• sars-cov-2 kaynakli covid-19 icin gelistirilen klinik deneylerinin son asamalarinda olan ya da onaylanmis olan asilar. ayni zamanda yeni gelismeler oldukca guncellenecek listedir.

    fda veya ema tarafindan onaylanmis asilar:

    1. pfizer biontech covid-19 aşısı (almanya, abd)
    * ilk sonuclara gore yuzde 90 ustunde bir koruma sagladigi bildirildi. bu sonuclara gore asi ve kontrol grubu dahil 94 kisinin covid-19 oldugunu biliyoruz. ancak bu 94 kisinin kacinin asi alan, kacinin ise kontrol grubunda oldugunu henuz bilmiyoruz. (8 kasim 2020)
    * saklanma sicakligi'nin su an icin -70c, ancak daha yuksek sicakliklarda da etkili olup olmayacagi test edilecek.
    * faz 3 calismalarinin sonucunda yuzde 95 koruma sagladigi ve ruhsat basvurusunun yapilacagi aciklandi. bu sonuclara gore enfekte olan 170 kisinin, 162'sinin kontrol grubunda 8'inin ise asi grubunda oldugu, ayrica agir covid-19 geciren 10 kisinin 9'unun kontrol grubunda, birinin ise asi grubunda oldugu bildirildi. 65 yas ustu yetiskinlerdeki etkinlik orani ise yuzde 94. (18 kasim 2020)
    * fda asi komisyonu tarafindan, acil kullanim izni tavsiye edildi (10 aralik 2020)
    * asi komisyonunun tavsiyesi uzerine, fda tarafindan acil kullanim izniyle onaylandi (11 aralik 2020)
    * ema ve avrupa komisyonu tarafindan koşullu pazarlama izni ile onaylandi (21 aralik 2020)

    2. moderna covid-19 aşısı (abd)
    * ilk sonuclara gore yuzde 94.5 seviyesinde koruma sagladigi bildirildi. bu sonuclara gore enfekte olan 95 kisinin, 90'inin kontrol grubunda 5'inin ise asi grubunda oldugu bildirildi. (16 kasim 2020)
    * saklanma sicakligi -20c
    * faz 3 calismalarinin sonucunda covid-19'a karsi yuzde 94.1, agir covid-19'a karsi ise yuzde 100 koruma sagladigi ve hem abd'de hem de ab'de ruhsat basvurusunun yapilacagi aciklandi. bu sonuclara gore enfekte olan 196 kisinin, 185'inin kontrol grubunda 11'inin ise asi grubunda oldugu, ayrica agir covid-19 geciren 30 kisinin 30'unun da kontrol grubunda oldugu bildirildi. ayrica kontrol grubunda maalesef olumle sonuclanan vaka varken, asi alan grupta ise boyle bir vaka olmamis. moderna aciklamasinda fda kararinin 17 aralikta cikmasini beklediklerini soyluyor. (30 kasim 2020)
    * fda asi komisyonu tarafindan, acil kullanim izni tavsiye edildi (17 aralik 2020)
    * asi komisyonunun tavsiyesi uzerine, fda tarafindan acil kullanim izniyle onaylandi (18 aralik 2020)
    * ema ve avrupa komisyonu tarafindan koşullu pazarlama izni ile onaylandi (6 ocak 2021)

    3. oxford üniversitesi'nin geliştirdiği korona aşısı / azd1222 (ingiltere)
    * ilk sonuclara gore, uygulandigi doz rejimine bagli olarak yuzde 90 veya yuzde 62 koruma sagladigi bildirildi. bu sonuclara gore enfekte olan 131 kisinin, 101'inin kontrol grubunda 30’unun ise iki asi grubunda oldugu bildirildi. ayrica asi grubunda agir hastalik geciren olmamis. (23 kasim 2020)
    * saklanma sicakligi 2c - 8c arasi.
    * yuzde 90 koruma saglayan doz rejiminde, ilk parti asilamanin yarim doz yapilmasinn bir yanlislik sonucu ortaya cikmis olmasi ve daha cok gencler uzerinde denenmis olmasindan dolayi, onay makamlari bu rejimin daha buyuk capta test edilmesini istemis. yaklasik 2 ay surmesi beklenen bir klinik test sureci olacak.
    * ema yaptigi aciklamada ocak sonu gibi asiyla ilgili onay kararinin verilebilecegini soyledi (8 ocak 2021)
    * ema'dan yapilan son aciklamaya gore, astrazeneca onay basvurusunu bugun yapmis. ema bu basvuruyla ilgili kararini 29 ocak'a kadar verecek (12 ocak 2021)
    * ema tarafindan koşullu pazarlama izni ile onaylandi (29 ocak 2021)
    * abd’de sonuclanan faz 3 calismalarina gore genel etkinligi yuzde 79, agir hastaliktan ve olumden korumada etkinligi ise yuzde 100 olarak hesaplandi. (22 mart 2021)

    4. ad26.cov2.s / johnson & johnson tarafindan uretilen covid-19 aşısı (abd)
    * standard soguk zincire uygun bir asi ve tek doz olarak uygulaniyor
    * ilk sonuclara gore yuzde 66 seviyesinde genel koruma sagladigi bildirildi. amerika'daki deneylerse ise bu oran yuzde 72.
    * asilandiktan 28 gun sonra agir hastaliktan koruma etkinligi yuzde 85, 49 gun sonra ise yuzde 100
    * asilandiktan 28 gun sonra hastanelik agir hastalik ve olumden koruma ise yuzde 100 (29 ocak 2021)
    * fda asi komisyonu tarafindan, acil kullanim izni tavsiye edildi (26 subat 2021)
    * asi komisyonunun tavsiyesi uzerine, fda tarafindan acil kullanim izniyle onaylandi (27 subat 2021)
    * ema tarafindan koşullu pazarlama izni ile onaylandi (11 mart 2021)

    turkiye'de onaylanmis asilar:

    1. coronavac* / sinovac tarafindan uretilen covid-19 aşısı (cin)
    * 23 aralik'ta brezilya'da aciklanmasi beklenen faz 3 sonuclari 15 gun ertelendi. (23 aralik 2020)
    * turkiye'de surmekte olan faz 3, erken sonuclarina gore, yuzde 91.25 etkinliginin oldugu bildirildi (95% guven araligi 71.25% - 97.30%). bu hesaplama, 752'si asi 570'i plasebo grubunda olan 1322 denek uzerinden yapilmis. toplam covid-19 vaka sayisi 29, bunun 3'u asi grubu, 26'si ise plasebo grubunda. asi olup, covid-19 olan kisilerin hafif ya da semptomsuz gecirdigi, placebo grubundaki 26 kisiden ise 6'sinin hastanede tedavi edildigi bildirildi. (24 aralik 2020)
    * brezilya'da sonuclanan faz 3 calismasina gore, hastaliktan korumada yuzde 78 etkinliginin oldugu bildirildi. ayrica agir hastalik ve olumden ise tamamen korudugu aciklandi. bu hesaplama 13 bin denek uzerinden yapilmis ve toplam covid-19 vaka sayisi 220. ancak bu vakalarin asi ve plasebo grubu dagilimlarini ve kacinin agir hasta oldugunu henuz bilmiyoruz. (7 ocak 2021)
    * endonezya'daki deney sonuclarina gore, sinovac tarafindan uretilen coronavac'in covid-19'dan koruma etkinligi yuzde 65.3% olarak hesaplandi. katilimci sayisinin 1600 oldugu bu calismada, hasta olan kisi sayisi ve bunun asi ve placebo gruplarina dair dagilimi henuz aciklanmadi. (11 ocak 2021)
    * brezilya'da aciklanan son verilere gore, aşı grubunda olan katılımcılarda ağır hastalık ve ölüm gözlenmemiş, klinik hafif vakaları önlemedeki etkinliğini yüzde 78, çok hafif (ve muhtemelen asemptomatik*) vakaları önlemedeki etkinliği ise yüzde 50.38 (12 ocak 2021)
    * turkiye'de acil kulllanim izniyle onaylandi. (13 ocak 2021)

    faz 3 sonuclari bildirilen asilar:

    1. sputnik v (rusya)
    * ilk sonuclara gore yuzde 92 seviyesinde koruma sagladigi bildirildi. bu sonuclara gore 20 kisi enfekte, asi ve kontrol grubu dagilimini bilmiyoruz. (11 kasim 2020)
    * saklanma sicakligi problemlerini cozmek icin, asinin kurutulup kullanilmasi uzerinde calisiliyor.
    * ikinci ara sonuclara gore, ilk dozdan 42 gun sonrasi icin yuzde 95 koruma sagladigi aciklandi, ancak enfekte olan kisi sayisi aciklanmadi. (24 kasim 2020)
    * lancet'te yayinlanan faz 3 sonuclarina gore etkinligi yuzde 91.4 olarak hesaplandi.

    2. bbibp-corv / sinopharm ve pekin biyolojik urunler enstitusu tarafindan uretilen covid-19 aşısı (cin)
    * 31bin katilimciyla gerceklestirilen, faz 3 sonuclarina gore yuzde 86 koruma sagladigi bildirildi. henuz enfekte kisi sayisini, asi ve kontrol grubu dagilimini bilmiyoruz. (10 aralik 2020)
    * uretici sinopharm, asinin etkinliginin yuzde 79 ve ustunde oldugunu ve cin’de ruhsat basvurusunda bulunduklarini acikladi. (30 aralik 2020)

    3. nvx-cov2373 /novavax tarafindan uretilen covid-19 aşısı (abd)
    * standard soguk zincire uygun bir asi ve iki doz olarak uygulaniyor
    * ilk sonuclara gore yuzde 89.3'luk bir koruma sagladigi bildirildi. hastalanan 62 kisinin 6'si asi grubunda, 56'si ise placebo grubunda (29 ocak 2021)

    4. bbv152 / covaxin / bharat biotech tarafindan gelistirilen covid-19 aşısı (hindistan)
    * 25800 katilimcinin oldugu faz 3 calismasinin ilk sonuclarina gore yuzde 81'lik bir koruma sagladigi bildirildi. (3 mart 2021)

    5. ad5-ncov / cansino biologics tarafindan uretilen covid-19 aşısı (cin)
    * pakistan tarafindan yapilan aciklamada, ilk sonuclara gore yuzde 65.7'lik bir koruma sagladigi bildirildi. agir hastaliktan korumadaki etkinligi ise yuzde 90.98.

    faz 3 klinik deneyleri devam eden diger asilar:

    1. medicago ve glaxosmithkline tarafindan uretilen covid-19 aşısı (abd)
    2. bcg aşısı'nin covid-19 icin koruma saglayayip saglamadigini test eden klinik deney (avustralya)
    3. anges, osaka üniversitesi ve takara bio tarafindan uretilen covid-19 aşısı (japonya)
    4. zf2001 / anhui zhifei longcom ve çin tıp bilimleri akademisitarafindan uretilen covid-19 aşısı (cin)
    5. sinopharm ve wuhan biyolojik urunler enstitusu tarafindan uretilen covid-19 aşısı (cin)
    6. cvncov / curevac tarafindan uretilen covid-19 aşısı (almanya)
    7. epivaccorona / vektor araştırma merkezi tarafindan gelistirilen covid-19 aşısı (rusya)
    8. clover biopharmaceuticals, glaxosmithkline ve dynavax tarafindan uretilen covid-19 aşısı (cin)
    9. çin sağlık bilimleri akademisi bünyesindeki tıbbi biyoloji enstitüsü tarafindan gelistirilen covid-19 aşısı (cin)
    10. qazcovac-p / biyolojik güvenlik sorunları bilimsel araştırma enstitüsü tarafindan gelistirilen covid-19 aşısı (kazakistan)
    11. covivac / rus bilimler akademisi'nin geliştiriği inaktif covid-19 aşısı (rusya)
  • cnn'in haberine göre aşılıların covid-19'dan ölüyor olmaları aşıların işe yaramadığı anlamına gelmiyormuş:

    https://edition.cnn.com/…th-wen-wellness/index.html

    cnn nasıl olsa saçmalamıştır diye içeriği okumadım ama başlık galatasaray'a yenildikten sonra bu mağlubiyet şampiyonluk habercisidir diyen ali koç'u hatırlattı.
  • asilanamaya ragmen sayilarin artmasi bekleniyordu zaten. adamlar boyle olacak diye bas bas bagirdi. once artis hizi yavaslayacak, sonra gerilemeye baslayacak diye umuluyor.

    israel'de ilk verilere gore iki doz asiyi olanlarda asi calismaya basladiktan enfeksiyon orani %0.01'mis ki dogruysa korkunc iyi bir sayi.

    https://www.reuters.com/…-israeli-hmo-idusl1n2k01y4
  • 'bence cok erken'cileri gordukce basima agrilar giriyor, umarim bu 'bence'ciler iki gram vakitlerini ayirip dunku sunumlari izlemislerdir, gerci hic sanmiyorum ya, bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olmaya bayiliyorlar.

    cok guzel gelismedir, sunumlar da son derece seffafti, zaten bu asiyi yaptiracaktim, iyice icim rahat etti acikcasi, insanliga hayirli olsun, ve allahaskina olmamcilar gercekten olmasin da olacaklara sira daha kolay gelsin dunyanin her yerinde.
  • mrna aşısı genetik yoldan etki eden ve daha kısa sürede üretilebilen bir aşı. pfizer/biontech ve moderna aşısı bu teknik ile üretilmiş bir aşı. bu aşıların her ne kadar erken dönem başarılarından söz edilsede yeni bir yöntem olduğu için orta ve uzun dönem etkileri bilinmiyor.

    çin aşısı olan sinovac ise bir inaktif (ölü) aşı. bu teknik ise virüsün çoğalma kabiliyetini yok ederek yapılmış bir teknik ve yıllarca birçok aşıda kullanılıyor. bazı grip aşıları bu tekniği baz alır. ınfluenza a ve b, poliomiyelitis (bkz: çocuk felci aşısı), kuduz (bkz: kuduz aşısı), hepatitis b (bkz: hepatit b aşısı), şap aşısı, newcastle (bkz: new castle aşısı), infeksiyöz bronchitis gibi. önemli dezavantajı etkinliği çok düşük olduğundan tek doz hastalığa bağışıklık kazandırmada çok etkili değil.

    son iki bilindik aşı astrazeneca ve sputnik v ise viral vektör tekniği baz alınarak üretilmiş aşılar. bu teknik ile virüs hastalık yapma yetisini kaybediyor. her ne kadar hastalık yapmasa da vücut buna antikor üretip bağışıklık sağlayabiliyor. zamanında mortalite oranı çok yüksek seyretmiş olan çiçek hastalığı (bkz: variola) bu yöntem kullanılarak oluşturulmuş olan aşı (bkz: çiçek aşısı) ile tedavi edilir.

    sonuç olarak kişisel fikrim mrna aşısı covid-19 olmasa çok rahat piyasaya sürülebilecek bir ilaç değil. kobaylara ihtiyaç duyan bir ilaç ve nitekim tam da böyle bir ortamda milyonlarca insan üzerinde denenme fırsatını kaçıramazdı şirketler. yeni dünya düzeni olması gerektiği gibi işliyor.
  • türkiye'ye aralık ayı 20 milyon, şubat sonuna kadar da 50 milyon doz denilip 3 milyon doz gelendir. kimse farkında değil ama ülkede aşı krizi kapıda. 50 günde 47 milyon doz getiremeyeceklerine göre...
  • milken enstitüsünün covid 19 aşıları hakkındaki bilgi derlemesi. güncel tüm aşı programlarını, fazlarını, aşıların tiplerini, çalışma yöntemlerini vs. görsel olarak da anlatan güzel bir sayfa olmuş.

    https://www.covid-19vaccinetracker.org/
  • kızamık gibi hem bulastiriciligi cok yuksek, hem de cok uzun yillar boyunca yayilmis olan bir virusun, pek cok mutasyonu olmasina ragmen hala tek serotip'i var, haliyle ayni kizamik asisi hem yillar boyunca koruyor hem de hala gecerli.

    her ne kadar gelecegi bilemesek de, pek cok asi uzmani ve virolog da sars-cov-2'nin de muhtemelen cok uzun sureler boyunca tek serotip olarak kalacagini dusunuyor. bu yuzden muhtemelen bu asilarin, hem yeni nesilleri hem de eski nesilleri calismaya devam edecek.

    bu konuda fda'nin asi komisyonunun onde gelen uyelerinden paul offit ne diyormus bakalim.

    --- spoiler ---

    the genetic drift of sars-cov-2: impacts for protection and vaccine development [1:02:30]
    genetic drift

    what do we know about how much the genome of sars-cov-2 is moving?

    * it’s a single-stranded rna virus which means it probably mutates to some extent every time it reproduces itself

    the critical questions are:

    - does it mutate in a manner that makes it more or less contagious, or more or less virulent?
    - or from the standpoint of a vaccine, does it mutate away from the vaccine enough to where natural infection or vaccine no longer protect you the following year?

    * influenza is also a single-stranded rna virus which mutates so much that we must vaccinate every year
    * but measles and mumps is also a single-stranded rna virus but you only need one vaccination for that in your lifetime
    * in other words, for measles you have different genotypes, meaning that there is enough “drift” to cause there to be different strains, but never enough for measles to have a change in its serotype
    * this is why the measles virus vaccine that worked in 1963 still works today.

    and so the question is: ıs this novel coronavirus going to be influenza like? or is it going to be measles like?

    * paul predicts that it will be more like measles
    * if paul is right, this is great news because it means that there won’t be enough genetic drive to alter the serotype and theoretically a vaccine could provide immunity for a long time
    * in other words, a coronavirus vaccine that works now could well work next year and the year after that

    peter adds some more good news: we’re getting to about a year of covıd-19 and the viruses we’re seeing today do not look meaningfully different from what we saw in january

    https://peterattiamd.com/pauloffit/
    --- spoiler ---
  • turkiye'den yapilan aciklamaya gore, sinovac tarafindan uretilen coronavac'in turkiye'deki erken faz 3 sonuclarina gore etkinligi yuzde 91.25 (95% guven araligi 71.25% - 97.30%). bu hesaplama, 752'si asi 570'i plasebo grubunda olan 1322 denek uzerinden yapilmis. toplam covid-19 vaka sayisi 29, bunun 3'u asi grubu, 26'si ise plasebo grubunda. asi olup, covid-19 olan kisilerin hafif ya da semptomsuz gecirdigi, placebo grubundaki 26 kisidan 6'sinin hastanede tedavi edildigi bildirildi.

    benim tahminim, brezilya sonuclarinin aciklanmasinin, turkiye sonuclarindan daha dusuk oldugu icin ertelendigi yonunde. belki, asinin etkinligi erken donemde yuksek olsa da, uzun-orta vadede dususe geciyor olabilir. eger brezilya'daki sonuclar daha dusukse, ki muhtemelen daha uzun suredir devam ettigi icin dusuk olma ihtimali olabilir, bu durumda agir hastaliga karsi etkinlik degeri daha da onem kazaniyor. (bana kalirsa, en onemlisi o zaten, aciklanan diger asilarda bu oran yuzde 100'e cok yakin)

    https://www.reuters.com/…turkey-china-iduskbn28y1r1

    edit:
    @arcano'nun verdigi hurriyet linkindeki verilerle guncelledim.
  • dun yapilan fda asi komisyonu toplantisinda, asilarin uzun donem yan etkileri ve guvenliligi konusunda, komisyon uyesi doktor cody meissner bu konuda soz aldigi zaman sunlari soyledi, ben de elimden geldigince cevirmeye calistim:

    "biz bu asinin* 60 gunluk guvenlilik verisine* sahibiz ve 60 gun sonrasinda olusabilecek bir asi reaksiyonunu dusunmek gercekten cok zor. bunun icin konvansiyonel asilarin uzun donem yan etkileri konusunda, asi hasar tablosuna* baktim. biri haric asilardaki butun hasarlar, en fazla 6 haftaya kadar ortaya cikmis, 8 hafta bile degil. tek istisna, canli cocuk felci asisi'nin bagişiklik sistemi baskilanmis hastalara verildigi durumlarda ortaya cikmis ve bu asinin da canli bir asi olmadigi belli zaten. her ne kadar uzun donem bagisiklik gelisip gelismeyecegini soyleyemesek de, asinin guvenli oldugunun gayet iyi bir sekilde gosterilmis oldugunu dusunuyorum. gunluk 2000-2500'den fazla kisinin hayatini kaybettigini goz onunde bulundurursak, icim rahat."
hesabın var mı? giriş yap