bilinç

• bilim gorunus ve gerceklik (appearance and reality) arasindaki iliskiyi inceler. russell'in kirmizi bir masa (kirmizi buyuk sorun) analojisi vardir misal bu sekilde the problems of philosophy'de anlattigi (felsefe olmasa kirmizi da problem olmaz mi artik, neyse). masaya baska acilardan bakan insanlar, isigin yansimasina gore masayi farkli renklerle gorurler. ama o masanin bir de kendi rengi vardir (aslinda yoktur tabii, biz atfederiz. sonra kategorilere takilir sacmalariz). ya da duzeyini dusununce misal, mikroskopla baksak farkli dalgalanmalari goruruz ustundeki. ya da dokunduk diyelim. yuzeyinin sert oldugunu basinca karsi geldiginden dokunur dokunmaz cikarabiliriz. ama ne kadar itersek de bu masayi, edindigimiz algi o muddetce degisir. bu yuzden bu degisen algilar masanin hakkinda direkt bilgi vermezler fakat; bu algiyi saglayan masanin ozelliginin isaretleri gorevi gorebilirler. gorunurde uslerinde tasimazlar onlari algilayan olana dek (merhaba kant). aslinda bu yuzden de bizim bilincin var olmasi icin onu algilayacak baska bireylerin olmasi gerekir ki, (gerekmiyor, di mi? ama gerekmemesi de birazdan deginecegimiz gerceklikle gorunus arasindaki bagintiya super ornek olusturdu) aa, al yine problem. merhaba homunculus.
  
  bilincin kirmiziyi gorme deneyimi sorununun bu yonlu incelenmesi imkansizdir; cunku gorunusu de gercekligi de aynidir. masadaki kirmiziya en dogru acidan bakmak gibi bisey mi diyeyim? tabii bu cok kiytirik bir aciklama (ya da tek aciklamasi? ama bunun boyle olmadigina direnen de bilincin kendisi. o olmasa problem zaten olmaz - eh bu da totos mantik), ama qualia hakkinda ne okursaniz okuyun buyuk bir problem ve ayni zamanda edebiyat parcalama alani oldugunu gorursunuz. bir de iste bu yazdigim gibi aciklamalar da problem gorunce kacan insanlarin sigintisi. ama calisiyo sanki.