osman hamdi bey'in mihrap tablosu

• osman hamdi bey tarafından yapılmış cesur tablo.
  görsel
  metaforlarla dolu olduğu aşikar. verdiği mesaj kimi yorumlarla yumuşatılmaya ve çarpıtılmaya çalışılsa da bana göre çok açık.
  
  tabloda bir kadın var, üstelik hamile. duruşu kendinden emin, adeta bir kraliçe veya tanrıça. yerde kutsal sayılan çeşitli kitapların parçaları, üstüne oturduğu şey de kutsal ve bel hizasından aşağı tutulmasına tahammül edilemeyen kitabın konduğu rahle. kadın bir camide ve tam arkasında mihrap var. mihraba arkasını dönmüş bir kadın. yaratıcıya tapmayı reddediyor. çünkü biliyor, asıl yaratma gücü kendisinde. bu bilince vardığı için duruşu da tanrıça gibi. verdiği duygu kimilerinin hoşuna kimilerinin zoruna gitse de bence çok açık.
  bir diğer yandan kadının ressamın gözünde ne denli önemli bir yere konmak istendiğini görüyoruz. bahsedilen kutsal kendisinin sözünü erkeğin sözünün yarısı kadar değerli görürken kadın asıl kutsal benim diyor osman hamdi'nin renklerinde. ona göre kadın tüm kutsallardan üstün. kendisinin veya başkalarının kutsalları kadının hep altında kalmalı.
  
  tablonun asıl adı tekvin yani yaratılış. tablodaki kadının kim olduğuysa bilinmiyor. kızı olabileceğine dair şüpheler olsa da kızının hamilelik tarihleri ve tablonun yapıldığı tarih aralığı birbiriyle eşleşmiyor. kimilerine göre eşinin gençlik hali, kimilerine göre evdeki hizmetçi kız resmedilen. ayrıca tabloyu osman hamdi bey'in daha önce kendisinden resim dersi almış olduğu fransız ressam jean-léon gérôme'un tanagra isimli heykelinden esinlenerek yaptığı düşünülüyor.
  tanagra
  edit: imla