deprem ışıkları

• henüz açıklanamamış çarpıcı bir doğa olayıdır. atmosferin farklı yüksekliklerinde gözlemlenen, çeşitli renkler, farklı şekiller^* ve zaman zaman doğrusal hareketler sergileyen ışıklardır. tektonik gerilimin yüksek olduğu bölgelerde daha sık görülmektedir veya en azından bu yönde bir yakıştırma vardır. adının uyandırdığı izlenime rağmen depremlerle herhangi bir ilişkisi kanıtlanmış değildir.
  
  tektonik gerilime bağlı olarak iyonosfer tabakasında meydana gelen bir doğa olayı olduğu yönünde bir teorisi bulunmakla birlikte çok daha alçak irtifalarda da gözlemlenebilmektedir. bu ikisinin farklı türden olaylar olması, daha alçaklarda gözlemlenenlerin ball lightning denen ve bilinmezliğini eşit derecede koruyan vakayla alakalı olması mümkündür.
  
  deprem ışıkları adı altında genellenen fenomenler, tanımlanamayan uçan cisim^* gözlemlerinin önemli bir kısmının gerçek nedeni olabilir.
  
  http://en.wikipedia.org/wiki/earthquake_light
  http://forgetomori.com/…or-electrical-transformers/
  http://www.physics.umd.edu/…228q/notes/tribolum.htm
  http://www.physicsforums.com/…owthread.php?t=181035
  
  örnek oluşturabilecek bazı video kayıtları aşağıda izlenebilir:
  
  videonun sonuna doğru muhtemel bir plazma küresi örneği (ateşin kıvılcımlarına takılmayın, en sonu bekleyin):
  http://www.youtube.com/watch?v=6ion-3uwyry
  
  gereksiz bir video, ama 2:45'ten itibaren kısa bir süreliğine gösterdiği olay yine bu tür bir şey:
  http://www.youtube.com/watch?v=cs8ba0un0tm
  
  mikrodalga fırına bir ampul konarak gerçekleştirilmiş, konuyla uzaktan yakından alakalı olabilecek bir plazma deneyi. burada görülen, ampulün patlaması sonucunda çıkan gazın mikrodalga sayesinde bir süreliğine plazma topuna dönüşüp asılı kalması gib bir şey (ama denemenizi pek tavsiye etmem):
  http://www.youtube.com/watch?v=dqeqgtviksm
  
  sichuan (sincan) depremi öncesinde gözlemlenmiş, muhtemelen başka tür bir fenomen:
  http://www.youtube.com/watch?v=kkmtsdzu1z4
  
  konuya ilgi duyanlar "ball lightning", "earthquake lights", "high altitude optical flashes", "high altitude lightning" gibi terimlerle arama yapabilirler ancak bu fenomen(ler)e henüz bilimsel bir açıklama getirilemediğini unutmamakta fayda var.
  
  kişisel not: 17 ağustos 99 depreminden önceki günler içinde marmara bölgesinin çeşitli yerlerinde gözlemlenebilen ve çok düzgün hareket eden parlak ışıkları hatırlayanlar olabilir. bunlardan üç tanesini istanbul'da günbatımı sırasında dakikalarca izleyebilmiştim. aşırı parlaklardı, çok yüksektelerdi ve düzgün bir şekilde hareket ediyorlardı. yatay bir çizgi üzerinde bir süre ilerledikten sonra yavaşça sönüp kaybolmuşlardı.
  
  konuyla alakalı başka bir fenomen için:
  (bkz: upper atmospheric lightning)