colony collapse disorder

• amerika birlesik devletleri'nde son zamanlarda bal arilarinin muzdarip oldugu durum. haberlere gore aricilar bir suredir dumurdan dumura kosuyorlarmis, cunku kovanlarindaki arilar birden bire yokoluyormus. dusunun bir gun kovaniniza vizil vizil giren binlerce ariniz var, bir yandan bal yapiyorlar bir yandan da etraftaki meyve agaclarinin ciceklerinin dollenmesini sagliyorlar, ertesi gun hoop hepsi kayip. bu durumda ari kolonisi cokmus oluyor. ne nereye gittiklerine dair bir iz bulunabiliyor, ne de bazi istisnalar haric arilarin oluleri. cesitli sebeplerden (zirai ilaclamalar, cok soguk hava, cevre kirliligi vs.) butun bir koloninin coktugu/oldugu gorulmemis sey degil, ama bu sekilde yaygin (yaklasik 24 eyalette gozlemlenmis) ve gizemli bir sekilde olmamis hic.
  
  ee, nolmus arilar kaybolmussa, bal yemeyiversin amerikalilar deyip gecemiyoruz. bal her neyse de ari endustrisinin para yapmasinin bir sebebi de aricilarin meyvecilerle yaptigi anlasmalar. meyveciler diyor ki gelin bizim bahcelerde takilin, aricilar da gocebe gibi mevsimine gore kovanlari goturuyorlar. hem arilar bal uretiyor hem de meyvecilerin cicekleri meyve oluyor. arilar boyle yokolunca meyvecilik sektoru, ve insanlarin meyve ihtiyacini karsilamalari da sekteye ugrayacak. bakin kisin bir don oldu, portakal suyu fiyatlari iki katina cikti. arilarin yoklugunda en basit meyveler dahi pahalilasabilir arz azligindan, alabilen var alamayan var, yazik.
  
  biyologlar da anlayamamis olayi, colony collapse disorder diye bir isim takmislar ve oyle kalmis. ciddi merak ediyorum, nereye gitti bu arilar ayol? yer yarildi da icine mi girdiler? bence tam x-files'lik bir durum, the truth is out there!
  
  buyrunuz, okumalik ve dinlemelik birer link:
  http://www.newsobserver.com/102/story/550848.html
  http://www.kqed.org/eparchive/r703090900
  
  http://www.nytimes.com/…gionspecial2/04njtopic.html bu link de perspicacious'un katkilariyla, kendisi uzaylilarin caninin bal istedigi tahminine katilmiyor, arilarin saka yaptiklari gorusunde.