1905 devrimi

• ayaklanmaya katılan teğmen petr petroviç şmidt’in çar yönetimi tarafından idam edilmesi üzerine,osmanlı ordu ve donanmasından 28 subay ile 2-3 sivil, devrimi desteklediklerini ve idamı protesto ettiklerini şu mektup ile teğmen şmidt’in ailesine bildirmişlerdir :
  
  “büyük rus halkı son sözünü söylemelidir. bu söz,bütün dünyaya tehdit edici bir yankı halinde yayılacaktır. işitilmemiş bir cinayet işlenmiştir.
  yiğit teğmen petr petroviç şmidt şimdi idam edildi…teğmen şmidt’in sivastopol’da savaşçıların ölüleri üzerinde söylediği söz, onun her sözü gibi,imparatorluğun her köşesine yayılmıştır.
  büyük rus yoldaşı şmidt’i,onun bizim için değerli ölüsünü,rus halkıyla birlikte biz de selamlıyoruz. uğruna en seçkin vatandaşlarımızın öldüğü kutsal halk özgürlüğü için kanımızın son damlasına kadar savaşacağımıza yemin ediyoruz. hep birlikte insanca yaşama hakkını elde etmek için rusya ‘da olup bitenleri bütün gayretlerimizle türk halkına anlatacağımıza yemin ediyoruz….teğmen şmidt kalplerimizde hiçbir zaman ölmeyecek,vatanı uğruna nasıl canını verdiği kuşaktan kuşağa anlatılacak.
  biz de rus halkının haykırışına katılıyoruz: kahrolsun ölüm cezası,yaşasın halkın özgürlüğü”
  
  kaynak : krasnıy arşiv (kızıl arşiv),1923,c ıx,s.52-54’den nakleden
  h.zafer kars-1908 devriminin halk dinamiği,kaynak yayınları,2.basım 1997,s.101-102