suçluyorum

• can yayınlarından çıkan bu kitap, fransa’da meşhur dreyfus olayı üzerine emile zola’nın dönemin cumhurbaşkanına yazdığı mektuptan ve tahsin yücel’in kaleminden olayın sonrasının anlatıldığı bir metinden oluşuyor.
  
  olay şöyle gelişiyor: yahudi kökenli bir subay olan alfred dreyfus haksız yere casuslukla suçlanıyor. kanıt olmamasına rağmen, tamamen hukuksuzca yapılan bir yargılama sonucu dreyfus sürgüne gönderiliyor. aslında ufak bir araştırmayla asıl casus ortaya çıkabiliyor fakat ordu itibarının sarsılacağı kaygısıyla olayı açığa çıkarmıyor. dreyfus yahudi kökenli olduğu için “biçilmiş kaftan” olarak görülüyor.
  
  olay sonrası bütün fransa ayağa kalkıyor. zola cumhurbaşkanına bu haksızlığa son vermesi beklentisiyle mektup yazıyor. mektuptan sonra ülkenin önde gelen yazar, şair, ressam, bilimadamı ve bazı politikacıları davanın yeniden görülmesi için bir “aydınlar bildirisi” imzalıyor. fransa, dreyfusçular ve dreyfus karşıtları olarak neredeyse ikiye ayrılıyor. ve tabii ki zola da vatan hainliğiyle suçlanıyor. ve evet, tabii ki zola yargılanıyor.
  
  “intellectuel” (entelektüel, aydın) sözcüğü ilk kez o zaman aşağılayıcı bir sözcük olarak dreyfusçular için kullanılmış, onlar da olumlu bir terim olarak benimsemişler. zola’nın ilk aydın olduğu söylenirmiş.
  
  ayrıca yahudilerin “ulus bilinci”nden ilk kez bu olay sürecinde söz edilmeye başlandığını söyleyen yazarlar da varmış.
  
  kitaptaki birçok şey o kadar tanıdık ki. mutlaka okunmasını tavsiye ediyorum.