1905 devrimi

• ascher, kısa rusya tarihi s. 190
  ----------
  yüzeysel bir bakışla devrimin başarısızlığı şaşırtıcıdır. daha önce hiçbir avrupa devriminde orta sınıf, sanayi proletaryası, köylüler ve ulusal azınlıklardan oluşan dört halk hareketi başı çekmemiştir. muhalefet bu kadar yaygın idiyse, hükümet nasıl ayakta kalabiliyordu? önemli bir sebep, muhalefetin çeşitli kesimlerinin birleşik bir güç olarak hareket etmemesi, eski düzene eşzamanlı saldırmamasıydı. muhalif grupların her biri az çok bağımsız hareket ediyor, bu da hükümet üzerindeki baskıyı azaltıyordu. çeşitli hareketler (işçiler, meslek grupları ve bazı sanayiciler) ekim 1905'te birleştiği zaman hükümetin uzun vadeli tavizler vermekten başka seçeneği kalmamıştı. fakat liberaller ile sosyalistler arasındaki, çatışmanın sadece bir kaynağını gösteren anlaşmazlıklar, uzun süreli bir işbirliği için fazla derindi. liberaller genellikle cumhuriyetten ya da sosyalizmden yana değildiler; ne de çarlığa karşı şiddet içeren mücadele yöntemlerini destekliyorlardı. radikaller 1905'in sonlarında silaha sarıldıklarında, karışıklık içinde olmasına rağmen ordu kentlerdeki ve kırsal kesimdeki ayaklanmaları bastıracak güvenilir bir araç olduğunu nihayet kanıtladı. son olarak 1906'da yabancı hükümetler önemli miktarda borç vererek çarlık rejimini güçlendirdiler."
  ----------