dursun fakih

• ıslam ansiklopedisindeki ilgili maddeye gore https://eksisozluk.com/?q=gazavatname si, kemal tahir in devlet ana sindaki gibi buram buram alevi-bektasi bir atmosfer vermektedir osmanogullarinin ilk devri icin.
  
  tarihci degilim, dahasi siradan hanefi bir sunni olarak alevi literaturune de hakim degilim. ancak okuduklarimdan cikarimim, osmanlinin kurulus donemi itibariyle , cogunluk anadolu gibi, alevi/bektasi kimlikte oldugu ve bunun fetret devri sonrasi, ozellikle dogudan kopus surecinde siyasi sebeplerle, koklu bir degisime ugradigi yonunde.
  
  bununla ilgili calismalar bulabilirsem editleyecegim.
  
  --- spoiler ---
  
  yûnus emre, âşık paşa ve gülşehrî ile çağdaş olan dursun fakih ayrıca osmanlı devrinin ilk şairlerindendir. ona nisbet edilen tek eser olarak tanınan gazavatnâme, edebî özelliğinden ziyade dinî mahiyeti ve eski anadolu türkçesi’ne ait ilk örneklerden biri olması bakımından önemlidir.
  
  sadettin buluç’un bir tebliğle tanıtarak özetini verdiği gazavatnâme’de , hz. peygamber’in başta hz. ali olmak üzere hâlid b. velîd ve diğer sahâbîlerle birlikte, puta tapan benî pinhân kabilesinin reisi mukaffa‘a karşı giriştiği savaşlar anlatılmaktadır. eserde kısa bir münâcât ve na‘ttan sonra asıl konuya girilir. ayrıca diğer bazı müelliflerce manzum ve mensur olarak işlenen ve halk arasında “mukaffa‘ cengi” adıyla da tanınan bir konuyu işleyen eserde olaylar, benî pinhân kabilesinden bir gencin babasının müslüman olduğu için kabile reisi mukaffa‘ tarafından öldürülmesiyle başlar. bu genç durumu hz. peygamber’e bildirince resûl-i ekrem, hz. ali’ye yazdırdığı islâm’a davet mektubuyla birlikte, o diyarları bildiğini ve mukaffa‘ı tanıdığını söyleyen hâlid b. velîd’i benî pinhân kabilesine gönderir. hâlid mektubu mukaffa‘a verir, o da okuma bilmediğinden kızı hıttâm’ı çağırıp mektubu okutur. fakat mukaffa‘ın, inancından dönmeyeceğini ve bu uğurda mücadele edeceğini bildiren mektubuyla medine’ye dönen hâlid bu arada hıttâm’a âşık olur. bunun üzerine hz. peygamber, aralarında hz. ebû bekir, ömer, osman ve ali’nin de bulunduğu ashaptan 4000 kişiyle birlikte benî pinhân’a karşı sefere çıkar. uzun mücadeleler sonunda hıttâm müslüman olup hâlid’le evlenir. özellikle hz. ali etrafında cereyan eden çeşitli olağan üstü hadiseler karşısında daha fazla direnemeyen mukaffa‘ da islâmiyet’i kabul eder ve kısa bir müddet sonra ölür.
  
  muteber islâmî kaynaklarda rastlanmayan olayların konu edildiği eser, diğer bazı gazavatnâmelerde olduğu gibi muhtemelen anadolu’da müslüman türk birliğinin sağlanması için gayret sarfedilen bir dönemde dinî heyecanı ve cihad şuurunu pekiştirmek için yazılmıştır.
  --- spoiler ---