okuduğunu anlama

• hastanedeyiz. ameliyatı geciken hastamızın durumunu konuşmak üzere doktorunu buluyoruz. durumu konuşurken doktor, ne kadar yoğun olduğunu ve yaptığı işin önemini anlatmaya çalışıyor, bana ne iş yapıyorsunuz diye soruyor, üniversitede çalışıyorum, edebiyat hocasıyım, diyorum. hah işte, diyor, siz bir gün derse girmeseniz büyük bir şey olmaz, birkaç dersi kaçırabilirsiniz, ama ben bir gün gelmesem bir hastamı kaybedebilirim, bizimki ölüm kalım meselesi diyor. mesleki böbürlenme filan tartışacak halde değilim, üstelik sözleri çok da mantıksız gelmiyor, tıbba karşı boynumuz kıldan ince... sonra unutuyorum bu konuşmayı.
  
  bir süre sonra youtubeda hrant dink in malum cümlesinin tartışıldığı bir programın videosuna denk geliyorum. kemal kerinçsiz stüdyo konuğu, hrant dink telefonda. konu herkesçe biliniyor, uzatmayalım, kimse dink'in cümlesini anlar görünmüyor. adamcağız açıklıyor, bu, diyor, ermeni kimliği üzerine yazdığım dizi yazıların bir parçası, kimliği ötekine duyulan nefret üzerinden inşa etmenin yanlışlığını ifade eden bir söz. kerinçsiz haklı görünebilmenin bu topraklardaki en geçerli taktiğine başvuruyor, sesini yükseltip muhatabının sesini bastırarak " siz türk kanı zehirli mi değil mi onu söyleyin" diyor. dink bu çocukça tartışmaya girmek istemese de mecbur kalıyor, değil, elbette ki değil, diyor. acıyorum düşürüldüğü hale. üstelik hala anlamıyor kimse. videonun altına yazılmış birkaç yorumu okuyup dehşete düşüyorum, ne kadar az insan anlıyor... demek bu kadar insan bu kadar düşük bir algı seviyesiyle hayatını sürdürüyor, anlatılanı bununla anlıyor, tartışmalarını bununla yapıyor, öfkesini, muhalefetini buna dayanarak kuruyor. en sonunda içlerinden en salağı ve henüz reşit olmamışı ne dediğini anlamadığı adama kurşunu sıkıyor.
  
  okuduğunu anlama galiba sandığımız kadar önemsiz bir beceri değil. herhangi bir alanda başarılı olabilmek için bir ön şart değil sadece, önemsememenin pahalıya patlayabileceği bir şey... insanlar aptalca tartışmalar yapıyor, bu yeterince kötü, ama iş gelip adam öldürmeye bile dayanabiliyor. bu kadarını ben bile daha önce düşünmemiştim. aklıma doktorun sözleri tekrar geliyor. hayata döndürdükleri arasında da böyleleri var mı diye düşünüyorum. ahlaki konular sanıldığından çok daha karmaşık...