi türkçe karşılıkları olan, günlük hayatımızda pek de iyi şekilde anılmayacak şekilde karşılaştığımız bir fenomenin ('interference') faydalı amaçlarla utilize edilmesi sonucu ortaya çıkan ölçüm tekniği.
  detaylarıyla öğrenmek isteyenleri ders kitabı kurcalamaya yönlendirip, kabaca tarif etmeye çalışırsak, girişimden faydalanarak açı ve mesafe ölçen cihaz, donanımdır diyebiliriz.
  kaynaktan (bu fenomeni benim gibi infrared spektrofotometresi yoluyla tanıyanlar için bir 'hct' olurken, yıldızları izlemekle uğraşan arkadaşlar için çokça bir yıldız filan olur bu kaynak) çıkan elektromanyetik dalgaların (aslında elektromanyetik olanlarla sınırlı olmak zorunda değildir ama su dalgaları için enterferometre yapanı duymadım hiç) ikiye ayrılması ve sonra interferans oluşturacak şekilde birleştirilmesinden ibarettir. dalga tepeleri üstüste gelirse, daha kuvvetli, ya da tam tersi olursa daha zayıf bir nihai sinyale dönüşecektir.
  eh elektromanyetik radyasyonumu (ışık yani) ayırdım, birleştirdim ama bu ne işime yaradı diye sormak gerekiyor tabii, soralım. bu girişim sayesinde minicik farkların dahi belirginleştirilmesi, ya da tam tersinden, ölçülebilmesi mümkün olabiliyor. astronomide, yıldızların gözlemlenmesinde bolca kullanılmaktadır bu yüzden, bir de gezegen avında kullanıldığını nsuda okumuştuk, işe yarayıp yaramadığını takip etmedik.
  analitik laboratuvarlarda ise ölçmekten ziyade titreşimden azade olmak için faydalanılır esas olarak, michelson morley deneyinin michelson'u olduğunu tahmin ettiğim ama emin olamadığım bir 'michelson enterferometresi' vardır mesela ünlü, bir ışın ayırıcı (beamsplitter) iki ayna ile çalışan (bu spektrofotometrelerde neredeyse standart hale gelmiştir sonradan).