yaşamak

• cok sarsici bir konusmanin ardindan yaziyorum bunlari ve bir arkadasima nasil hissettigimi anlattiktan sonra bana kurdugu bir cumleyle baslamak istiyorum: “whatever is bound to happen will happen even if i worry about.” (ne kadar kaygilansam da, bir seyin olacagi varsa olacaktir.) bunlari, okuyanlara hitaben yazdigim dusunulebilir; ama kendime yaziyorum. zihnime kazimak icin.
  *****
  
  oyun oynamisliginiz varsa, bilirsiniz. bazi oyunlarin icinde cesitli diyaloglar olur. diyaloglar icinde size secenekler sunulur ve sizin bu seceneklerden birini secmeniz istenir. oyun sizin secimlerinize gore ilerler ya da tum secimleriniz oyunun tum gidisini degistirmese ya da sonucu farklilastirmasa bile akisi etkiler. o sureci nasil yasadiginiz ya da o akisi nasil gecirdiginiz, o secimlerden hangisinde bulundugunuza baglidir. “bu durumda ne soylemeliyim? hangisini secmek daha iyi olur? sonucunda ne cikar?” diye dusunurdum hep, boyle secimlerle karsilastigimda. “bu durumda bunlardan hangisini soylemek istiyorum? icimden ne geliyor?” demem gerekirken ben “dogru oldugunu dusundugumu” ya da bana en az zarari verecek olani secmeye calisiyordum. (ben oyundaki diyaloglar uzerinden orneklendiriyorum; ama siz yasam olarak dusunun bunu.) dusunmeden hareket etmemek gerekiyor bazen; ama bazen de o kadar fazla dusununce insan, yasayamaz hale geliyor.
  
  yasamayi dusunmek, ama yasamamak. “secim yapmazsam eger yasamam ve incinmem de.”
  
  “isteklerim mi, yoksa incinmekten kacinmak mi? dogru olan mi? ben ne istiyorum? incinecegimi nereden biliyorum? dogru var mi ya da yanlis?”
  
  ben hep kendime karsi durust oldugumu ya da kendi isteklerime gore yasamaya calistigimi dusunuyordum. ben isteklerime gore degil, kaygilarimin beni yonlendirdigi bicimde yasamaya calistigimi fark ettim. kaygiyla yaptigim secimlerin ya da kaygi nedeniyle yapmaktan kacindigim secimlerin sonuca nasil etki ettigini ya da sonucu degistirip degistirmedigini bilmiyorum; ama akisimi izdirapli yasamama yol actigini rahatlikla soyleyebilirim. ben incinmekten oylesine korkuyordum ki yasamaktan geri duruyordum. bunu itiraf edebiliyorum artik.
  
  benim icin cok, ama cok sarsici bir farkindalik bu.
  
  bazen, biz ne kadar kaygilansak da bir seyin olacagi varsa olacaktir ve bizim bu konuda yapabilecegimiz bir sey yoktur. o zaman bunca kaygilanmak neden? keske yapmasi da soylemesi kadar kolay olsa, degil mi?
  
  akisa, akmaya, yasamaya direniyormusum ben bunca zamandir. bazen daha iyi bir secim yoktur. bazen yalnizca, bir secim vardir ve biz, yaptigimiz bu secime gore yasariz. secimimiz sonucu degistirmez belki; ama nasil yasadigimiza etki eder.
  
  “ben ne istiyorum? kaygilarim bana ne soyluyor? kaygilarimi goz onunde bulundurdugumda ne yapmaya meylediyorum? kaygilarim olmasa nasil davranirim?”
  
  yanlis ogrendigim dusuncelerim, icsellestirdigim carpik bilislerim var. denetleyemedigim duzeyde yuksek bir kaygim var. her sey uzerine fazlaca kaygilaniyorum. nedenlerini aciklamakla ugrasmayacagim burada. bunu degistirmek icin neler yapabilecegimi dusunuyorum yalnizca.
  
  “akisa direnme tamarix. yasamda her seyi denetleyemezsin. bir sans vermeden bir seyi sevip sevmeyecegini bilemezsin. bazen bir sey, denesen de gerceklesmez; ama denemezsen hic gerceklesmez. hata yap, her zaman zeki olma, basarisiz ol; ama dene ve gor. olmazsa olmamis olur. sonlu bir varlik olarak bulundugun su evrende, her seye iliskin gereksizce kaygilaniyorsun. uzulecegin konularda secici ol; yasayacaklarinda degil.”
  
  bana “dusunme” ya da “cok dusunme” demek, bir cicege “acma” ya da “cok acma” demekle ayni sey; ama neyi nasil dusunecegimi degistirebilirim. dusunmek, yasamamaya neden oluyorsa orada ciddi bir sorun var demektir ve ben bu sorunu cozmek istiyorum.
  
  o carpik dusunceler zihnimde ayaklaniyorlar ara sira ve icimden yok olmak geliyor oyle zamanlarda; ama bu sefer farkli. ben, bu sefer, kendimi yok etmek istegi duymuyorum. ben artik yasamayi istiyorum. uzun zamandir icimde olan karanlik, goruyorum ki, dagiliyor. yari olu halimden canliliga geciyorum. yapraklarini dusurmus bir bitkinin su alinca ve gunes gorunce canlanmasi gibi, canlaniyorum. benim yalnizca, icinden ciktigim bu uzun ve yipratici surecten kendimi yeniden insa etmem ve yasamimi yeniden kurgulamam gerekiyor. benim yeniden bir seyler istemeye baslamisken bunlarin ne oldugunu anlamam ve onlari gerceklestirmeye yonelmem gerekiyor.
  
  su an tam olarak nasil oldugumu ya da neye donustugumu tam kestiremiyorum; ama nasil olmak istedigimi biliyorum. mutlu bir insan olmak istiyorum. mutlu derken, temelde iyi hisseden bir insandan soz ediyorum. ben fark ettim ki mutsuz olmaya yer ariyormusum. ortada bir durum oldugunda bunun hem iyi hem de kotu taraflari oluyor; ama ben hep kotuye odaklaniyordum. bu durumdan hic hoslanmiyorum.boyle olmasini istemiyorum. iyi hissederek yasamanin ne demek oldugunu gec de olsa ogrendim ve bunu cok sevdim. iyi hissederek yasamak istiyorum. kacmak istemiyorum. incinmekten korktugum icin kactigimda yasadigim mutsuzlugu mesrulastirmak icin gerekceler uretip bunlarla bir omur gecirmek istemiyorum. yasamak istiyorum. icimden geldigince. mutlu bir insan olmak istiyorum. bunu nasil yapacagimi bilmiyorum; ama bunu istedigimi biliyorum. bir anomaliysem ve oyle kalacaksam bile mutlu bir anomali olmak istiyorum.
  
  boyle konusuyorum, bunlari yaziyorum; ama nasil ve ne kadar uygulayabilecegimi bilmiyorum. hemen olmaz belki; ama denersem, yeterince caba harcarsam bir seylerin degisecegini biliyorum. bir seyler istiyorum; yani istemeye basladim. yasamimla ne yapacagimi biliyorum; onu yasayacagim. yasamimda ne yapacagimi ise henuz bilmiyorum. yasamimi nasil yasayacagimi ise biliyorum. icimden geldigi gibi. kendime siklikla kimseye hicbir hesap vermek ve insanlarin ne dusuneceklerini umursamak zorunda olmadigimi animsatiyorum; bu onemli.
  
  kendim sunlari soyluyorum: istedigini yap, tamarix. icinden geceni yap. incinip incinmeyecegini bilemezsin. incinebilirsin; ama sonuc, sandigin gibi olumsuz olmayabilir. sonuc olumsuz olsa da “denedim” dersin, “yasadim ve gordum.”
  
  “yasadim.”
  
  yasamadan bilemezsin. yasamazsan kesinlikle bilemezsin. o zaman yasa gitsin. yasa, tamarix. zamanin hala varken, yasa; icinden geldigince.