elsa'nın gözleri

• cevirilmis hali soyledir:
  öyle derin ki gözlerin içmeye eğildim de
  bütün güneşleri pırıl pırıl orada gördüm
  orada bütün ümitsizlikleri bekleyen ölüm
  öyle derin ki her şeyi unuttum içlerinde
  
  uçsuz bir denizdir bulanır kuş gölgelerinde
  sonra birden güneş çıkar o bulanıklık geçer
  yaz meleklerin eteklerinden bulutlar biçer
  göklerin en mavisi buğdaylar üzerinde
  
  karanlık bulutları boşuna dağıtır rüzgar
  göklerden aydındır gözlerin bir yaş belirince
  camın kırılan yerindeki maviliğini de
  yağmur sonu semalarını da kıskandırırlar
  
  ben bu radyumu bir pekbilent taşından çıkarttım
  benim de yandı parmaklarım memnu ateşinde
  bulup yeniden kaybettiğim cennet ülke
  gözlerin perumdur benim golkondum, hindistan'ım
  
  kainat paramparça oldu bir akşam üzeri
  her kurtulan ateş yaktı üstünde bir kayanın
  gördüm denizin üzerinde parlarken elsa'nın
  gözleri elsa'nın gözleri elsa'nın gözleri.
• bir böyle bir şey var :
  
  aragon ve elsa... aslında aragon ve elsa mutlu aşkı temsil ediyorlardı yani herkes böyle zannediyordu. gerçeği anlamak için de sadece birlikte oldukları zamana değil, sonrasına da bakmak gerekiyormuş. aragon, eşi elsa öldükten sonra çekmecelerini boşaltırken bir liste bulmuş. listede elsa'ya âşık olan erkeklerin adları yazıyormuş ya da elsa’nın birlikte olduğu erkeklerin adlarıydı bunlar, kim bilir… ünlü fransız şair aragon, karısı romancı elsa triolet öldükten sonra böyle bir liste bulmuştu işte. aragon, büyük bir şair, iyi bir romancı, siyasi mücadelelere girmiş cesur bir adam, halkının taptığı bir kahramandı. elsa için yazdığı şiirler neredeyse bütün dünya tarafından ezbere biliniyordu fakat aragon o listeyi bulduğu andan itibaren elsa'nın kendisini aldattığına inanarak yaşamış ve öyle de ölmüştü.
  
  eğer şiirlerde yazdığı ya da dostlarının tanık olduğu kadar mutlu bir aşk yaşamış olsalardı; aragon o listeyi bulduğunda yıkılmaz, aksine güler geçerdi. fakat durum bu kadar da kolay değildi işte… zor olan kısım ölen birinin arkasından, ona doğruları soramadığı için kafanda soru işaretleriyle kalakalmaktı, hem de ömrünün sonuna kadar.
  
  ancak elsa’nın günlüğünde yazan cümle her şeyi açıklıyordu:
  
  "herkes beni sevsin, bütün erkekler bana hayran olsun istiyorum."
  
  elsa dünyanın belki de en korkunç hastalığına tutulmuş, "herkes tarafından sevilme ve beğenilme" hastalığı onun yakasına yapışmıştı.
  
  acı ama gerçek: mutlu aşk yoktur
• louis aragon'un “dokunduğum tenindir, dinlediğim soluğun” satırlarıyla başlayan “elsa'ya ağıt” şiirinin de yer aldığı, hayatının büyük aşkı elsa için yazdığı kitapla aynı ismi taşıyan şiirdir.
  
  “hey gülüm, boyumuza yetişmez bizim zaman
  binbir gece ne azdır sevişen çiftler için.”
  
  şiir kitabını okumak isteyenler için pdf
• o paradis cent fois retrouvé reperdu
  
  ah o cennet, yüz defa yeniden bulup yeniden kaybettiğim
  
  (bu dahi bir mısra terceme tecrîbesi)
• yaygın olarak orhan veli'nin 5 dörtlükten oluşan çevirisiyle bilinse de 10 dörtlükten oluşan şiirin hulki can erdağ duru çevirisi aşağıdaki gibidir:
  
  "senin gözlerin öyle derindir ki içmek için eğildiğim an
  tüm güneşlerin aynanda bakışmaya koşturduğunu
  tüm umutsuzların ölmek için oraya daldığını gördüm
  gözlerin o kadar derindir ki orada kaybolur belleğim
  
  kuşların gölgesinde çalkantılı okyanustur onlar
  derken birden güzel hava yükselir ve değişir gözlerin
  meleklerin önlüğünde bulutları yontar yaz
  buğdaylar üstünde bile gök asla böyle mavi olamaz
  
  rüzgarlar boşuna kovalar gök mavisinin elemlerini
  bir gözyaşı parladığında mavilikten çok daha aydınlanır
  yağmur sonrası kıskançlıkla çatlatır gözlerin gökyüzünü
  kırıldığında bile cam asla böyle mavi olamaz
  
  yedi acıların anası ey ıslak ışık
  yedi keskin kılıç deldiler renkler prizmasını
  ağlayışlar arasında biten gün çok daha dokunaklı
  siyahla açılan iris yas tutmaktan çok daha maviş
  
  gözlerin çifte çentik atar mutsuzluk anında
  ki oradan tansığı oluşur kralların
  üçü de yürekleri çarparak gördüklerinde
  mandırada asılı duran mantosunu meryemin
  
  tek bir ağız yeter sözcüklerin mayıs ayında
  tüm şarkılar ve tüm ahlar vahlar için
  milyonlarca burç için tek bir gök kubbeden çok çok az
  onlara gözlerin ve onların ikizler burcu sırları gerek
  
  güzel imgelerce çevrelenmiş çocuk
  kendininkileri iri iri açar ölçüsüzce
  kocaman gözlerle bana bakınca bilmem yalan mı söylersin
  denebilir ki sağanak yağışta yaban çiçekleri açmakta
  
  yıldırımlar mı saklanır gözlerinin lavantasında
  ki orada böcekler zorlu aşklarını uğratır bozguna
  kayan yıldızların ağına yakalandım ben
  ağustos ortasında açık denizde ölen bir gemici gibi
  
  ben o radyumu doğal uranyumdan çıkardım
  ve parmaklarımı yaktım o yasak ateşte
  ey yüz kere bulunup yeniden yiten cennet
  benim peru’m, benim golconde’um, hint adaları’mdır gözlerin
  
  güzel bir akşam üstü kırılmaya başladığında evren
  kurtulan yolcuların tutuşturduğu kayalıklarda
  görüyordum ben denizin üstünde parlayan
  gözlerini elsa’nın gözlerini elsa’nın gözlerini elsa’nın "
• "bir hüzün tortusudur elsa'nın gözleri.
  şairler hüznünde eşinir, çocuklar tortusunda."
  
  [elif şafak'ın nazar sözlüğü'nden]
  
  *
  
  "aragon o denli aşıktır ki elsa'nın gözlerine, 'elsa, gözleri, elsa'nın gözleri olmasaydı
  dokunduklarım kadın değil, erkek bile olabilirdi' der."
  
  [aişe okay'ın lügat-ı temas'ından]
• özenle okunduğunda daha ilk dizesinde değişikliği ve düz yazı ile ayrımını görebilirsiniz. düz yazıda "gözlerini içmek için eğilmek ve güneşi değil de güneşleri pırıl pırıl orada görmek..." anlamına gelen bir tümce kurmak olanağı yoktur. eğer bu yapılmışsa düz yazıda: bu da düz yazı olmaktan çıkıp, şiir olmuş demektir. şiirin ikinci dörtlüğünde görülen "... denizdir bulanır kuş gölgelerinde" biçiminde bir dizeden, düz mantıkla düşünüldüğünde bir olanaksızla karşı karşıya kalınır ama bir imge olarak düşünüldüğünde her okuyanın ayrı, kendine göre daha ötesi aynı kişinin değişik zamanlarda her okuyuşunda farklı bir tat aldığı bir şiir olur...
  
  aragon koprusunden bir orhan veli gectigine isaret siirdir.
• (bkz: ela) ^*
• şiirin^* çevirisi orhan veli'ye aittir.
• (bkz: #10026869)
  
  görüyor ve artırıyorum, ne zaman görsem "elsa'nın gözleri, elsa'nın elsa..." diye andığım şiirin çevirisinin adıdır.