albert kesselring

• topçulukla tayyareciliği birleştiren unterschätzt^* alman generali, luftwaffe'nin beyni.
  
  nitekim ekşi sözlük harp tarihi dairesi de kendisine hakettiği ilgiyi göstermemiş.^*
  
  1885'te bavyera yani bugün bayern denilen bölgede doğdu. 1904 yılında alman imparatorluk ordusu'na katıldı. önünde üç seçenek vardı : piyade, süvari, topçu. topçu olmayı seçti. bavyeralı olmasına rağmen, osmanlı ordusunda da hakim olan prusya ekolüne uyum sağladı. zaten topçu sınıfını seçmesinin nedeni de, her alman gibi (bkz: her alman mühendis doğar) hesap, kitap ve organizayon işlerine olan yatkınlığıydı. bu özelliği topçu kesselring'in tayyareciliğe uzanan yolculuğunu başlatacaktı.
  
  birinci dünya savaşı'nda batı cephesi'nde görev aldı. doğu cephesinde karargah görevlerinde bulundu. teşkilatçı ve planlamacı özellikleriyle cephede sivrildi. kurmay okuluna gitmediği halde karargaha alındı ve fiilen kurmay subay oldu. kurmaylık eğitimini savaştan sonra tamamladı.
  
  savaştan sonra askerlik mesleğinde kaldı. versailles antlaşması ile almanya'nın 100 bin kişilik bir kuvvetten fazla asker bulundurması yasaktı. savaş gemilerinde tonaj limiti vardı. hava kuvvetleri ise dağıtılmıştı ve kurulması yasaktı.
  
  1919 yılında berlin'de komünist ve sosyalistlerin ayaklanmasını bastıran birlikte görev aldı. bu olay kesselring'in anti-komünist düşüncelerini şekillendirdi. ileride başını yakacak olan hitler'e sadakatinin de tohumlarını attı desek yalan olmaz.
  
  yeni kurulan savunma bakanlığı reichswher'de görev aldı. schwarze reichswehr denilen versailles antlaşması hükümlerine aykırı olarak oluşturulan gizli ordunun kuruluş çalışmalarında yer aldı.
  
  1933 yılında yine gizlilik içerisinde rusya'da kurulan luftwaffe'ye geçiş yaptı. reichswehr'den mesai arkadaşı heinz guderian panzerwaffe'nin yani tank gücünün kuruluşu ile uğraşırken, kendisinin görevi luftwaffe'nin yani hava gücünün kuruluşuydu.
  
  yalnız bir problem vardı kesselring topçuydu; uçmayı bilmiyordu. uçmayı bilmeyen hava generali olmaz düsturuyla 48 yaşında uçuş eğitimi alıp pilot oldu.^**
  
  luftwaffe kurmay heyetindeki çalışma arkadaşı walther wever idi. wever, italyan hava ası giulio douhet'nin stratejik bombardımana ilişkin görüşlerinden etkilenmişti.
  
  ural bombardıman tayyaresi projesi bu düşüncelerin ışığında ortaya çıktı. uçağın adı, rusya ile yapılacak savaşta ural dağları'na taşınacak üretim tesislerini bombalayarak rusya'yı savaşamaz hale getirmeye yönelik hava doktrininden geliyordu. wever 1936 yılında uçak kazasında ölünce proje kesselring'e kaldı. aynı yıllarda luftwaffe'de eski kartallar diye anılan birinci dünya savaşı'nın as pilotlarından ernst udet uzun menzilli, çok bomba taşıyan bombardıman uçağı yerine daha az bomba taşıyan ama daha isabetli bombardıman yapan pike bombardıman uçağı (bkz: stuka) projesinden yana ağırlığını koyunca ural bombardıman uçağı projesi rafa kalktı. belki de hem luftwaffe'nin hem de almanya'nın kaderini etkileyecek kararlardan biri verilmiş oldu.
  
  1939 yılında polonya seferi, 1940 yılında fransa seferinde luftflotte 1'in başında görev aldı. uçakları hava topçusu olarak kullanması ve tanklar ile eşgüdümlü harekat yapması (bkz: blitzkrieg) çabuk ve kesin zaferler getirdi.
  
  sıra ingiltere'nin istilasına gelmişti. battle of britain diye anılacak operation sea lion'a luftflotte 2'nin komutanı olarak katıldı. ancak kesselring'in bilmediği bir şey vardı. ingiliz sinyal istihbaratı/sigint teşkilatı ultra, enigma'nın kodunu kırmıştı ve almanlar'ın bütün planlarından haberdardı.
  
  almanlar'ın battle of britain'da başarısız olmalarının en önemli nedenleri arasında raf'i safdışı bırakamamaları gelir. raf'in üslerini bombaladıktan sonra -hitler manyağının da etkisiyle- bombardımanı yerleşim yerlerine çevirdiklerinde raf toparlanmak için zaman kazanmıştı. nitekim buna benzer bombardımanlardan birini kesselring'in luftflotte 1'i coventry şehri üzerinde uyguladı.
  gece yapılan bombardımanda ilk kalkan bombardıman kolu hedefleri yangın bombalarıyla vurdu ve kendinden sonra kalkan kollar için adeta işaretledi. hedefleri bu şehirdeki sanayi tesisleriydi. yangın bombaları ile işaretlenen hedefler genel maksat bombaları ile vuruldu. buna area bombardment deniyordu. ingilizler'in ultra sayesinde bu bombardımandan haberdar olduğu ve emin olmak için şehrin bombalanmasına göz yumdukları da vakıadır. (bkz: coventry olayı)
  
  ingiltere'de yaşanan başarısızlık kesselring'i hitler'in gözünden biraz düşürür gibi olsa da, başlayacak olan rusya'nın istilası operation barbarossa'da görev almasına engel olmadı.
  
  kızılordu hava unsurlarının önemli kısmı luftwaffe'nin baskın şeklinde gelişen harekatıyla yerde imha edilmişti. yerde imhadan kurtulan iptidai rus uçakları ise alman bf-109 uçaklarına yem olmaktan kurtulamıyordu. hava üstünlüğü almanlar'da olduğu için kesselring uçağı ile cephe hattı üzerinde kendi uçağıyla uçarak emrindeki hava gücünü hava topçusu gibi kullanıyordu. yerde guderian'ın panzerleri havada kesselring'in tayyareleri kendilerine verilen cephe hattında general kış ve general çamur devreye girene kadar başarıyla ilerledi.
  
  rusya'da kış başlayıp ilerleme durduğunda kesselring kuzey afrika'ya gönderildi. tayyareci kesselring yeniden topçu kesselring olmuştu. burada çöl tilkisi irwin rommel ile birlikte görev yaptılar. ingilizler savunmadan karşı saldırıya geçmiş, almanlar'ı batıya sürmeye başlamıştı. kesselring malta adası'nın mutlaka işgal edilmesini ve afrikakorps'un ikmal ihtiyacının bu şekilde emniyete alınmasını istedi. ancak hitler kafayı rusya'ya taktığından ve akdeniz'i tali önemde gördüğünden bu düşüncesi kabul görmedi. kuzey afrika'ya giden alman ikmal gemileri birer birer batırıldı. amerikalılar'ın kuzey afrika'ya çıkmasıyla işler iyice kızıştı. iptal edilen uzun menzilli bombardıman uçağının gerekliliği bu aşamada anlaşıldı. almanlar ne akdeniz'de ne de kuzey afrika'ya çıkan müttefiklere havadan karşı koyamadı.
  
  kesselring anılarında rommel'in gobbels'in propagandası sonucu şişirilmiş bir general olduğunu, sahadaki komuta yeteneği açısından fevkalade iyi bir general olmasına karşın, kurmaylık yönünden zayıf olduğunu belirtmiş.^*
  
  bu ikili daha sonra italya'da almanlar'ın güney cephesinde yine birlikte görev alacaktı. diplomat yanı da italya'da mussolini ve italyan genelkurmayı ile olan ilişkilerinde ortaya çıkacaktı. hatta hitler tarafından italophile yani italyan sevici diye bahsedilmesine sebep olacaktı.^*
  
  müttefikler'in italya'ya bir çıkarma yapacaklarını ve bu çıkarmanın sicilya adası'na yapılacağını doğru tahmin etti. bu adadaki alman ve italyan birliklerini buna göre yeniden yerleştirdi. italya'daki görevi sırasında mussolini taraftarları ve onu devirmek isteyen italyan gruplarıyla da mücadele etmek durumunda kaldı.
  
  sicilya sahilinde çok sıkı bir savunma hattı da kurmuştur. kıyıya 500 uçaksavar yığmış, sahil bataryaları ile tahkim etmiştir. mihvere ait torpido botları ve denizaltılar ile deniz savunmasını güçlendirmiş, savaş sırasında en iyi korunan deniz ve hava sahalarından birine imza atmıştır.
  
  yukarıda da bahsedilmiş italya'da şehirlerde savunma hatları oluştururken tarihi dokuya zarar vermemeye özen göstermiştir. nitekim benedictine manastırı denilen ve savunma savaşına çok uygun olan mevkide, manastırdaki sanat eserlerini roma'ya taşıtmış, askerlerine de binaya girmeyi yasaklamıştır.
  
  müttefikler sicilya ve normandiya'ya çıktıktan sonra italya içindeki partizan faaliyetleri yoğunlaştı. savaştan sonraki yargılamasında savaş suçu olarak bu partizanlara karşı yapılan uygulamalardan dolayı suçlandı. civitella isimli kasabada 212 erkek,kadın ve çocuğun katledilmesinden dolayı suçlandı. bunların cephe gerisindeki olaylar olduğu ve emrin hitler tarafından verildiğini ss tarafından yerine getirildiğini belirterek kendini savundu.
  
  italya'da bulunan 800 yahudinin tutuklanmasıne yönelik gestapo tarafından yollanan emri ugulmamıştır. daha doğrusu emre karşı çıkmamış ama bu 800 yahudinin tutuklanması için tek bir asker dahi vermemiştir.
  
  savaşın almanya'nın aleyhine geliştiğini gören ve çoğunluğu hitler tarafından küçük düşürülmüş askerleden oluşan bir grubun hitler'i ve nazi partisi'ni ortadan kaldırmaya yönelik 20 temmuz olayı'ndan haberdardı. ancak ordunun büyük bir kısmı gibi hitler'e bağlıydı. 20 temmuz gecesi suikast haberi geldiğinde bunun ordu için kara bir gün olduğunu söylemiş, hitler'e sadakat mesajı yollamalarını öneren kurmaylarını reddetmiştir. bu hareketiyle zaman kazanıp, suikastçilerin kesin olarak yenildiğine emin olana kadar zaman kazandığını savaştan sonra oğluna söylemiş. suikastin başarısızlığı kesinleşince hitler'e kişisel bir mesaj yollamış.
  
  savaştan sonra ingiltere'deki bombardımanlar, rotterdam bombardımanı ve italya'daki savaş suçlarından yargılandı. yargılamasında iddia makamı kesselring'in son derece yetenekli bir general olduğu ama buna karşın hitler'e olan sadakatinden dolayı yanlış yolda ilerlediği esasına dayanan bir suçlama yaptı. müttefikler kesselring'in komuta ettiği birlikler tarafından sivil halka kasıtlı olarak zarar verildiğine dair herhangi bir tespite ulaşmadıklarını kabul ettiler. ilk önce kurşuna dizilerek idam cezasına çarptırıldı. ancak cezası daha sonra afrika ve italya'da çarpıştığı ingiliz generali sir john harding tarafından ömür boyu hapis cezasına çevrildi.
  
  1952'ye kadar hapiste kaldı. gırtlak kanseri ameliyatı olduktan sonra sağlık gerekçesiyle tahliye edildi. bu sırada anılarını yazdı. (kastaş yayınları bassa da almanca çeviriden okusak) savaş gazilerinin kurduğu derneklerde görev aldı. sağ eğilimli der stahlhelms'in başkanlığını yaptı. sovyet tehdidine karşı ortak bir avrupa savunması kurulmasını içeren european defence community projesini destekledi.
  
  16 temmuz 1960'da vefat etti. tabutunu stahlhelms mensubu eski askerler taşıdı. mezarın başında saygı atışı yapıldı. cenaze sırasında ani bir sağanak bastırdığı, birkaç kişi dışında hiç kimsenin cenazenin başından ayrılmadığı da rivayet ediliyor.
  
  fotoğraflarına baktığımızda cephede sürekli askerleri ile bir arada olan ve çoğunlukla gülümseyen bu komutanın, hak ettiği saygıyı düşmanlarından da gördüğünü anlıyoruz.
  
  bu yetenekli ve sıradışı askerlik hayatı olan general için entry'yi hazırlarken çoğunlukla bu kitaptan faydalandım.
  
  edit: 1947'deki mahkemesi, 1953 yılında stahlhelm derneği'nin toplantısında konuşurken.