pella

• m.ö. 5'inci yüzyılın sonlarında kral arkhelaos tarafından makedon krallığı'nın başkenti olarak inşa edilmiş, büyük iskender'in babası ve makedon krallığı'nı tüm yunanistan'ın egemeni haline getiren makedonyalı filip döneminde bölgenin en önemli merkezi haline gelmiş, diadoklar döneminde kassandros yönetiminde altın çağını yaşamış ve yaklaşık 120 bin gibi hatırı sayılır bir nüfusa ulaşmış, m.ö. 168 senesinde roma cumhuriyeti'nin eline geçerek bir koloni kente dönüştürülmüş, m.ö. 92 ya da 90 senesinde yıkıcı bir deprem sonucunda çok büyük hasar görmüş ve giderek önemini yitirmeye başlamış ve ilerleyen senelerde de bölgenin en önemli şehir payesini bir daha geri alamamak üzere selanik'e kaptırmış antik kent.
  
  bugün kısmen korunabilmiş bir antik kent olarak halen ayakta kalmış olsa da esas önemi her sene koşulan büyük iskender maratonu'nun başlangıç noktası olmasıdır.