iş makinesi

• hani bazi insanlar var ya bi kitap okuyunca hayatlari degi$iyor falan. benim i$ makinalari ile olan bagliligim da oyle bi $ey. ne zaman ki 8 ya$imda soma'da madende cat^* 992c yukleyiciye bindim, o gun hayatim degi$ti. akranlarim futbolcu, pilot ya da ne bileyim doktor olma hayalleri kurarken, ben i$ makinasi operatoru olmak isterdim. arkada$larima dogum gununde futbol topu, uzaktan kumandali araba gelirken bana orjinal komatsu, cat i$ makinasi maketleri geliyordu. hayvan gibi agir demir oyuncaklarim oldu hep. ce$it ce$it kamyon, yukleyici, ekskavator, dozer, greyder, forklift vs.. balkona kum dokup onlarla oynuyordum yazin gune$in altinda mal gibi.
  
  ama operator olamadik tabi, gittik mal gibi iktisat okuduk, makina satariz bari dedik. $u hayatta kendimi kar$isinda aciz hissettigim nadir $eylerdendir bu makinalar. gordugugum yerde o kadar hayranlikla bakarim ki yanimdakiler durup "angut musun olum nesini izliyorsun" der, kolumdan ceker. hemen markasini modelini do$erim kafaya. oyle bi manyaklik midir, tutku mudur, saplanti midir nedir anlamadim ben de.
  
  (bkz: bu bir sevgi olayi ercan)
  
  turkiye'deki bildigim markalari ve distributorlerini de yazayim entry bi boka benzesin;
  
  borusan makina : caterpillar
  cukurova ith. ihr. : new holland
  cukurova ziraat : case, sumitomo, ammann
  enka : hitachi, kawasaki, mitsubishi
  hidromek (kendi makinalari)
  hmf makina : hyundai
  sanko : daewoo
  sif otomotiv : jcb
  temsa : komatsu
  volvo (kendi makinalari)
  
  [bu sektor hakkindaki hislerim ek'tedir]
  
  ama gelin gorun ki sektor 2008 yilindaki ekonomik geli$meler ve leasing kdv'lerindeki %1'den %18'e varan arti$lar nedeniyle bu sene siki tutmu$ durumda. 1998 ve 2001 krizlerinde oldugu gibi bu sene de sektorde kuculme var. %46. gecmi$ kriz yillarina ve izleyen yillara bakilirsa bu kuculmenin etkileri bence 2009'da da surecek. 2010'da ise belirgin bir arti$ bekliyorum sati$larda. zaten ortalik da i$ makinasi coplugune donmu$ durumda. cebine para giren gidiyor bi beko ya da forklift alip kiraliyor. son zamanlarin trendi de bu oldu. eskiden insanlar zeytinlik alirdi o parayla. neyse 10 sene once yaptiginiz gibi irak ve suriye'ye kakalarsiniz o makinalari, azaltirsiniz bu makina $i$mesini.
  
  ben bu sektorde cali$abilmek icin gotumu yirttim tabiri caiz ise. borusan, temsa, cukurova ziraat, enka, sif ile goru$melere gittim geldim, okulu bitirdik sirf bu firmalara ba$vurdum i$ icin.
  
  23 ya$imda ingilizce iktisattan mezun olmu$um, askerlik gorevi yok, adamlarin hepsinin sattiklari makinalarin modellerini, cali$ma agirliklarini, kova kapasitelerini, bicak geni$liklerini, yedek parcalarini neredeyse ezbere biliyorum, ucret sikimde degil, beni ilk birkac sene somurun yeter ki yeti$tirin diyorum, gecelere kadar cali$maksa cali$iriz, haftasonu i$e gelmekse geliriz diyorum, borusan'da, cukurova'da kendim gidip staj yapmi$im okul talep etmemi$ken, sanayiye, $ehir di$ina gezilere gitmi$im sati$cilarla zamaninda, dekapaj, hafriyat, maden alanlarindaki insanlari tanimi$im yillarca, onlarla sohbet etmi$im, gidip ankomak i$ makinalari fuarinda amelelik yapmi$im birileri ile tani$ma firsati yakalamak icin, mulakatlarda adamlarla makina, yedek-parca muhabbetleri etmi$im ama nafile. komik ama son 5 aydaki cabalarimin hepsi kar$iliksiz kaldi, hicbiri almadi.
  tutturmu$lar bir; "makina muhendisligi mezunlarina 2 hafta sati$ egitimi veririz ama iktisat mezununa 6 ayda anca teknik egitim veririz" geyigi ona sariliyorlar surekli. ulan sanki yeni mezun makina muhendisi okuldan cer ve istikamet tekerlerinin, yuruyu$ takiminin, flitrelerin, makinalarin kapasitelerine gore kullanim alanlarinin, paletli ve tekerlekli makinalarin cali$ma zeminlerinin, malzemeye gore yedek parca tasviyesinin... ne oldugunu bilerek mezun oluyor. adamlara adaptor desen gider nokia $arj aleti getirir. ne bu makina muhendisi takintisi zirvaligi onu da anlamadim. 4-5 sene sonra sati$in amina koyacagima kalben inanirken, bu i$i cok sevip ba$arili olacagima eminken bendeki bu i$igi gormeyen bu sati$ mudurlerini tebrik ediyorum. anca gidip gece yarisi birbirinizden adam araklayip, transfer edin bi portfoy sevdasina. i$ etigi, deger katma, insan yeti$tirmek anca internet sayfalarinizdaki "insan kaynaklari politikamiz" bolumlerinizdeki suslu cumlelerden ibaret kalsin. o portfoyun de iki yillik omru var ha. neymi$ kriz varmi$, eleman alimi yokmu$. sanki omur boyu krizde kalcak sektor, al yeti$tir i$te ama nerde sende o uzun vadeli planlama kapasitesi.
  
  kissadan hisse; yoneticileri ve yonetimi acisindan gunu kurtarmaya cali$an, sorunlu bi sektor. bu sektore sati$cilar nasil giriyor anlamadim. washington'dan tanidiklari falan mi araci oluyor yani nedir olaylari cozemedim. neyse koyver gitsin. bankaci olduk zaten, i$ makinasi yerine para satiyoruz sirketlere. bigun bu firmalar kredi icin dussun kucagima, 1 milyon tl'cik kredi icin bile en az 5 tane iktisat mezunu memur cocugu kefil istemezsem adam degilim, "madem sirkete kredi alacaktin neden i$letme, iktisat, bankacilik & finans okumadin" diye sacmalicam ben de. yazik lan!