diyalektik davranış terapisi

• üçüncü dalga terapilerin içinde yer alan ve kanıta dayalı önemli yaklaşımlardan biri. diyalektik felsefe odağında kabul kavramı üzerinde duran bu yaklaşım, bireysel terapinin yanı sıra temel beceri eğitimleri yoluyla danışanın kabul ve değişim sürecine yardımcı olmayı amaçlar. beceri eğitimleri mindfulness (bilinçli farkındalık), kişilerarası etkililik, duygu düzenleme ve sıkıntıya toleransı artırma olmak üzere dört modülden oluşur.
  
  ddt, ilk olarak duygu yönetimi odaklı olarak intihar davranışı riski taşıyan, bkb^* olan hastalar için geliştirilmiştir. terapi ilk ortaya çıktığı dönemlerde intihar girişimi, kendine zarar verme ve intihar eğilimi (ideation) gibi davranışlara müdahale etmek amaçlı kurgulanmıştır. son zamanlarda yapılan araştırmalarla kanıta dayalı bir şekilde farklı klinik gruplara da uygulanmaya başlanmıştır; örneğin depresyon hastası yetişkinler, tekrarlayan dirençli depresyon hastaları veya duygu düzenlemede kontrolün yüksek olduğu hastalar, yeme bozukluğu olan kadınlar ve bkb yatkınlığı olan ergen ve üniversite öğrencileri ile ddt modeli çalışılmıştır.
  
  özünde, ddt bilişsel davranış terapi temelli bir terapi yöntemidir ve davranış bilimi, diyalektik felsefe ve zen/meditasyon uygulamaları terapinin ayırt edici üç unsurudur. davranış bilimlerinin öğrenme prensipleri temel alınarak sistematik bir şekilde bireyin etkin davranışları kazanımı üzerine kurguludur. ddt problem çözme, davranış analizi, içgörü ve çözüm analizi (beceri eğitimleri, maruz kalma, bilişsel yapılandırma ve risk yönetimi) gibi becerileri kapsar.
  
  ddt'nin diğer unsurlarından biri, hem değişimi hem de kabulü içeren diyalektik yaklaşımdır. diyalektik, gerçeği “her insan ve her şey bir şekilde bağlıdır”, “her şey tezatını barındırır”, “değişim tek sabittir”, “değişim transaksiyoneldir” şeklinde açıklayan bir dünya görüşüdür.
  
  ddt yaşamaya değer bir hayat için öğrenilmesi gereken becerilerin olduğunu söyler. genel olarak, ddt problemi tanımlayıp uygun beceriler geliştirmeyi hedefler. tedavinin temel amacı bireylere aşırı reddedilme hassasiyetleriyle ve içinde bulundukları onaylayıcı olmayan (invalidating) ortamlar ile nasıl baş edeceğini öğretmektir.