ilk günah

• sevgili jean jacques,
  
  değerli abicim, bu mektubu sana tatlı bir sitemle yazıyorum. sen neden ilk günahı değerlendirirken böyle celallendin be üstadım? şu meseleye kavramsal düzlemde bir baksaydın ya. ne de olsa sen de "doğal durum" derken benzer bir hipotetik durumdan bahsediyordun. yoksa diğer konularda söylediklerin gibi bu da mı çarpıtıldı?
  
  şimdi abicim, o kavramsal düzlemde insan doğayla dolayımsız birlik içindeyken, arzularıyla da birdi. ama sen de biliyorsun ki orada duramadı. mesela arzuları arasında bir seçim yapabileceğini fark etti. bu farkındalık kendinde sonsuz ancak boş bir potansiyel olsa bile, onu doğaya geriye dönülmez bir biçimde yabancılaştırmıştı. insan yaşamını sürdürmek için seçim yapmalıydı. ama seçim yapınca önce bütün o arzuları içinde barındıran kendi evrenselliğini yadsımalı, ardından o sonsuz olanaklılıklardan biri hariç hepsini daha doğmadan öldürüp sonra da o seçtiği ama ona hâlâ dışsal olanı kendindeliğinden sökerek özümlemeliydi. bu insan bu günahı işledi, ama işlemese insan olamayacaktı. aksinin mümkün olduğunu söyleyen hippilere nostaljiklere güldüğünü ikimiz de biliyoruz. bu günahı işlemeden, en boktan, en ucuz haliyle bile özgürlüğün ne olduğunu anlayamazdık. bir de abijim, bu orijinal günah olmadan bu din bu kadar tutar mıydı be?^* hâlâ niye bu kadar tutuyor, onu bana sorma. sen de az değilsin, güya dogmatik hıristiyanlara karşı duracağım diye emile'de "herkes yetiştirildiği dinde kalsın bence" falan demiştin. halt etmişsin. bak işte, sadece hıristiyanlar değil, ilk günahtan beslenen diğerleri de aynı yerde kaldılar, iyi mi oldu? hâlâ ahlakın nedeni ilk günahın yükünü sırtlamak zorunda olmak, dolayısıyla temeli de ödev bilinci olarak görülüyor.
  
  bu arada emile demişken abi, müjdemi isterim, haberler iyi. senin şu "her şeyin başı eğitim" motton bir tuttu ki sorma. herkesin ağzına yapıştı. gerçi sakallının teki çıkıp "lan iyi de eğitimcileri kim eğitecek" diye sorunca biraz söndü senin hava ama, merak etme, fazla yayılmadı bu soru.
  
  sadık köleniz,
  conatus