otto e mezzo

• sanirim fantastik de, gercek ustunde, ruya sekansinda fellininin ustune ancak fellini cikabilir. bu film cekileli klasik kabul edilip adaklar adanali (bkz: adanaliyik) kac sene gecmis, hala ustune felliniden baska film cekip cikabilecek bir yonetmen daha cikabilmis midir? (hayiiir)
  
  fellini dahidir, "oyle dahidir demekle olmaz", demeyin deha sak diye izah edilemediginden dehadir. fellini dahidir cunku kendi gramerini, kendi alfabesini, kendi agizini, lehcesini bulmustur. fellini dahidir cunku bunu size ogretmeye, anlatmaya, "bak surdaki su sunu izah ediyor, burdaki bu buna denk geliyor" basogretmen agizlarina girmeden konusmaya baslar, ve agzindan salya akitan bir bebeye agu dedirtircesine dilin en dogru kullanimini konusarak, konusturarak gosterir.
  
  bu acidan kendisini ingmar bergman a benzetmek dogru olur, zira ikisi de "iste ben ve sanatim, farkliyiz, tersiz biraz, aha barmagim gozunuze" tipi fransiz yeni dalgasinin dustugu dalgaya dusmeden, kendilerinden menkul ozgunluklerini perdeye tasirlar. lakin ingmar bergman kuzeyin ikliminden midir nedir biraz soguk, birak donuk bir usluba sahiptir, fellini ise bu filmiyle ve takipcisi eserleriyle kendi arzusunu, istahini, hezeyanini ve dahi galeyanini bizlere tasimayi bilmistir. burda "gercek bir akdeniz insanidir" diyecektim vazgectim, osmanli erkegi gibi igrenc bir laf akdeniz insani.
  
  sekiz bucukda fellini doruklardadir, hatta filmde o doruklarda havalarin nasil soguk oldugundan, nasil usudugunden dem vurur gibidir. yonetmen olmayi, yonetmenin yonetilmesini, yonetilenin yonetilmesini, plastik sanatlarla mukayesede bir sanat olarak sinemayi sorgular, kendi gecmisinden, bugunune kah ileri, kah geri, kah pruvetler atarak rakseder.
  
  sinematografisi gregg tolandi iki omni bir dp ile calisan ikinci sinif ogrencisi formatina sokacak kadar super olan sekiz bucugun, erotizmi kendisinden sonra gelecek sanat filmi erotizminin ulasmaya calistigi bir ornek olacak, "alaam fellini niye bu kadar buyuk" sohbetlerinde belirtili nesne olarak kullanilacaktir.